Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 600/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SSA Małgorzata Rokicka - Radoniewicz (spr.)

Sędziowie:

SA Bogdan Świerk

SA Elżbieta Czaja

Protokolant: sekr. sądowy Bożena Karczmarz

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2012 r. w Lublinie

sprawy M. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy M. T.

od wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu

z dnia 7 maja 2012 r. sygn. akt VI U 369/12

oddala apelację.

III AUa 600/12

UZASADNIENIE

Organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. decyzją z dnia 10 lutego 2012 roku odmówił M. T. prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na nierozwiązanie stosunku pracy oraz nieudowodnienie 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Od tej decyzji odwołanie do Sądu Okręgowego – Sądu Pracy
i (...) w R. wniósł M. T. zarzucając,
że stanowisko organu rentowego jest niezgodne ze stanem faktycznym
i kwestionując odmowę uznania spornych okresów pracy za pracę w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z dnia 7 maja 2012 roku oddalił odwołanie. Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca M. T., który ukończył 60 lat, udowodnił 25 letni okres zatrudnienia i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, nadal pozostaje w zatrudnieniu pracując w pełnym wymiarze czasu pracy w Okręgowym Urzędzie Górniczym w W.. Sąd Okręgowy orzekł, że niezbędnym warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art.184 ust.2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest rozwiązanie stosunku pracy. Skoro wnioskodawca nadal pozostaje w stosunku pracy zbędne było prowadzenie postępowania dowodowego w celu ustalenia pozostałych spornych przesłanek wymaganych do nabycia prawa do świadczenia.

Od tego wyroku apelację wniósł wnioskodawca M. T., zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzucał naruszenie prawa w postaci art.456 kpc w związku z art.189 kpc przez błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że interes prawny w dowodzeniu i ustaleniu rodzaju świadczonej pracy istnieje jedynie w sytuacji, gdy miałyby prowadzić bezpośrednio do orzekania o zobowiązaniach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podczas gdy prawidłowa wykładnia tych przepisów prowadzi do wniosku, że dowodzenie i ustalenie, czy rodzaj świadczonej pracy daje pracownikom prawo do korzystniejszych świadczeń, nawet w przyszłości stanowi ustalanie prawa a nie faktów. Wnosił o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozstrzygnięcia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna

Istotą sprawy było ustalenie, czy wnioskodawca M. T. spełnił warunki wymienione w art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do nabycia prawa do emerytury po osiągnięciu wieku 60 lat i wykazaniu niezbędnego 25 letniego okresu ubezpieczenia, w tym 15 letniego okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Sąd Okręgowy, rozpoznając odwołanie wnioskodawcy od decyzji odmawiającej prawa do tego świadczenia, orzekł, że wnioskodawca nie spełnił jednego z warunków przewidzianych w ustawie – nie rozwiązał stosunku pracy. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji bardzo szczegółowo przeanalizował obowiązujące w tym zakresie przepisy ustawy i wyjaśnił przystępnie podstawę prawną rozstrzygnięcia z przytoczeniem przepisów prawa, jak również wypowiedział się co do powodów zaniechania dokonywania dalszych ustaleń odnośnie spełnienia pozostałych przesłanek wymaganych do nabycia spornego prawa, w szczególności okresu pracy w warunkach szczególnych. Jak słusznie podkreślił Sąd Okręgowy warunkiem skorzystania przez ubezpieczonego będącego pracownikiem z prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy jest nie tylko posiadanie określonego wyżej stażu pracy, ale również nie przystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego i rozwiązanie stosunku pracy. Warunki te muszą być spełnione łącznie. Niespełnienie jednego z nich uniemożliwia pracownikowi uzyskanie prawa do emerytury. Z brzmienia powołanego przepisu art.184 ust.2 powołanej ustawy wynika jednoznacznie, że rozwiązanie stosunku pracy jest jednym z niezbędnych warunków do nabycia prawa do spornego świadczenia.

Sąd Apelacyjny w całej rozciągłości podziela wnioskowania prawnicze zawarte w motywach zaskarżonego wyroku. W tej sytuacji nie zachodzi potrzeba ich powtarzania (por. postanowienia Sądu Najwyższego z 22 kwietnia 1997 roku II UKN 61/97 – OSNAPiUS 1998/3/104, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 roku I PKN 339/98 – OSNAPiUS 1998/24/776), tym bardziej, że skarżący nie podnosi zarzutu naruszenia prawa materialnego.

Zarzuty apelacji są całkowicie chybione i nie odnoszą się do istoty sprawy. Wyrok Sądu Okręgowego jest prawidłowy pod względem faktycznym i prawnym. Za słuszne należy uznać stanowisko Sądu I instancji o odstąpieniu od przeprowadzania dowodu na okoliczność pracy w warunkach szczególnych, skoro wnioskodawca nie spełnił innej koniecznej przesłanki wymaganej do uzyskania prawa do emerytury na podstawie powołanego przepisu art.184 ust.1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przytaczane przez skarżącego przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie mają zastosowania w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych. Należy ponadto stwierdzić, że wyrok ustalający istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub prawa jest dopuszczalny w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyjątkowo i tylko wówczas, gdy przepis tak stanowi, np. w sprawach o ustalenie istnienia lub nieistnienia obowiązku ubezpieczenia, obowiązku opłacania składek, zwrotu nienależnego świadczenia. Regułą jest zatem, że sąd ubezpieczeń społecznych w trybie rozpoznania odwołania od decyzji organu rentowego przyznaje konkretne świadczenie lub określa jego wysokość (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2008 r., I UK 267/07, niepubl.). Nie jest zatem dopuszczalne w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wydanie wyroku ustalającego spełnienie przez ubezpieczonego niektórych warunków wymaganych do nabycia prawa do świadczenia i przyznającego to świadczenie pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków w przyszłości.

Niezrozumiałe jest powołanie skarżącego na naruszenie przepisu art.456 kpc - przepis ten odnosi się do umorzenia postępowania w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi.

Z tych względów i na mocy art.385 KPC Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.

III AUa 600/12

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE