Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:

Przewodniczący

Sędzia Paweł Hochman

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2022 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 5 września 2022 r. sygn. akt I C 2237/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach: pierwszym i drugim sentencji na następujący:

„1. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) z siedzibą
w P. kwotę 3444 (trzy tysiące czterysta czterdzieści cztery) złote z odsetkami w wysokości określonej
w ustawie za opóźnienie od dnia 25 marca 2021 roku do dnia zapłaty, a w pozostałej części oddala powództwo,

2. zasądza od powoda (...) z siedzibą
w P. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej (...) z siedzibą w W. kwotę 349,43 (trzysta czterdzieści dziewięć 43/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;"

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  zasądza od powoda (...) z siedzibą
w P. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej (...)
z siedzibą w W. kwotę 83,50 (osiemdziesiąt trzy 50/100) złote tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Paweł Hochman

Sygn. akt II Ca 870/22

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 28 grudnia 2021 r. powód (...) z siedzibą w P., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wytoczył przeciwko pozwanemu (...) S.A. (...) z siedzibą w W. powództwo o zapłatę kwoty 9.682,77 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 marca 2021 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, holowania oraz parkowania uszkodzonego pojazdu. Powód wniósł również o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew z dnia 9 lutego 2022 r. pozwany, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie uznał powództwa, wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Wyrokiem z 5 września 2022 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim oddala powództwo i zasądził od (...)z siedzibą w P. na rzecz pozwanego (...) S.A. (...) z siedzibą w W. kwotę 1 817,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji:

W dniu 25 stycznia 2021 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki A. o nr rej. (...). Sprawcą wypadku był kierujący innym pojazdem posiadający polisę OC u pozwanego.

W dniu 17 lutego 2021 r. poszkodowana K. O. zawarła z powodem N. M. umowę cesji, na podstawie której przelała na jego rzecz wierzytelność o odszkodowanie, jaką posiadała wobec pozwanego w związku z uszkodzeniem swojego pojazdu marki A. o nr rej. (...).

Powód w dniu 10 marca 2021 r. wystawił na rzecz poszkodowanej fakturę VAT obejmującą wynagrodzenie za:

- pojazd zastępczy na czas likwidacji szkody - 22 dni x 246,00 zł = 5.412,00 zł brutto;

- usługę parkingową - 20 dni x 36,90 zł = 738,00 zł;

- dojazd do klienta i holowanie uszkodzonego pojazdu na trasie P./P./P. 267 km x 5.54 zł = 1.479,18 zł i 267 km x 6,77 zł = 1.807,59 zł oraz jednorazowy załadunek i rozładunek 246,00 zł.

Łączny koszt najmu pojazdu zastępczego, parkowania oraz holowania wyniósł 9.682,77 zł brutto.

K. O. wynajęła od powoda samochód osobowy marki (...) w okresie od dnia 27 stycznia 2021 r. do dnia 17 lutego 2021 r. W tym samym dniu zawarła z nim umowę najmu miejsca parkingowego oraz zleciła powodowi holowanie uszkodzonego pojazdu.

K. O. studiuje i mieszka w P.. Tam też doszło do kolizji drogowej powstałej wskutek najechania na tył pojazdu, którym się poruszała. Na miejsce zdarzenia nie została wezwana Policja, jedynie zostało spisane oświadczenie. Uszkodzony pojazd został przewieziony do P. i umieszczony na parkingu powoda. W P. K. O. nie ma dostępu do garażu, jedynie do miejsca postojowego na parkingu publicznym. Samochód nie został przewieziony na posesję rodziców poszkodowanej z uwagi na psa, który skacze na samochody. Nie było problemów z załadunkiem samochodu. W przeszłości K. O. miała stłuczkę tego samego pojazdu (od przedniej strony) i wówczas również korzystała z usług powoda. Miała świadomość kosztów najmu pojazdu zastępczego i dobowej stawki za parkowanie u N. M.. Pojazd służył poszkodowanej do dojazdów na uczelnię, do pracy, do robienia zakupów. W styczniu 2020 r. miała na uczelni zajęcia online. Z pojazdu zastępczego korzystała ok. 2-3 tygodnie do czasu oddania pojazdu własnego z naprawy.

