Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 904/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Maria Michalska-Goźdź

Sędziowie:

SSA Ewa Cyran

SSA Hanna Hańczewska-Pawłowska (spr.)

Protokolant:

inspektor ds. biurowości Beata Tonak

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2013 r. w Poznaniu

sprawy z wniosku J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy J. M.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Zielonej Górze z dnia 11 czerwca 2012 r. sygn. akt IV U 191/11

oddala apelację

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26.11.2010r., znak E (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., wykonując wyrok z dnia 21.07.2010r - przeliczył J. M. od dnia 01.09.2005r podstawę emerytury według wskaźnika wysokości podstawy 112,89%.

Odwołanie od powyżej wskazanej decyzji wniósł J. M. wskazując, że od wyroku z dnia 21.07.2010r wniesiono apelację, bowiem odwołujący uważa, że winien być ustalony wyższy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o zawieszenie postępowania wskazując, że zrealizował wyrok z dnia 21.07.2010r w części niezaskarżonej przez odwołującego, a nadto, w toku wykonywania tegoż wyroku - stwierdził, że w opinii, będącej podstawą rozstrzygnięcia, występują błędy w ustaleniu wysokości wynagrodzenia za rok 1975 oraz 1978 i w następstwie zaskarżonej decyzji odwołujący w istocie otrzymuje emeryturę w kwocie wyższej niż należna. Tak więc organ rentowy wystąpił z wnioskiem o wznowienie postępowania, co uzasadnia zawieszenie postępowania w przedmiotowej sprawie.

Postanowieniem z dnia 01.03.2011r postępowanie w sprawie zawieszono, a następnie podjęto je postanowieniem z dnia 06.12.2011r.

Pismem procesowym z dnia 18.12.2011r odwołujący sprecyzował, że jego odwołanie zmierza do zastosowania do przeliczenia emerytury wskaźnika podstawy wymiaru na poziomie 117,89% oraz wyrównanie świadczeń za okres 3-ch lat od pierwszej decyzji ZUS z urzędu.

Pismem procesowym z dnia 24.01.2012r organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że żądanie odwołującego zmierzające do zastosowania wwpw na poziomie 117,89% jest całkowicie bezzasadne, albowiem apelacja odwołującego się od wyroku z dnia 21.07.2010r została oddalona wyrokiem z dnia 17.02.1011r. Ponadto prawomocnym wyrokiem z dnia 25.10.2011 r zmieniono prawomocny wyrok z dnia 21.07.2010r w ten sposób, że do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury odwołującego za rok 1975 oraz 1978 przyjęto odpowiednio kwoty 24.912zł i 27.836zł, co spowodowało ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru na poziomie 112,57%. i organ rentowy wykonał wyrok z dnia 25.10.201 Ir decyzją z dnia 22.12.2011r

Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2012r., sygn. akt IV U 191/11, Sąd Okręgowy w Zielonej Górze Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych umorzyła postępowanie w części uwzględniającej żądanie J. M. decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 18.04.2012r., znak E- (...) i w pozostałym zakresie oddalił odwołanie.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu I instancji stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

J. M. (ur. (...)) od 16.03.1987r uprawniony był do renty inwalidzkiej III grupy, a od dnia 01.11.1996r. uprawniony był do renty inwalidzkiej II grupy. Decyzją z dnia 31.08.1998r. organ rentowy przyznał odwołującemu emeryturę od dnia 01.08.1998r, którą to emeryturę wyliczono z podstawy wymiaru renty z 3-ch lat (styczeń 1979 - grudzień 1981) ze wskaźnikiem 107,44% i uwzględnieniem 35 lat i 11 miesięcy okresów składkowych.

Dnia 14.01.2004r odwołujący - przedkładając angaże z G. Zakładów (...) w G. - złożył wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru i decyzją z dnia 09.02.2004r Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił mu przeliczenia emerytury. Od decyzji tej odwołujący wniósł odwołanie.

