Sygn. akt II Ca 204/14
K., dnia 12 czerwca 2014 r.
Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Barbara Mokras (spr.) |
Sędziowie: |
SSO Henryk Haak SSO Marian Raszewski |
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Jolanta Bąk |
po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 r. w Kaliszu
na rozprawie
sprawy z powództwa S. K.
przeciwko A. K.
o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny ustał
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim
z dnia 05 lutego 2014r. sygn. akt III RC 267/13
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Ostrowie Wielkopolskim do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.
II Ca 204/14
Wyrokiem z dnia 5 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim oddalił powództwo S. K. przeciwko A. K. o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny ustał.
Rozstrzygniecie swoje sąd pierwszej instancji oparł na następujących ustaleniach: pozwany A. K. jest synem powoda S. K.. Na mocy ugody sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym w Ostrowie Wielkopolskim w sprawie III RC 283/99 powód zobowiązał się do łożenia na rzecz pozwanego renty alimentacyjnej w kwocie po 300 zł. miesięcznie od 1 czerwca 1999 r. poczynając.
Obecnie pozwany ma 33 lata. Z zawodu jest technikiem mechanikiem kolejowym. Od października 2001 r. do września 2002 r. włącznie odbywał służbę wojskową. Otrzymywał wówczas żołd w kwocie 100 zł. miesięcznie. W wojsku czuł się źle, po wojsku nie podjął żadnej pracy. W 2004 r. lekarze wykryli u niego cukrzycę insulinozależną. Pozwany musi przyjmować insulinę a nadto musi stosować specjalną dietę. U pozwanego wykryto także niedoczynność tarczycy. Pozwany czuje się źle, ma zawroty głowy, omdlenia i krwotoki.
Pozwany nigdy nie podjął pracy. Będąc zarejestrowany jako bezrobotny pozwany otrzymywał oferty pracy i skierowania do pracodawców, jednak ci nie chcieli zawierać z nim umów. Pozwany otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 150 zł. miesięcznie. Mieszka z matką, która go utrzymuje.
(...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w O. orzeczeniem z dnia 9 stycznia 2013 r. zaliczył pozwanego do znacznego stopnia niepełnosprawności, która to niepełnosprawność istnieje od 2004 r. We wskazaniach dotyczących zatrudnienia wpisano „praca prosta, nieskomplikowana, dostosowana do możliwości zdrowotnych, w (...) a także stwierdzono wskazania do specjalistycznego szkolenia oraz, że pozwany wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.
Sąd pierwszej instancji ustalił również, że powód z zawodu jest ślusarzem, ma 64 lata, od lat nie utrzymuje kontaktu z pozwanym. Od 2010 r. utrzymuje się z emerytury w wysokości 2.900 zł. miesięcznie netto. Od 2002 r. nie płacił na rzecz pozwanego alimentów wynikających z ugody zawartej przed sądem i na skutek wniosku pozwanego komornik wszczął postępowanie egzekucyjne od czerwca 2013 r. na postawie ugody sądowej w sprawie S.R. w O. sygn. akt III RC 283/99. Egzekucja prowadzona jest z emerytury powoda do kwoty 2.200 zł. miesięcznie. Po dokonaniu powyższych ustaleń sąd pierwszej instancji stwierdził, iż powód nie wykazał, że pozwany jest w stanie utrzymać się samodzielnie lub nie dokłada starań w uzyskaniu możliwości utrzymania się samodzielnie. Ponadto stwierdził, że mimo, iż pozwany jest już dorosły – ma 33 lata, jednak jest on poważnie chory na cukrzycę, jego możliwości zarobkowe są znacznie ograniczone a nadto zdolny jest tylko do wykonywania pracy prostej, nieskomplikowanej, dostosowanej do jego możliwości, w warunkach pracy chronionej a takiej pracy dla pozwanego nie ma.
Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zarzucając naruszenie prawa materialnego oraz procesowego i w konsekwencji domagając się zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.
Pozwany wniósł o oddalenie apelacji.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja jest zasadna.
Zgodnie z przepisem art. 133 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania a rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
W przedmiotowej sprawie powód domagał się ustalenia, że obowiązek alimentacyjny ustał z dniem 1 lipca 2001 r. W świetle okoliczności sprawy stwierdzić należy, że sąd nie poczynił koniecznych ustaleń czy pozwany, będący osobą pełnoletnią był i jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Pozwany choruje na cukrzycę insulinozależną oraz niedoczynność tarczycy. Jak wynika z dołączonych dokumentów może wykonywać pracę prostą, nieskomplikowaną, dostosowaną do jego możliwości, w warunkach pracy chronionej. Brak ustaleń czy istniała możliwość podjęcia takiej pracy przez pozwanego. Okoliczność, że nie otrzymał zatrudnienia w szeregu zakładów pracy nie oznacza, że nie ma w ogóle takiej możliwości. Zgromadzony materiał dowodowy nie jest wystarczający do stwierdzenia, że pozwany nie jest w stanie zdobywać samodzielnie środków utrzymania. Podnieść również należy, że pozwany odbył służbę wojskową i otrzymywał wówczas żołd. Stwierdzenie sądu pierwszej instancji, że z uwagi na stan zdrowia pozwanego i trudną sytuację w zakładach pracy chronionej znalezienie pracy przez pozwanego będzie przedsięwzięciem niezwykle trudnym jest stwierdzeniem gołosłownym, które nie jest oparte na dowodach. W związku z powyższym uznać należy, że sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy i zachodziła konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd winien ustalić w sposób wyczerpujący czy pozwany biorąc pod uwagę stan zdrowia pozwanego i jego możliwości zarobkowe był i jest w stanie samodzielnie zdobywać środki utrzymania.
W tym stanie rzeczy i na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak w wyroku.