Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borek

Sędziowie: SSO Grażyna Artymiak (spr.)

SSR del. Anna Romańska

Protokolant: st.sekr.sądowy Agnieszka Bułas

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie - Mariusza Kowala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2014 r.

sprawy oskarżonego M. N. o przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie

z dnia 2 października 2013 r., sygnatura akt X K 1123/12

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ka 701/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Rzeszowie w sprawie o sygn. akt X K 1123/12 uznał M. N. za winnego popełnienia czynu zabronionego określonego w art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 2 kk polegającego na tym, że oskarżony w nocy z 9/10 czerwca 1998r. w J. woj. (...) będąc uprzednio skazanym w warunkach art. 64 § 1 kk wyrokiem Sądu Rejonowego w Jarosławiu z dnia 26 września 1996 r. sygn.. akt II K 416/96 za umyślne przestępstwo z art. 208 dkk w zw. z art. 60 § 2 dkk na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w ciągu 5 lat od odbycia kary 1 roku pozbawienia wolności w okresach od dnia 3 listopada 1997r. do dnia 11 stycznia 1998 r. z zaliczeniem okresów od dnia 4 czerwca 1993 r. do dnia 25 listopada 1993 r. oraz od dnia 28 maja 1995 r. do dnia 27 września 1995 r. popełnił umyśle przestępstwo w ten sposób, że poprzez wycięcie otworu w ścianie budynku kiosku spożywczo – przemysłowego wszedł do jego wnętrza a następnie zabrał w celu przywłaszczenia różnego rodzaju artykuły o łącznej wartości strat 2. 335,99zł na szkodę M. K. i P.

Za tak przypisany czyn na podstawie art.. 279 § 1 kk Sąd wymierzył oskarżonemu M. N. karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł Sąd środek karny zobowiązując oskarżonego do naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz P. kwoty 2.335,99zł.

Nadto Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu.

Powyższy wyrok Sądu Rejonowego zaskarżył obrońca oskarżonego zarzucając:

1.  Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 4 kpk, art. 5 kpk i art. 7 kpk poprzez:

a)  odmowę dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego M. N. w zakresie dotyczącym czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia,

b)  naruszenie domniemania niewinności i rozstrzygniecie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego poprzez błędne przyjęcie, iż M. N. dopuścił się dokonania określonego w akcie oskarżenia czynu, mimo iż zabezpieczone na miejscu zdarzenia ślady linii papilarnych, z uwagi na charakter miejsca, w którym dokonana została kradzież nie pozwalają na jednoznaczne stwierdzenie, iż pochodzą od sprawcy.

2.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, poprzez bezpodstawne przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia, mimo iż zebrane w sprawie dowody nie wykazały w sposób dostateczny i jednoznaczny, że oskarżony dopuści się tego przestępstwa.

W konsekwencji Skarżący wniósł o:

-

zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że sąd orzeka odmiennie co do istoty sprawy i uniewinnia oskarżonego, ewentualnie

-

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi I instancji. Skarżący wniósł także o zasądzenie od SP na rzecz obrońcy z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym,

-

zwolnienie oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości za postępowanie odwoławcze.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zasługuje na uwzględnienie apelacja obrońcy oskarżonego.

W pełni należy zaaprobować szczegółowo omówione w uzasadnieniu środka odwoławczego zarzuty odnośnie czynienia ustaleń faktycznych wyłącznie na podstawie wyniku selekcji śladów linii papilarnych w systemie AFIS. Rzeczywiście wynik ten wskazał, że linie papilarne M. N. odpowiadają śladom linii papilarnych zarejestrowanych na 3 nośnikach zabezpieczonych w sprawie. Jednakże w toku oględzin miejsca kradzieży zabezpieczono ślady linii papilarnych na więcej niż trzech nośnikach. Sąd nie odniósł się w ogóle do treści protokołu oględzin i nie podjął próby zestawienia miejsc zabezpieczonych śladów z ewentualnymi śladami, na które wskazuje wynik ich selekcji w systemie AFIS. Stąd jako w pełni zasadne i słuszne uznać należy uwagi obrońcy oskarżonego o niepewności takiej identyfikacji i wątpliwościach co do sprawstwa oskarżonego przypisanego mu czynu.

