Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2014 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2014 r. w Gdańsku

sprawy S. G.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 9 sierpnia 2013 r., sygn. akt VII U 372/13

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 2287/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 lipca 2012 r. o zmianie emerytury policyjnej Dyrektor Zakładu Emerytalno- Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W. dokonał ponownego ustalenia wysokości emerytury policyjnej S. G..

Od powyższej decyzji odwołanie złożył ubezpieczony wnosząc o jej uchylenie i przywrócenie emerytury w wysokości poprzednio przyznanej. W uzasadnieniu podniósł, że zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem Konstytucji RP i regulacji o respektowaniu i ochronie praw nabytych. Sprecyzował ostatecznie swoje stanowisko w ten sposób, iż wskazał, że zasadna jest zmiana decyzji
w części dotyczącej okresu studiów od 1 października 1974 r. do 18 czerwca 1977 r. odbytych
w Wyższej Szkole (...) w L. i przyjęcie tego okresu po 2,6 % podstawy wymiaru emerytury.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Postanowieniem z dnia 18 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie - XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gdańsku VII Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy w Gdańsku - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2013 r. w sprawie VII U 372/13 zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał pozwany organ rentowy do wyliczenia wysokości emerytury policyjnej S. G.
z uwzględnieniem wskaźnika 2,6 % podstawy wymiaru za każdy rok służby w części dotyczącej okresu pozostawania przez skarżącego słuchaczem Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. w L. w okresie od dnia 1 października 1974 r. do dnia 14 czerwca 1977 r. (punkt pierwszy) i oddalił odwołanie w pozostałej części (punkt drugi).

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu pierwszej instancji:

S. G., urodzony (...), w okresie od 1 czerwca 1973 r. do 15 marca 1990 r. pełnił służbę w organach bezpieczeństwa. Ubezpieczony w okresie od 1 października 1973 r. do 14 czerwca 1977 r. studiował w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. (2) w L.. Decyzją z dnia 19 kwietnia 1990 r. przyznano mu prawo
do emerytury milicyjnej, której wysokość obliczono na podstawie przyjęcia przelicznika 67 % podstawy wymiaru świadczenia, przy przyjęciu wysługi w wymiarze 24 lat. Kolejną decyzją z dnia
1 czerwca 1994 r. ponownie ustalono wysokość emerytury przyjmując wysługę emerytalną
w wymiarze 23 lat, 6 miesięcy i 12 dni oraz podstawę wymiaru 62,10 %. Wysokość emerytury skarżącego od dnia 1 sierpnia 2012 r. została ponownie ustalona na podstawie decyzji pozwanego
z dnia 9 lipca 2012 r. w oparciu o otrzymaną z Instytutu Pamięci Narodowej Informację Nr(...) z dnia 28 czerwca 2012 r. o przebiegu służby ubezpieczonego, na podstawie której ustalono,
że odwołujący się w okresie od 1 czerwca 1973 r. do 15 marca 1990 r. pełnił służbę w charakterze funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

Sąd Okręgowy w rozważaniach prawnych wskazał, że w dniu 16 marca 2009 r. weszła
w życie ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 24, poz. 145), która wprowadziła do ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 8, poz. 67 ze zm.; dalej ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym) przepis art.
15b określający zasady obliczania wysokości emerytury dla osób, które pozostawały w służbie przed
2 stycznia 1999 r. i pełniły służbę w charakterze funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji
o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów
(Dz. U. Nr 63, poz. 425 ze zm.; dalej ustawa lustracyjna). Zgodnie z powołanym wyżej przepisem art. 2 ustawy lustracyjnej organami bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy są: Resort (...) Komitetu (...), Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, Komitet do (...), Jednostki organizacyjne podległe organom, o których mowa w pkt 1-3, a w szczególności jednostki Milicji Obywatelskiej w okresie do dnia 14 grudnia 1954 r., Instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych, Akademia Spraw Wewnętrznych, Zwiad Wojsk Ochrony P., Zarząd Główny (...) wewnętrznej jednostek wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe mu komórki, Informacja Wojskowa, Wojskowa Służba Wewnętrzna, Zarząd (...) S. Generalnego Wojska Polskiego, Inne służby Sił Zbrojnych prowadzące działania operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze, w tym w rodzajach broni oraz w okręgach wojskowych. Zgodnie zaś z treścią ustępu 3 tego artykułu jednostkami Służby Bezpieczeństwa, w rozumieniu ustawy, są te jednostki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, które z mocy prawa podlegały rozwiązaniu w chwili zorganizowania Urzędu Ochrony Państwa, oraz te jednostki, które były ich poprzedniczkami. Zgodnie z art. 13a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym na wniosek organu emerytalnego właściwego według niniejszej ustawy, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu sporządza na podstawie posiadanych akt osobowych
i w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, przekazuje organowi emerytalnemu informację
o przebiegu służby wskazanych funkcjonariuszy w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Zgodnie natomiast
z brzmieniem art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym w przypadku osoby, która pełniła służbę
w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy lustracyjnej i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi: (pkt 1) 0,7 % podstawy wymiaru -
za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990; (pkt 2) 2,6 % podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa
w art. 13 ust. 1 pkt 1, 1a oraz pkt 2-4.

