Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2024 r.

Sąd Rejonowy w Puławach III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: sędzia Teresa Czajewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Magdalena Grzęda

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2024 roku w Puławach

na rozprawie

sprawy z powództwa E. G.

przeciwko A. G. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa alimenty od pozwanego A. G. (1), posiadającego numer PESEL (...), na rzecz jego pełnoletniego syna E. G., posiadającego numer PESEL (...), ostatnio ustalone w drodze ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Puławach w dniu 14 maja 2013 roku w sprawie sygn. akt III RC 588/11, z kwoty po 900 złotych miesięcznie do kwoty po 1.200 (tysiąc dwieście) złotych miesięcznie, płatne do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości określonej w obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwości wydanym na podstawie art. 481 § 2 ⁴ kodeksu cywilnego, w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, za okres od dnia 10 marca 2022 roku do dnia 11 kwietnia 2024 roku;

II.  w pozostałej części oddala powództwo;

III.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

IV.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi;

V.  nie obciąża pozwanego A. G. (1) nie uiszczoną opłatą od pozwu, którą przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt III RC 62/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 10 marca 2022 roku powód E. G. wniósł o podwyższenie alimentów z kwoty wynoszącej dotychczas 900 złotych miesięcznie, a zasądzonej od pozwanego A. G. (1) na rzecz powoda E. G. wyrokiem Sądu Rejonowego w Puławach z dnia 1 czerwca 2013 roku w sprawie o sygnaturze akt III RC 588/11, do kwoty po 1.800 zł miesięcznie, poczynając od dnia rozpoczęcia nauki w szkole wyższej tj. od dnia 1 października 2020 r., przy czym alimenty bieżące mają być płatne z góry, poczynając od dnia wniesienia pozwu do 10-tego dnia każdego kolejnego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia terminu płatności którejkolwiek z rat, na wskazany rachunek bankowy.

W pozwie został zawarty również wniosek o zabezpieczenie powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego do zapłaty na rzecz powoda - na czas trwania niniejszego postępowania sądowego, począwszy od dnia wniesienia pozwu do dnia prawomocnego zakończenia procesu- kwot po 1.800 zł miesięcznie, do 10-tego dnia każdego kolejnego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia terminu płatności którejkolwiek z rat, na wskazany rachunek bankowy.

W uzasadnieniu pozwu zostało w szczególności podniesione, że kwota zasądzonych na rzecz powoda alimentów jest obecnie niewystarczająca dla pokrycia jego usprawiedliwionych potrzeb. Od 1 października 2020 roku powód jest studentem dziennych studiów na Uniwersytecie K. W. w B., na kierunku humanistyka drugiej generacji, co znacznie zwiększyło koszty jego utrzymania. Powód oszacował miesięczne koszty swojego utrzymania na kwotę 3.631,41 zł, na co ma składać się: koszt czynszu za mieszkanie wraz z opłatami - 1.720 zł, Internet oraz telefon- 155,50 zł, żywność, chemia, kosmetyki - 1.200 zł, książki, materiały naukowe- 150 zł, bilet MPK- 74 zł, odzież- 250 zł oraz ubezpieczenie - 81,91zł. Według twierdzeń pozwu matka powoda A. G. (2) zawarła umowę kredytową z Bankiem Spółdzielczym w N. na kwotę 50.000 zł w celu sfinansowania studiów powoda.

(pozew -k.4-5, pismo uzupełniające braki pozwu – k.40-41)

W odpowiedzi na pozew z dnia 15 kwietnia 2022 roku pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości, podnosząc, że powód nie udokumentował, ani nawet nie uprawdopodobnił ponoszenia wskazywanych w zestawieniu pozwu miesięcznych wydatków, ponadto ograniczył dowody do roku akademickiego 2021/2022, a przedstawione przez niego dokumenty albo nie mają związku z roszczeniem powoda, albo odbiegają od wskazanego okresu roszczenia i nie potwierdzają przytaczanych przez powoda okoliczności, albo pozostają w sprzeczności z twierdzeniami powoda. Pozwany złożył oświadczenie majątkowe, wskazując, że obrazuje ono jego aktualną sytuację osobistą i majątkową.

(odpowiedź na pozew- k. 57-59)

Postanowieniem z dnia 15 czerwca 2022 roku Sąd zobowiązał pozwanego A. G. (1) do łożenia na rzecz jego syna E. G. do czasu prawomocnego zakończenia sprawy, podwyższonych alimentów, ostatnio ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Puławach w dniu 14 maja 2013 roku w sprawie sygn. akt III RC 588/11, z kwoty po 900 zł do kwoty po 1200 zł, płatnych do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości określonej w obwieszczeniu Ministra Sprawiedliwości wydanym na podstawie art. 481 § 2 ⁴ kodeksu cywilnego, w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 10 marca 2022 roku (postanowienie – k. 107).