Decyzją z dnia 26.09.2008r Zakład Ubezpieczeń Społecznych - z urzędu - przeliczył odwołującemu od dnia 1.09.2008 podstawę wymiaru z 20 lat uwzględniając udokumentowane wynagrodzenia z 19 lat zatrudnienia (1958-1967* 1979-1987) oraz wynagrodzenie zerowe z brakującego roku 1978. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 108.48%. Od decyzji tej J. M. wniósł odwołanie.

Postanowieniem z dnia 9.01.2009r organ rentowy wznowił postępowanie w sprawie zakończonej decyzją z dnia 26.09.2008r i decyzją z dnia 09.01.2009r przeliczył odwołującemu - od dnia 01.09.2008 - podstawę wymiaru zgodnie z uchwałą SN z dnia 12.02.2006r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 108,71%. Od decyzji tej odwołujący wniósł odwołanie.

Decyzją z dnia 11.02.2009r Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył odwołującemu od dnia 01.09.2009r podstawę wymiaru z 20 lat uwzględniając wynagrodzenie minimalne za rok 1978 i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 110.57%. Od decyzji tej odwołujący wniósł odwołanie.

Rozpoznając wniesione odwołania od wszystkich ww. decyzji (po uprzednim połączeniu spraw) ostatecznie - po uprzednim trzykrotnym uchyleniu wydanych w sprawie wyroków - Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 21.07.2010r. (sygn. akt IV U 292/10) - zmienił decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 09.02.2004r, 26.09.2008, 09.01.2009r oraz 11.02.2009r w ten sposób, że przeliczył podstawę wymiaru emerytury J. M. przyjmując za podstawę wynagrodzenia za pracę wskazane w pkt. I sentencji wyroku, a w pozostałym zakresie oddalił odwołanie. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 20 lat wskazanych w sentencji wyroku (lata 1955-1979) wyniósł 112,89% i wynikał z przyjętego przez sąd za podstawę rozstrzygnięcia wariantu I b opinii biegłej sądowej. Biegła sądowa wykonała opinię w IV wariantach, przy czym wnioskowany przez odwołującego wariant IV a opinii, umożliwiający osiągniecie wwpw na poziomie 117,89%, nie stał się podstawą rozstrzygnięcia. W apelacji od tego wyroku odwołujący wskazywał, że zachodzi sprzeczność pomiędzy sentencją wyroku a jego uzasadnieniem, albowiem wynagrodzenia wskazane w pkt. I sentencji wyroku pozwalają na osiągnięcie wskaźnika wwpw na poziomie 112.89%, a w uzasadnieniu (na stronie 11) sąd wskazuje wskaźnik 117,89%. Odwołujący wniósł więc o zmianę zaskarżonego wyroku i przyjęcie wynagrodzeń według wersji IV a opinii, to jest wersji umożliwiającej osiągnięcie wwpw na poziomie 117 ,89%. W wyniku rozpoznania wniesionej apelacji Sąd Apelacyjny w Poznaniu - wyrokiem z dnia 17.02.2011r (sygn.akt III AUa 960/10) - apelację odwołującego oddalił podzielając w całości ustalenia i zważania prawne Sądu I instancji. Tym samym wyrok Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 21.07.2010r uprawomocnił się.

Decyzją z dnia 26.11.2010r znak E (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. - wykonując wyrok z dnia 21.07.2010r w części niezaskarżonej przez odwołującego się - przeliczył mu od dnia 1.09.2005r podstawę emerytury według wskaźnika wysokości podstawy 112.89%. i przyznał wyrównanie za okres od 01.09.2005r do 30.11.2010r w kwocie 1.988,34 zł.

