Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 stycznia 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2014r. w Suwałkach

sprawy A. H.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie

w związku z odwołaniem A. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 22 lipca 2013 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzje i ustala, że A. H. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym oraz wpadkowemu a także dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 kwietnia 2013r.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22.07.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B., powołując się na art. 83 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013r. poz. 1442) oraz art. 58 §2 KC stwierdził,
iż A. H. z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej od 01.04.2013r. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu oraz wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu Zdaniem organu rentowego wnioskodawczyni od 01.04.2013r. nie wznowiła prowadzenia działalności gospodarczej, pomimo dokonania wpisu w tym zakresie do ewidencji działalności. Od 01.10.2011r. odwołująca pozostawała bez zatrudnienia, a w wyniku przeprowadzonego postępowania organ rentowy ustalił,
iż wznowienie przez odwołującą działalności w kwietniu 2013r., gdy była już
w zaawansowanej ciąży, służyło uzyskaniu świadczenia z ubezpieczenia społecznego w postaci zasiłku macierzyńskiego. Zdaniem organu rentowego takie stanowisko uzasadnia fakt, iż w maju 2013r. urodziła ona dziecko. Zastrzeżenia budziła również kwota podstawy wymiaru podana przez wnioskodawczynię – 9.225,75zł.

W odwołaniu A. H. domagała się zmiany zaskarżonej decyzji
i ustalenia, iż od dnia 01.04.2013r. podlegała ubezpieczeniom społecznym. Zakwestionowała ustalenia organu rentowego i podniosła, iż od 01.04.2013r. wznowiła prowadzenie działalności gospodarczej i rzeczywiście ją prowadziła. Na terenie targowiska przy ul. (...) w S. oraz na targowisku
w O. sprzedawała towary higieniczne i chemiczne. Ciąża nie stanowiła przeszkody w prowadzeniu działalności, w tym np. kierowaniu autem. Za niezasadne uznała kwestionowanie podstawy wymiaru składki podanej przez nią w deklaracji. Wskazała na fakt, iż w miesiącu kwietniu 2013r. dochód z działalności gospodarczej był znaczący, a ponadto posiada ona środki trwałe z poprzedniej działalności oraz oszczędności. Dysponuje również środkami finansowymi na opłacenie składki. Ponadto ma duże możliwości zarobku, z uwagi na stałe dni targowe w S. oraz w sąsiednich miejscowościach (S., A., O. i E.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie
i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

A. H. w dniu 04.07.2011r. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej pod firmą (...)
w S., polegającą na sprzedaży detalicznej kosmetyków i artykułów toaletowych. Odwołująca była właścicielką kiosku, który mieścił się na targowisku
w S. przy ulicy (...). Jej działalności polegała na codziennej sprzedaży artykułów kosmetycznych i chemicznych. Działalność prowadziła przez okres
3 miesięcy, jednak po tym czasie zdecydowała się na jej zawieszeniu, co uczyniła
z dniem 01.10.2011r. Powodem takiej decyzji były zbyt niskie obroty, słaba sprzedaż towaru oraz konieczności ponoszenia zwiększonych opłat targowych. Odwołująca sprzedała kiosk, a towar zmagazynowała. Pomimo zawieszenia działalności odwołująca ciągle nosiła się z zamiarem jej podjęcia, tym razem w formie handlu obwoźnego. W 2012r. realizacja tego planu była niemożliwa, gdyż mąż odwołującej – świadek K. H., z dniem 08.05.2012r. został przyjęty do pracy
w Komendzie (...)w A. i na okres pół roku został skierowany do szkoły (...) w S., z której wrócił w listopadzie 2012r. Odwołująca
w tym czasie opiekowała się małym dzieckiem i fakt ten uniemożliwił jej podjęcie działalności gospodarczej. Po powrocie ze szkolenia, mąż odwołującej w grudniu 2012r. został skierowany na kolejne szkolenie poza miejscem zamieszkania,
z którego wrócił w styczniu 2013r. Po odbyciu szkoleń mąż odwołującej uzyskał stabilizację zatrudnia i od tego czasu pracował na nocne zmiany. W kwietniu 2013r. odwołująca podjęła decyzję o odwieszeniu działalności gospodarczej. W tym czasie wnioskodawczyni była w ciąży. W maju 2013r. urodziła drugie dziecko. Powyższe ustalono na podstawie zeznań odwołującej (08:13-14:00 k. 39 odwr.) i świadka K. H. ( 0:25-17:40 k. 27 odwr.).

