Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny w składzie:

przewodniczący: sędzia Katarzyna Malinowska

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2024 roku w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. R.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Towarzystwa (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda K. R. kwotę 7 364,20 zł (siedem tysięcy trzysta sześćdziesiąt cztery złote dwadzieścia groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 marca 2023 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda K. R. kwotę 2 217 zł (dwa tysiące dwieście siedemnaście złotych) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

Sędzia Katarzyna Malinowska

Sygn. akt X C 840/23

UZASADNIENIE

(wyroku z dnia 13 marca 2024 roku)

K. R. wniósł do tutejszego Sądu pozew przeciwko Towarzystwu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (dalej (...)) o zapłatę na jego rzecz kwoty 7 364,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 9 marca 2023 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

W uzasadnieniu wskazano, że K. R. w wyniku umowy cesji wierzytelności nabył dochodzoną należność pierwotnie przysługującą poszkodowanemu R. K.. Wyjaśniono, że ww. dochodzi brakującej części odszkodowania z tytułu osuszania i ozonowania lokalu mieszkalnego należącego do R. K., które uległo zalaniu wskutek awarii instalacji wodnej. W ocenie K. R. kwota wypłaconego dotychczas odszkodowania jest rażąco zaniżona w stosunku do rzeczywiście poniesionych kosztów naprawienia szkody.

Nakazem zapłaty z dnia 17 kwietnia 2023 roku straszy referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Toruniu uznał ww. roszczenie i orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(...) złożyło w ustawowym terminie sprzeciw od nakazu zapłaty, jednocześnie wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Podniesiono, że w toku postępowania likwidacyjnego (...) uznało swoją odpowiedzialność i wypłaciło kwotę 1 728 zł odszkodowania z tytułu osuszania i ozonowania. Wskazano, że R. K. został poinformowany o możliwości organizacji ww. usługi przez profesjonalny podmiot i pouczony o obowiązku minimalizacji szkody i warunkach refundacji kosztów osuszania w przypadku skorzystania z usług innego pomiotu. W ocenie ww. nie ma podstaw formalnych i prawnych do wypłaty odszkodowania w wyższej wysokości.

W toku postępowania strony nie zmieniły swojego stanowiska.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 12 stycznia 2023 roku wskutek awarii instalacji wodnej zalaniu uległ lokal mieszkalny położony przy ulicy (...) w T. należący do R. K.. Ww. lokal objęty był ochroną ubezpieczeniową w Towarzystwie (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w T. (polisa (...) nr (...)). R. K. zgłosił szkodę ubezpieczycielowi (w dniu 16 stycznia 2023 roku), który po otrzymaniu uzupełnienia informacji wydał w dniu 18 stycznia 2023 roku decyzję o przyznaniu odszkodowania i poinformował o możliwości skorzystania z usług podmiotu współpracującego z (...) oferującego usługę osuszania.

Okoliczności bezsporne , a nadto: - akta szkodowe na płycie CD (k. 68).

W dniu 18 stycznia 2023 roku K. R. zawarł z R. K. umowę o osuszanie ww. lokalu mieszkalnego. Nadto, tego samego dnia strony zawarły umowę przelewu wierzytelności (stanowiącą załącznik nr 1 do ww. umowy), na mocy której K. R. nabył przedmiotową wierzytelność stanowiącą odszkodowanie za osuszanie lokalu mieszkalnego.

Dowody: - umowa o osuszanie lokalu (k. 17), umowa przelewu wierzytelności (k. 18).

K. R. przed rozpoczęciem wykonywania prac sporządził protokół początkowy procesu osuszania wraz z dokumentacją pomiaru wilgotności nr (...). Wynika z niego, że zalaniu uległy trzy pokoje, łazienka i korytarz, a wyniki pomiaru wilgotności wskazały, iż nie istniała możliwość samoistnego sprawnego osuszania.

Proces osuszania trwał od dnia 18 stycznia 2023 roku do dnia 31 stycznia 2023 roku. W dniu 24 stycznia 2023 roku miały miejsce pomiary kontrolne. Po wykonaniu prac został sporządzony protokół końcowy zawierający konkretne dane pomiarowe, dane dotyczące użytego sprzętu oraz dokumentację fotograficzną.