Na rozprawie w dniu 18 maja 2023 roku powód podtrzymywał swoje powództwo, pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu według norm prawem przepisanych (protokół – k. 235).

W piśmie z dnia 14 sierpnia 2023 roku (data wpływu do Sądu) powód rozszerzył powództwo żądając dodatkowo zasądzenia od pozwanego, poczynając od stycznia 2023 roku, alimentów w kwocie po 2000 zł miesięcznie (pismo E. G. – k. 269-271).

Na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2023 roku powód popierał swoje powództwo, pełnomocnik pozwanego podtrzymywał swoje dotychczasowe stanowisko.

W piśmie z dnia 28 sierpnia 2023 roku powód ponownie rozszerzył powództwo, domagając się zasądzenia od pozwanego alimentów w kwocie po 2000 zł miesięcznie, za okres od dnia 1 października 2020 roku do dnia 31 grudnia 2022 roku, a od dnia 1 stycznia 2023 roku alimentów w kwocie po 2300 zł miesięcznie (pismo E. G. – k. 453-455).

W piśmie z dnia 11 września 2023 roku pełnomocnik pozwanego w zakresie modyfikacji powództwa wniósł o oddalenie wniosku powoda, jako nieudowodnionego (pismo k. 482-484).

Na rozprawie w dniu 3 października 2024 roku pełnomocnik pozwanego cofnął wniosek o uzupełniające przesłuchanie pozwanego, jak również cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego, który to wniosek uprzednio zgłoszony był przez niego na okoliczność ustalenia wysokości dochodów pozwanego z prowadzonego przez niego gospodarstwa rolnego.

Sąd Rejonowy ustalił następujące fakty, mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy:

W dniu 14 maja 2013 roku w sprawie sygn. akt III RC 588/11 przed Sądem Rejonowym w Puławach została zawarta ugoda przez A. G. (2), przedstawicielkę ustawową małoletniego wówczas powoda E. G. oraz A. G. (1), zgodnie z którą alimenty A. G. (1) względem jego małoletniego syna E. G., zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 6 września 2010 roku w sprawie sygn. akt III C 461/10, zostały obniżone z kwoty po 2.500 zł miesięcznie do kwoty po 900 zł miesięcznie (dowód: protokół- k. 236 akt III RC 588/11).

W dacie ostatniego ustalania obowiązku alimentacyjnego powód E. G. miał 14 lat, uczęszczał do gimnazjum. Mieszkał wraz z matką i jej konkubentem w P.. Matka pozwanego A. G. (2) podjęła pracę na czas określony z wynagrodzeniem w kwocie 1.900 zł brutto (dowód: wyjaśnienia A. G. (2) - k. 234-235 akt III RC 588/11).

Pozwany A. G. (1) był współwłaścicielem, wraz z byłą żoną, gospodarstwa rolnego o pow. 5,72 ha położonego w G., z którego wyłącznie on uzyskiwał dochody, dodatkowo wydzierżawiał ok. 2 ha ziemi (wyjaśnienia A. G. (1)- k. 234-235 akt III RC 588/11).

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2016 roku Sąd Rejonowy w Puławach w sprawie III RC 16/15 oddalił powództwo A. G. (1), wniesione w dniu 15 stycznia 2015 roku, o uchylenie z dniem 1 października 2013 roku obowiązku alimentacyjnego powoda A. G. (1) wobec jego syna E. G., w wysokości ustalonej ostatnio ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Puławach w dniu 14 maja 2013 roku w sprawie III RC 588/11 na kwotę 900 zł, zmodyfikowane następnie na żądanie obniżenia tych świadczeń do kwoty po 450 zł miesięcznie (pozew – k. 5-8, protokoły z rozprawy – k. 81-83, 262-263, wyrok – k. 265 - akt Sądu Rejonowego w Puławach III RC 16/15)

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy podniósł, że od ostatniego ustalenia wysokości świadczenia alimentacyjnego na rzecz E. G. ugodą sądową z dnia 14 maja 2013 r., nie nastąpiła zmiana okoliczności po stronie A. G. (1), uzasadniająca obniżenie tych alimentów; powód nadal prowadzi gospodarstwo rolne, osiąga dochody na tym samym poziomie co poprzednio, a jego stan zdrowia nie uległ pogorszeniu w stosunku do okresu będącego przedmiotem zainteresowania Sądu. Natomiast pozwany E. G. jest starszy o 3 lata, jest siedemnastoletnim młodzieńcem, uczniem II klasy LO, a więc już sam upływ czasu powoduje zwiększenie kosztów jego utrzymania. Tym samym Sąd Rejonowy uznał, iż dotychczasowa kwota alimentów w wysokości 900 zł miesięcznie mieści się w granicach możliwości majątkowych i zarobkowych A. G. (1) oraz stanowi minimum, jakie powód powinien łożyć na utrzymanie syna.

