Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 188/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Piotr Mika

Sędziowie SSR del. Marcin Schoenborn

SSO Dariusz Prażmowski (spr.)

Protokolant Aleksandra Studniarz

przy udziale Elżbiety Ziębińskiej

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2014 r.

sprawy R. F. syna J. i M.,

ur. (...) w Z.

oskarżonego z art. 157§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 23 października 2013 r. sygnatura akt IX K 189/12

na mocy art. 437 § 1 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. L. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. S. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów zastępstwa procesowego oskarżycielki posiłkowej B. K. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 23 października 2013r. w sprawie o sygnaturze IX K 189/12 orzekał w sprawie oskarżonych R. F. i P. N..

Sąd wyrokiem tym uznał oskarżonego R. F. za winnego tego, iż w dniu 28 sierpnia 2011 roku w G. poprzez uderzanie pięścią po całym ciele, duszenie spowodował u pokrzywdzonej B. K. obrażenia ciała w postaci stłuczenia twarzy z krwiakiem oczodołu i policzka lewego, stłuczenia nosa z pęknięciem kości nosa bez przemieszczenia, stłuczenia barku, ramienia i sutka lewego z podbiegnięciami krwawymi, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała na okres powyżej siedmiu dni, tj. występku z art. 157 § 1 k.k., i za to na mocy art. 157 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Ponadto Sąd na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonych środek karny w postaci obowiązku zapłaty zadośćuczynienia na rzecz oskarżycielki posiłkowej B. K. w kwocie – od oskarżonego R. F. w wysokości 1000 złotych.

Ponadto Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wywiódł oskarżony R. F., a wobec oskarżonego P. N. wyrok uprawomocnił się. Oskarżony R. F. wskazał, iż nie zgadza się z wymierzoną karą, która jest zbyt surowa do popełnionego czynu. Wskazał, iż składał wniosek o poddanie się karze i miał dostać karę w zawieszeniu. Podniósł ponadto, że przeprosił poszkodowaną, chce zapłacić nawiązkę, nadto przyznał się do popełnienia czynu, żałuje tego co się stało. Podał, że jego wspólnik dostał karę 5 miesięcy pozbawienia wolności a on 10 miesięcy pozbawienia wolności. Wskazał, że kara ta nie jest współmierna do czynu i wniósł o zmniejszenie kary lub zawieszenie wykonania kary.

Sąd Okręgowy stwierdził co następuje:

Apelacja oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie jednak należy zaznaczyć, iż stan faktyczny ustalony przez Sąd nie był przez strony kwestionowany. Przeprowadzona w tym zakresie kontrola nie potwierdziła, by Sąd Orzekający dopuścił się w zaskarżonym wyroku błędów w ustaleniach faktycznych, bowiem Sąd oparł swój wyrok na faktach, które znajdują oparcie w wynikach postępowania dowodowego, a wnioski wysnute z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego zgodne są z prawidłami logicznego rozumowania. Ocena dowodów zaprezentowana przez Sąd Rejonowy nie jest w żadnym razie oceną dowolną, lecz przeciwnie obiektywną, bezstronną, w trakcie której nie przekroczono granic swobodnej oceny dowodów jak i logicznego rozumowania. Ocena materiału dowodowego przez Sąd nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów.

Sąd Rejonowy zasadnie ustalając stan faktyczny oparł się także na wyjaśnieniach oskarżonych, w tym oskarżonego R. F.. Wyjaśnieniom tego oskarżonego Sąd Rejonowy co do zasady dał wiarę, bowiem choć nie są dość szczegółowe, niemniej jednak są logiczne i odpowiadają w większości zeznaniom pokrzywdzonej.

Kwestia winy oskarżonego w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie budzi wątpliwości Sądu Odwoławczego, podobnie jak i kwalifikacja prawna przypisanego oskarżonemu czynu z art. 157§ 1 k.k.

Sąd Odwoławczy dokonując kontroli wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o karze, stwierdził, że nie sposób uznać kary wymierzonej oskarżonemu za rażąco surową, bowiem zarzut taki byłby zasadny jedynie wtedy, gdy Sąd wymierzając karę nie uwzględnił wszystkich okoliczności wiążących się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru.

Rozważając podniesiony w apelacji zarzut dotyczący kary należy zaznaczyć przede wszystkim, iż o rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt. 4 k.p.k. nie można mówić w sytuacji, gdy Sąd wymierzając karę uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, bowiem o rażącej niewspółmierności kary nie można mówić wówczas, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego stanowiącego ustawową zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone. Rażąca niewspółmierność kary może zajść tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą, która byłaby prawidłową w świetle dyrektyw art. 53 k.k.

Nietrafne są zarzuty dotyczące złożonego przez oskarżonego wniosku o poddanie się karze. Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 343 § 7 k.p.k. jeżeli sąd uzna, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku o którym mowa w art. 335 k.p.k., sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Podstawą do takiego uznania musi być również uwzględnienie zasad wynikających z art. 2 § 1 k.p.k., a więc dotyczących trafnej reakcji karnej, która wymaga z jednej strony, aby osoba niewinna nie poniosła odpowiedzialności, a z drugiej by osoba winny była zawsze do niej pociągnięta, ale także to, by osoba winna poniosła odpowiedzialność nie mniejszą niż tę, na którą zasłużyła i nie większą od tej, którą ponieść powinna, a więc aby była to reakcja sprawiedliwa. Wiążą się z tym z kolei zasady prawdy – art. 2§ 2 k.p.k. oraz obiektywizmu – art. 4 k.p.k. (T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego, Komentarz, Zakamycze 2003).

