Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 lipca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Rzeźniowiecka

Sędziowie: SSA Jacek Zajączkowski (spr.)

del. SSO Beata Michalska

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Słota

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2014 r. w Łodzi

sprawy J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych III Oddziałowi w W.

o wysokość emerytury,

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku

z dnia 25 lipca 2013 r., sygn. akt: VI U 1197/12;

oddala apelację.

III AUa 2025/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 lipca 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W., wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Płocku z dnia 24 maja 2012r., przyznał J. P. prawo do emerytury od 1 stycznia 2012r., której wysokość została wyliczona na podstawie art. 183 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS i wyniosła 2. 889,62 zł brutto po waloryzacji.

W odwołaniu od powyższej decyzji J. P. wniósł o jej zmianę i prawidłowe wyliczenie należnej mu emerytury. Odwołujący podniósł, że wysokość emerytury została zaniżona, gdyż do obliczenia świadczenia nie przyjęto nowej kwoty bazowej, mimo iż świadczenie było faktycznie ustalane w III kwartale 2012r. a także nie doliczono składki na ubezpieczenie społeczne (957,85 zł) z tytułu wypłaconej trzynastki, która powinna być zaewidencjonowana na jego koncie. Odwołujący wskazał również, że w decyzji wyliczono błędnie kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie po waloryzacji, w decyzji jest 179131,01 zł, a powinno być 180174,08 zł.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 25 lipca 2013r. Sąd Okręgowy w Płocku oddalił odwołanie.

Sąd ustalił, że w dniu 16 stycznia 2012r. J. P. wystąpił do ZUS z wnioskiem o przyznanie emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Decyzją z dnia 24 stycznia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury. Po wniesieniu odwołania przez ubezpieczonego, Sąd Okręgowy w Płocku wyrokiem z dnia 24 maja 2012 r. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał J. P. prawo do emerytury od 1 stycznia 2012r.

Organ rentowy decyzją z 12 lipca 2012r. wykonując wyrok sądu przyznał prawo do emerytury od 1 stycznia 2012r. Wskaźnik podstawy wymiaru został obliczony z 10 lat podlegania ubezpieczeniu, tj. z lat 1998-2007 i wyniósł 155,72%. Kwota bazowa do ustalenia podstawy wymiaru wyniosła 2.822,66 zł.

Wysokość emerytury została wyliczona hipotetycznie w dwóch wariantach: 1. na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej – 79.131,01 zł (kwota składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji),

- 470242,66 zł (kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego), 250 (średnie dalsze trwanie życia). Według wyliczeń wysokość emerytury wyniosła 2.597,49 zł brutto.

2. zgodnie z art. 183 ustawy emerytalnej- 55% emerytury na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej - 1649,75 zł;

45% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej - 1168,87 zł. Wysokość emerytury od 1 stycznia 2012 r. wyniosła 2.818,62 zł brutto:

Emerytura obliczona na podstawie art. 183 ustawy jest wyższa i po waloryzacji od 1 marca 2012 r. wynosi 2.889,62 zł brutto.

Po doliczeniu nagrody rocznej za 2011r., do przychodów za 2011r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósłby 136,64%. Rok 2011r. nie może być uwzględniony do ustalenia wwpw, bowiem najkorzystniejszy wskaźnik można uzyskać z lat 1998-2007.

Wysokość składek zaewidencjonowanych na dzień 31 grudnia 2011r., tj. miesiąca poprzedzającego przyznanie emerytury została ustalona w sposób prawidłowy, zgodny z art. 108 ustawy emerytalnej.

W konsekwencji powyższych ustaleń i wniosków Sąd Okręgowy powołując się na treść art. 19a , art. 25 ust. 1, art. 26, art. 108 i art. 183 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 153 z 2009r., poz. 1227 tekst jednolity z późn. zm.) stwierdził, że odwołanie nie jest zasadne. Roszczenie o doliczenie składki na ubezpieczenie społeczne po dniu ustania stosunku pracy z tytułu „ trzynastki”, nie podlega uwzględnieniu. Składka z tytułu nagrody rocznej została opłacona w 2012r., a więc po ustaleniu prawa do emerytury, kiedy wnioskodawca nie podlegał już ubezpieczeniu społecznemu. Co za tym idzie, składka ta nie podlega wliczeniu do kwoty zaewidencjonowanych składek o czym stanowi art. 108 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W ocenie Sądu, również nie znajduje oparcia w przepisach prawa żądanie ubezpieczonego o ustalenie emerytury z kwotą bazową obowiązującą od marca 2012r. Do obliczenia podstawy wymiaru świadczenia przyjmuje się bowiem kwotę bazową obowiązującą w dacie zgłoszenia wniosku o świadczenie, chyba że ubezpieczony nie pobierał emerytury/renty, co w przyszłości umożliwiłoby korzystniejsze wyliczenie „odwieszonego” świadczenia (według nowej, wyższej kwoty bazowej), przy spełnieniu warunków określonych w art. 110. Organ rentowy obliczając emeryturę od kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2011r. do 28 lutego 2012r. w wysokości 2.822,66 zł, nie naruszył więc przepisów art. 19a cyt. ustawy. Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