Aktualnie powód E. G. ma 25 lat. W października 2020 roku rozpoczął studia stacjonarne na Uniwersytecie K. W. w B., na kierunku humanistyka drugiej generacji. Przez pierwszy rok studiów zajęcia odbywały się w formie online, w kolejnych latach zajęcia odbywały się stacjonarnie. Powód składał wniosek o przyznanie mu akademika, jednak z uwagi na dochody jego mamy, wniosek ten nie został uwzględniony.

W 2020 roku E. G. wynajmował w B. wraz z innymi osobami 3 -pokojowe mieszkanie o powierzchni 48 m ², którego czynsz najmu wynosił 1000 zł. Z konta A. G. (2) w okresie od października 2020 roku do lipca 2021 przelewane były na konto właściciela tego mieszkania, I. R., kwoty rzędu 1800-2000 zł, tytułem czynszu najmu oraz opłat mieszkaniowych (potwierdzenia przelewów k. 281- 290). Jak wyjaśnił E. G., nie była to jednak dla niego przestrzeń do „normalnego funkcjonowania”, w związku z jego „cechami i komfortem psychicznym nie było możliwe mieszkanie z innymi osobami”, nie czuł się bowiem najlepiej, gdy korzystał z kimś innym z tej samej przestrzeni. W rodzinie uznano, że komfort psychiczny powoda jest najważniejszy, wobec czego od października 2021 roku mieszkał już sam, wynajmował mieszkanie składające się z 1 pokoju wraz z aneksem kuchennym, o powierzchni 27 m ², którego czynsz najmu wynosił 950 zł. W październiku, listopadzie i grudniu 2021 roku łączna wysokość opłat za wynajem mieszkania, zgodnie z przedstawionymi fakturami, wynosiła 1.445,57 zł. W okresie od stycznia do czerwca 2022 roku matka powoda przelała wynajmującemu kwoty po 1.604,18 zł, w lipcu i sierpniu 2022 roku były to kwoty 1614,60 zł, a w październiku 2022 roku - 1771, 90 zł. Koszty opłat za energię elektryczną w tym mieszkaniu wyniosły w okresie styczeń – lipiec 2022 roku około 120 zł co drugi miesiąc. Powód jest ubezpieczony w (...).U. S.A. z siedzibą w W. - wysokość składki wynosi 80,42 zł miesięcznie (zaświadczenia - k. 12-13, potwierdzenie wykonania operacji- k. 7-8, umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 30 września 2021 roku- k. 10, faktura- k. 11, faktury (...), faktury za energię – 183-186, 244, 247, 305, 307, 309, 311, 313, 315, polisa- k. 14, 187, umowa najmu z dnia 1 października 2020 roku – k. 273-277, umowa przedwstępna najmu lokalu mieszkalnego z dnia 17 września 2020 roku, noty obciążeniowe – k.292, 294, 296, 298, 300).

Matka powoda - A. G. (2) ma 51 lat, pracuje jako agent towarzystwa (...); z prowadzonej działalność uzyskuje dochód w wysokości około 4 500 zł miesięcznie, z jej zeznań wynika, że wskazywane przez powoda E. G. jej zarobki, które według niego mają wahać się pomiędzy 8 000 zł a 10 000 zł miesięcznie, miały dotyczyć przychodów brutto z działalności, której prowadzenie wiąże się z wysokimi kosztami, m.in. zakupu paliwa, leasingu samochodu, prowadzenia biura rachunkowego, zatrudniania innych osób na umowę zlecenia.

Z rozliczenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku wynika, że A. G. (2) uzyskiwała miesięczne przychody w kwotach ok. 12 000 zł, 14 000 zł, 18 000 zł, a nawet 22 000 zł, czy 24 000 zł - łącznie w 2022 roku uzyskała ona przychód w wysokości 197 312, 14 zł, co przy kosztach wskazanych na kwotę 144 905, 78 zł, dało kwotę 52 406, 36 zł dochodu (rozliczenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku - k. 384, PIT – 36 A. G. (2) za 2022 rok - k. 505-515, informacja o wysokości dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2022 roku - k. 516- 517).

Matka powoda mieszka w mieszkaniu, które użycza jej koleżanka. A. G. (2), jak twierdzi nie płaci za to koleżance, za wyjątkiem opłat mieszkaniowych, które wynoszą ok. 1000 zł miesięcznie.