Koszt usługi osuszania i ozonowania ww. lokalu mieszkalnego wyniósł 9 092,20 zł i na taką kwotę została wystawiona faktura VAT nr (...). Na ww. koszt złożyły się: koszty osuszania przy użyciu osuszaczy kondensacyjnych, wykorzystanie wentylatora do osuszania pomieszczeń, ozonowanie podposadzkowe, odgrzybianie oraz transport.

Dowody : - protokół początkowy (k. 19 – 33), - protokół końcowy (k. 34 – 55), - kosztorys (k. 56 – 58), - faktura (k. 15),

Po przeprowadzonym postępowaniu likwidacyjnym Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uwzględniło częściowo przedłożony koszt usługi osuszania i ozonowania i wypłaciło na rzecz K. R. kwotę 1 728 zł. Ubezpieczyciel wskazał, iż podstawę obliczenia należnego odszkodowania stanowiły średnie stawki dla osuszania powierzchniowego oraz stawki wynikające z umów partnerskich właściwe dla powierzchni lokalu, tym samym uznając kwotę 1 556 zł brutto za osuszanie oraz kwotę 162 zł brutto za ozonowanie. Jednocześnie wskazano, że w kosztach osuszania uwzględniono koszt transportu, dostawę urządzeń oraz ich rozstawienie i kontrolę.

Ubezpieczyciel nie zmienił stanowiska po ponownej weryfikacji kosztorysu na skutek wniesionej reklamacji.

Dowody: pismo (...) (k. 59 – 60), pismo z dnia 7 marca 2023 roku (k. 61)

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów dołączonych do akt sprawy oraz zeznania świadka R. K.. Sąd nie stwierdził podstaw do odmowy autentyczności dowodom z dokumentów. Strony również w toku postępowania nie zgłaszały zastrzeżeń w tym przedmiocie. Sąd pozytywnie ocenił zeznania R. K., którego twierdzenia jawiły się jako jasne, logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym. Co prawda świadek wobec swojej niepamięci nie mógł prawidłowo umiejscowić w ramach czasowych, kiedy powód rozpoczął wykonywanie usługi, lecz nie mogło to wpłynąć negatywnie na ocenę jego zeznań, a wręcz przeciwnie wskazywało, iż świadek nie starał się modyfikować zapamiętanych zdarzeń na korzyść stron.

Na mocy postanowienia z dnia 12 stycznia 2024 roku Sąd pominął dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny nieruchomości i odszkodowań ubezpieczeń majątkowych. Należy nadmienić, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym z uwagi na ustaloną wartość przedmiotu sporu. W myśl art. 505 ⁷ § 1 k.p.c. sędzia może rozstrzygnąć sprawę opierając się na samodzielnej ocenie po rozważaniu wszystkich okoliczności sprawy bez zaciągania opinii biegłego, jeżeli uciekanie się do wiadomości specjalnych nie jest bezwzględnie konieczne (zob. wyrok SN z dnia 26 lipca 2017 roku, III CNP 27/16). Wyjaśnienia wymaga, że wskazany przepis ma na celu przede wszystkim zapewnienie szybkości i sprawności postępowania oraz optymalizacji jego kosztów. W ocenie Sądu ustalenie zasadności roszczenia strony powodowej nie wymagało zastosowania wiadomości specjalnych (opinii biegłego), a wystarczający dla oceny zasadności powództwa okazał się zgromadzony materiał dowodowy. Wobec powyższego wniosek stron o przeprowadzenie dowodu z opinii z biegłego jako zbędny podlegał pominięciu.

Sąd mając na względzie art. 224 § 3 k.p.c. doręczając odpis postanowienia o pominięciu dowodu z opinii biegłego uprzedził strony o możliwości zamknięcia postępowania na posiedzeniu niejawnym i zobowiązał do zajęcia stanowiska w piśmie procesowym. Strony nie zgłosiły zastrzeżeń do ww. postanowienia, ani też nie zajęły końcowego stanowiska w sprawie, wobec czego Sąd postanowieniem z dnia 13 marca 2024 roku zamknął rozprawę na posiedzeniu niejawnym.

Sąd zważył co następuje:

W sprawie bezsporne były okoliczności takie jak fakt zaistnienia szkody, odpowiedzialność pozwanego jako ubezpieczyciela, wykonanie usługi przez powoda i jej zakres. Strona pozwana nie kwestionowała również legitymacji czynnej powoda, która została należycie wykazana poprzez przedłożenie umowy przelewu wierzytelności. Sporna była jedynie wysokość należnego odszkodowania z tytułu osuszania i ozonowania ww. lokalu mieszkalnego.

