Pełny tekst orzeczenia

WYROK

UZASADNIENIE

1. A. M. pełniący funkcję prezesa zarządu firmy (...) odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy,

2. J. M. pełniący funkcję członka zarządu firmy (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy,

3. T. Z. pełniący funkcję członka zarządu firmy (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy,

4. W. H. pełniący funkcję prokurenta firmy (...) sp. z o.o. odpowiedzialnego za bezpieczeństwo i higienę pracy,

5. G. S. pełniący funkcję dyrektora ds. logistyki w firmie (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy,

6. D. C. pełniąca funkcję inspektora ds. BHP odpowiedzialna za bezpieczeństwo i higienę pracy w firmie (...) sp. z o.o.,

7. K. S. pełniący funkcję dyrektora Terminalu przeładunkowo-produkcyjnego w firmie (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy w firmie (...) sp. z o.o.,

8. A. A. pełniący funkcję zastępcy dyrektora Terminalu przeładunkowo-produkcyjnego w firmie (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy w firmie (...) sp. z o.o.,

9. P. M. pełniący funkcję kierownika Terminalu przeładunkowo-produkcyjnego w firmie (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy w firmie (...) sp. z o.o., w szczególności odpowiedzialny za stan techniczny urządzeń m.in. kamer

10. S. S. pełniący funkcję kierownika zmiany Terminalu przeładunkowo-produkcyjnego w firmie (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy w firmie (...) sp. z o.o.

zostali oskarżeni o to, że:

pełniąc te funkcje i będąc osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy w firmie (...) sp. z o.o. na terenie terminalu przeładunkowego w miejscowości C. w okresie od dnia 01.01.2009r. do dnia 20.03.2011r. nie dopełnił, w szczególności poprzez — nie zapewnienie bezpiecznej organizacji i warunków pracy, nie wdrożenie zaleceń i wskazań Państwowej Inspekcji Pracy po wypadkach w pracy w roku 2008, 2009, 2010 oraz nie dokonanie analizy tych wypadków pod kątem wdrożenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa stanowiących wymóg art. 236 kodeksu pracy, brak określenia instrukcji i zasad, w tym — instrukcji i zasad przebywania w strefie pracy koparki oraz komunikowania się z operatorem koparki pracującym bez dostatecznej widoczności wnętrza wagonu, brak wyposażenia pracowników w urządzenia do komunikacji z operatorem koparki oraz odpowiednie urządzenia do poprawiania ładunku w wagonach, wymuszanie bez stosownej instrukcji i przeszkolenia pracowników na pracownikach poprawiania ładunku w wagonach podczas pracy koparki z uwagi na konieczność szybkiego przeładunku towaru spowodowaną uiszczaniem jak najniższych opłat za postój na torach, nie określenia wymogu wykonywania pracy przeładunku wagonów w strefie pracy koparki jako pracy niebezpiecznej, która musi być wykonywana przez co najmniej 2 osoby nałożonego art. 225 § l i § 2 kodeksu pracy, wynikającego stąd obowiązku w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie terminala przeładunkowego firmy (...) sp. z o.o. w miejscowości C. i przez to doprowadził w szczególności – do niewłaściwej organizacji pracy i warunków pracy w miejscu i przy przeładunku wagonów w strefie pracy koparki i przy jednoczesnej pracy koparki w dniu 20.03.2011 r., skutkującej zgonem W. B. w dniu 20.03.2011 r. na terenie terminalu przeładunkowego firmy (...) sp. z o.o. w miejscowości C., w wyniku ostrej niewydolności ośrodkowego układu nerwowego i ważnych dla życia ośrodków w nim znajdujących się w następstwie rozległych uszkodzeń czaszki i mózgu (m.in. wieloodłamowego złamania kości twarzoczaszki, wieloodłamowego złamania kości sklepienia i podstawy czaszki, krwawienie do przestrzeni podpajęczynówkowej na sklepieniu i podstawie mózgu, stłuczenia i obrzęku mózgu, złamania żeber po stronie prawej od III do VI w linii środkowo-obojczykowej z podbiegnięciem krwawym, niedokrwienie narządów wewnętrznych) pochodzących od działania ładunku przenoszonego przez koparkę oraz od działania samej koparki, to jest o czyn z art. 220§1 k.k. w zb. 155 k.k.

Sąd Rejonowy w Sokółce wyrokiem z dnia 4 lipca 2013 roku w sprawie o sygn. akt II K 88/12:

I. Oskarżonych A. M., J. M., T. Z., W. H., G. S., D. C. A. A., P. M. oraz S. S. uniewinnił od popełnienia zarzucanego im czynu.

II. Oskarżonego K. S. uznał za winnego tego, że w dniu 20 marca 2011 roku na terenie Terminalu P. – Produkcyjnego w C. należącego do Spółki z o.o. (...) z siedzibą w B. pełniąc funkcję dyrektora tego Terminalu i będąc osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy na terenie tego zakładu pracy nie dopełnił wynikających z pełnionej funkcji obowiązków stworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania pracy przez pracowników poprzez :

- nieokreślenie w „Instrukcji przeładunku węgla, drewna i innych materiałów z wagonów szerokotorowych na normalnotorowe” i innych aktach wewnętrznych obowiązujących na terenie zakładu pracy :

a. sposobu bezpośredniego komunikowania się operatora koparki pracującego bez dostatecznej widoczności wnętrza wagonu z innymi pracownikami podczas prac przeładunkowych ,

b. sposobu skutecznej sygnalizacji pomiędzy pracownikami w sytuacjach zagrożenia,

c. strefy niebezpiecznej pracy przy użyciu do przeładunku koparki,

d. trybu postępowania osób biorących udział w przeładunku w tym operatora koparki z unoszoną do góry kabiną i osprzętem lecz bez dostatecznej widoczności wnętrza załadowywanego lub rozładowywanego wagonu,

- nieustalenie wykazu prac wykonywanych przez co najmniej dwie osoby oraz wykazu prac szczególnie niebezpiecznych,

- niewyznaczenie koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych na terenie zakładu pracy w sytuacji jednoczesnego wykonywania pracy na jego terenie w tym samym miejscu przez pracowników zatrudnionych przez różnych pracodawców,

przez co naraził pracownika W. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w konsekwencji doprowadzając do nieumyślnego spowodowania jego śmierci w dniu 20 marca 2011r. w wyniku obrażeń ciała w postaci rozległych uszkodzeń czaszki i mózgu odniesionych od uderzenia ładunkiem przenoszonym przez koparkę, to jest popełnienia czynu z art. 220§1 k.k. w zb. z art. 155 k.k. i za to, na mocy art. 220§1 k.k. w zb. z art. 155 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. skazał oskarżonego, zaś na mocy art. 155 k.k. w zw. z art. 11§3 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

III. Na mocy art. 69§1 i 2 k.k., art. 70§1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu K. S. na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata.

IV. Na mocy art. 632 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 640 k.p.k., art. 633 k.p.k. kosztami procesu w sprawie w ⅔ części obciążył oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego G. B..

V. Na mocy art. 628 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 640 k.p.k. zasądził od oskarżonego K. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz obciążył pozostałymi kosztami procesu w sprawie w ⅓ części.

Powyższy wyrok, na podstawie art. 425§1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k., w części tj. w pkt II skazującym K. S. zaskarżył jego obrońca i na mocy art. 427§1 i 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnym uznaniu, że:

- pomiędzy zaniechaniem oskarżonego K. S. a śmiertelnym wypadkiem jakiemu uległ W. B. istnieje związek przyczynowy,

- narażenie pokrzywdzonego pracownika na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu było bezpośrednie,

podczas gdy bezpośrednią przyczyną zaistnienia rozpatrywanego zdarzenia i stanowiącą o warunku jego zaistnienia było nieuprawnione wejście pokrzywdzonego w strefę pracy koparki i nie uprzedzenie o tym operatora koparki J. A., a więc zaistnienie okoliczności niezależnych od działania lub zaniechania oskarżonego;

jak również błędnym przyjęciu, że na terminalu przeładunkowym w C.:

- nie było ustalonego sposobu bezpośredniego komunikowania się operatora koparki z innymi pracownikami,

- nie było wyznaczonej strefy niebezpiecznej,

podczas gdy obszar strefy niebezpiecznej i sposobu komunikowania się pracowników – jak wynika z opinii biegłych i zeznań poszczególnych pracowników – był ustalony zwyczajowo i ogólnie wiadomym wszystkim pracownikom terminalu przeładunkowego w C.;

W związku z powyższym wniósł o:

- uniewinnienie oskarżonego K. S. od popełnienia przypisanego mu czynu, ewentualnie

- uchylenie rozstrzygnięcia w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Sokółce do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego K. S., jako oczywiście bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Tytułem wstępu przypomnieć należy, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest skuteczny tylko wtedy, kiedy skarżący wykaże konkretne uchybienia w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się sąd I instancji, stosujący reguły logicznego rozumowania, zasady wiedzy i doświadczenia życiowego. Nie może on jednak osiągnąć celu zamierzonego przez wnoszącego środek odwoławczy, jeżeli sprowadza się w swej istocie do polemiki z rozważaniami sądu I instancji, zawartymi w pisemnych motywach wyroku ( por. min. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24 maja 2007 r., sygn. akt II AKa 70/07, Prok.i Pr.-wkł. 2008/7-8/55, KZS 2008/7-8/103, II AKa 70/07, Lex 395961).

W ocenie Sądu Okręgowego lektura wniesionego środka odwoławczego w połączeniu z kontrolą instancyjną zaskarżonego wyroku wskazuje, że zarzuty błędów w ustaleniach faktycznych sformułowane przez apelującego nie spełniają powyższych warunków, a zasadzają się wyłącznie na polemice z oceną sądową i próbie przeforsowania własnego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych i wniosków z nich płynących. Próba ta okazała się tym bardziej nieskuteczna, że Sąd I instancji ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w sposób niezwykle skrupulatny, nie naruszający zasady swobodnej oceny dowodów, a ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędów rozumowania i wnioskowania).

Wnikliwa analiza wszystkich dowodów zawarta w uzasadnieniu wyroku zwalnia Sąd Okręgowy od obowiązku ponownego przytaczania tych samych argumentów (notabene zasługujących na pełną akceptację). W tym miejscu należy jedynie zwrócić uwagę na kwestie zasadnicze z punktu oceny winy oskarżonego oraz niezasadności wniesionego środka zaskarżenia.

Jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie kluczową kwestią wymagającą wyjaśnienia było ustalenie czy doszło do niedopełnienia obowiązków z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy pokrzywdzonego W. B. ( (...) sp. z o.o.), a jeśli tak, to czy niedopełnienie to stwarzało konkretne, realne i natychmiastowe zagrożenie dla życia i zdrowia pokrzywdzonego w konsekwencji skutkujące jego śmiercią w dniu 20 marca 2011 roku podczas przeładunku drzewa na terenie Terminalu P. – Produkcyjnego w C..

I tak nie ulega wątpliwości, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w szczególności dokumentacja wskazująca na zakres czynności pracowniczych w (...) sp. z o.o. , instrukcje przeładunku, dokumentacja z kontroli PIP oraz opinie biegłych z zakresu BHP J. D. i Z. B. pozwoliły na ustalenie, że oskarżony K. S. pełniący funkcję dyrektora Terminalu przeładunkowo-produkcyjnego (...) sp. z o.o. odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy nie dopełnił ciążących na nim obowiązków wynikających ze wskazanych przez Sąd Rejonowy i szczegółowo omówionych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Niedopełnienie tych obowiązków polegało na:

- nieokreśleniu w „Instrukcji przeładunku węgla, drewna i innych materiałów z wagonów szerokotorowych na normalnotorowe” i innych aktach wewnętrznych obowiązujących na terenie zakładu pracy:

a. sposobu bezpośredniego komunikowania się operatora koparki pracującego bez dostatecznej widoczności wnętrza wagonu z innymi pracownikami podczas prac przeładunkowych,

b. sposobu skutecznej sygnalizacji pomiędzy pracownikami w sytuacjach zagrożenia,

c. strefy niebezpiecznej pracy przy użyciu do przeładunku koparki,

d. trybu postępowania osób biorących udział w przeładunku w tym operatora koparki z unoszoną do góry kabiną i osprzętem lecz bez dostatecznej widoczności wnętrza załadowywanego lub rozładowywanego wagonu,

- nieustaleniu wykazu prac wykonywanych przez co najmniej dwie osoby oraz wykazu prac szczególnie niebezpiecznych,

- niewyznaczeniu koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych na terenie zakładu pracy w sytuacji jednoczesnego wykonywania pracy na jego terenie w tym samym miejscu przez pracowników zatrudnionych przez różnych pracodawców.

Powyższe co do zasady nie było kwestionowane przez apelującego. Zdaniem autora środka odwoławczego kwestie te (użył on stwierdzenia o „piętrzeniu” aktów z zakresu BHP) nie przełożyły się jednak na narażenie pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, a konsekwencji nie doprowadziły do jego śmierci.

Z takim stanowiskiem obrońcy oskarżonego K. S. nie sposób się zgodzić.

Zdaniem Sądu Okręgowego, obrońca przyjął tu wielość założeń, które skutecznie obalił już Sąd Rejonowy prezentując swoje stanowisko w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Nie powielając zatem w pełni akceptowanej argumentacji Sądu I instancji wskazać należy, że głównym z tych założeń stało się przyjęcie, że w zakładzie pracy pokrzywdzonego istniał znany wszystkim zwyczajowo przyjęty system porozumiewania się pomiędzy pracownikami magazynowymi, brygadzistami, a operatorami koparek. Tymczasem jak wynika z zeznań świadków posługiwali się oni różnymi, niejednolitymi sygnałami, instynktownie próbując porozumieć się z operatorem, który – co wynika właściwie bezsprzecznie z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie – pracował koparką z unoszoną do góry kabiną i osprzętem bez dostatecznej widoczności wnętrza załadowywanego lub rozładowywanego wagonu.

Nie sposób o inną ocenę skoro K. F. wskazał: „my informowaliśmy operatora machając ręką albo krzycząc” (k. 264), G. K. zeznał: „dawaliśmy operatorowi znaki radiem i rękoma” (k. 265; na marginesie wskazał również, że po wypadku nie dają znaków rękoma), R. K. zeznał, że pokrzywdzony przerywał pracę koparki poprzez sygnał lub machnięcie ręką. Definiując sygnał wskazał, że „to albo gwizdnięcie lub krzyknięcie” (k. 766).

W tym miejscu zauważyć należy, że w feralnym dniu po tym jak pokrzywdzony znalazł się w wagonie, podczas gdy operator J. A. kontynuował załadunek pracownicy firmy (...) krzyczeli do operatora, dawali znaki, aby wstrzymał przeładunek. Operator ich nie słyszał (k. 190v, 400 – 400v). Zachowanie w/w osób dostrzegł spedytor J. T. i dopiero on polecił przez radio (...) operatorowi, by ten zatrzymał maszynę. Tego sposobu sygnalizacji – jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy – jedynego skutecznego, jak się okazało użył również operator sąsiedniej koparki J. K. (k. 400v, 216 akt Ds. 1442/11).

Podobnie należało ustosunkować się do kwestii określenia obszaru strefy niebezpiecznej. Jakkolwiek zeznający w sprawie pracownicy firmy (...) sp. z o.o. wskazywali, że słyszeli o zakazie przebywania w strefie niebezpiecznej, to w różny sposób ją określali. Wskazywali, że trzeba być wówczas poza zasięgiem ramienia koparki, 2 wagony dalej, zasięg ramienia koparki plus 8 – 10 metrów (k. 264, k. k. 266, 269). Jednocześnie świadkowie wskazywali na nałożony przez pracodawcę obowiązek kontroli ułożenia przeładowywanego drewna. Na to wskazywał m.in. R. K. (k. 265 – 266). Zeznał on, że widział jak W. B. poprawiał drzewo. On przerywał pracę koparki poprzez sygnał lub machnięcie ręką. Sygnał to albo gwizdnięcie lub krzyknięcie. J. K. zeznał również, że drewno było poprawiane także w czasie załadunku, ale pracownik powinien powiadomić operatora (k. 269).

Z powyższego wynika zatem, że kwestie tak newralgiczne, jak ustalenie bezpiecznych warunków pracy w bezpośredniej bliskości z ciężkim sprzętem kiedy operator nie ma dostatecznej widoczności tego co się dzieje w obrębie jego używania, nie były uregulowane w zakładzie pracy oskarżonego ani poprzez stosowane przepisy, ani nie były przyjęte zwyczajowo, na co K. S. jako Dyrektor Terminalu niewątpliwie się godził.

O świadomości zagrożeń i znaczenia dla zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia i zdrowia ustaleń w zakresie warunków bezpiecznej pracy świadczy fakt zaistnienia w tym zakładzie pracy już w 2008 i 2010 roku wypadków związanych z obecnością pracowników w strefie niebezpiecznej podczas pracy operatora koparki bez dostatecznej widoczności wnętrza wagonu (poszkodowani wówczas zostali K. N. i J. B.). Przy tym już po wypadku K. N. w dniu 27.12.2008 roku, co również podkreślił Sąd Rejonowy – Państwowa Inspekcja Pracy nakazała pracodawcy opracować szczegółową instrukcję przeładunku z uwzględnieniem także postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia i zdrowia pracowników (k. 718).

Dlatego też wbrew zarzutom apelującego w pełni podzielić należy ustalenia Sądu Rejonowego, że oskarżony K. S. będąc osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy na terenie (...) Spółki z o.o. K. w C. przez niedopełnienie wynikających z pełnionej funkcji obowiązków stworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania pracy przez pracowników naraził pracownika W. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w konsekwencji doprowadzając do nieumyślnego spowodowania jego śmierci w dniu 20 marca 2011r. w wyniku obrażeń ciała w postaci rozległych uszkodzeń czaszki i mózgu odniesionych od uderzenia ładunkiem przenoszonym przez koparkę, czym wypełnił znamiona czynu z art. 220§1 k.k. w zb. z art. 155 k.k.