Matka powoda przelewa mu co miesiąc kwoty około 1200 zł, 1400, a w 2023 roku nawet 1800 zł miesięcznie, jak również opłaca koszty wynajmowanego przez niego mieszkania (zeznania powoda k. 235-235v, 853v, zeznania A. G. (2) k. 379 -379v, wydruki z rachunków bankowych A. G. (2) k. 456- 463).

Powoda wspierają finansowo również dziadkowie macierzyści – przelewają mu kwoty rzędu około 300 zł – 500 zł miesięcznie (zestawienie operacji z konta powoda k. 386-438).

W dniu 22 lipca 2020 roku A. G. (2) zaciągnęła w Banku Spółdzielczym kredyt w kwocie 50 000 zł na sfinansowanie dowolnych potrzeb konsumpcyjnych. Z zeznań A. G. (2) wynika, że kredyt ten zaciągnięty został na sfinansowanie bieżących potrzeb, a pieniądze z tego kredytu zostały już wydane. Rata tego kredytu wynosi 1000 zł miesięcznie (zeznania A. G. (2) złożone na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2023 roku - k. 379 – 379v, kopia umowy kredytu gotówkowego -k. 27-31).

Pozwany A. G. (1) ma obecnie 55 lat, z zawodu jest technikiem ogrodnikiem ze specjalizacją: kwiaciarstwo, sadownictwo, warzywnictwo i szkółkarstwo. A. G. (1) do dnia 12 kwietnia 2024 roku był współwłaścicielem łącznie z A. G. (2) gospodarstwa rolnego położonego w miejscowości G. o łącznej powierzchni 5, 72 ha, którego wartość w sprawie o podział majątku wspólnego (toczącej się przed Sądem Rejonowym w Puławach pod sygnatura I Ns 804/16) biegły rzeczoznawca ocenił na kwotę łącznie 425 473 zł, natomiast zgodnie z opinią uzupełniającą sporządzoną w sprawie II Ca 195/22 (toczącej się na skutek apelacji od rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w tej sprawie) wartość tego gospodarstwa według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej, tj. 8 października 2010 roku, oceniona została na kwotę 603 220 zł (kopia opinii k. 651 – 706, kopia opinii uzupełniającej k. 317- 350).

A. G. (1) przed ostatecznym rozstrzygnięciem sprawy o podział majątku wspólnego, prowadził wymienione gospodarstwo rolne, gdzie uprawiał zboże – głównie pszenicę. W 2021 roku pozwany ze sprzedaży pszenicy uzyskał dochód w wysokości około 40.000 zł, w 2022 roku pozwany uprawiał rzepak, z którego sprzedaży uzyskał dochód w wysokości 50.000 zł. W 2023 roku w gospodarstwie rolnym ponownie uprawiana była pszenica, ze sprzedaży której pozwany uzyskał dochód w wysokości około 44.500 zł (uzyskał większy tonaż – około 50 ton, ale sprzedawał w cenie po 890 zł na tonę). Zgodnie z zeznaniami pozwanego po odliczeniu nakładów na zasiewy, „na rękę” miesięcznie pozostawała mu kwota około 2000-2500 zł. Poza dochodem ze sprzedaży zboża, pozwany uzyskiwał również dochód z prac dorywczych: w ramach pomocy sąsiedzkiej wykonywał prace polowe wykorzystując swój sprzęt rolniczy - z tego tytułu zarabiał średnio 1500-2000 zł miesięcznie. A. G. (1) pobierał również dopłaty unijne w kwocie ok. 8000 zł rocznie.

Pozwany od 2010 roku zamieszkuje w miejscowości M. razem ze swoją mamą, którą się opiekuje (dowód: zeznania pozwanego – k. 903v-904).

Postanowieniem z dnia 19.11.2021 roku w sprawie sygn. akt I Ns 804/16 Sąd Rejonowy w Puławach dokonał podziału majątku wspólnego pozwanego A. G. (1) i matki powoda A. G. (2), w ten sposób, że pozwanemu przyznana została własność rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków, natomiast na rzecz A. G. (2) została zasądzona od pozwanego kwota 306.932,89 zł. Na skutek jednak apelacji obu stron Sąd Okręgowy w Lublinie postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2024 roku, w sprawie II Ca 195/22 zmienił częściowo zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wszystkie przedmioty wchodzące w skład majątku wspólnego, za wyjątkiem samochodu osobowego marki L. (...), przyznał na własność A. G. (2) i zasądził od A. G. (2) na rzecz A. G. (1) tytułem dopłaty kwotę 497.060 zł, płatną w dwóch ratach, pierwsza w wysokości 300 000 zł płatna do dnia 30 czerwca 2024 roku, druga rata w wysokości 197 060 zł, płatna do dnia 30 września 2024 roku.