W apelacji ubezpieczony zaskarżam w całości ten wyrok, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i uwzględnienie odwołania.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nietrafnie kojarzy faktyczną datę przyznania mu emerytury (decyzja z 12 lipca 2012r.) z datą, od której Sąd nakazał wypłacić należne świadczenia od stycznia 2012r. W ocenie apelującego, są to dwa różne pojęcia, które nieprawidłowo rozpoznane skutkują błędnymi wyliczeniami. Czym innym jest bowiem nabycie prawa do wypłacania świadczenia od I kwartału 2012r. a czym innym okres III kwartału, kiedy faktycznie przystąpiono do wyliczeń. Ma to zasadnicze znaczenie, gdyż art. 25 ust. 3 oraz art. 25a ust. 2 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS wymusza na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zastosowanie odpowiednich wskaźników waloryzacji kapitału oraz aktualnej kwoty bazowej. Art. 25 ust. 3 ustawy wyraźnie mówi o konieczności waloryzacji składek i kapitału (tzw. waloryzacja roczna) od 1 czerwca każdego roku i jest to zasada generalna. Natomiast waloryzacja kwartalna stanowi odstępstwo przewidziane dla osób, które przechodzą na emeryturę w ciągu roku kalendarzowego, i dla których naliczenie emerytury przy uwzględnieniu jedynie ostatniej waloryzacji rocznej byłoby niekorzystne. Dlatego też ustawodawca dodatkowo wprowadził przepis art. 25a ust. 2 pkt 3 (przypadek odwołującego) o waloryzacji kwartalnej, który oczywiście nie eliminuje wcześniej dokonanej waloryzacji rocznej. Zatem są to dwa różne mechanizmy w sytuacjach po sobie następujących. Zdaniem apelującego ZUS powinien najpierw zwaloryzować kapitał i składki wskaźnikiem rocznym 105,18% od dnia 1 czerwca 2012r. a następnie przystąpić do wyliczeń. Przy wyliczaniu należało pamiętać o końcowej waloryzacji składek wskaźnikiem kwartalnym z I kwartału 2012r. (114,05%) oraz zastosowaniu bazowej obowiązującej na dzień 12 lipca 2012r. (2974,69zł.). W styczniu i lutym 2012r. obowiązywała niższa kwota bazowa 2822,66 zł i za te dwa miesiące, należało dokonać obliczeń według tej kwoty.

Odnosząc się do kwestii składek od pensji za grudzień 2011r. oraz "13" za 2011r., które ZUS pominął, apelujący podniósł, że to, iż składki wpłynęły do ZUS w styczniu czy lutym 2012r. nie powinno mieć żadnego znaczenia, w szczególności że wyliczenia emerytury dokonano w lipcu 2012r. mając wszystkie dane. Nadto apelujący wyraził pogląd, że przytoczony w uzasadnieniu Sądu I instancji art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS dotyczy wyłącznie możliwości przeliczania emerytury w sytuacji kiedy już przyznano świadczenie a emeryt dorabia i ponownie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie może odnieść skutku. Sąd Okręgowy wydał prawidłowe rozstrzygnięcie, które znajduje uzasadnienie w ustalonym stanie faktycznym i obowiązujących przepisach prawnych.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył obliczenia wysokości przyznanej J. P. od 1 stycznia 2012r. emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, a w szczególności dotyczył kwestii kwoty bazowej jaką przyjęto do wyliczenia tego świadczenia, doliczenia składki na ubezpieczenie społeczne (957,85 zł) z tytułu wypłaconej w 2012r. nagrody rocznej tzw. „trzynastki” za 2011r. oraz związanego z tym sposobu wyliczenia zwaloryzowanych składek na koncie ubezpieczonego.

Na wstępie wskazać wypada, że ubezpieczony zachował prawo do obliczenia emerytury na podstawie art. 183 ust. 1 ustawy dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 153 z 2009r., poz. 1227 tekst jednolity z późn. zm.), która w jego wypadku wynosi: 55 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz 45 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 i ten wariant emerytury jest najkorzystniejszy, bowiem świadczenie jest najwyższe (2.889,62 zł po waloryzacji).

Zgodnie z art. 26 cyt. wyżej ustawy, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. W świetle zaś art. 25 ust. 1 ustawy, podstawę obliczenia emerytury, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185. Waloryzacji podlega kwota składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji. Waloryzacja składek polega na pomnożeniu zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji - art. 25 ust. 4 i 5.

Tym samym skoro ubezpieczonemu została przyznana emerytura od 1 stycznia 2012r., to składki od wypłaconej w 2012r. „trzynastki” za 2011r. podlegały prawidłowo zaewidencjonowaniu na koncie ubezpieczonego w 2012r. Zgodnie bowiem z przytoczonym wyżej przepisem art. 25 ustawy, data przyznania prawa do emerytury wyznacza granicę zaliczenia składki. Natomiast fakt wydania przez ZUS w dniu 12 lipca 2012r. decyzji wykonującej prawomocny wyrok, mocą którego przyznano prawo do świadczenia od 1 stycznia 2012r., nie ma wpływu na sposób wyliczenia świadczenia. Podobnie rzecz się ma z kwotą bazową. Kwota bazowa jest częścią świadczeń z ubezpieczeń społecznych, o której wysokości decyduje data uzyskania prawa do tego świadczenia. W myśl art. 19a ustawy o FUS, kwota bazowa jest ustalana corocznie i obowiązuje od dnia 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego. Jeżeli zatem ubezpieczony nabył prawo do emerytury od 1 stycznia 2012r., to konsekwencją tego jest prawidłowe przyjęcie przez organ rentowy do obliczenia emerytury kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2011r. do 28 lutego 2012r. w wysokości 2.822,66 zł i określona w zaskarżonej decyzji z 12 lipca 2012r. wypłata wyrównania emerytury za okres od 1 stycznia do lipca 2012r.

W tym stanie rzeczy, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalił.