Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Robert Zdych (spr.)

Sędziowie SSO Małgorzata Szyszko

SSR del do SO Ireneusz Stembalski

Protokolant Jowita Sierańska

przy udziale P. K. przedstawiciela (...) Urzędu Skarbowego

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2014r.

sprawy R. H.

oskarżonego z art. 77 § 2 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i art. 9 § 3 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej

z dnia16 stycznia 2014 r. sygn. akt XII K 202/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia – Fabrycznej do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 321/14

UZASADNIENIE

R. H. został oskarżony o to, że w okresie od dnia 21 kwietnia 2008r. do dnia 21 lipca 2008r. we W., zajmując się sprawami gospodarczymi płatnika (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. jako prezes zarządu działając w warunkach czynu ciągłego nie wpłacał w terminie na rachunek (...) Urzędu Skarbowego we W. pobranych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych pracownikom wynagrodzeń w okresie: marzec – czerwiec 2008r. w łącznej kwocie 47.999zł. to jest o czyn z art. 77§2 k.k.s. w zw. z art. 6§2 k.k.s. i art. 9§3 k.k.s.

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej z dnia 16.01.2014r. sygn. akt XII K 202/13 R. H. został uznany winnym popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 77§2 k.k.s. wymierzono mu karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych przyjmując, że wysokość jednej stawki wynosi 100zł.

Ponadto sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym opłatę w kwocie 500zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca R.H., zarzucając:

I. obrazę przepisów prawa materialnego, a to:

1. art. 10§1 k.k.s. poprzez brak zastosowania tego przepisu oraz całkowicie bezpodstawne uznanie oskarżonego za winnego popełnienia umyślnie zarzucanego mu czynu, podczas gdy zebrany materiał dowodowy w sprawie potwierdza, że w okresie objętym zarzutem oskarżony pozostawał w błędzie co do okoliczności stanowiącej jego znamię tj. na skutek oficjalnego Komunikatu M. K. (1) z dnia 16.04.2008r. o wygaśnięciu mandatów członków pozostawał w przekonaniu, że utracił mandat (...) i w związku z tym na gruncie polskiego prawa nie może wykonywać żadnych czynności (...), w tym podejmować decyzji co do regulowania zaliczek podatkowych,

2. art. 4§3 k.k.s. w zw. z art. 4§1 k.k.s. i art. 77§2 k.k.s. poprzez brak zastosowania tych przepisów oraz uznania oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu w sytuacji gdy brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że oskarżony popełnił zarzucony mu czyn umyślnie, a art. 77§2 k.k.s. nie przewiduje możliwości popełnienia tego czynu nieumyślnie,

II. obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a w szczególności:

1. art. 170§1 pkt 1, 2 i 5 k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. w zw. z art. 113 k.k.s. poprzez naruszenie prawa oskarżonego do obrony i bezpodstawne oddalenie jego wniosków dowodowych zmierzających do udowodnienia swojej niewinności poprzez:

a) oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie świadków: N. S., S. K. G. i L. M. H., pozostałych członków zarządu (...) sp. z o.o. oraz osoby wspólptacujacej ze spółką, którzy posiadali realną wiedzę w zakresie działania zarządu tej spółki w okresie objętym zarzutem, znali wewnętrzne ustalenia zarządu w zakresie podziału funkcji, w tym zajmowania się płatnościami podatków, mieli realną wiedzę na temat strony podmiotowej oskarżonego, w tym przekonania oskarżonego po Komunikacie M. K. o utracie przez niego funkcji Prezesa (...), a nikt z pozostałych świadków przesłuchanych w sprawie nie posiadał w tym zakresie wiedzy ani bezpośredniej, ani pośredniej ponieważ spotkania zarządu spółki odbywały się w (...),

b) całkowicie fikcyjne i wprowadzające w błąd uzasadnienie podstaw oddalenia wniosku dowodowego o przesłuchanie świadków: N. S., S. K. G. i L. M. H. poprzez wskazanie w uzasadnieniu postanowienia dowodowego, że „,,, okoliczności, na które mieli zeznawać świadkowie są już udowodnione zgodnie z twierdzeniami wnioskodawcy”, podczas gdy w uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji przyjął ustalenia całkowicie sprzeczne z tezą dowodową wniosku, co doprowadziło do skazania oskarżonego,

c) całkowicie bezpodstawne uznanie wniosku dowodowego o przesłuchanie świadków: N. S., S. K. G. i L. M. H. za zmierzające do przedłużania postępowania w sytuacji gdy oskarżony usiłował bezskutecznie przesłuchać ww świadków jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego i złożył pisemny wniosek o uzupełnienie dochodzenia z dnia 15.03.2013r., który nie został uwzględniony przez oskarżyciela skarbowego, w dniu 28.06.2013r. złożył wniosek do Sądu I instancji o zwrot sprawy oskarżycielowi skarbowemu w celu usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego z uwagi na brak przesłuchania ww świadków, a Sąd I instancji nie uwzględnił tego wniosku na rozprawie w dniu 3.09.2013r. pomimo że obrona sygnalizowała potrzebę przeprowadzenia ww dowodów, a nadto w dniu 16.10.2013r. oskarżony ponownie złożył wniosek o przesłuchanie tych świadków przed sądem, a Sąd I instancji ponownie oddalił wnioski dowodowe oskarżonego zmierzające do jego obrony,

d) oddalenie wniosku dowodowego oskarżonego o przesłuchanie świadka P. S. (1) pracownika spółki, który przetłumaczył dla oskarżonego e-mail M. K. z dnia 16.04.2008r. o wygaśnięciu mandatu członków zarządu i który kontaktował się z oskarżonym w trakcie okresu objętego zarzutem i w związku z tym faktem posiada realną wiedzę dla oceny stanu świadomości oskarżonego i jego strony podmiotowej oraz uzasadnienie tej decyzji przez sąd jedynie poprzez wskazanie, że zeznania tego świadka nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, przy czym świadek ten nie był dotychczas przesłuchiwany w sprawie i sąd nie był w stanie przewidzieć treści zeznań tego świadka,

e) oddalenie wniosku dowodowego oskarżonego o zwrócenie się do Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego we W. o udzielenie informacji na temat posiadacza adresu poczty elektronicznej wskazango jako jednen z odbiorców Komunikatu M. K. zmierzającego do ustalenia czy przed wysłaniem e-maila M. K. dokonywał ustaleń z urzędnikami (...) we W. w zakresie wysłania e-maila oraz przyczyn braku reakcji urzędnika skarbowego w sytuacji podania przez M. K. nieprawdziwej informacji o utracie mandatu przez członków zarządu,

f) ograniczenie uzasadnienia wyżej wskazanych postanowień sądu z dnia 31.10.2013r. o oddaleniu wniosków dowodowych oskarżonego w zakresie dopuszczenia dowodu z zeznań świadków: N. S., S. K. G. i L. M. H. i P. S. (1) oraz o zwrócenie się do Naczelnika (...) we W. o udzielenie informacji jedynie poprzez zwykłe przepisanie treści ustawy bez jakiegokolwiek realnego rozważenia wniosków i rzetelnego uzasadnienia postanowień dowodowych,

2. art. 4 k.p.k., art. 5§2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 424§1 k.p.k. w zw. z art. 113 k.k.s. poprzez błędną ocenę zabranego w sprawie materiału dowodowego, dokonana z naruszeniem zasad obiektywizmu, prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, brak rozważenia całości zgromadzonego materiału dowodowego oraz rozstrzygnięcie powstałych istotnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego poprzez:

a) brak oceny części dowodów zgromadzonych w sprawie, a to deklaracji rocznych PIT, pisma z dnia 18.09.2009r., które przeczą osobistemu zajmowaniu się oskarżonego sprawami podatkowymi spólki w okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia,

b) brak obiektywnej analizy dowodu w postaci (...) sp. z o.o. w zakresie treści § 16 pkt 2 stanowiącego, że „… Kadencja (...) wynosi 3 lata…” i nie zawiera żadnych dodatkowych postanowień, które mogłyby sugerować, że jakiekolwiek przepisy polskiego prawa wydłużają taką kadencję, a oskarżony jako obcokrajowiec, posiadający wersję angielską Umowy Spółki, po przesłaniu oficjalnej notyfikacji przez M. K. i przy braku jakiejkolwiek informacji kwestionującej wiarygodność Komunikatu M. K. przez kogokolwiek z adresatów maila miał pełne podstawy do przyjęcia, że jego kadencja jako (...) wygasła zgodnie z przepisami Umowy Spółki,

c) brak obiektywnej oceny dowodu i jego wpływu na stan świadomości oskarżonego, będącego obcokrajowcem, w postaci wydruku poczty elektronicznej nadanej przez M. K. w dniu 16.04.2008r. (na 6 dni przed okresem początkowym zarzutu) skierowanej oficjalnie w nagłówku „… Do: (...) sp. z o.o., Biura (...), (...) Urzędu Skarbowego, Zarządu (...) sp. z o.o. oraz do obsługującego spółkę radcy prawnego J. P. (jeden z adresatów maila) i uznanie tego maila za prywatną opinię M. K. w sytuacji, gdy tytuł tego maila, treść zawierająca pouczenie o podstawie prawnej i skutkach wygaśnięcia mandatu oraz niezgodności z polskim prawem jakichkolwiek przyszłych działań zarządu spółki sugerowały oficjalność tego Komunikatu oraz zgodność z polskimi przepisami prawa, a brak jakiejkolwiek reakcji jego adresatów zaprzeczających treści Komunikatu dodatkowo go uwiarygodniał,

d) brak obiektywnej oceny dowodów pod kątem zdarzeń poprzedzających nadanie Komunikatu M. K. w dniu 16.04.2008r. w sytuacji wcześniejszych gróźb i szantażu M. K., że jeżeli oskarżony nie wykupi udziałów od pozostałych udziałowców to nie zgodzą się oni na wprowadzenie do porządku obrad zgromadzenia wspolników w zakresie wyboru zarządu, co będzie skutkowało utratą mandatu przez obecny zarząd, a także zeznań świadków potwierdzających, że nikt z adresatów ww maila nigdy i w żaden sposób nie wyprowadził oskarżonego z błędu, ani pracownicy spółki ani pracownik urzędu skarbowego, ani pracownicy księgowości spółki, ani nawet prawnik obsługujący spółkę,

e) całkowite pominięcie w ocenie strony podmiotowej oskarżonego wydruku poczty elektronicznej otrzymanej przez niego w dniu 30.10.2008r. od innego (...) spółki – (...) (dopuszczonego jkao dowód w sprawie), w którym N. S. potwierdza, że zgodnie ze swoja wiedzą nie jest członkiem zarządu (...) sp. z o.o. i w związku z tym nie będzie przekazywał oskarżonemu żadnych opinii na temat spraw spółki, ani nie będzie podejmował decyzji, co nie tylko potwierdza efekty wywołane przez Komunikat M. K. jeszcze pod koniec października 2008r., ale również odmowę jakiejkolwiek współpracy N. S., jako (...), w zakresie prowadzenia spraw spółki, jak również samodzielnie próby oskarżonego podejmowane w celu zgodnego z prawem zakończenia działalności spółki,

f) sprzeczną z zasadą obiektywizmu ocenę zeznań świadka M. K. oraz świadka I. P. pod kątem oceny stanu świadomości oskarżonego w okresie objętym zarzutem (po uzyskaniu informacji o utracie przez oskarżonego mandatu (...) oraz związanego z tym braku działania oskarżonego) w sytuacji gdy śwaodek M. K. zeznał, że po jego odwołaniu z funkcji (...) spółki w 2007r. nie posiadał żadnej wiedzy na temat funkcjonowania spółki poza informacją, że pracownikom były płacone wynagrodzenia, a świadek I. P. potwierdziła, że w okresie objętym zarzutem kontynuowała wykonywanie swojej pracy w sposób uzgodniony wcześniej z M. K., nie informowała oskarżonego szczegółowo o zobowiązaniach podatkowych, a jedynie przekazywałą oskarżonemu jako wspólnikowi oraz innym wspólnikom ogólne informacje na temat sytuacji spółki, a nadto oskarżony nie wydawał I. P. żadnych poleceń co do niepłacenia zaliczek na podatki,

g) całkowicie bezpodstawną i sprzeczną z art. 31 Ordynacji podatkowej ocenę oświadczenia M. K. oraz pisma (...) i ustalenie, że M. K. wraz z utratą funkcji (...) przestał być osobą odpowiedzialną za obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot, podczas gdy do chwili obecnej M. K. jest wspólnikiem tejże spółki, nie został zwolniony z tej funkcji wobec urzędu skarbowego, ani sam nie przedstawił rezygnacji, pomimo że sam się na tę

funkcję zgłosił, a wskazanie osoby odpowiedzialnej w trybie art. 31 Ordynacji podatkowej nie jest w żaden sposób prawnie powiązane z piastowaniem funkcji (...) spółki,