(dowody: kopia postanowienia SR w Puławach w sprawie I Ns 804/16 - k. 15-25, odpis postanowienia SO w Lublinie w sprawie o sygn. akt II Ca 195/22 – k. 907-908)

Pozwany nie utrzymuje kontaktów z powodem, ostatni raz spotkał się z nim w 2019 roku. A. G. (1) nie płaci zasądzonych na rzecz powoda alimentów. Pozwany na dzień 1 lipca 2024 roku posiadał zaległość, która wynosiła razem z odsetkami 232 802, 26 zł z tytułu zaległych alimentów na rzecz wierzyciela E. G. oraz 270 451,85 zł razem z odsetkami, z tytułu zaległych alimentów na rzecz wierzyciela A. G. (2), łącznie jest to kwota 503.254,11 zł. (dowód: informacja o stanie zaległości w sprawie egzekucyjnej – k. 919)

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się aktach niniejszej sprawy oraz w dołączonych aktach Sądu Rejonowego w Puławach III RC 588/11 i III RC 16/15 oraz dowody z zeznań: powoda E. G., pozwanego A. G. (1) oraz zeznań A. G. (2).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało jedynie na częściowe uwzględnienie, tj. w zakresie podwyższenia alimentów do kwoty 1200 zł miesięcznie w okresie od dnia 10 marca 2022 roku do dnia 11 kwietnia 2024 roku.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku określonego w art. 96 k.r.o. troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka oraz o przygotowanie go należycie do pracy odpowiednio do jego uzdolnień. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Dlatego, zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka przez okres, w którym nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny rodziców trwa więc do chwili osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymywania się, co stanowi jedyne kryterium, od którego zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku.

Materialnoprawną podstawą roszczenia strony powodowej jest przepis art. 138 k.r.o., w myśl którego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez pojęcie "stosunków" w tym wypadku należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu, zgodnie z art. 133 i 135 k.r.o. Zmiana zatem "stosunków" tak pojmowanych jest zmianą okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1974 roku, sygn. akt II Co 9/74, Lex nr 7560).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy podnieść należy, że od czasu zasądzenia alimentów w dotychczasowej wysokości, usprawiedliwione potrzeby pełnoletniego już powoda E. G., który nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, z całą pewnością wzrosły. Sąd Rejonowy w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w postanowieniu z dnia 1 czerwca 1965 r., sygn. akt I CZ 135/64, zgodnie z którym różnica wieku dzieci spowodowana upływem czasu od daty wydania wyroku zasądzającego alimenty, co do zasady uzasadnia wzrost potrzeb związany z uczęszczaniem do szkoły, uczestnictwem w dodatkowych odpłatnych zajęciach itp., co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia związanych z tym zwiększonych wydatków. Należy podnieść, że w niniejszej sprawie od czasu zasądzenia alimentów w dotychczasowej wysokości upłynęło 9 lat. W tym czasie niewątpliwie wzrosły usprawiedliwione potrzeby powoda, a także w odpowiednim zakresie wzrosły koszty związane z ich zaspokajaniem. Wzrost tych kosztów związany jest z ogólnym rozwojem uprawnionego do alimentacji, który obecnie już jest osobą dorosłą, a jego potrzeby są zupełnie inne niż 14 - letniego dziecka. Ponadto obecnie jest on na innym etapie edukacji, który pociąga za sobą powstanie zupełnie innych, wyższych kosztów. Studia podjęte w innym mieście, niż dotychczasowe miejsce zamieszkania, wiążą się przede wszystkim z koniecznością ponoszenia kosztów zakwaterowania w tym innym mieście, w tym zarówno kosztów czynszu najmu, jak i opłat za korzystanie z mediów. Jest to niewątpliwe największy wydatek, jaki wiąże się utrzymaniem osoby studiującej. Nie ulega również wątpliwości, że powód, w stosunku do okresu, gdy miał 14 lat, wymaga zwiększonych wydatków na pokrycie jego pozostałych potrzeb. Zbędnym jest przy tym przedstawianie szczegółowych wyliczeń dotyczących najbardziej podstawowych potrzeb życiowych powoda, gdyż oczywistym jest, że potrzebuje on wyżywienia, musi mieć zapewnioną odzież, obuwie, środki czystości i higieny. Wzrost kosztów utrzymania powoda związany jest także z ogólnym wzrostem cen towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze oczywistym jest, że alimenty w dotychczasowej kwocie - to jest po 900 zł miesięcznie, nie wystarczają na zaspokojenie aktualnych usprawiedliwionych potrzeb studiującego powoda.