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Wedle § 2 świadczenie ubezpieczyciela przy ubezpieczeniu majątkowym polega na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Szczegółowe postanowienia dotyczące konkretnego ubezpieczenia ustalane są w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Ogólne Warunki Ubezpieczenia regulujące odpowiedzialność (...) stanowią, że:

1)  (...) odpowiada za szkody powstałe w następstwie zdarzenia losowego w postaci zalania lokalu mieszkalnego (§ 4 ust. 1 pkt 1 lit. r),

2)  wysokość szkody ustala się według cen obowiązujących na lokalnym rynku w dniu wystąpienia szkody w przypadku lokalu mieszkalnego (z wyłączeniem instalacji, stałych elementów) kosztu naprawy (§ 9 ust. 1),

3)  koszt naprawy ustalany jest na podstawie wyceny dokonanej przez (...)z uwzględnieniem cen obowiązujących na lokalnym rynku (§ 9 ust. 3),

4)  koszt naprawy może być również ustalony na podstawie rachunków lub faktur (wraz z kosztorysem) przedłożonych (...)przez Ubezpieczonego. Rachunki lub faktury za koszty naprawy powinny odpowiadać zakresowi napraw przyjętych przez (...)w protokole szkody i podlegają weryfikacji przez (...)(§ 9 ust. 4),

5)  ustalenie zasadności i wysokości odszkodowania następuje na podstawie wyceny dokonanej przez (...), a także na podstawie przedłożonych przez Ubezpieczonego dokumentów potwierdzających wysokość i zasadność roszczenia, z tym, że (...)zastrzega sobie prawo ich weryfikacji oraz zasięgania opinii rzeczoznawców (§ 10 ust. 1).

W świetle twierdzeń stron, a także przedłożonych dokumentów (m.in. polisy, OWU) nie ulega wątpliwości, że zdarzenie z dnia 12 stycznia 2023 roku – zalanie lokalu mieszkalnego, było objęte ubezpieczeniem i aktywizowało odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego.

Zgodnie z OWU wysokość szkody ustala się poprzez określenie kosztu naprawy lokalu mieszkalnego według cen obowiązujących na lokalnym rynku. W toku postępowania likwidacyjnego ani w toku postępowania sądowego strona pozwana nie kwestionowała zasadności wykonania usługi osuszania i ozonowania, a także kosztów transportu i nadzoru, jak również faktu ich wykonania i jej zakresu.

Z przedłożonych dokumentów wynika, że pozwana zweryfikowała przedłożony przez powoda kosztorys i fakturę poprzez zestawienie jej ze stawkami wynikającymi z cennika stanowiącego załącznik do umowy o świadczenie usług pomocniczych w procesie likwidacji szkód nr (...) z dnia 28 lutego 2022 roku zawartej pomiędzy (...) a (...) s.c. M. P., A. A.. W ocenie Sądu nie można podzielić wnioskowania strony pozwanej, która z faktu działania ww. podmiotu na rynku lokalnym i ustalonego cennika dla potrzeb danej umowy wywodzi, iż stawka cennikowa jest ceną obowiązującą na lokalnym rynku. Nie można tracić z pola widzenia, że pozwana działa jako profesjonalista w zakresie ubezpieczeń i likwidacji szkód, zaś ustalony cennik jest wynikiem negocjacji, ustalenia preferencyjnych cen dla podmiotu pozostającego w stałej współpracy (a tym samym w stałych stosunkach gospodarczych) i wiąże jedynie strony umowy. Poszkodowany ma prawo do wyboru sposobu, a przede wszystkim podmiotu świadczącego usługi z zakresu likwidacji danej szkody. Zgodnie z OWU koszt naprawy może zostać również ustalony na podstawie rachunków i faktur w tym kosztorysu przedłożonego przez poszkodowanego. Powód przedłożył stronie pozwanej fakturę wraz z kosztorysem zawierającym wycenę (kalkulację) czynności wchodzących w zakres usługi. W ocenie Sądu strona pozwana nie wykazała, iż koszt usługi przyjętej przez powoda nie mieści się w kategorii stawek lokalnych ani nie wykazała, iż odmawiając wypłaty pozostałej kwoty odszkodowania przeanalizowała kalkulację zgodnie z warunkami określonymi w OWU. Ubezpieczyciel poprzestał na ustaleniu kosztu usługi wyłącznie w oparciu o stawki ustalone w ww. cenniku współpracującego podmiotu, a już na etapie postępowania likwidacyjnego powinien zestawić stawki przyjęte przez powoda ze stawkami również innych podmiotów działających na rynku lokalnym. Co istotne, OWU określając zasady ustalania wysokości odszkodowania odnosi się jedynie do cen obowiązujących na lokalnym rynku. Nie zastrzega, iż ceny te mają być średnie rynkowe czy też nie wskazuje konkretnych sposobów ustalania ww. cen obowiązujących na lokalnym rynku. Sąd nie stwierdził podstaw do uznania, iż stawki przyjęte przez powoda prowadzącego działalność gospodarczą na rynku lokalnym i specjalizującego się w osuszaniu i ozonowaniu pomieszczeń nie mieszczą się w cenach obowiązujących na rynku lokalnym. Co więcej z kosztorysu powykonawczego wynika, że przyjęta stawka roboczogodziny w kwocie 25,31 zł odpowiada poziomowi cen z III kwartału 2022 roku (...) (...).