h) bezkrytyczną ocenę materiału dowodowego i uznanie zeznań świadka M. K. w całości za wiarygodne, w sytuacji gdy z zeznań tego świadka, potwierdzonych zeznaniami innych świadków oraz wyjaśnieniami oskarżonego wynika, że M. K. zachował się nielojalnie wobec spółki zatajając informacje, co byłom przyczyną jego zwolnienia z funkcji (...), działał na niekorzyść spółki, oszukując jej głównego klienta poprzez zawyżanie należnych rachunków, usiłował zmusić oskarżonego do odkupienia jego udziałów pod groźbą niedopuszczenia do wyborów zarządu, celowo inicjował przeciwko oskarżonemu postępowania karne, które były potem umarzane, a przede wszystkim M. K. usiłował uniknąć własnej odpowiedzialności karno-skarbowej, albowiem sam był wezwany do (...) we W. w niniejszej sprawie w charakterze podejrzanego,

i) wybiórczą i tendencyjną ocenę materiału dowodowego poprzez potraktowanie ogólnych wypowiedzi świadków M. K., I. P. i A. L. odnoszących się do całej działalności spółki przed okresem objętym zarzutem, do okresu objętego zarzutem, pomimo że ci świadkowie nie posiadali konkretnej wiedzy w zakresie sytuacji w zarządzie spółki po Komunikacie M. K., ani nie potwierdzili, że w okresie objętym zarzutem oskarżony otrzymał informacje co do zaległości spólki w zakresie zaliczek na podatek, że wykonywał czynności Prezesa (...), ani że w jakikolwiek sposób negował obowiązek zapłaty zaliczek na podatki, a nadto z zeznań ww świadków wynika, że I. P. wykonywała swoje obowiązki co do zapłaty poszczególnych zobowiązań samodzielnie, bez ingerencji oskarżonego, zgodnie z praktyką, która powstała jeszcze w trakcie jej nadzoru przez M. K. jako (...),

j) brak odpowiedniego uwzględnienia w ocenie dowodów, że oskarżony w okresie objętym zarzutem, pozostawał większościowym wspólnikiem in jego dalsze zainteresowanie losami spółki wynikało z tego faktu, a nie z piastowania funkcji Prezesa (...), co nie zmieniało faktu, że Komunikat M. K. oficjalnie zabraniał oskarżonemu podejmowania czynności jako członek zarządu i groził odpowiedzialnością na bazie polskiego prawa,

k) wydanie orzeczenia jedynie na podstawie części wyjaśnień oskarżonego i całkowite pominięcie w rozważaniu uzupełniających wyjaśnień oskarżonego złozonych na rozprawie w dniu 31.10.2013r., w których oskarżony doprecyzował czas, kiedy dowiedział się o podstępie M. K. (koniec października 2008r.), okoliczności, w jakich się o tym dowiedział związane z próbą prawnego zakończenia działalności spółki i zwrócenia się do nowego prawnika, w tym zakresie o poradę (oskarżony przedstawił dowód potwierdzający te okolicznośći w postaci wydruku malia), potwierdził przejęcie spraw prowadzonych przez M. K. przez innego (...) – N.S., którego zakres kompetencji w (...) pokrywał się z kompetencjami M. K.,

l) brak jakichkolwiek obiektywnych i rzetelnych podstaw do odmowy wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego o swoim przekonaniu o utracie umocowania do działania jako Prezes (...) w okresie objętym zarzutem na skutek Komunikatu M. K. i ustalenie „rażącej sprzeczności” wyjaśnień oskarżonego, w tym zakresie z zeznaniami świadków M. K. i I. P., podczas gdy świadek M. K. zeznał, że w okresie objętym zarzutem nie posiada praktycznie żadnej wiedzy, a świadek I. P. w żaden sposób nie kwestionowała w tym zakresie wyjaśnień oskarżonego, ani nie zostały zgromadzone jakiekolwiek dowody potwierdzające, że oskarżony w okresie objętym zarzutem podejmował jakiekolwiek czynności jako Prezes (...), co więcej e-mail z dnia 28.10.2008r. przesłany przez N. S. do oskarżonego potwierdza, że ten członek zarządu jeszcze w tej dacie uważał, że został pozbawiony funkcji (...) spółki,