Jednak żądanie powoda podwyższenia alimentów do kwoty 1 800 zł, następnie 2 000 zł, a ostatecznie 2 300 zł, nie jest w ocenie Sądu uzasadnione i nie zostało również należycie udowodnione.

Należy podkreślić, że E. G. na początku swoich studiów w 2020 roku wynajmował wspólnie z innymi osobami 3 -pokojowe mieszkanie o powierzchni 48 m ², którego czynsz najmu wynosił 1000 zł. W tej sytuacji zarówno czynsz najmu, jak i wszelkie opłaty za media (które miały wynosić około 800 zł miesięcznie) rozkładać się mogły na wszystkie osoby wspólnie zamieszkujące, co przy trzech osobach zajmujących 3 – pokojowe mieszkanie, mogło zdecydowanie zmniejszać koszt zamieszkiwania powoda w B. (na marginesie zastanawia, dlaczego to z konta A. G. (2) były w tym okresie czasu przelewane na konto właściciela tego mieszkania kwoty rzędu 1800-2000 zł, tytułem czynszu najmu oraz opłat mieszkaniowych, skoro opłaty w tej wysokości miały dzielić się pomiędzy wszystkie zamieszkujące tam osoby).

W tej sytuacji dziwi więc zmiana, do której doszło w 2021 roku, kiedy to powód zdecydował się na zamieszkanie samemu, pomimo świadomości trudnej sytuacji materialnej, w jakiej znajdował się zarówno on sam, jak i jego matka (która utrzymywał go samodzielnie, wobec braku partycypowania przez pozwanego w kosztach jego utrzymania). W konsekwencji od września 2021 roku powód ponosił koszt czynszu najmu w kwocie aż 950 zł oraz koszty dodatkowych opłat, co łącznie dawało kwotę od 1400 zł do 1700 zł miesięcznie. Na taką zmianę E. G. miał się zdecydować z powodu odczuwanego dyskomfortu przy dzieleniu przestrzeni z innymi osobami; jak zeznał, nie była to dla niego przestrzeń do „normalnego funkcjonowania”, a w rodzinie uznano, że jego komfort psychiczny jest najważniejszy. Tym samym, tak znaczącej zmiany w kosztach utrzymania powoda, zważywszy na powody tej zmiany, nie można było wziąć pod uwagę przy ustalaniu wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego. Zasadne jest oczywiście partycypowanie przez pozwanego w kosztach zamieszkiwania powoda w B., lecz koszty te mają być uzasadnione, a za takie uznać można by było wynajmowania przez powoda pokoju lub wynajmowanie mieszkania wspólnie z innymi osobami, po to właśnie, by zmniejszyć wynikające z tego tytułu koszty.

Należy podkreślić, że zachowanie w tej mierze powoda nie wskazuje, by starał się on minimalizować koszty swojego utrzymania i ograniczać wydatki, które nie są niezbędne.

Znacząca jest jego wypowiedź, podczas składania wyjaśnień informacyjnych, w której wyjaśnił, że pomimo, że tak wysokie koszty wynajmu mieszkania ponosił już od 2021 roku, to nie zdecydował się wówczas na złożenie pozwu o podwyższenie alimentów, bowiem dopiero od 2022 roku ceny i inflacja stały się dla niego dokuczliwe (wyjaśnienia powoda k. 235).

W tym kontekście budzi wątpliwości zasadność żądania powoda zasądzenia alimentów za okres sprzed wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie.

Należy podkreślić, że powód nie udowodnił, by w okresie od dnia 1 października 2020 roku, to jest od dnia rozpoczęcia przez niego nauki w szkole wyższej, do dnia wytoczenia powództwa, pozostały potrzeby powoda, które nie zostały zaspokojone, co uzasadniać miałoby zasądzenie dodatkowej kwoty na pokrycie tych potrzeb. Należy podkreślić przyznany przez samego powoda fakt, że na pierwszym roku studiów zajęcia odbywały się w formule online, co wyłącza w ogóle potrzebę zamieszkiwania powoda w B. poza miejscem jego dotychczasowego zamieszkania i konieczność ponoszenia związanych z tym kosztów. Jak przyznał ponadto sam powód, zdecydował się on na złożenie pozwu w niniejszej sprawie dopiero w marcu 2022 roku, ponieważ dopiero w 2022 roku ceny i inflacja stały się dla niego dokuczliwe – należy przyjąć, że stwierdzenie to wyłącza możliwość przyjęcia, że we wcześniejszym okresie czasu potrzeby powoda pozostawały w jakimkolwiek stopniu niezaspokojone.