K. O. przyjechała do P. tego samego dnia, w którym został przetransportowany uszkodzony pojazd. Początkowo, podczas telefonicznego zgłoszenia szkody, wskazano na uszkodzenie tylnego zderzaka oraz tylnej tablicy rejestracyjnej wraz z jej oświetleniem. Następnie, po ściągnięciu okładziny zderzaka, ujawniły się kolejne uszkodzenia, tj. plastikowa osłona tylnego pasa, tylny pas.

Podczas ustnego zgłoszenia szkody pracownik pozwanego pouczył N. M. o tym, iż jeżeli poszkodowany zdecydował się na pojazd zastępczy spoza sieci partnerskiej pozwanego, to wówczas koszty zostaną zrekompensowane do kwoty oferowanej przez ubezpieczyciela. W tym przypadku określono segment pojazdu jako segment C i wskazano stawkę 185,00 zł netto za dobę. Wskazano, że najem przewyższający taką kwotę nie zostanie uwzględniony.

Decyzją z dnia 23 marca 2021 r. po przeprowadzeniu oględzin uszkodzonego samochodu pozwany odmówił wypłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego z uwagi na brak uszkodzeń, które wykluczałyby pojazd z bieżącej eksploatacji.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dowody załączone do akt sprawy, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron. Także i Sąd nie dopatrzył się przesłanek do podważenia ich autentyczności. Wskazał w szczególności, że do akt sprawy załączono również dokumentację szkodową na płycie CD, na której znajdował się m. in. zapis rozmowy ze zgłoszenia szkody pomiędzy pracownikiem infolinii pozwanego a N. M.. Znajdowała się także dokumentacja fotograficzna, z której nie wynikały takie uszkodzenia pojazdu, aby uznać je za pojazd niejezdny, jak twierdził powód. Powyższe przyznał pozwany w decyzji z dnia 23 marca 2021 r., w której odmówił wypłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego.

Sąd dopuścił ponadto dowód z zeznań poszkodowanej K. O. na okoliczność korzystania z pojazdu przed wypadkiem, najmu pojazdu zastępczego od powoda na okres likwidacji szkody, przyczyn wyboru oferty powoda w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego, holowania oraz parkowania na parkingu powoda.

W następstwie powyższych ustaleń Sąd pierwszej instancji uznał, że powództwo podlega oddaleniu.

Zważył, że podstawą prawną rozstrzygnięcia sprawy jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego zawarta z pozwanym. Powód na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013r., poz. 392 z późn. zm.) dochodził od pozwanego odszkodowania za szkodę w postaci kosztów naprawy oraz parkowania uszkodzonego pojazdu marki A. o nr rej. (...).

Na podstawie umowy cesji powód wstąpił w prawa poszkodowanego w zakresie wierzytelności, o których mowa powyżej.

Zakres należnego odszkodowania w niniejszej sprawie określają dwie normy prawne. Norma prawna limitująca odpowiedzialność pozwanego za szkodę wynika z treści art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z2013r., poz. 392 z późn. zm.), zgodnie z którym odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Odesłanie do ustalenia odszkodowania w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym powoduje konieczność sięgnięcia do przepisów kodeksu cywilnego.

Posiadacz pojazdu mechanicznego odpowiada na zasadzie winy za szkodę powstałą w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody, co wynika z treści art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. Normą prawną limitującą odpowiedzialność sprawcy szkody będzie art. 361 § 1 i 2 k.c., z którego wynika, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynika. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Ponadto w art. 363 § 1 i 2 k.c. określono, iż naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. A jeżeli naprawa szkody ma nastąpić w pieniądzu, to co do zasady wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania.

Powyżej wskazany zakres odszkodowania obejmuje również rekompensatę m.in. za brak możliwości korzystania przez poszkodowanego z własnego pojazdu, uszkodzonego na skutek zdarzenia czy też, w uzasadnionych przypadkach, kosztów holowania lub parkowania.