ł) rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, w szczególności okoliczności dotyczących strony podmiotowej oskarżonego i jego przekonania o niemożnośći działania jako Prezes (...) w okresie objętym zarzutem, wbrew zasadzie in dubio pro reo,

3. błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, które miały wpływ na treśc tego orzeczenia polegające na:

a) całkowicie bezpodstawnym przyjęciu, że w okresie objętym zarzutem oskarżony ponosił formalną odpowiedzialność jak sprawca za zarzucany mu czyn zgodnie z art. 9§3 k.k.s., podczas gdy osobą formalnie odpowiedzialną za obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot był zgodnie ze swoim oświadczeniem M. K., a nadto w okresie objętym zarzutem na podstawie ustawy oraz faktycznego wykonywania, sprawami finansowymi po odwołaniu M. K. zajmował się inny członek zarządu spółki – (...).S.,

b) błędnym przyjęciu, że oskarżony działał umyślnie, tj. miał zamiar popełnienia zarzuconego mu czynu albo przewidując jego popełnienie na to się godził (art. 4§2 k.k.s.) podczas gdy z okoliczności faktycznych w sposób oczywisty wynika, że został celowo wprowadzony w błąd przez świadka M. K., który usiłował wymusić na nim odkupienie udziałów świadka, a błąd ten był usprawiedliwiony brzmieniem umowy spólki oraz brakiem jakiejkolwiek reakcji adresatów e-maila z dnia 16.04.2008r., którzy w żaden sposób nie zareagowali na niego i nie wyprowadzili oskarżonego z błędu,

c) całkowicie bezpodstawne i niepoparte w żadnym materiale dowodowym ustalenie polegające na przyjęciu, że w okresie objętym zarzutem biuro (...) przekazało oskarżonemu do podpisu jakiekolwiek deklaracje podatkowe, przy czym dowody zebrane w sprawie (dokumenty i zeznania świadków) potwierdzają, że czynności naliczania podatków i przesyłania deklaracji w okresie objętym zarzutem były dokonywane bezpośrednio przez firmę (...) bez jakiegokolwiek udziału oskarżonego,

d) całkowicie bezpodstawne i sprzeczne z zasadami logiki ustalenie, że pod koniec 2007r. oskarżony zagroził M. K., że jeżeli świadek ten nie sprzeda 10% posiadanych udziałów to oskarżony doprowadzi do bankructwa (...) sp. z o.o. w sytuacji gdy sąd prawidłowo ustalił, że oskarżony był większościowycm udziałowcem spółki i całkowicie nielogicznym byłoby doprowadzanie do bankructwa spółki, w której oskarżony posiada większość udziałów, a ilośc posiadanych udziałów przez M. K. nie miała żadnego znaczenia dla funkcjonowania spółki,

e) błędne i tendencyjne ustalenie, że na skutek braku stawiennictwa oskarżonego na Zgromadzeniu (...) spółki wyznaczonym na dzień 15.04.2008r. Zgromadzenie to nie doszło do skutku, w sytuacji gdy oskarżony wraz z innym wspólnikiem L. H. specjalnie przyjechał do Polski na zgromadzenie wspólników, jednak na skutek telefonicznego szantażu M. K., że jeżeli oskarżony nie odkupi od niego i N.S. udziałów, to obaj nie zgodzą się na wprowadzenie do porządku obrad zgromadzenia kwestii wyboru zarządu (dzień później M. K. rozesłał maila zawiadamiającego o utracie mandatu przez zarząd) stawiennictwo oskarżonego na zgromadzeniu utraciło sens albowiem nie zamierzał ulec szantażowi,

f) całkowicie bezpodstawne ustalenie, że w okresie objętym zarzutem oskarżony zajmował się sprawami gospodarczymi (...) sp. z o.o. podczas gdy brak jest jakichkolwiek dowodów, aby w tym okresie oskarżony prowadził jako członek zarządu jakiekolwiek sprawy spółki, deklaracje podatkowe były wysyłane przez wcześniej upoważnione biuro (...), wszyscy członkowie zarządu byli przekonani o utracie mandatu na skutek zawiadomienia M. K., a w okresie objętym zarzutem formalnie odpowiedzialnym za sprawy podatkowe był w dalszym ciągu (...) spółki (...).K.,

g) niekonsekwentne i logicznie sprzeczne ustalenia w zakrsie sposobu sprawowania zarządu w (...) sp. z o.o gdzie raz sąd ustalił, że decyzje w spółce podejmowali wspólnie oskarżony i pozostali członkowie zarządu: L. H. oraz N. S., a chwilę później że decyzje te podejmował samodzielnie oskarżony jako Prezes (...).

