Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2014 r.

Sąd Rejonowy w Legionowie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Woźniak

Protokolant: Zenon Aleksa

przy udziale Prokuratora Edyty Ulatowskiej-Stojak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26.06.2014 r.

sprawy przeciwko

G. S. urodz. (...)

w W.

córki J. i M. z d. W.

oskarżonej o to, że: w okresie od 30.05.2012 r. do 5.02.2013 r. w L., woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, będąc zatrudniona na stanowisku głównej księgowej w Zespole (...) sp. z o.o. doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Zespół (...) sp. z o.o. w wysokości 105.115,80 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd władz spółki, co do autentyczności przedkładanych w okresie od 30.05.2012 r. do 5.02.2013 r. przez siebie do realizacji przez spółkę szesnastu podrobionych faktur VAT, wystawionych rzekomo przez sprzedawcę (...) z/s O. ul. (...) z tytułu usług doradczych, opiewających na łączną kwotę 105.115,80 złotych na rzecz nabywcy ZOZ (...) sp. z o.o. oraz wprowadzenia w błąd, co do istnienia podmiotu (...) i podstaw gospodarczych do realizacji faktur poprzez opłacenie przez ZOZ (...) sp. z o.o., zaś dokonanie płatności z tytułu przedmiotowych faktur spowodowało szkodę dla Zespołu (...) sp. z o.o. w wysokości 105.115,80 złotych,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

orzeka

I. Uznaje oskarżoną G. S. za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w akcie oskarżenia, stanowiącego przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na mocy art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. oraz art. 33 § 2 i 3 k.k. wymierza jej karę na karę 1 (jednego) doku pozbawienia wolności oraz 100 (sto) stawek dziennych grzywny, oznaczając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych.

II. Na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonej w punkcie I wyroku warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat próby.

III. Na mocy art. 44 § 1 i 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych opisanych w wykazie dowodów rzeczowych pod. poz. od 1 do 18 na k. 95-96, poprzez pozostawienie w aktach sprawy.

IV. Na podstawie art. 619 § 1 k.p.k. w zw. z art. 29 ust. 1 Ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej (...) kwotę 516 (pięćset szesnaście) złotych i 60 (sześćdziesiąt) groszy tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

V. Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 Ustawy o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżoną z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 694/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 czerwca 2014 r.

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 listopada 2011 roku oskarżona G. S. została zatrudniona na stanowisku Głównej Księgowej Zespołu (...) Sp. z o.o. w L.. Do jej podstawowych obowiązków należało m.in. prowadzenie gospodarki finansowej ww. Spółki, w tym rozliczenia pieniężne. Oskarżona znajdowała się wówczas w trudnej sytuacji finansowej, miała opóźnienia w płatnościach rat kredytu zabezpieczonego hipotecznie na jej nieruchomości, Bank skierował sprawę do Sądu, a następnie do Komornika. Oskarżona w czerwcu 2012 r. postanowiła uzyskać nienależne jej środki pieniężne, poprzez wystawienie fikcyjnych faktur za rzekome usługi, które miał zlecić jej pracodawca, a pieniądze z tych faktur zamierzała przelać na swoje konto bankowe.

Dowód:

- zawiadomienie o przestępstwie (k. 1-4),

- umowa o pracę (k.7,8),

- zakres obowiązków (k.9-10),

- częściowo wyjaśnienia oskarżonej (k.125-128,199-200,284-285).

Oskarżona wystawiła faktury w imieniu Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) Sp. z o.o. w L. na rzecz nieistniejącej firmy (...), podrobiła na nich podpisy Prezes Zarządu D. G. i przystawiła sporządzoną przez siebie pieczątkę Prezes, przy czym wskazany rachunek bankowy tej firmy należał do oskarżonej, były to faktury:

- nr 1/5/2012 z dnia 30.05.2012 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 2/7/2012 z dnia 2.07.2012 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 3/8/2012 z dnia 1.08.2012 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 4/9/2012 z dnia 3.09.2012 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 5/9/2012 z dnia 15.09.2012 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 6/10/2012 z dnia 3.10.2012 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 7/10/2012 z dnia 15.10.2012 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 8/11/2012 z dnia 12.11.2012 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 9/11/2012 z dnia 19.11.2012 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 10/2012 z dnia 3.12.2012 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 11/20/2 z dnia 10.12.2012 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 01/2013 z dnia 3.01.2013 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 02/2013 z dnia 11.01.2013 r., na kwotę 7.928,58 zł,

- nr 03/2013 z dnia 14.01.2013 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 04/2013 z dnia 5.02.2013 r., na kwotę 4.305,00 zł,

- nr 05/2013 z dnia 15.02.2013 r., na kwotę 7.928,58 zł.

Łączna suma kwot z tych faktur wyniosła 105.115,80 złotych. Pieniądze z tytułu tych faktur zostały przelane na osobiste konto bankowej oskarżonej. W dniu 27.02.2013 r. oskarżona stawiła się w zakładzie pracy, złożyła zapewnienie spłaty należności w ratach, nie spłaciła żadnej z nich. Pokrzywdzona instytucja wystąpiła o wydanie wyroku nakazującego oskarżonej spłatę zobowiązania. Został wydany prawomocny wyrok zasądzający roszczenie wobec oskarżonej, pokrzywdzona instytucja podjęła następnie egzekucję należności, Komornik zajął rachunek bankowy i wynagrodzenie oskarżonej w zakładzie pracy, gdzie oskarżona podjęła pracę.

Dowód:

- faktury VAT (k.67-82),

- oświadczenie oskarżonej (k.60),

- częściowo wyjaśnienia oskarżonej (k.125-128,199-200,284-285),

- zajęcie komornicze (k.263).

Oskarżona podczas pierwszego przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i złożyła wyjaśnienia (k.125-128). Wskazała, że w kwietniu lub maju 2012 r. była w klubie (...) w W., w pewnym momencie źle się poczuła i zamówiła taksówkę, do taksówki weszło z nią dwóch mężczyzn i nie pamięta co się wówczas jeszcze działo. Po pewnym czasie przyszły do niej zdjęcia z opisem tego, co miała uczynić, a było to założenie firmy i płacenie co miesiąc. Wytworzyła zatem okazane jej faktury, podrobiła pieczątkę Prezes Zarządu i jej podpis, numer konta bankowego wskazany na fakturach był numerem jej konta bankowego. Stwierdziła, że chciała się dobrowolnie poddać karze w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawiedzeniem na okres 3 lat próby, obowiązek naprawienia szkody w terminie 3 lat od uprawomocnienia się wyroku i 20 stawek dziennych grzywny po 10 złotych. Podczas kolejnego przesłuchania również przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i złożyła odmienne od poprzednich wyjaśnienia (k.199-200). Stwierdziła, że pieniądze wyprowadzone z ZOZ-u przelała na swój rachunek bankowy i przeznaczyła na spłatę zaległych rat kredytowych. Miała problemy finansowe od marca 2011 r., gdy została zwolniona z poprzedniej pracy, nie płaciła wówczas rat kredytowych, Bank wystąpił do Sądu o wydanie wyroku zasądzającego taki obowiązek i następnie skierował sprawę do egzekucji komorniczej. Komornik dokonał wpisu w księdze wieczystej jej nieruchomości. W czerwcu 2012 r. wpadła na pomysł, by przelewać pieniądze z ZOZ-u na swoje osobiste konto bankowe, wymyśliła fikcyjną firmę i wystawiła faktury za rzekome usługi.

W trakcie rozprawy głównej oskarżona przyznała do popełnienia zarzucanego jej czynu i odmówiła złożenia wyjaśnień (k.284-285). Podtrzymała wcześniejsze wyjaśnienia, poza częścią, w której wskazała, że do wystawienia przedmiotowych faktur przymusił ją szantażysta. Podała, że jej konto bankowe zostało zajęte przez komornika, spłaca dwa kredyty, a jej siostra choruje na nowotwór.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej w tej części, w której przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i podała, że dopuściła się oszustwa na szkodę pracodawcy z powodu trudnej sytuacji finansowej. Znajduje to bowiem potwierdzenie w treści faktur (k.67-82 ) i dokumentacji przedstawionej przez obrońcę (k.263-280).

Sąd odmówił wiary wyjaśnieniom oskarżonej w części, w której twierdziła, że oszustwa dopuściła się pod wpływem szantażu innych osób, które groziły ujawnieniem rzekomo wykonanych jej kompromitujących zdjęć. Oskarżona odwołała tą część swych wyjaśnień w sposób logiczny i rzeczowy, a podane przez nią szczegóły przekazywania pieniędzy nie znajdują potwierdzenia w treści protokołu oględzin (k.191-192). Protokół ten wskazuje bowiem, że nie można swobodnie, bez użycia kluczyka wyjąć koperty z pieniędzmi ze skrytki pocztowej, którą posiadała oskarżona.

Zgromadzone w sprawie dowody w postaci dokumentów wymienionych na k.285 zostały sporządzone przez powołane do tego osoby, zostały sporządzone obiektywnie, nie były kwestionowane przez żadną ze stron, stąd też stały się podstawą ustaleń faktycznych poczynionych w przedmiotowej sprawie.

Przedstawiony stan faktyczny stanowi spójną i logiczną całość, poszczególne dowody wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają. Wobec tego wina i okoliczności popełnienia czynu przypisanego oskarżonej nie mogą budzić wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Z ujawnionego materiału dowodowego wynika niezbicie, że oskarżona od dnia 30.05.2012 r. do dnia 5.02.2013 r., działając z góry powziętym zamiarem wystawiła podrobione 16 sztuk faktur VAT, przez co doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o wartości 105.115,80 zł na szkodę Zespołu (...).

