Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. IV Ka 239/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Szyszko

Sędziowie SSO Aleksander Ostrowski

SSO Krzysztof Głowacki (spr.)

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale Tomasza Fedyka Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r.

sprawy B. K.

oskarżonego o czyny z art.178a§1 kk. oraz z art.65§3 kks. i art.91§3 kks. w związku z art.7§1 kks. w związku z art.37§1 pkt.4 kks.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej

z dnia 8 stycznia 2014 roku sygn. akt II K 304/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że z kwalifikacji prawnej oraz podstawy skazania czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II części dyspozytywnej tegoż wyroku eliminuje przepis art.37§1 pkt.4 k.k.s.;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Środzie Śląskiej oskarżył B. K. o to, że:

I. w dniu 19 kwietnia 2013 r. na odcinku drogi P.-Z., gmina M., kierował samochodem osobowym m-ki C. nr rej (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości - 1,81 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o czyn z art.178a§1 kk.;

II. w dniu 19 kwietnia 2013 r. na odcinku drogi P.-Z., gmina M., przewoził samochodem marki C. (...) o nr rej. (...) wyroby akcyzowe bez polskich znaków skarbowych akcyzy w postaci (...) paczek papierosów (...), pochodzących z czynu zabronionego określonego w art.63 kks o szacunkowej wartości 180.068 zł i wartości celnej 17.588 zł, czym spowodował uszczuplenie należności w podatku akcyzowym w wysokości 231.787 zł oraz podatku VAT w wysokości 59.686. zł, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 22.01.2010 r., sygn. akt II K 20/09 za umyślne przestępstwo skarbowe na karę między innymi grzywny w wysokości 250 stawek grzywny przy przyjęciu wysokości jednej stawki na kwotę 45 zł, na poczet której kary zaliczono okres tymczasowego aresztowania w okresie 10.10.2007 r., do 04.03.2008 r., tj. o czyn z art.65§3 kks. i art.91§3 kks. w związku z art.7§1 kks. w związku z art.37§1 pkt.4 kks.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej wyrokiem z dnia 8 stycznia 2014 r., sygn. akt II K 304/13,:

I.  uznał oskarżonego B. K. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art.178a§1 kk. i za to na podstawie art.178a§1 kk. wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  uznał oskarżonego B. K. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art.65§3 kks. i art.91§3 kks. w związku z art.7§1 kks. w związku z art.37§1 pkt.4 kks. i za to na podstawie art.65§3 kks. i art.91§3 kks. w związku z art.7§1 kks. w związku z art.37§1 pkt.4 kks. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 90 (dziewięćdziesięciu) stawek dziennych, przy określeniu jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych;

III.  na podstawie art.69§1 i §2 kk. oraz art.70§1 pkt.1 kk. warunkowo zawiesił oskarżonemu wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat próby;

IV.  na podstawie art.42§2 kk. oraz art.43§1 kk. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 (dwóch) lat;

V.  na podstawie art.49§2 kk. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 300 (trzystu) złotych;

VI.  na podstawie art.30§2 kks. orzekł przepadek dowodów rzeczowych ujętych w wykazie dowodów rzeczowych Drz 247/13 poz.1, k.109 a.s. zarządzając ich zniszczenie;

VII.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów postępowania i wymierzył mu opłatę w kwocie 630 zł.

Wyżej wskazany wyrok zaskarżył Prokurator i po zmodyfikowaniu na rozprawie apelacyjnej zarzutu obrazy przepisu prawa materialnego, a to art.37§1 pkt.4 kks. przyjętego jako podstawę wymiaru kary za drugi z przypisanych oskarżonemu czynów, wniósł o zmianę zaskarżonego w wyroku w części dotyczącej tego czynu poprzez wyeliminowanie z kwalifikacji prawnej art.37§1 pkt.4 kks.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja Prokuratora w zakresie zawartego w niej wniosku o wyeliminowanie przepisu art.37§1 pkt.4 kks. z kwalifikacji prawnej i podstawy skazania czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art.37§1 pkt.4 kks. przesłankami recydywy karnej skarbowej są:

1.  uprzednie skazanie za umyślne przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności lub karę ograniczenia wolności albo karę grzywny,

2.  odbycie co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności lub 6 miesięcy kary ograniczenia wolności albo uiszczenie co najmniej 120 stawek dziennych grzywny,

3.  popełnienie w ciągu 5 lat po odbyciu kary (po uiszczeniu grzywny) umyślnego przestępstwa skarbowego tego samego rodzaju.

