Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: W. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 19 marca 2013 r., znak: (...)

w sprawie: W. G.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonej W. G. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powódka nie udokumentowała posiadania 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach. Pozwany nie zaliczył powódce okresu pracy w okresie pracy w okresie od 6. 11.1978 r. do 31.12.1998 r. w Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Ś. z uwagi na braki formalne świadectwa pracy w szczególnych warunkach dotyczącego tego okresu zatrudnienia, bowiem wskazano w nim, że ubezpieczona pracowała jako salowa na (...) przy pracach z wykazu A dział XIV punkt 4 zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30.08.1983 r, w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu zdrowia i opieki społecznej.

W odwołaniu od tej decyzji powódka wniosła o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury z uwagi na to, że przepracowała wymagany okres w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona W. G., urodzona (...), zatrudniła się 6.12.1978 r. w (...) w Ś. w charakterze salowej na (...), na którym pracowała 7 lat. Do jej obowiązków w tym okresie należała dezynfekcja sali, pomoc przy chorych, karmienie, przebieranie chorych, zmiana pościeli, wylewanie nieczystości. Taką pracę wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ubezpieczona od 6.12.1974 r. pobierała dodatek specjalny w kwocie 200 zł. na podstawie § 8 rozporządzenia Rady ministrów z dnia 1.09.1972 r. w sprawie uposażenia pracowników zakładów społecznych służby zdrowia, zakładów pomocy społecznej i zakładów rehabilitacji zawodowej inwalidów. Dodatek ten mógł zostać przyznany pracownikom zakładów psychiatrycznych, gruźliczych, zakaźnych , laboratoriów diagnostycznych rehabilitacji, reanimacji, w zakładach rehabilitacji zawodowej inwalidów oraz domach specjalnej pomocy społecznej z tytułu uciążliwych warunków pracy. Ubezpieczona otrzymywała dodatek w trakcie pracy na oddziale płucnym z uwagi na możliwość zarażenia gruźlicą.

Po urodzeniu syna i okresie urlopu wychowawczego ubezpieczoną przeniesiono na oddział intensywnej terapii od 1.03.1984r, gdzie zajmowała się sprzątaniem sali, opieką nad chorymi, wylewaniem nieczystości i karmieniem chorych, wożeniem ich do prześwietlenia oraz zmianą pościeli. Taką pracę ubezpieczona wykonywała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do roku 2000 kiedy przeniesiono ją na blok operacyjny. Na oddziale intensywnej terapii zainstalowane były lampy bakteriobójcze, które wydzielały promieniowanie jonizujące. Były one włączane okresowo w celu odkażenia oddziału. Były też aparaty wspomagające oddychanie przez pacjentów. Te aparaty znajdowały się w osobnym pomieszczeniu, do którego ubezpieczona wchodziła trzy, cztery razy dziennie. Lampy bakteriobójcze były włączane dwa, trzy razy dziennie na dwadzieścia, trzydzieści minut. W pomieszczeniu gdzie znajdowały się aparaty wspomagające oddychanie ubezpieczona przebywała przy okazji sprzątania około 20 minut dziennie.

W świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 19.08.2005r. wydanym przez pracodawcę wskazano, że ubezpieczona pracowała jako salowa na (...) przy pracach z wykazu A dział XIV punkt 4 zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30.08.1983 r, w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu zdrowia i opieki społecznej.

dowód: świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w aktach rentowych, umowa o pracę, decyzja o przyznaniu dodatku specjalnego z dnia 7.12.1978 r. w aktach osobowych ubezpieczonej, zeznania świadka D. W., zeznania ubezpieczonej –zapis protokołu rozprawy płyta k. 26i k.66 verte, zeznania świadków T. P., M. S. – zapis protokołu rozprawy płyta k.49verte, zeznania świadka E. B.- zapis protokołu rozprawy płyta k.66 verte.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych ubezpieczonej oraz w jej aktach rentowych, których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków, bowiem były one zgodne, wzajemnie się uzupełniały z zeznaniami ubezpieczonej i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie pracowali razem z powódką, stąd ich zeznania stanowiły miarodajny dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie dowód. Zeznania powódki, jako zgodne z zeznaniami świadków i znajdujące potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów, również zasługiwały na wiarę.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Sądu Okręgowego, w sposób niebudzący wątpliwości, że ubezpieczona w okresie od 1.03.1984r, r. do 20.05.1998 r. pracowała na oddziale intensywnej terapii i wykonywała pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale XII pkt. 1 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 8.02.1983r. w sprawie w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pozycja 1działu XII cyt załącznika A do prac w szczególnych warunkach zalicza prace na oddziałach: intensywnej opieki medycznej, anestezjologii, psychiatrycznych i odwykowych, onkologicznych, leczenia oparzeń oraz ostrych zatruć w bezpośrednim kontakcie z pacjentami. Ubezpieczona pracowała na oddziale intensywnej opieki medycznej, w bezpośrednim kontakcie z pacjentem, lecz okres tej pracy był krótszy niż 15 lat.

W pozostałym okresie, którego zaliczenia domagała się ubezpieczona, pracowała ona na (...), który to oddział nie został wymieniony w cyt. punkcie XII załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. Wynika to w sposób nie budzący wątpliwości zarówno z dokumentów w aktach osobowych ubezpieczonej jak i zeznań ubezpieczonej i powołanych przez nią świadków, którzy jednoznacznie potwierdzili pracę ubezpieczonej w tym okresie wyłącznie na (...).

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przepisy ustawy emerytalnej przyznają prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym i dlatego należy traktować je ściśle, jako wyjątek od zasady konieczności osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, nie podlegają więc wykładni rozszerzającej. Bezspornym jest w sprawie, że ubezpieczona w okresie od 6.12.1978 r. do 28.02.1984 r. pracowała jako salowa na (...)i nie pracowała w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. Fakt, że ubezpieczona pracując na tym oddziale pobierała dodatek specjalny, nie jest równoznaczny z tym, że pracowała w warunkach szczególnych. Za pracę w takich warunkach przepisy uznają bowiem pracę w ściśle wymienionych w rozporządzeniu oddziałach szpitalnych do których nie zaliczono (...).

Skoro postępowanie dowodowe nie potwierdziło faktu pracy powódki w wymaganym okresie 15 lat w szczególnych warunkach (upływającym do 31.12.1998 r. ), Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

SSO Ewa Milczarek