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Jednymi z podstawowych zasad postępowania karnego to zasady prawdy materialnej oraz obiektywizmu. Nakładają one na sąd orzekający obowiązek przeprowadzenia postępowania w taki sposób, by dokonać prawidłowych ustaleń faktycznych, a swoich czynności nie ograniczać jedynie do wskazanych przez strony, lecz w ramach własnej inicjatywy badać i uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego.

Dopiero bowiem zgromadzenie w sprawie materiału, który pozwala na pełną ocenę zasadności stawianego danej osobie zarzutu uznać należy za prawidłowe dla poczynienia stosownych ustaleń faktycznych przy uwzględnieniu zasad wyrażonych w art. 7 k.p.k.

Rację ma skarżący, iż w niniejszym postępowaniu doszło do naruszenia przepisów postępowania karnego w związku z gromadzeniem dowodów niezbędnych dla prawidłowej oceny zachowania R.H. i w wyniku tych naruszeń dokonana przez Sąd I instancji ocena jest oceną niemiarodajną i dowolną.

Za nieprawidłowe należy uznać oddalenie przez Sąd Rejonowy wniosków dowodowych zgłoszonych przez obrońcę oskarżonego, w szczególności wskazać należy na wadliwość podstawy faktycznej, która za takim rozstrzygnięciem miała przemawiać.

Jeżeli zważy się, że wniosek dowodowy zgłoszony w toku przewodu sądowego był powtórzeniem wniosku zgłoszonego jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego w dniu 15.03.2013r., jak też sygnalizowanym we wniosku o zwrot sprawy do oskarżycielowi publicznemu, to oddalenie go z uzasadnieniem, iż zmierza on w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania – w dniu 16.10.2013r. (a więc po upływie 7 miesięcy) jest rażąco niesłuszne. Tym bardziej, iż sąd orzekający popada przy tym w sprzeczność skoro jako podstawę oddalenia tego wniosku powołuje również udowodnienie zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy okoliczności, na które powołane osoby miałyby zeznawać.

Takie uzasadnienie oznacza wszak, że sąd za udowodnioną przyjmuje tezę zaprezentowaną we wniosku strony, a tymczasem jak wynika z dokonanych następnie ustaleń faktycznych jest wręcz przeciwnie.

Przypomnieć należy, że wniosek ten zmierzał do potwierdzenia wyjaśnień oskarżonego, iż to nie on był osobą odpowiedzialną w spółce za czynności mające na celu naliczanie i odprowadzanie zaliczek dla celów podatkowych, a tym samym nie ponosił odpowiedzialności za zarzucany mu czyn.

Równie nietrafne było oddalenie wniosku o przesłuchanie w charakterze świadka P. S..

Należy zauważyć, że linia obrony zaprezentowana przez R. H. wskazuje, iż powołuje się on na błąd co do faktu, okoliczności, iż w okresie objętym zarzutem miał pełnić obowiązki

Prezesa spółki i z tego tytułu być zobowiązanym do odprowadzania zaliczek na podatek.

Przesłuchanie P. S. na okoliczność przesłania przez M. K. wiadomości informującej członków zarządu spółki o wygaśnięciu ich mandatów niewątpliwie ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem może dostarczyć informacji o świadomości osoby sporządzającej ten komunikat co do rzeczywistego stanu faktycznego i zamiaru działania, jak i subiektywnego odbioru tej informacji przez oskarżonego.

Jeżeli zważy się, że dla przyjęcia odpowiedzialności R.H. niezbędne jest ustalenie okoliczności z art. 9§3 k.k.s., to niewątpliwie niezbędnym było odniesienie się przez Sąd Rejonowy do podnoszonego przez niego zarzutu o braku świadomości ciążącego na nim w okresie objętym aktem oskarżenia obowiązku.

Stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż w tym okresie oskarżony „doskonale jednak zdawał sobie sprawę z tego, że nadal jest prezesem firmy” jest zupełnie dowolne i niepoparte żadnym dowodem.

Nie są nim bowiem zeznania złożone przez M. K. czy I. P.; ma bowiem rację skarżący, że ich relacje dotyczą sposobu funkcjonowania spółki, w tym podziału obowiązków w okresie wcześniejszym, niż ten objęty zarzutem.