Sąd Rejonowy przypomniał, że w rozpoznawanej sprawie, zasada odpowiedzialności pozwanego za szkodę nie była sporna, bowiem pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyjął odpowiedzialność za szkodę oraz przyznał odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu w związku ze szkodą całkowitą. Odmówił natomiast wypłaty odszkodowania w zakresie holowania, utrudnionego załadunku, kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz pozostawienia pojazdu na parkingu powoda.

Odnosząc się do kwestii najmu pojazdu zastępczego Sąd meritii zauważył, że na nagraniu ze zgłoszenia szkody pracownik infolinii pozwanego wyraźnie wskazał, iż uzasadniona stawka najmu pojazdu zastępczego dla pojazdów segmentu C, a takim był pojazd poszkodowanej, wynosi 185,00 zł netto za dobę - przez okres uzasadnionego czasu naprawy. Pouczono również N. M., iż w przypadku zdecydowania się przez poszkodowaną na najem pojazdu zastępczego u innego przedsiębiorcy, niż współpracujący z ubezpieczycielem, koszty najmu zostaną (o ile będą uzasadnione) zrekompensowane do w/w stawki. W pozostałym zaś zakresie nastąpi odmowa wypłaty świadczenia. Kluczowymi dla wydania rozstrzygnięcia kończącego były zeznania samej poszkodowanej K. O., która oświadczyła, że korzystała z zajęć zdalnych na uczelni w formule online, w związku z tym odpadła potrzeba dojazdów pojazdem na uczelnię.

W ocenie Sądu brak było jakiegokolwiek uzasadnienia dla przewozu pojazdu z miejsca szkody w P. aż do P., skoro poszkodowana na co dzień mieszka właśnie w P., a nie w P., i szkoda również miała miejsce w P.. W niniejszej sprawie Sąd uznał koszt transportu pojazdu na lawecie do P., oraz koszt najmu pojazdu zastępczego za zbędny i nieuzasadniony ekonomicznie, a przede wszystkim za niepozostający w związku przyczynowym z zaistniałą szkodą. Powyższe potwierdzają również motywy wskazane przez ubezpieczonego w decyzji z dnia 23 marca 2021 r., który po przeprowadzeniu szczegółowych oględzin stwierdził, iż odmawia wypłaty odszkodowania w przedmiocie najmu pojazdu zastępczego z uwagi na brak uszkodzeń wykluczających pojazd z eksploatacji. W tym miejscu ponownie podkreślić należy, że początkowo jako zakres uszkodzeń wskazano tylny zderzak i tylną tablicę rejestracyjną wraz z jej oświetleniem. Następnie w wiadomości e-mail skierowanej do pozwanego, N. M. wniósł o przeprowadzenie dodatkowych oględzin z uwagi na wykryte inne uszkodzenia, tj. plastikowa osłona pasa tylnego, tylny pas, lampa oświetlenia tablicy rejestracyjnej. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, zgodnie ze stanowiskiem strony pozwanej, że brak jest podstaw do uznania jako uzasadnionych kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Odnosząc się natomiast do kosztów holowania pojazdu, jego załadunku i rozładunku, Sąd Rejonowy zauważył, że poszkodowana nie stwierdziła wystąpienia utrudnień w załadunku (a tym samym, że koszty z tego tytułu były zwiększone) a powód roszczenia w tym zakresie nie udowodnił. Brak było również w ocenie Sądu, w świetle zamieszkiwania pozwanej w P., racjonalnego wytłumaczenia dla wyjechania lawetą pracownika powoda do P. i przewiezienia uszkodzonego pojazdu do P. w celu dokonania naprawy u powoda, tj. 534 km w obie strony. Łączny koszt holowania wyniósł, co wynika z faktury VAT z dnia 10 marca 2021 r. nr (...) kwotę 3.532,77 zł (246,00+1.807,59+1.479,18). W ocenie Sądu kwota ta stanowi nadmierny, nieuzasadniony ekonomicznie wydatek, który w kontekście zeznań świadka i akt szkodowych zgromadzonych na płycie CD nie pozostaje w związku przyczynowym ze szkodą. Brak jest przy tym podstaw do racjonalnego uwzględnienia stanowiska poszkodowanej, która mieszkając na co dzień w P., tam użytkując samochód, nie naprawia go w miejscu swojego zamieszkania, tylko w miejscowości oddalonej o 267 kilometrów (w jedną stronę).