Przy brakach postępowania dowodowego - brak opinii daktyloskopijnej - które pozwoliłyby na obalenie wątpliwości wskazywanych w apelacji, w szczególności pozwoliły na stwierdzenie, z jakich miejsc pochodziły zabezpieczone ślady linii papilarnych zidentyfikowane w wyniku selekcji w systemie AFIS jako pochodzące od oskarżonego M. N., nie sposób w sposób niebudzący wątpliwości dokonać przypisania zarzucanego oskarżonemu czynu. Dlatego też orzeczenia jako wadliwe z tego względu należało uchylić i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sadowi rejonowemu.

W poddanym kontroli odwoławczej postępowaniu sądowym doszło także do poważnych uchybień proceduralnych naruszających prawo oskarżonego do obrony. Sąd rozpoznał niniejszą sprawę na terminach rozprawy 12 grudnia 2012r. (pod nieobecność oskarżonego), 20 grudnia 2012 r. (z udziałem oskarżonego) i w dniu 2 października 2013 r. (pod nieobecność oskarżonego). W tym ostatnim terminie rozprawy, mimo długiego upływu czasu od ostatniego terminu, Sąd na podstawie art. 376 § 2 kpk prowadził rozprawę pod nieobecność oskarżonego uznając, że nie stawił się i nie usprawiedliwił nieobecności, przy czym uprzednio przyjął, że oskarżony był prawidłowo wezwany, na co miały wskazywać k. 328 i 329. Tymczasem na k. 329 znajduje się koperta z niedoręczonym oskarżonemu wezwaniem, zaś na k. 328 informacja o przyczynie zwrotu niedoręczonego oskarżonemu wezwania, wyraźnie wskazujące, że M. N. nie przebywa pod adresem T. ul. (...) od kwietnia 2013 r., a według posiadanych informacji przebywa w miejscu stałego zameldowania. Jednak na ten adres już wezwanie nie zostało wysłane. Z akt sprawy natomiast wynika, że adresem zamieszkania oskarżonego był adres jego zameldowania. (...) oskarżony wskazał wprawdzie we wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu, do którego dołączył jednak oświadczenie, w którym wskazany jako jego adres zamieszkania jest miejsce jego zameldowania (tak także na k. 251). Również w wyjaśnieniach nie wskazał innego adresu, bo w tym zakresie Sąd nie odbierał od niego dokładniejszych danych. Po tak długim okresie między terminami rozprawy przy wyraźnie wskazanej informacji, że od kwietnia 2013 r. oskarżony nie przebywa pod „adresem (...)”, brak było podstaw do uznania doręczenia za prawidłowe, jednocześnie powodowało to że sąd miał obowiązek dokonania doręczenia wezwania na adres zameldowania oskarżonego. Sposób procedowania Sądu pod nieobecność oskarżonego, dotknięty jest wadami, które sprawiają, ze oskarżony został pozbawiony prawa do obrony, niezawiadomiony o terminie rozprawy nie mógł realizować prawa do udziału w rozprawie. W tych okolicznościach również duża odległość czasowa między terminami rozprawy, zważywszy na przeprowadzenie bezpośrednie dowodów w pierwszych dwóch jej terminach (w roku 2012) nie pozostawała również bez wpływu na treść wyroku.

Mając na względzie powyższe okoliczności na podstawie art. 437 § 2 kpk, art. 449 kpk i art. 456 kpk Sąd uchylił zaskarżone orzeczenie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd uzupełni postępowanie dowodowe, a w szczególności dopuści dowód z opinii daktyloskopijnej, następnie odbierze od oskarżonego wyjaśnienia, o ile nie skorzysta on z odmowy ich składania, w szczególności w zakresie miejsc, w których przebywał, lub mógł przebywać podczas przerwy od 22 marca do 5 grudnia 1998 r. Odnośnie pozostałych dowodów z osobowych źródeł dowodowych, to ich przeprowadzenie i ocena nie miały wpływu na uchylenie orzeczenia, Sąd może poprzestać na ich ujawnieniu, zwłaszcza że z uwagi na upływ czasu i wiek świadków, zachowanie zasady bezpośredniości nie jest niezbędne, wręcz nie spełnia zadań, których realizację ta zasada ma gwarantować. Następnie zgromadzony materiał dowodowy podda ocenie i wyda rozstrzygnięcie, bacząc by nie naruszać w toku postępowania prawa oskarżonego do obrony i zachować dbałość o ciągłość i koncentrację rozprawy.