Sąd Rejonowy przyjął za podstawę skazania cytowany wyżej przepis i błędnie przyjął, że czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II zaskarżonego wyroku dopuścił się on w warunkach powrotu do przestępstwa, o których mowa w art.37§1 pkt.4 kks., a w konsekwencji błędnie zakwalifikował ten czyn z art.65§3 kks. i art.91§3 kks. w zw. z art.7§1 kks. w zw. z art.37§1 pkt.4 kks., nie mniej jednak w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał na omyłkę tejże kwalifikacji.

Sąd I instancji, opierając się na dowodach z dokumentów w postaci danych o karalności z Krajowego Rejestru Karnego oraz odpisów wyroków prawidłowo ustalił, że oskarżony był skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 22 stycznia 2010 r., sygn. akt II K 20/09, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 23 września 2010 r., sygn. akt II AKa 58/10, za czyn z art.65§1 kks. i art.91§3 kks. w zw. z art.7§1 kks. w zw. z art.37§1 pkt.4 kks. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby i karę grzywny w wysokości 250 stawek dziennych, przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 45 złotych.

Na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w okresie od 10.10.2007 r. do 4.03.2008 r.

Cytowany wyżej wyrok nie mógł być jednak podstawą recydywy, albowiem nie została spełniona jedna z przesłanek pozwalająca uznać działanie oskarżonego w warunkach powrotu do przestępstwa określonych w art.37§1 pkt.4 kks., a mianowicie fakt popełnienia przestępstwa skarbowego w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności albo uiszczenia co najmniej 120 stawek dziennych grzywny.

Jak słusznie zauważył Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, kara 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona została z warunkowym zawieszeniem i do tej pory nie zarządzono jej wykonania. Brak jest również informacji o uiszczeniu przez oskarżonego co najmniej 120 stawek dziennych grzywny.

Jednocześnie Sąd Odwoławczy wyraża pogląd, iż zaliczenie tymczasowego aresztowania w sprawie na poczet orzeczonej kary grzywny w wymiarze co najmniej 120 stawek dziennych nie może stanowić przesłanki recydywy.

Przepis art.37§1 pkt.4 kks. wprost stanowi, że za umyślne przestępstwo skarbowe uprzednie sprawca musi uiścić co najmniej 120 stawek dziennych grzywny.

Samo orzeczenie kary niekoniecznie przecież musi ukształtować odpowiednio postawę sprawcy. Wymierzona kara musi zatem zostać chociaż w części wykonana. Nowe przestępstwo skarbowe świadczy natomiast o tym, że poprzednio wykonana kara nie odniosła pozytywnego skutku i takie jest ratio legis nadzwyczajnego obostrzenia kary (H. S., Śledztwo w sprawach karnych skarbowych, Prok.i Pr.2007.9.78, LEX 63022/5). Zaliczenie tymczasowego aresztowania w sprawie na poczet orzeczonej kary grzywny odbywa się de facto bez udziału oskarżonego, gdyż następuje z mocy samych przepisów i oznacza, że oskarżony tej grzywny nie uiścił w rozumieniu art.37§1 pkt.4 kks.

Popełnienie ponownego przestępstwa skarbowego w ciągu 5 lat po uiszczeniu co najmniej 120 stawek dziennych grzywny winno liczyć się zatem od dnia faktycznego uiszczenia grzywny. Jeśli z jakichkolwiek przyczyn orzeczona kara nie została wykonana, to nie zachodzi recydywa skarbowa.

Z powyższych względów Sąd Odwoławczy dokonał zmiany zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie przepisu art.37§1 pkt.4 kks. z kwalifikacji prawnej i podstawy skazania za czyn przypisany oskarżonemu w punkcie II części dyspozytywnej wyroku.

Poza wspomnianą wyżej konieczną zmianą Sąd Odwoławczy uznał, że zaskarżone orzeczenie nie wymaga w ramach kontroli instancyjnej żadnej dalej idącej ingerencji, dlatego też w pozostałej części wyrok ten utrzymał w mocy i kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciążył Skarb Państwa (art.636§1 kpk.).