Sąd odniósł się również negatywnie co do pozostawienia uszkodzonego pojazdu na parkingu powoda przez okres 20 dni, przy przyjęciu stawki dobowej 36,90 zł za dobę, tj. w łącznej kwocie 738,00 zł. K. O. wskazała co prawda, że mieszka w P. i nie ma tam dostępu do prywatnego parkingu, a jedynie do miejsc parkingowych ogólnodostępnych, jednakże jej rodzice mieszkają na prywatnej, ogrodzonej posesji we W.. Co prawda wskazała, iż nie trzyma się na niej pojazdów z uwagi na skaczącego psa, jednak stwierdzenie to w ocenie Sądu jest pozbawione logiki i jako takie w żaden sposób nie przemawia za uznaniem parkowania pojazdu na parkingu powoda jako uzasadnionego.

Wobec tak zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że brak jest podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej - na okoliczności wskazane w punkcie 4 pozwu oraz w punkcie V odpowiedzi na pozew a tym samym, wobec uprzedniego dopuszczenia na rozprawie w dniu 23 marca 2022 r. dowodu, o którym mowa powyżej, Sąd postanowieniem z dnia 27 czerwca 2022 r. wydanym na posiedzeniu niejawnym uchylił punkt 2 i 3 postanowienia wydanego na rozprawie - a to w oparciu o treść art. 235 ² § 1 ust. 2 i 3 k.p.c., zgodnie z którym Sąd może w szczególności pominąć dowód mający wykazać fakt bezsporny, nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy lub udowodniony zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy oraz nieprzydatny do wykazania danego faktu. Na powyższe w piśmie z dnia 12 lipca 2022 r. pełnomocnik powoda wniósł zastrzeżenie do protokołu w trybie art. 162 k.p.c.

Mając na uwadze wszystkie przytoczone okoliczności w punkcie 1 wyroku Sąd oddalił powództwo jako bezzasadne.

O kosztach Sąd orzekł w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu określonej w art. 96 k.p.c. i na tej podstawie zasądził od (...) z siedzibą w P. na rzecz pozwanego (...) S.A. (...) z siedzibą w W. kwotę 1.817,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na powyższą kwotę składała się opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł oraz 1.800,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego strony przeciwnej.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł powód.

Działający w jego imieniu pełnomocnik w oparciu o art. 367 § 1 i § 2 k.p.c. zaskarżył powyższy wyrok w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i niezasądzenie odszkodowania, pomimo że ustalenia faktyczne powinny prowadzić do oceny, że powodowi należy się zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, parkowania oraz holowania uszkodzonego pojazdu w wysokości dochodzonej pozwem;

2. naruszenie przepisów prawa procesowego mające wpływ na treść wyroku, art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, poprzez wybiórczą, niezgodną z zasadami logiki ocenę zeznań świadka K. O., podczas gdy prawidłowa analiza zeznań prowadziłaby do wniosku, że:

a) poszkodowana potrzebowała pojazdu zastępczego w miejsce swojego uszkodzonego auta, wobec czego dochodzone pozwem roszczenie z tytułu najmu pojazdu zastępczego powinno zostać uwzględnione w całości,

b) uszkodzony pojazd nie był jezdny, dlatego konieczne było holowanie, wobec czego roszczenie z tytułu parkowania powinno zostać uwzględnione w całości,

c) poszkodowana nie miała możliwości przechowywania uszkodzonego pojazdu, dlatego skorzystała z oferty parkingu powoda, wobec czego roszczenie z tytułu parkowania powinno zostać uwzględnione w całości,

3. naruszenie przepisów postępowania art. 235 ² § 1 pkt. 2 i 3 k.p.c. i art. 278 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z opinii biegłego, co uniemożliwiło wykazanie zasadności stawki za najem, holowanie i parkowanie pojazdu,

4. naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art 98 § 1 k.p.c. poprzez bezzasadne zasądzenie kosztów procesu od powoda na rzecz pozwanego.

Mając na uwadze powyższe pełnomocnik powoda wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kosztów postępowania za I instancję według norm przepisanych i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Pełnomocnik powoda wniósł również o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczności wskazane w pozwie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja jest częściowo uzasadniona co skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

Przed odniesieniem się do zawartych w skardze apelacyjnej zarzutów w pierwszej kolejności należy przypomnieć, że postępowanie w przedmiotowej sprawie toczyło się według przepisów o postępowaniu uproszczonym. Powyższa uwaga usprawiedliwia powołanie normy art. 505 ⁷ § 1 k.p.c. zgodnie z którym, ilekroć ustalenie zasadności lub wysokości świadczenia powinno nastąpić przy zastosowaniu wiadomości specjalnych, od uznania sądu zależy powzięcie samodzielnej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy albo zasięgnięcie opinii biegłego. Sąd Okręgowy odwołując się do treści powołanego przepisu wyjaśnia, że nie uznał za niezbędne w przedmiotowej sprawie powołanie dowodu z opinii biegłego, w celu ustalenia czy należący do K. O. pojazd uszkodzony w wyniku kolizji nadawał się do jazdy i czy koszty związane z usługami z jakich skorzystała nie były zawyżone. Powyższe stanowisko, w konsekwencji prowadzi do wniosku, że wydając zaskarżony wyrok Sąd pierwszej instancji nie naruszył przepisów art. 235 ² § 1 pkt. 2 i 3 k.p.c. i art. 278 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z opinii biegłego. Brak było również podstaw do uwzględnienia zawartego w skardze apelacyjnej wniosku o przeprowadzenie wskazanego dowodu w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy podziela natomiast pozostałe zawarte w skardze apelacyjnej zarzuty wskazujące tak na naruszenie przepisów postępowania związanych z przebiegiem postępowania dowodowego jak i w konsekwencji do naruszenia prawa materialnego.

Odnosząc się do treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku można wskazać, że oddalenie wniesionego w sprawie powództwa nastąpiło z dwóch powodów: pierwszy wiązał się z przyjęciem, że poszkodowana nie potrzebowała pojazdu zastępczego, drugi wynikał z ustalenia że pojazd K. O. również po kolizji nadawał się do dalszego użytkowania (choć tej okoliczności Sąd pierwszej instancji nie wskazał wprost jako postawy swego rozstrzygnięcia).

Odwołując się do pierwszego z wymienionych argumentów mających świadczyć w ocenie Sądu meritii o bezzasadności powództwa wyjaśnić należy, że w tym zakresie doszło do naruszenia przepis art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, poprzez wybiórczą, niezgodną z zasadami logiki ocenę zeznań świadka K. O.. Z zeznań K. O. nie wynikało bowiem, że zdecydowała się na najem pojazdu zastępczego pomimo, że nie potrzebowała pojazdu zastępczego w miejsce swojego uszkodzonego auta. Oczywistym pozostaje, że w omawianej sprawie poszkodowana swoje użytkowanie uszkodzonego w kolizji pojazdu nie ograniczała tylko do dojazdu na uczelnię. Tym samy ustalenie Sądu Rejonowego, iż K. O. nie potrzebowała auta zastępczego tylko z tego powodu, że w okresie, w którym go wynajęła zajęcia na jej uczelni odbywały się trybie zdalnym nie może zostać zaakceptowane.

Odnosząc się do drugiego z powtórzonych za Sądem Rejonowym argumentów wyjaśnić należy, że z bezspornych okoliczności wynika, że w następstwie kolizji w samochodzie cesjonariuszki została uszkodzona lampa oświetlająca tylną tablicę rejestracyjną. Jak wynika z § 12 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia z dnia 31 grudnia 2002 r. (Dz.U. 2003 Nr 32, poz. 262) tj. z dnia 27 października 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2022) pojazd, obligatoryjnie wyposaża się w światła zewnętrzne, do których należą również światła oświetlające tylną tablicę rejestracyjną. Jednocześnie nie budzi żadnej wątpliwości, że niewykonanie powyższego obowiązku jest penalizowane w art. 96 § 1 k.w., zgodnie którym właściciel, posiadacz, użytkownik lub prowadzący pojazd, który na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu dopuszcza pojazd do jazdy, pomimo że pojazd nie jest należycie zaopatrzony w wymagane urządzenia i przyrządy albo pomimo że nie nadają się one do spełnienia swego przeznaczenia, podlega karze grzywny.

W tych warunkach, wobec bezspornej okoliczność, że właśnie powyższe światła były uszkodzone nie sposób uznać, że pojazd poszkodowanej nadawał się do użytku, mógł być wykorzystywany do poruszania się po drogach publicznych.

Powyższe uwagi prowadzą do konkluzji, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy, oddalenie powództwa było nieprawidłowe, co nie oznacza jednak, że winno być uwzględnione w całości.

W ocenie Sądu Okręgowego, za uzasadnione należało uznać w przedmiotowej sprawie roszczenie powoda związane z najmem pojazdu zastępczego.

W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (vide: uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012, Nr 3, poz. 28). Jednocześnie przyjmuje się, że ustalenie odszkodowania z tego tytułu winno uwzględniać zasadę proporcjonalności, nakazującą uwzględnić godne ochrony interesy poszkodowanego i dłużnika. W uchwale z dnia 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17, Sąd Najwyższy wskazał, że „wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione”.

Wysokość należnego odszkodowania, stanowiący w praktyce równowartość kosztów związanych z wynajęciem pojazdu zastępczego, determinują dwa czynniki: cena za dobę najmu pojazdu oraz okres tego najmu.

Odwołując się do pierwszego z wyżej wymienionych czynników, Sąd Okręgowy odwołując się również doświadczenia, związanego z wielokrotnym rozpoznawaniem spraw związanych ze zwrotem kosztów najmu pojazdów zastępczych, oraz jeszcze raz wskazując na treść przepisu art. 505 ⁷ § 1 k.c., uznaje iż stawka za jaką powód wynajął pojazd zastępczy poszkodowanej nie odbiegała od warunków rynkowych. Jednocześnie przyjęcie oferty rynkowej a więc zaproponowanej przez powoda było usprawiedliwione okolicznościami sprawy skoro pozwany odmówił poszkodowanej prawa do wynajęcia pojazdu zastępczego, odwołując się do nieuzasadnionego argumentu, że pomimo uszkodzeń jej pojazd nadawał się do jazdy.

W omawianej sprawie zaistniały natomiast podstawy aby zakwestionować długość okresu w jakim poszkodowana korzystała z pojazdu zastępczego. Dochodzone roszczenie odszkodowawcze opiera się na założeniu, że dla likwidacji szkody niezbędny był okres 22 dni i że w tym okresie poszkodowana mogła korzystać z pojazdu zastępczego. Sąd Okręgowy nie podziela powyższego stanowiska. Przypomnieć należy, że K. O. wynajęła pojazd zastępczy w dniu 27 stycznia 2021 r., otrzymała odszkodowanie w dniu 10 lutego 2021r., zwróciła wynajęty pojazd w dniu 17 lutego 2021 r. Przypomnieć również należy, że uszkodzony pojazd został naprawiony, naprawa została przeprowadzona w terminie późniejszym (jeszcze w dniu 23 marca 2021 r. ubezpieczyciel przeprowadzał dodatkowe oględziny uszkodzonego pojazdu oceniając czy pomimo uszkodzeń nadawał się do użytkowania). Nadanie odpowiedniej rangi, powyższym niespornym w przedmiotowej sprawie okolicznością, prowadzi do wniosku, że uzasadniony okres wynajmu pojazdu zastępczego nie powinien przekraczać czternastu dni. Brak było jakichkolwiek podstaw aby uznać, że w tym okresie uwzględniając przebieg postępowania likwidacyjnego poszkodowana nie mogła skutecznie zaplanować i przeprowadzić czynności naprawczych. Wskazać należy, że z akt szkody, a precyzyjnie rzecz ujmując zawartych w nich zdjęć uszkodzonego pojazdu wynika, że jego uszkodzenia były stosunkowo nieznaczne i obejmowały jedynie tył pojazdu. Jednocześnie powód w żaden sposób nie wykazał, że najem był uzasadniony jeszcze przez okres siedmiu dni po wypłacie odszkodowania, który był niezbędny „na zagospodarowanie”. Dostatecznym argumentem przemawiającym za powyższym nie jest natomiast okoliczność, że w praktyce orzeczniczej, wskazany okres przyjmuje się jako wystarczający dla sprzedaży uszkodzonego pojazdu, w związku z uznaniem jego naprawy za nieuzasadnionej ekonomicznie.