W tym miejscu podnieść należy, że zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 286 § 1 k.k. karze podlega ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Do przyjęcia popełnienia przestępstwa oszustwa, stypizowanego w art. 286 § 1 k.k., niezbędne jest łączne spełnienie następujących przesłanek. Po pierwsze, działanie sprawcy winno cechować się wprowadzeniem pokrzywdzonego w błąd, wyzyskaniem błędu lub niezdolnością pokrzywdzonego do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Po drugie, działanie to ma na celu doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia jej mieniem. Po trzecie - działanie sprawcy ma być podjęte w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Z powyższego wynika, że przestępstwo oszustwa jest przestępstwem kierunkowym, które może być popełnione tylko umyślnie z zamiarem bezpośrednim.

Wprowadzenie w błąd oznacza zachowanie prowadzące do wywołania u danej osoby fałszywego odzwierciedlenia rzeczywistości w jej świadomości. Wprowadzenie w błąd musi dotyczyć istotnych okoliczności danej sprawy, które mogą mieć wpływ na podjęcie przez oszukiwaną osobę określonej decyzji rozporządzenia mieniem. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 1980 roku., sygn. II KR 73/80 (opubl. w Lex’ie 21863) przy ustalaniu zamiaru sprawcy oszustwa należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, na podstawie których można byłoby wyprowadzić wniosek co do realności wypełnienia obietnic złożonych przez sprawcę osobie rozporządzającej mieniem.

W przedmiotowej sprawie bez wątpienia oskarżona wprowadziła w błąd pokrzywdzonego co do zawarcia umowy z firmą (...), sporządziła faktury VAT, które miały być wynagrodzeniem za usługi na rzecz pokrzywdzonego, choć żaden stosunek prawny nie łączył te podmioty i płatność na rzecz (...) była całkowicie bezpodstawna, a nawet taki podmiot nie istniał. Niewątpliwie zatem oskarżona zamierzała osiągnąć korzyść majątkową wynikającą z niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd co do podstaw faktycznych wypłaty należności (por. wyrok SN z 21.08.2002 r., III KK 230/02, niepubl.).

Stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonej był znaczny, bowiem wykorzystując zatrudnienie w pokrzywdzonej firmie dopuściła się oszustwa w stosunku do tej firmy osiągając korzyść majątkową w dużych rozmiarach. Znaczny jest również stopień winy, gdyż oskarżona podjęła szereg bezprawnych działań, a to sporządzenie podrobionych faktur, podpisanie ich za Prezes Zarządu jej imieniem i nazwiskiem i przelała znaczne kwoty pieniężne na swoje konto, wyrządzając szkodę w dużej kwocie.

Oskarżona ukończyła 52 lata, posiada wykształcenie wyższe, jest rozwódką, nie ma nikogo na utrzymaniu, pracuje na stanowisku księgowej i zarabia około 5.000 złotych miesięcznie (oświadczenie z k.260), nie była uprzednio karana (k.239).

Kara powinna przekonać oskarżoną i ogół społeczeństwa, że popełnianie przestępstw nie jest opłacalne i zamiast spodziewanych korzyści przynosi dolegliwości i konieczność naprawienia wyrządzonej szkody. Celem kary jest również kształtowanie w społeczeństwie szacunku dla norm prawnych i słusznych interesów innych osób oraz wskazywanie, że oszukiwanie innych osób nie może prowadzić do uzyskania korzyści majątkowych.

Jako okoliczność łagodzącą wobec oskarżonej Sąd przyjął jej uprzednią niekaralność (k.239). Do okoliczności obciążających Sąd zaliczył fakt wykorzystania zaufania pokrzywdzonej firmy oraz osiągnięcie korzyści majątkowej dużej wartości.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że karą sprawiedliwą i adekwatną oraz dostosowaną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu jest kara 1 roku pozbawienia wolności.

Oskarżona nie była dotychczas karana (k.239), przyznała, że popełniła błąd i chciałby naprawić wyrządzoną szkodę, Sąd uznał zatem, że zasługuje na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności i wykonanie kary nie jest niezbędne, by przekonać ją do konieczności przestrzegania porządku prawnego. Sąd zawiesił wykonanie kary na okres 3 lat próby uznając, że jest to okres wystarczający do zweryfikowania prognozy kryminalistycznej.

Oskarżona popełniła przypisany jej czyn z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej i taką korzyść osiągnęła, należy zatem wymierzyć jej grzywnę, by wzbudzić w niej i jej ewentualnych naśladowcach przekonanie o nieopłacalności przestępstw przeciwko mieniu. Grzywna 100 stawek dziennych będzie adekwatna do okoliczności sprawy i wysokości bezprawnie uzyskanej kwoty. Wysokość stawki dziennej została ustalona na minimalnej wysokości, ze względu na sytuację majątkową oskarżonej i obowiązek naprawienia szkody, który oskarżona już realizuje.

Sąd nie mógł uwzględnić postulatu pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o zobowiązanie oskarżonej do naprawienia szkody, gdyż tytuł wykonawczy w tej sprawie już istnieje, a nie mogą występować w obrocie prawnym dwa tytuły wykonawcze wynikające z tego samego zdarzenia.

Biorąc pod uwagę to, że oskarżona naprawia szkodę oraz wiążący się z tym znaczny wysiłek finansowy, a także biorąc pod uwagę sytuację majątkową i rodzinną oskarżonej, Sąd zwolnił ją z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania sądowego, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.