Odnosząc się natomiast do okoliczności zawarcia przez matkę powoda umowy kredytowej w dniu 22 lipca 2020 roku, należy podnieść, że jak wynika zarówno z treści umowy, jak i zeznań samej A. G. (2), kredyt na kwotę 50 000 zł został zaciągnięty na sfinansowanie bieżących potrzeb, a pieniądze z tego kredytu zostały już wydane. Tym samym nie można przyjąć, by udowodnione zostało, że kredyt ten zaciągnięty został na sfinansowanie studiów powoda, tym bardziej zważywszy, że pieniądze te zostały już spożytkowane na różne cele, jeszcze przez zakończeniem przez powoda nauki na studiach (zeznania A. G. (2) złożone na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2023 roku - k. 379 – 379v, kopia umowy kredytu gotówkowego - k. 27-31).

Tym samym brak było podstaw do zasądzenia jakichkolwiek kwot za okres sprzed wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, wobec czego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda alimenty, poczynając od dnia wniesienia pozwu, uznając jednocześnie, że kwota 1200 zł będzie kwotą wystarczającą do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb powoda, zważywszy również na konieczność partycypowania w tych kosztach przez matkę powoda. Mając na uwadze, że A. G. (2) nie czyni obecnie starań o wychowanie powoda, co przekładać się mogło na wysokość jej obowiązku alimentacyjnego w okresie, gdy powód był jeszcze małoletni, powinna ona również finansowo przyczyniać się do ponoszenia kosztów jego utrzymania, co oczywiście niewątpliwie czyni. Mając powyższe na uwadze, łączne wsparcie finansowe powoda przez oboje rodziców (nawet przy jednakowej kwocie od każdego z nich, co dałoby łącznie sumę 2 400 zł) powinno wystarczyć na pokrycie jego uzasadnionych i usprawiedliwionych potrzeb, przy ograniczeniu przez niego samego zbędnych wydatków oraz kosztów mieszkania w B..

W tym kontekście pozostaje bez znaczenia fakt, że matka powoda przelewa mu na konto kwoty nawet 1800 zł miesięcznie, dodatkowo opłacając mu jednocześnie czynsz najmu mieszkania oraz pokrywając koszty wszelkich opłat za media. Należy uznać, że A. G. (2) stać na ponoszenie tak wysokich wydatków, co z kolei świadczyć może o jej znacznych możliwościach finansowych oraz wysokości uzyskiwanych przez nią dochodów. Tym samym wątpliwości budzić mogą zeznania matki powoda, w których wskazała ona, że z prowadzonej działalność uzyskuje dochód w wysokości około 4 500 zł miesięcznie. Mając bowiem na uwadze wysokość kwot przelewanych przez nią na konto powoda (od 1400 zł do 1800 zł) wraz z kosztami czynszu najmu i opłat mieszkaniowych (od 1400 zł do 1700 zł), uwzględniając ponoszone przez nią koszty utrzymania mieszkania, w którym mieszka za zgodą swojej koleżanki – w wysokości 1000 zł oraz wysokość miesięcznej raty kredytu – w kwocie 1000 zł, na utrzymanie siebie samej A. G. (2) nie pozostałyby już żadne pieniądze. Należy uznać, że dochody matki powoda muszą kształtować się na dużo wyższym poziomie, niż deklarowany przez nią na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2023 roku. Ponadto należy wskazać, że z rozliczenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku, wynika, że A. G. (2) uzyskała w tym okresie czasu miesięczne przychody w kwotach ok. 12 000 zł, 14 000 zł, 18 000 zł, a nawet 22 000 zł, czy 24 000 zł - łącznie w 2022 roku uzyskała ona przychód w wysokości 197 312, 14 zł, co przy kosztach wskazanych na kwotę 144 905, 78 zł, dało kwotę 52 406, 36 zł dochodu. Jak jednak wskazuje się zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie, przy ocenie możliwości zarobkowych osoby prowadzącej działalność gospodarczą, należy brać pod uwagę uzyskiwany przez nią przychód, zważywszy na możliwość zaniżania wysokości uzyskiwanego dochodu poprzez zawyżanie kosztów jego uzyskania. Od przedsiębiorcy wymaga się ponadto racjonalnego gospodarowania uzyskiwanymi przychodami, przy minimalizowaniu kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że A. G. (3) stać na ponoszenie wysokich kosztów utrzymania jej syna E. na studiach w B., co jednak nie oznacza konieczności obciążenia wszystkimi tymi kosztami pozwanego A. G. (1).