Reasumując roszczenie o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego z którym skutecznie mogła wystąpić poszkodowana zamyka się w kwocie 3444 zł. ustalonej jako iloczyn dobowej stawki najmu w wysokości 246 zł i czternastu dni, w których ten najem był uzasadniony. W pozostałym zakresie powództwo obejmujące żądanie odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Nieuzasadnione były również pozostałe zgłoszone przez powoda roszczenia. Przypominając, że powód domagał się zasądzenie zwrotu kosztów związanych z parkowaniem uszkodzonego pojazdu przez okres 20 dni w kwocie 738,00 zł; oraz zwrotu kosztów związanych z holowaniem pojazdu z P. do P. w łącznej kwocie 3532,77 zł., Sąd Okręgowy wyjaśnia, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak jest jakichkolwiek podstaw aby uznać, iż powyższe koszty miały celowy i ekonomicznie uzasadniony charakter, pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym z zdarzeniem za które pozwany ponosi odpowiedzialność gwarancyjną a co za tym idzie, że miały charakter szkody w rozumieniu art. 361 k.c.

Dla uzasadnienia powyższego stanowiska, Sąd Okręgowy wskazuje na brak jakichkolwiek podstaw aby uznać, że decyzja poszkodowanej o przetransportowaniu uszkodzonego pojazdu z P. do P. była obiektywnie uzasadniona. Nie sposób uznać, że mieszkając, studiując i pracując w P. K. O. nie mogła zorganizować wykonywał czynności likwidacyjne i dokonać naprawy pojazdu w miejscu swojego pobytu. To, że skorzystała w tym zakresie z pomocy powoda, do którego jak wynika z jej zeznań miała zaufanie, bo wcześniej korzystała z jego usług, nie jest oczywiście niewłaściwe ale z pewnością w zakresie w jakim wiązało się z powstaniem dodatkowych kosztów (chociażby kosztu transportu uszkodzonego pojazdu) nie może obciążać pozwanego.

Brak również podstaw aby uznać, że pozwany powinien ponieść koszty związane z odpłatnym parkowaniem pojazdu u powoda. Zakres uszkodzeń jakim uległ pojazd poszkodowanej, jak wskazano powyżej wyłączał możliwość jego użytkowania, co w żadnym wypadku nie oznacza, że w okresie poprzedzającym jego naprawę nie mógł być parkowany w dotychczasowych warunkach. Powyższe stanowisko uzasadnia w ocenie Sądu Okręgowego obraz uszkodzeń wynikający z dokumentacji zawartej w aktach szkodowych. Nie sposób również zakładać, że poszkodowana nie dysponowała miejscem parkingowym na terenie P. (w tym zakresie jej zeznania uznać należy za niewiarygodne). Trudno wreszcie uznać, że nie dysonowała możliwością parkowania pojazdu na terenie P. skoro odebrała go od powoda w 15 lutego 2021 r., jeszcze w dniu 21 marca 2021 r. nie przeprowadziła jego naprawy, a pozostawienie pojazdu na posesji rodziców uniemożliwiały znajdujące się tam psy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżone orzeczenie i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3444, - zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 25 marca 2021 r. do dnia zapłaty ( art. 481 § 1 k.c.) a w pozostałej części, oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania, tak za pierwszą jak i drugą instancję, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w 35,5%, pozwany w 64,5% i w takim stosunku rozliczono koszty poniesione przez strony w obu instancjach.

Paweł Hochman