Niewątpliwie zarówno przestępstwo z art. 220§1 k.k., jak i przestępstwo z art. 155 k.k. są przestępstwami materialnymi znamiennymi skutkiem w postaci odpowiednio narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (w przypadku art. 220§1 k.k.) i śmierci człowieka (w przypadku art. 155 k.k. ). Zgodnie z przyjętym stanowiskiem w teorii prawa karnego podstawą przypisania spowodowania określonego skutku (sprawstwa) jest związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem człowieka, a określonym skutkiem. Znaczącym jest, czy zachowanie się człowieka stanowiło naruszenie zawartego w normie prawnej nakazu lub zakazu oraz, czy to naruszenie było na tyle istotne, że pomimo występującego zawsze wpływu innych czynników uprawniony będzie wniosek, iż to ono przesądziło o zaistnieniu skutku (tak: A. Marek, Prawo karne, Wydawnictwo CH Beck, Warszawa 2001, str.129).

Sąd I instancji, w ocenie Sądu Okręgowego prawidłowo przyjął, iż istnieje związek przyczynowy pomiędzy zaniechaniem oskarżonego w zakresie ustalenia warunków pracy bezpiecznej (m.in. poprzez szczególnie akcentowane w apelacji nieokreślenie w „Instrukcji przeładunku węgla, drewna i innych materiałów z wagonów szerokotorowych na normalnotorowe” i innych aktach wewnętrznych obowiązujących na terenie zakładu pracy: sposobu bezpośredniego komunikowania się operatora koparki pracującego bez dostatecznej widoczności wnętrza wagonu z innymi pracownikami podczas prac przeładunkowych, sposobu skutecznej sygnalizacji pomiędzy pracownikami w sytuacjach zagrożenia i strefy niebezpiecznej pracy przy użyciu do przeładunku koparki), a narażeniem W. B. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i w konsekwencji jego śmiercią.

Zgodzić się należało z Sądem Rejonowym, że w sytuacji, która zaistniała w przedmiotowej sprawie wykonywania zespołowej pracy, w bezpośredniej bliskości z ciężkim sprzętem kiedy operator nie ma dostatecznej widoczności tego co się dzieje w obrębie jego używania nieodzowne jest określenie przez pracodawcę właściwych i szczegółowych zasad bezpiecznego jej wykonywania. Kwestii tych nie można traktować jako „piętrzenia” przepisów z zakresu BHP. Przepisy nie są tworzone dla samego tworzenia. Obrońca pomija, że na pracodawcy ciąży obowiązek ustalenia jednoznacznych warunków bezpiecznej pracy, co nierozerwalnie wiąże się z przekazaniem ich pracownikom i zobowiązaniem do ich przestrzegania.

Zaniechanie oskarżonego K. S. w tym zakresie – zdaniem również Sądu Okręgowego – doprowadziło do narażenia W. B. na bezpośrednie (realne, a nie potencjalne, nieuchronne) niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i w konsekwencji do jego śmierci.

Nie sposób, do czego zmierza obrońca, obarczyć odpowiedzialnością w tym zakresie samych pracowników (pokrzywdzonego i operatora koparki) w sytuacji zaistnienia w pierwszej kolejności po stronie pracodawcy (oskarżonego K. S.) tak poważnych zaniedbań w zakresie określenia warunków bezpiecznej pracy. Ich określenie i wdrożenie niewątpliwie miałoby istotne znaczenie dla zapobieżenia zaistniałym w realiach przedmiotowej sprawy skutkom.

  Nie dopatrując się innych uchybień, zwłaszcza że orzeczona kara nie jest z całą pewnością niewspółmierna w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k., Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.

O opłacie za drugą instancję orzeczono na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych ( tj. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223), natomiast o pozostałych kosztach procesu na podstawie art. 636 §1 k.p.k.

Na pozostałe koszty procesu złożyły się:

- koszt uzyskania informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego w kwocie 50 zł. (art. 618§1 pkt 10 k.p.k. w zw. z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie określenia wysokości opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego Dz. U. 2003 r., Nr 151, poz. 1468),

- koszt doręczeń wezwań i innych pism – ryczałt – w kwocie 20 zł. (art. 618 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym Dz. U. 2003 r., nr 108, poz. 1026 z późn. zm.).