W kwietniu 2013r. odwołująca prowadziła obwoźną sprzedaż artykułów chemicznych i kosmetyków na targowisku w O. w dni targowe tj. 2 i 16 kwietnia 2013r. oraz na targowisku w S. przy ul. (...) w soboty (6,13,20
i 27 kwietnia 2013r. – ewidencja przychodów akta ZUS). W te dni odwołująca musiała wcześniej rano udać się autem na targowisko, w celu zajęcia miejsca i rozłożenia stanowiska. Dziećmi zajmował się mąż odwołującej. Towary wystawiała na przenośnym stoliku. Warunkiem sprzedaży na stanowisku było uiszczenie opłaty targowej, której uiszczenie w dniu 13.04.2013r. w S. potwierdziła na podstawie druku opłaty targowej (koperta k. 17). Odwołująca nie przechowywała dowodów uiszczenia opłaty targowej, gdyż były one wydawane na drukach bezimiennych i nie podlegały zaliczeniu do kosztów przychodu. Dołączone do odwołania potwierdzenia opłaty targowej znalazła przypadkowo, porządkując ubrania ciążowe. Inne dowody opłaty targowej wyrzuciła. Opłata targowa jest naliczana przez inkasenta, który wręcza sprzedającemu druki opłaty. Wysokość opłaty jest uzależniona od zajmowanej powierzchni oraz czy sprzedaż ma miejsce „z ziemi”, na stoliku czy też pod namiotem. Targowska w S. (przy ul. (...)
i ul. (...)) obsługują dwaj inkasenci, którzy pobierają opłaty targowe - A. N. (zeznania 01:53-05:00 k.37) i L. B. (zeznania 02:11-06:21 k.39-39odwr.). Z uwagi na dużą ilość sprzedających w dni targowe (przy ulicy (...) ilość ta sięga ok. 500 osób w każdą sobotę), nie byli oni w stanie potwierdzić, czy odwołująca również sprzedawała na tym targowisku. Świadek B. potwierdził, iż przedłożone przez odwołującą dowody opłaty targowej są tymi, które wydaje się na (...) targowiskach. Nie są to druki imienne. Wysokość opłaty, którą przedstawiła odwołująca odpowiada należności za sprzedaż „na stoliku”.

Odwołująca w ramach działalności gospodarczej sprzedawała kosmetyki oraz artykuły chemiczne. W momencie odwieszenia działalności dysponowała zapasem towaru, który posiadała jeszcze z 2011r. Zeznania świadków E. K. (17:58-21:38 k. 27 odwr.) i A. P. (21:53-23:47 k.28) wskazują, że odwołująca rzeczywiście prowadziła działalności i sprzedawała towar m.in. na targowisku przy
ul. (...) w S.. Obie potwierdziły, iż w kwietniu 2013r. dokonały
u odwołującej zakupów oferowanych przez nią kosmetyków.

Sąd zważył, co następuje:

Jak stanowi art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013r. poz. 1442) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Osoby te, w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o sus, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu. Natomiast na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o sus osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych (art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o sus). Osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (art. 13 pkt 4 ustawy o sus).

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było to, czy wnioskodawczyni
w okresie od 1.04.2013r. faktycznie wykonywała pozarolniczą działalność gospodarczą i czy w związku z tym podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Analiza stanu faktycznego sprawy doprowadziła Sąd do ustalenia, że podjęta działalność gospodarcza w spornym okresie była faktycznie prowadzona.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy dał możliwość ustalenia przebiegu zdarzeń, od momentu zarejestrowania przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej w ogóle, i w efekcie ułożył się w logiczną całość, która przekonuje Sąd o tym, że odwołująca od 01.04.2013r. rzeczywiście ponownie rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, polegającej na obwoźnej sprzedaży artykułów chemicznych i kosmetyków. Nie ma wątpliwości, iż pod względem formalnym odwołująca dopełniła wszystkie warunki wymagane przy rejestracji działalności gospodarczej, jej zawieszeniu, czy późniejszym podjęciu. Okoliczności te nie stanowiły jednak o prowadzeniu przez nią działalności gospodarczej.