Należy w tym miejscu podnieść, że pozwany kontynuował naukę na studiach pierwszego stopnia do września 2023 roku, jak wynika jednak z jego pisma z dnia 1 lipca 2024 roku (k. 917-918), w dalszym ciągu chciałby kontynuować naukę na studiach magisterskich, co możliwe będzie jednak tylko przy dalszym partycypowaniu przez pozwanego w kosztach jego utrzymania (co obecnie jednak nie ma miejsca, pozwany bowiem w dalszym ciągu nie płaci zasądzonych od niego na rzecz powoda alimentów, a egzekucja tych świadczeń pozostaje bezskuteczna). Pomimo zatem nie kontynuowania przez powoda nauki na studiach, zasadne jest dalsze, po dniu 30 września 2023 roku, utrzymanie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec powoda, właśnie w celu umożliwienia mu kontynuowania studiów magisterskich i uzyskania w wyniku ich ukończenia pełnego wykształcenia.

Odnosząc się natomiast do możliwości majątkowych pozwanego należy podnieść, że jak wynika z jego zeznań, w okresie, gdy prowadził jeszcze działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym, wchodzącym w skład majątku wspólnego jego i A. G. (2), uzyskiwał on dochody z uprawy zbóż w kwotach wynoszących około 2 000 – 2 500 zł miesięcznie, przy uwzględnieniu czynionych przez niego nakładów na zasiewy. Dodatkowo poza dochodem ze sprzedaży zboża, pozwany uzyskiwał również dochód z prac dorywczych: w ramach pomocy sąsiedzkiej wykonywał prace polowe wykorzystując swój sprzęt rolniczy - z tego tytułu zarabiał średnio około 1 500 zł - 2 000 zł miesięcznie. Mając powyższe na uwadze należy przyjąć, że pozwany dysponował miesięcznie co najmniej kwotą co najmniej od 3 500 zł do 4 500 zł, co pozwalało mu na partycypowanie w kosztach utrzymania powoda w kwocie ustalonej zarówno w postanowieniu w przedmiocie zabezpieczenia, jak i w orzeczeniu kończącym postepowanie w sprawie. Ponadto jak wskazywał wielokrotnie w swoich orzeczeniach Sąd Najwyższy możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy oceniać przez pryzmat zarobków i dochodów, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś jego rzeczywistych zarobków i dochodów (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygn. akt III CZP 91/87, OSNC 1988/4/42).

Nie mniej jednak należy podnieść, że na skutek rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 12 kwietnia 2024 roku, którym to orzeczeniem wszystkie nieruchomości i ruchomości wchodzące w skład gospodarstwa rolnego, z którego dochody dotychczas czerpał pozwany, zostały przyznane na własność A. G. (2), pozwany A. G. (1) stracił źródło swojego stałego dochodu, jak również możliwość wykonywania prac dorywczych, z których uzyskiwał dodatkowy dochód. Należy zatem uznać, że z dniem 12 kwietnia 2024 roku doszło do znacznego obniżenia możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego.

Dodatkowo należy zauważyć, że kwota 497 060 zł, zasądzona od A. G. (2) na rzecz pozwanego A. G. (1) tytułem dopłaty, jest niższa niż łączna kwota wierzytelności, jakie przysługują A. G. (2) i E. G. od pozwanego z tytułu należnych im zaległych świadczeń alimentacyjnych. Z tego względu należy uznać, iż w rzeczywistości pozwany nie uzyska realnego przysporzenia majątkowego, które umożliwiłoby mu bieżące, regularne partycypowanie w zwiększonych kosztach utrzymania jego syna.

Z tych względów Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda podwyższone alimenty w kwocie po 1200 zł za okres od dnia wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie, do dnia 11 kwietnia 2024 roku, uznając, że po tej dacie możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego nie pozwalają mu na płacenie alimentów w kwocie po 1200 zł (co oznacza, że po tej dacie pozwany w dalszym ciągu zobowiązany jest płacić alimenty w dotychczasowej, ustalonej w drodze ugody zawartej w dniu 14 maja 2013 roku, kwocie po 900 zł miesięcznie).

W pozostałej części powództwo, z uwagi na znaczne obniżenie możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego od dnia 12 kwietnia 2024 roku, należało oddalić.

Z tych względów Sąd orzekł jak w punktach I i II wyroku.

Wyrokowi w punkcie I Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności w oparciu o treść art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Mając zaś na uwadze częściowe tylko uwzględnienie żądań powoda, Sąd postanowił koszty procesu między stronami wzajemnie znieść, z uwagi zaś na aktualną sytuację finansową pozwanego nie obciążać go kosztami sądowymi, od uiszczenia których powód był zwolniony i przejąć je na rachunek Skarbu Państwa.