Podkreślenia wymaga również to, iż zgodnie z umową łączącą (...) i (...) s.c. osobno płatne są usługi odgrzybiania i ozonowania. O ile koszt ozonowania został uwzględniony w kalkulacji pozwanej, o tyle koszt odgrzybiania został całkowicie pominięty, mimo iż z kosztorysu powoda wynika, że ww. usługa została wykonana.

Niezasadne są również twierdzenia pozwanej dotyczące poszkodowany wybierając inny podmiot niż rekomendowany przez ubezpieczyciela wykazał się brakiem współpracy z zakresie likwidacji szkody i naruszył obowiązek minimalizacji szkody. Należy zauważyć, że R. K. zgłosił szkodę 16 stycznia 2023 roku. Został wezwany do uzupełnienia informacji. Decyzja o przyznaniu odszkodowania została wydana 18 stycznia 2023 roku, a łącznie z nią zostało doręczone poszkodowanemu pismo zawierające propozycję realizacji usługi osuszania przez profesjonalny podmiot współpracujący z pozwaną. Ww. dokumenty zostały przesłane R. K. drogą mailową 18 stycznia 2023 roku, a więc tego samego dnia, kiedy doszło do zawarcia umowy o osuszanie z powodem. Podkreślenia wymaga również, iż zgodnie z umową łączącą (...) i (...) s.c. maksymalny termin realizacji usługi wynosi 5 dni roboczych (2 dni na realizację oględzin, 1 dzień na przesłanie specyfikacji prac wraz z pełną dokumentacją z pomiarów, 3 dni rozpoczęcie realizacji usługi licząc od dnia oględzin). Owszem są to maksymalne czasy realizacji i wykonanie usługi mogłoby nastąpić szybciej, lecz biorąc pod uwagę charakter szkody nie można uznać, iż poszkodowany naruszył zasady współpracy z ubezpieczycielem wybierając usługodawcę, który rozpoczął proces osuszania tego samego dnia. R. K. zeznał, iż istotne dla niego było niezwłoczne rozpoczęcie prac, zaś wybrał powoda jako wykonawcę usługi, gdyż znał jakość świadczonych przez niego usług. Ww. motywacja jawi się jako całkowicie zasadna i niesprzeczna z przepisami prawa. Bowiem nie można wymagać, aby poszkodowany czekał z wykonaniem podstawowych czynności takich jak osuszanie i ozonowanie, gdyż w tym przypadku upływ czasu może prowadzić do zwiększenia szkody (zawilgocenie, powstanie kolejnych ognisk grzyba, pękanie ścian).

Mając na względzie powyższe, Sąd uznał roszczenie powoda za zasadne i uwzględnił je w całości, zasądzając od (...) na rzecz K. R. kwotę 7 364,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9 marca 2023 roku do dnia zapłaty (pkt I wyroku). O odsetkach orzeczono na podstawie art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 98 § 1, 1 ¹, 3 k.p.c. oraz z art. 99 k.p.c. Powództwo zostało uwzględnione w całości, zatem to (...) jako strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić powodowi koszty procesu. Na koszty procesu poniesione przez powoda w łącznej wysokości 2 217 zł złożyły się: opłata o pozwu - 400 zł (art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa procesowego – 900 zł (w myśl art. 99 k.p.c. - § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

Sędzia Katarzyna Malinowska