Wnioskiem z dnia 26.01.2011r organ rentowy wystąpił do Sądu Okręgowego w Zielonej Górze o wznowienie postępowania zakończonego w części prawomocnym wyrokiem z dnia 21.07.2010r wnosząc o zmianę tego wyroku poprzez przyjęcie za podstawę wymiaru emerytury wynagrodzeń za rok 1975 - w kwocie 24.912zł, a za rok 1978 - w kwocie 27.836zł. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że w opinii biegła - wyliczając wwpw z 20 lat - błędnie podała wysokość wynagrodzenia za rok 1975 (w kwocie 27.912zł) i 1978 (w kwocie 27.863zł) i błąd ten został powtórzony w pkt. I sentencji wyroku z dnia 21.07.2010r.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 25.10.2011r (sygn. akt IV U 1410/11) zmieniono wyrok z dnia 21.07.2010r w ten sposób, że do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury odwołującego się za rok 1975 oraz 1978 przyjęto odpowiednio kwoty 24.912 zł i 27.836 zł.

Organ rentowy otrzymał odpis prawomocnego wyroku z dnia 25.10.2011r w dniu 23.11.2011r i wykonał go decyzją z dnia 22.12.2011r., a ustalony wskaźnik wwpw z 20 lat (lata 1955-1979) wyniósł 112.57%.

W toku niniejszego postępowania sądowego - decyzją z dnia 18.04.2012r - organ rentowy dokonał przeliczenia emerytury J. M. od dnia 01.01.2004r według wskaźnika 112,57% i przyznał mu wyrównanie emerytury za okres od 01.01.2004 do 31.08.2005r w kwocie 641,26zł oraz odsetki od ww. kwoty za okres od 21.01.2012r do 20.05.2012r w kwocie 27.64zł.

Odwołujący otrzymał wyrównanie emerytury za okres od 01.01.2004r do 31.08.2005r według wskaźnika 112,57% oraz wyrównanie według wskaźnika 112.89%. za okres od 01.09.2005 do 30.11.2010r.

Mając powyższe na uwadze oraz przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd Okręgowy umorzył postępowanie w zakresie decyzji ZUS z dnia 18.04.2012r. oraz oddalił odwołanie w pozostałym zakresie. Sąd wskazał, że skoro w toku niniejszego postępowania decyzją z dnia 18.04.2012r. ZUS dokonał przeliczenia emerytury odwołującego od dnia 01.01.2004r. według wskaźnika 112,57% i przyznał mu wyrównanie za okres od 01.01.2004r. do 31.08.2005r. to tym samym umorzono postępowanie w tej części, bowiem wskazaną decyzją organ rentowy przyznał odwołującemu należne mu wyrównanie za okres jaki pominął w ramach zaskarżonej decyzji z dnia 26.11.2010r. W pozostałym zakresie Sąd oddalił odwołanie podnosząc, że zaskarżona decyzją z dnia 26.11.2010r. organ rentowy przeliczył odwołującemu od dnia 01.09.2005r. emeryturę według wskaźnika 112,89% i przyznał mu wyrównanie emerytury za okres od 01.09.2005r. do 30.11.2010r. przy zastosowaniu wskaźnika wyższego niż ostatecznie należny. Ponadto brak jest podstaw do przyznania wyrównania za 3 lata wstecz, bowiem wyrównanie zostało przyznane za dłuższy okres.

Wskazując na powyższe, Sąd I instancji na podstawie art. 477 13 k.p.c. orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku, a w pkt. 2 sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

Powyższy wyrok w całości apelacją z dnia 04.07.2012r. zaskarżył J. M.. Apelujący zarzucił Sadowi I instancji błędy w ustaleniach faktycznych, które doprowadziły do nieuwzględnienia WWPW na poziomie 117,8% oraz brak wyrównania świadczenia za okres 3 lat od pierwszej decyzji ZUS.

Apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Sąd Apelacyjny stwierdza, że zarzuty apelacji są bezzasadne, a zatem podlega ona oddaleniu.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie stanu faktycznego sprawy, jak też zastosował właściwe przepisy prawne, które przytoczył i przeanalizował w pisemnym uzasadnieniu wyroku. Sąd Apelacyjny w pełni przychyla się do powyższych ustaleń oraz dokonanej przez Sąd I instancji wykładni przepisów.

W sprawie najistotniejsze było, że w czasie trwania procesu Zakład ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję z dnia 18.04.2012r., którą dokonał przeliczenia emerytury J. M. według wskaźnika 112,57%, a nadto dokonał wyrównania świadczenia zgodnie z tym wskaźnikiem od dnia 01.01.2004r. do 31.08.2005r. Wskaźnik 112,57% został ustalony na podstawie prawomocnych decyzji ZUS i wyroków sądów odwoławczych i rację ma Sąd I instancji, że to on stał się właściwy do przeliczenia emerytury odwołującego poczynając od 01.01.2004r. W tym zakresie oddalając zarzuty apelacji zmierzające do ustalenia wskaźnika na poziomie 117,8% Sąd Apelacyjny wskazuje na prawomocny wyrok Sądu Okręgowego z dnia25.10.2011r., sygn. akt IV 1410/11, który przesądził o braku możliwości zastosowania WWPW w takiej wysokości.

Skoro zatem wobec wcześniejszych decyzji ZUS WWPW przyjmowane do obliczenia wysokości świadczenia odwołującego wynosiło 112,89% (w okresie od 01.09.2005r. do 30.11.2010r. – po wyrównaniu), to w tym okresie nie ma podstaw do korekty wysokości świadczenia, skoro ustalony wyrokiem wskaźnik za ten okres winien wynosić 112,57% (uznać należy, że organ rentowy popełnił błąd ustalając wyższy WWPW i odwołujący nie może ponosić negatywnych konsekwencji tego błędu).

Pozostało do wyrównania wyłącznie świadczenie odwołującego w okresie od 01.01.2004r. do 31.08.2005r., bowiem w tym okresie odwołujący nie uzyskał wyrównania na błędnym, choć wyższym poziomie według wskaźnika 117,89%. Powyższe zostało jednak wyrównane decyzją z dnia 18.04.2012r., bowiem w tej decyzji ZUS wyrównał wysokość świadczenia odwołującego od dnia 01.01.2004r. według wskaźnika 112,57%.

Reasumując wobec prawomocnego ustalenia WWPW na poziomie 112,57% w okresie od 01.01.2004r. do 30.11.2010r. bezzasadne są zarzuty apelacji zmierzające do uzyskania za ten okres do wyliczenia wysokości świadczenia wyższego WWW. Bezzasadne są również zarzuty o wyrównanie świadczenia za okres 3 lat wstecz od decyzji pierwotnej, bowiem decyzją tą była decyzja z 2008r., a zatem otrzymując wyrównanie od dnia 01.01.2004r. odwołujący otrzymał wyrównanie za wcześniejszy okres niż wnosił. Wysokość tego wyrównania jest determinowana ustalonym WWPW, a ta kwestia (wysokość WWPW w spornym okresie) została wyjaśniona powyżej.

Zgodnie z art. 477 13 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji nie ma wpływu na bieg sprawy. Organ rentowy decyzją z dnia 18.04.2012r. zmienił decyzję będącą przedmiotem niniejszej sprawy, a zatem postępowanie w tym zakresie należało, na podstawie cytowanego przepisu umorzyć, co prawidłowo uczynił Sąd I instancji. Apelacja w zakresie uchylenia tego rozstrzygnięcia jest nieuzasadniona.

Również dalsze zarzuty w zakresie decyzji z dnia 26.11.2010r. należało oddalić co prawidłowo uczynił Sąd I instancji.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację o czym orzekł w sentencji wyroku.

/SSA Hanna Hańczewska-Pawłowska/ /SSA Maria Michalska-Goźdź/ /SSA Ewa Cyran/