Świadomość oskarżonego winna być oceniona zarówno przez kontekst otrzymanego przez niego Komunikatu sporządzonego przez M. K., treści umowy spółki, jak i zeznań pozostałych członków zarządu spółki, których przesłuchania sąd zaniechał.

Należy podkreślić, że dokonując interpretacji zapisów zawartych w umowie spółki i wskazując na niewiarygodność wyjaśnień R.H. Sąd I instancji odwołuje się do definicji mandatu do pełnienia funkcji (...) zawartej w przepisach kodeksu spółek handlowych.

Nie można przy takiej postawie zapominać, że oskarżony jest obcokrajowcem i naturalnym jest, że kwestia znajomości przepisów prawa odnoszących się do funkcjonowania spółki oraz interpretacji tych norm mogła być niższa niż przypadku obywatela polskiego i nastręczać trudności.

Skoro wyprowadzając wniosek o wiedzy oskarżonego w tym zakresie Sąd ten posługuje się zwrotem, iż „przepisy kodeksu spółek handlowych są w tym zakresie zrozumiałe i przejrzyste” to winien odnieść się do zeznań M. K. złożonych w dniu 31.10.2013r., treść których wskazuje, że wysłany przez siebie w dniu 16.04.2008r. komunikat o wygaśnięciu mandatu zarządu spółki uważał za zgodny ze stanem faktycznym – „bazowałem na informacji prawnej ogólnodostępnej i własnej analizie przepisów” (k. 127).

Winien też zwrócić uwagę na to, jak Komunikat ten został odebrany przez pozostałych członków zarządu; poza przesłuchaniem zawnioskowanych świadków, taką wiedzę daje nieprzetłumaczony mail od N. S. do oskarżonego (k. 142).

Za zupełnie dowolne należy uznać stanowisko Sądu Rejonowego, iż niewiarygodne jest, aby prawnik spółki udzielił oskarżonemu informacji potwierdzającej treść Komunikatu skoro w żaden sposób okoliczności tej nie weryfikował. Tymczasem niezbędnym było przesłuchanie tej osoby, gdyż potwierdzenie takiej informacji niewątpliwie pozwoliłoby ocenić walor wyjaśnień R.H.. Należy zauważyć, że adresem tej osoby, przynajmniej mailowym (k. 111) Sąd I instancji dysponował i nic nie stało na przeszkodzie w przeprowadzeniu tego dowodu.

Istotną jest również konieczność ustalenia, kto w okresie od czerwca 2007r. do marca 2008r. zobowiązany był i faktycznie wykonywał w spółce czynności związane z naliczaniem i odprowadzaniem zaliczek na podatek. Należy zauważyć, że z zeznań M. K. wynika, że od czerwca 2007r. z uwagi na fakt, iż nie był członkiem zarządu czynności tych nie realizował. Dokonanie więc ustalenia w tym zakresie (np. w oparciu o deklaracje podatkowe) mieć będzie znaczenie dla oceny wiarygodności tak relacji tej osoby jak i wyjaśnień R.H..

Ograniczenie przez Sąd Rejonowy postępowania dowodowego tylko do dowodów przeprowadzonych w postępowaniu przygotowawczym, niedostrzeżenie istotności wniosków złożonych przez obronę czyni przeprowadzoną analizę materiału dowodowego szczątkową i dowolną, nie mogącą stać się podstawą wnioskowania w zakresie odpowiedzialności oskarżonego.

Z powyższych powodów Sąd Okręgowy nie mógł dokonać oceny merytorycznej prawidłowości wydanego wobec R.H. wyroku i podzielając zasadność zarzutu apelującego o naruszeniu przepisów prawa procesowego mających zasadniczy wpływ na treść orzeczenia Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok uchylił.

Potrzeba przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie, który w pełni pozwoli na odniesienie się do linii obrony oskarżonego rodzi konieczność rozszerzenia czynności procesowych o elementy wyżej wskazane przez Sąd II instancji.

Po ujawnieniu pozostałych, niezbędnych dowodów (chyba że strony podniosą istotne argumenty przemawiające za przeprowadzeniem danego dowodu bezpośrednio na rozprawie), Sąd Rejonowy ponownie dokona kompleksowej oceny materiału dowodowego, kierując się wskazaniami m.in. w art. 7, art. 5 § 2 i art. 410 k.p.k.