Po pierwsze należy wskazać, iż po słabym starcie z punktem sprzedaży na targowisku w S. w lipcu 2011r. odwołująca nie zlikwidowała działalności gospodarczej, tylko zawiesiła jej prowadzenie. Należało zatem przyjąć, iż miała zamiar podjęcia w przyszłości tej działalności. W tym zakresie Sąd uznał za przekonywujące zeznania odwołującej oraz jej męża. Zawieszenie działalności gospodarczej spowodowało, iż odwołująca sprzedała kiosk przy ul. (...) natomiast towar, który jej pozostał zmagazynowała. Fakt ten wskazuje,
iż w momencie ponownego rozpoczęcia działalności w kwietniu 2013r. nie musiała inwestować w zakup nowego towaru, gdyż posiadała już wystarczającą bazę. Ponadto logicznym było, iż chciała sprzedać towar, który posiadał jeszcze wymaganą datę przydatności. W toku postępowania odwołująca wykazała, iż rzeczywiście prowadziła sprzedaż na targowisku w S. oraz O.. Zeznający w sprawie świadkowie – E. K. i A. P. potwierdziły, iż w kwietniu 2013r. dokonały u odwołującej zakupów. O tym, że odwołująca posiada kosmetyki dowiedziały się od innych osób. Zarzut organu rentowego, iż odwołująca nie reklamowała nigdzie swoich usług trudno uznać za uzasadniony, w sytuacji, gdy asortyment i ilość oferowanych przez nią produktów był ograniczony.

Wątpliwości mógł budzić okres rozpoczęcia działalności, jednak ustalenia dokonane przez Sąd wskazują, iż odwołująca nie miała możliwości rozpoczęcia działalności wcześniej. W maju 2012r. jej mąż podjął pracę w (...), co wiązało się
z koniecznością odbycia szkolenia poza miejscem zamieszkania. Długotrwała nieobecność męża odwołującej spowodowała, iż wnioskodawczyni nie miała komu powierzyć opieki nad małoletnim dzieckiem. Taka sytuacja trwała do stycznia 2013r. Natomiast rozpoczęcie działalności w kwietniu 2013r. wiązało się również
z warunkami atmosferycznymi, gdyż wnioskodawczyni prowadziła działalność
w formie objazdowej, na wolnym powietrzu. Wiadomym Sądowi z urzędu jest,
iż w 2013r. zima na terenie (...) trwała długo.

Fakt, iż w momencie podjęcia działalności wnioskodawczyni była
w zaawansowanej ciąży nie dyskwalifikował jej jako prowadzącej działalność, tym bardziej, iż jak ona sama i jej mąż potwierdzili, czuła się dobrze, ciąża przebiegała prawidłowo i nie występowały żadne przeciwwskazania medyczne np. do prowadzenia auta. Nie ma zatem podstaw do twierdzenia, iż odwołująca nie mogła faktycznie rozpocząć prowadzenia zarejestrowanej działalności gospodarczej
z uwagi na fakt, że we wskazanym okresie była w zaawansowanej ciąży. Prawidłowo przebiegająca ciąża nie może być uznana za przeszkodę do skutecznego rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza jeśli działalność ta nie wymagała wysiłku fizycznego a sprzedaż odbywała się w pojedyncze dni
w tygodniu. Wskazać należy, iż odwołująca sprzedawała na dwóch targowiskach
– w O. i w S. przy ul. (...). Oba są czynne tylko w określone dni. Samo rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w okresie ciąży, nie jest w żadnym zakresie sprzeczne z prawem (por. wyrok Sądu Apelacyjnego
w Gdańsku z dnia 13.03.2013r., sygn. III AUa 1542/12, LEX 1311944).

Zdaniem Sądu nie można zarzucić odwołującej naruszenia zasad współżycia społecznego (art. 58 §2 KC). Korzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego na skutek podlegania ubezpieczeniu społecznemu samo w sobie nie może być określone jako sprzeczne z prawem. Nie można skutecznie zarzucić odwołującej naruszenia zasad współżycia społecznego, gdyż podjęcie przez nią działalności gospodarczej wiązało się z jej faktycznym wykonywaniem. Późniejsze skorzystanie przez nią z ochrony gwarantowanej ubezpieczeniem społecznym stanowi legalny cel prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
O obowiązku ubezpieczenia przesądzają przepisy prawa, a nie wola ubezpieczonego lub organu rentowego.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc orzeczono, jak
w sentencji.

mt