Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 czerwca 2014 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny
w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jan Kremer (spr.)
Sędziowie: SSAZbigniew Ducki

SSA Sławomir Jamróg

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko D. W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie
z dnia 28 marca 2014 roku, sygn. akt IX GC 269/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

Sygn. akt I ACz 1128/ 14

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2014 r. powód M. M. złożył wniosek o
wyłączenie Sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie D. P. od
rozpoznawania sprawy z powództwa M. M. przeciwko D.
W. o zapłatę toczącej się przed Sądem Okręgowym w Krakowie
do sygn. akt IX GC 269/13.

Na uzasadnienie złożonego wniosku powód wskazała, że w dniu 19
listopada 2013 r. na rozprawie dotyczącej sprawy IX GC 269/13 Sędzia Sądu
Okręgowego w Krakowie D. P. niewiadomych powodów oddalił
wszystkie wnioski dowodowe powoda, w tym wniosek o przesłuchanie stron,
chciał zamknąć rozprawę i wydać wyrok. Pomimo tego, że pozwany przyznał
się do naruszenia zawartej z powodem umowy z wypowiedzi sędziego podczas
rozprawy w tym dniu wynikało, że zostanie wydany wyrok oddalający
powództwo ze względu na brak w umowach ekwiwalentności świadczeń
stron. Sędzia nie umożliwił pełnomocnikowi powoda pisemne
ustosunkowanie się do zarzutu pozwanego o braku ekwiwalentności
zawartego w sprzeciwie od nakazu. Zdaniem powoda zachowanie sędziego
podczas rozprawy w dniu 19 listopada 2013 r. wskazuje na brak jego
bezstronności w rozpoznawaniu sprawy, gdyż Sąd nie może mieć informacji
w kwestii ekwiwalentności, skoro nie przeprowadził żadnego dowodu. Na
przesłuchanie stron sędzia objęty wniosek o wyłącznie zgodził się niechętnie,
dopiero wtedy, gdy pełnomocnik chciał zgłosić zastrzeżenie do protokołu
rozprawy.

W złożonym w trybie art. 52 k.p.c. oświadczeniu sędzia D.
P. stwierdził, że w stosunku do niego nie zachodzą żadne
okoliczności, uzasadniające jego wyłączenie od sprawy IX GC 269/13.
Dodatkowo sędzia oświadczył, że na rozprawie w dniu 19 listopada 2013 r.
stwierdził zbędność dopuszczenia dowodu z zeznań świadków wskazanych
przez powoda na okoliczność podjęcia przez pozwanego działalności
konkurencyjnej, gdyż pozwany przyznał tę okoliczność. Oświadczył, że nie
zapowiadał oddalenia powództwa z powodu braku ekwiwalentności, lecz

zwrócił uwagę pełnomocnikowi powoda, że umowa stron nie przewiduje
roszczenia pozwanego o zlecenie mu jakichkolwiek prac spawalniczych.
Pełnomocnik powoda potwierdził, że umowa była umową ramową. Wówczas
sędzia spytał pełnomocnika powoda, czy nie stwarza to możliwości nadużycia
zawartego w umowie zakazu konkurencji poprzez niezlecanie pozwanemu
prac spawalniczych i jednocześnie uniemożliwianie pozwanemu
pozyskiwania zamówień od innych podmiotów. Wówczas pełnomocnik
pozwanego podniósł zarzut braku ekwiwalentności.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił
wniosek powoda M. M. o wyłączenie Sędziego Sądu Okręgowego
w Krakowie D. P..

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wyjaśnił, że nie zachodzą żadne
okoliczności uzasadniające wyłączenie sędziego w oparciu o art. 49 k.p.c.
Powód nie wskazał bowiem jakiejkolwiek przyczyny określonej tym przepisie,
w szczególności nie wskazał na istnienie jakiegokolwiek powiązania
osobistego Sędziego D. P.z którąkolwiek ze stron lub jej
przedstawicieli, mogącego w świetle zaistniałych okoliczności faktycznych
budzić jakąkolwiek wątpliwość co do jego bezstronności w niniejszej sprawie.
Zdaniem Sądu Okręgowego podstawy do wyłączenie sędziego nie stanowią
wątpliwości powoda co do stronniczego pomijania dowodów zgłoszonych
przez powoda oraz przyjmowania argumentacji pozwanego. W ocenie Sądu
Okręgowego korzystanie przez Sąd z uprawnień przewidzianych przez kodeks
postępowania cywilnego nie było w przedmiotowej sprawie nacechowane
negatywnym nastawieniem do powoda, gdyż stosowanie przepisów prawa jest
obowiązkiem Sądu. Powód przekonany o błędności rozstrzygnięcia powinien
wnieść środek odwoławczy, nie zaś wniosek o wyłączenie sędziego.

Dlatego też Sąd Okręgowy uznał podniesiony przez powoda zarzut
stronniczości Sędziego za gołosłowny i bezpodstawny i wniosek oddalił.

W zażaleniu na powyższe postanowienie powód zarzucił błędną ocenę
stanu faktycznego poprzez pominięcie okoliczności świadczących o
stronniczości sędziego D. P.. W konkluzji wniósł o zmianę
zaskarżonego postanowienia ii uwzględnienie złożonego wniosku.

W uzasadnieniu skarżący wytknął Sądowi I instancji niezrozumienie

istoty złożonego wniosku, w którym podniesiono kwestię wypowiadania się
sędziego referenta na temat rozstrzygnięcia sprawy jeszcze przed
przeprowadzeniem postępowania dowodowego, co jest niedopuszczalne i
świadczy o stronniczości sędziego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 49 k.p.c., sąd wyłącza sędziego na jego żądanie
lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby
wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej
sprawie. Przepis art. 50 § 1 k.p.c. wymaga od strony, by w zgłoszonym
wniosku o wyłączenie sędziego uprawdopodobniła przyczyny jego wyłączenia.

Strona składająca wniosek o wyłączenie sędziego powinna przytoczyć
konkretne okoliczności, na podstawie których wyraża uzasadnioną obawę
braku jego bezstronności. Realna wątpliwość co do bezstronności może też
wynikać ze złożonego przez sędziego oświadczenia.

Ustosunkowując się do zgłoszonych zarzutów uznać należy, że powód
nie wykazał istnienia żadnej z przesłanek wymienionych w art. 49 k.p.c.,
które uzasadniałyby wyłączenie objętego wnioskiem sędziego od rozpoznania
sprawy XI C 269/13.

Twierdzenia powoda natomiast na temat zachowania sędziego podczas
rozprawy w dniu 19 listopada 2013 r. że z wypowiedzi sędziego wynikało, że
zostanie wydany wyrok oddalający powództwo z uwagi na brak w umowach
ekwiwalentności świadczeń stron, nie znajdują potwierdzenia w protokole
rozprawy, który jak każdy dokument urzędowy korzysta z domniemania
prawdziwości i autentyczności. Dowodem obrazującym przebieg rozprawy
jest protokół. Z treści protokołu, którego treść na wniosek Przewodniczącego
w Sądzie Apelacyjnym została poddana transkrypcji w trybie art. 158 par 4
k.p.c. wynika, że po dopuszczeniu przez Sąd Okręgowy dowodu z umowy i
zamówienia z dnia 4 maja 2010 r. na okoliczność treści stosunku pranego
łączącego strony, Przewodniczący zwrócił stronom uwagę,, że z treści umowy
stron wynika, że umowa nie gwarantuje pozwanemu żadnego zakresu zleceń
[00:12:25.168]. W odpowiedzi, pełnomocnik powoda wskazał, że jest to
umowa ramowa, której uszczegółowieniem miały być konkretne zlecenia, na

konkretne dodatkowe roboty. Na podstawie tej umowy nie nastąpiło
przekazanie pozwanemu żadnych zleceń [00:12:57.083]. następnie
Przewodniczący stwierdził, że „umowa wprowadza zakaz konkurencji, zakaz
świadczenia pracy, świadczenia usług spawalniczych dla klientów powoda i
teraz jeżeli powód nie gwarantuje pozwanemu żadnych zleceń, a taki ma
zapis, to może to, czy tutaj strony nie widzą możliwości nadużycia tego?
[00:13:11.276] że powód nie daje żadnych zamówień, a jednocześnie
uniemożliwia pozwanemu bezpośrednie zgłoszenie się jakiś podmiotów
dysponujących zleceniami na prace spawalnicze” [00:13:43.293], Z
powyższych twierdzeń sędziego D. P.nie wynika, by sąd po
pierwsze ferował wynik orzeczenia co do istoty sprawy, że będzie on dla
powoda niekorzystny a to ze względu na brak ekwiwalentności świadczeń w
umowie stron. Niezasadny jest tez zarzut, że Sąd wypowiedział się na temat
sprawy jeszcze przed przeprowadzeniem postępowania dowodowego, skoro z
treści protokołu wyrżnie wynika, że sąd zadał pełnomocnikom stron pytania
na temat umowy stron, po uprzednim dopuszczeniu dowodu z przedmiotowej
umowy. Odnośnie ekwiwalentności świadczeń w umowie stron wskazać
należy, że kwestia ta pojawiła na rozprawie się dopiero z inicjatywy
pełnomocnika pozwanego pod taką treścią:„Chciałbym właśnie Sąd

przekonać w dniu dzisiejszym, żeby Sąd zechciał zbadać zapisy tej umowy
poprzez pryzmat artykułu 58 k.c. par 2, ale przede wszystkim właśnie
podnieść tę kwestię braku ekwiwalentności wzajemnych świadczeń”
[00:14:42.141], Nietrafny jest zatem zarzut odnoszący się do wypowiadania
się Sędziego D. P.na temat treści rozstrzygnięcia sprawy,
jeszcze przed wydaniem wyroku.

Odnosząc się do argumentu powoda, że o bezstronności sędziego
D. P. świadczy okoliczność, że sędzia ten na rozprawie w dniu
19 listopada 2013 r. oddalił wszystkie wniosku dowodowe, w tym wniosek z
przesłuchania stron, uniemożliwił pełnomocnikowi powoda złożenia pisma
procesowego celem ustosunkowania się do zarzutu pozwanego zawartego w
sprzeciwie o braku ekwiwalentności, zauważyć, że w procedurze cywilnej
istnieje możliwość podnoszenia uchybień sądu poprzez wpisanie
zastrzeżeń do protokołu rozprawy, podczas której do tych uchybień doszło.

Powód jest reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Zgodnie z
art. 162 k.p.c. strony będące obecne na posiedzeniu mogą z tego
uprawnienia skorzystać wyłącznie w jego toku, chyba że chodzi o przepisy
postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu,
albo że strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła ich bez swojej winy.
Pełnomocnik powoda wniósł takie zastrzeżenie do protokołu rozprawy w
oparciu o omawiany przepis w kwestii dotyczącej pominięcia przez Sąd
dowodów zawnioskowanych w pozwie [00:24:43.991], Zatem w razie wydania
niekorzystnego dla powoda wyroku przez Sąd pierwszej instancji, będzie
mógł on podnieść w środku odwoławczym zarzut procesowy, dotyczący w
szczególności nieuwzględnienia przez sąd na rozprawie w dniu 19 listopada
2013 r. wniosku o dopuszczenie za wnioskowanych dowodów. W toku
postępowania odwoławczego Sąd drugiej instancji, rozpoznając apelację od
merytorycznego orzeczenia, bada czy popełnione uchybienia procesowe, o ile
wystąpiły, miały wpływ na wynik sprawy. W szczególności w razie wydania
niekorzystnego wyroku, zainteresowany może podnieść w apelacji zarzut , że
wyrok został wydany bez przeprowadzenia postępowania dowodowego.
Natomiast Sąd w postępowaniu wpadkowym o wyłączenie sędziego nie jest
uprawniony do dokonywania oceny zakresu postępowania dowodowego o
jakim zdecydował Sąd pod przewodnictwem sędziego, którego wniosek o
wyłączenie dotyczy. W judykaturze przyjmuje się, że niezadowolenie strony z
przebiegu prowadzenia procesu, a nawet wadliwe prowadzenie procesu w
skutek uchybień proceduralnych nie uzasadniają jego wyłączenia (zob.
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1976 r., II CZ 8/76 i z
dnia 28 stycznia 2004 r. II UZ 105/03). Nie ma przy tym znaczenia nawet
okoliczność, czy takie uchybienia faktycznie miały miejsce. Przeświadczenie
strony co do tego, że sędzia prowadzi proces wadliwie, sprzeczne z regułami
procedury cywilnej samo w sobie nie świadczy o stronniczości sędziego.
Wniosek o wyłącznie sędziego mógłby być uzasadniony dopiero w sytuacji
gdyby powód uprawdopodobnił a taki wymóg stawia przepis art. 50 § 1
k.p.c., że wskazywane przez niego uchybienia były wynikiem rozmyślnego
działania sędziego i wyrazem jego negatywnego, emocjonalnego nastawienia
do którejś ze stron. Tego powód nie uprawdopodobnił.

W tym świetle należy uznać, że podniesione zarzuty zażalenia nie
zachodzą, co powoduje, że brak jest podstaw do przyjęcia, że dotychczasowy
sposób prowadzenia postępowania mogłyby wywołać uzasadnioną
wątpliwość co do bezstronności sędziego, którego wniosek o wyłącznie
dotyczy.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385
k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.