Oznacza to tym samym, iż w przypadku uznania, że uzgodniona kara nie jest trafną reakcją na popełniony czyn, sąd może skierować sprawę na rozprawę, nie będąc w wyroku związany w jakikolwiek sposób uzgodnieniami wskazanymi we wniosku złożonym w trybie art. 335 k.p.k., a wymierzając karę na zasadach ogólnych. W tym zatem zakresie odwoływanie się do uzgodnionej kary pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem nie może być zatem skuteczne.

Podobnie brak podstaw do uznania wymierzonej oskarżonemu kary za niewspółmiernie surową poprzez odwołanie się do kary wymierzonej drugiemu z oskarżonych - P. N.. Wskazać bowiem należy, iż nie był on współsprawcą tego samego czynu, lecz odpowiadał za popełnienie przestępstwa z art. 157 § 2 k.k., a więc czynu ustawowo zagrożonego niższą karą, nadto obrażenia które spowodował ten oskarżony były daleko łagodniejsze. Stąd takie porównanie wymiaru kary jest nietrafne, skoro każdy z oskarżonych odpowiadał za popełnienie innego czynu – właśnie z uwagi na spowodowane u pokrzywdzonej obrażenia ciała, co miało także konsekwencje dla ustalenia stopnia społecznej szkodliwości obu czynów.

Skarżący w apelacji wskazuje, że przeprosił poszkodowaną, chce zapłacić nawiązkę, nadto przyznał się do popełnienia czynu, żałuje tego co się stało.

Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wyroku wskazał okoliczności, które miał na uwadze wymierzając karę oskarżonemu, wskazując, że jako okoliczność obciążającą wziął pod uwagę – karalność oskarżonego, działanie pod wpływem alkoholu, a jako łagodzącą –przyznanie się oskarżonego do popełnienia tego występku. Nadto ustalając wymiar kary wskazał na naruszenie najważniejszego dobra chronionego, jakim jest ludzkie zdrowie, motywację oskarżonego, okoliczności czynu. Sąd Rejonowy wskazał, iż nie ma także żadnej okoliczności, która zmniejszyłaby stopień winy. Dlatego też Sąd uznał, że kara 10 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona w dolnej granicy ustawowego zagrożenia jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu i stopnia zawinienia.

Nie sposób uznać, iż wymierzona oskarżonemu kara jest zbyt surowa, jeżeli wziąć pod uwagę sposób działania oskarżonego i nasilenie przemocy ze strony oskarżonego. Zasadnie przyjęto również, że na niekorzyść oskarżonego należało poczytać także fakt, iż oskarżony był już wielokrotnie karany, za różnego rodzaju przestępstwa. Kara wymierzona oskarżonemu, zważywszy na nasilenie użytej przemocy - wielokrotne uderzanie pięścią po całym ciele, duszenie, nadto zaatakowanie pokrzywdzonej bez żadnego powodu i spowodowane u pokrzywdzonej obrażenia ciała, nie jawi się zatem jako kara zbyt surowa.

Sąd zasadnie stwierdził, iż brak jest podstaw do pozytywnej prognozy wobec oskarżonego, bowiem uprzednia jego karalność świadczy o daleko idącej niepoprawności oskarżonego, który nie zmienił swych zachowań, po raz kolejny popełniając przestępstwo z użyciem przemocy, z uwagi na co prognozę kryminologiczną w stosunku do oskarżonego należy uznać za negatywną, albowiem orzekane kary pozbawienia wolności efektu resocjalizacyjnego nie osiągnęły.

Wypada podkreślić, iż właśnie powyżej wskazane ustalenie pozytywnej prognozy z art. 69 § 1 k.k. jest konieczne do warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, zaś w przypadku gdy takowego ustalenia nie można wysnuć to nie może być mowy o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności.

Stanowisko Sądu pierwszej instancji w zakresie ustaleń społecznej szkodliwości czynów i stopnia winy oskarżonego zasługuje zatem na pełną akceptację, bowiem istotnie całokształt okoliczności ustalonych w sprawie nakazuje wymierzenie oskarżonemu kary o charakterze izolacyjnym, podporządkowanej przede wszystkim celom szczególno-prewencyjnym.

Biorąc pod uwagę okoliczności szczególne wpływające na wymiar kary dla oskarżonego, wymieniane w art. 53§ 1 i 2 k.k., Sąd słusznie i zasadnie negatywnie ocenił dotychczasowy tryb życia oskarżonego, dlatego kara wymierzona oskarżonemu, jakkolwiek surowa - jak każda kara o charakterze izolacyjnym - nie jest karą rażąco niewspółmiernie surową, zaś zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności nie byłoby wystarczające.

Kierując się wskazanymi wyżej powodami Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji i uznając apelację za oczywiście bezzasadną - z uwagi na podniesioną przez oskarżonego argumentację.

Sąd zasądził koszty obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym, koszty zastępstwa procesowego oraz w oparciu o powołane przepisy Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, z uwagi na orzeczenie kary o charakterze izolacyjnym, obciążając nimi Skarb Państwa.