Ubezpieczony w złożonym odwołaniu skupił się w większości na kwestionowaniu zgodności
z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej wskazanych wyżej, stanowiących podstawę dla wydania przez organ rentowy zaskarżonej decyzji, przepisów prawa. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r., K 6/09, OTK-A 2010/2/15 wskazał, że art. 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym jest zgodny z art. 2, art. 10, art. 30 i art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 42 Konstytucji. W uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny podkreślił, iż z konstytucyjnej zasady zaufania do państwa i stanowionego przez niego prawa nie wynika w żaden sposób, że każdy, bez względu na cechujące go właściwości, może zakładać, że unormowanie jego praw socjalnych nie ulegnie nigdy w przyszłości zmianie
na jego niekorzyść. Jego zdaniem ustawodawca był upoważniony mimo upływu 19 lat od zmiany ustrojowej do wprowadzenia regulacji obniżających w racjonalnie miarkowany sposób świadczeniu emerytalnego za okres służby w organach bezpieczeństwa publicznego, o których mowa w art.
2 ustawy lustracyjnej. Trybunał Konstytucyjny podkreślił także, iż zasada ochrony praw nabytych zakazuje arbitralnego znoszenia lub ograniczenia praw podmiotowych przysługujących jednostce lub innym podmiotom prywatnym występującym w obrocie prawnym. Zaznaczył jednak, iż ochrona praw nabytych nie oznacza przy tym nienaruszalności tych praw i nie wyklucza stanowienia regulacji mniej korzystnych, jeżeli przemawiają za tym inne zasady, normy lub wartości konstytucyjne. Zgodnie
z stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego zasada ochrony praw nabytych nie ma zastosowania
do praw nabytych niesłusznie lub niegodziwie, a także praw nie mających oparcia w założeniach obowiązującego w dacie orzekania porządku konstytucyjnego (vide orzeczenie z 11 lutego 1992 r., sygn. K 14/91, OTK w 1992 r. cz. I; wyrok z 23 listopada 1998 r., sygn. SK 7/98, OTK ZU nr 7/1997, poz. 114; wyrok z 22 czerwca 1999 r., sygn. K 5/99, OTK ZU nr 5/1999, poz. 100). Trybunał dodatkowo podkreślił, iż chroniąc prawa nabyte nie można przyjąć, iż każda zmiana istniejącej regulacji, która byłaby zmianą na niekorzyść pewnej grupy obywateli, jest ustawodawczo zakazana,
w związku z czym nie ma też wystarczających podstaw, aby twierdzić, iż ustawodawca nic może ocenić negatywne dokonanych wcześniej rozwiązań legislacyjnych. Ustawodawca ustanawiając kwestionowane przepisy dał wyraz negatywnej ocenie działalności organów bezpieczeństwa państwa komunistycznego, o czym świadczy zarówno przebieg prac legislacyjnych, jak tez treść samej preambuły ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. W preambule tej ustawodawca stanowi wyraźnie,
że kierował się „zasadą sprawiedliwości społecznej wykluczająca tolerowanie i nagradzanie bezprawia”. Zdaniem Trybunału w demokratycznym państwie prawnym jednym z kluczowych instrumentów ochrony jego podstawowych zasad jest odpowiedzialność, która obejmuje czyny wynikające z urzeczywistnienia celów źle wybranych i niezrealizowania celów wybranych dobrze.
W tym sensie gwarancje bezkarności oraz przywilejów ekonomicznych pochodzących z budżetu państwa za służbę w instytucjach i organach stosujących w dyktaturze represje, nic mogą być traktowane jako element praw słusznie nabytych. Ustawodawca negatywnie ocenił sam fakt podjęcia służby w organach bezpieczeństwa Polski Ludowej, ze względu na jednoznacznie ujemną ocenę tych organów. Jednocześnie jednak w razie udzielenia przez funkcjonariusza w czasie służby w takiej policji pomocy osobie represjonowanej za działanie opozycji demokratycznej i niepodległościowej ustawodawca przewidział utrzymanie uprzywilejowanych świadczeń emerytalnych
na dotychczasowych zasadach (art. 15b ust. 3 i 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym dodany przez art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r.). W opinii Trybunału prawa emerytalne nabyte przez adresatów kwestionowanych przepisów zostały nabyte niegodziwie. Nie można bowiem uznać celów
i metod działania organów bezpieczeństwa Polski Ludowej za godziwe.

W związku z powyższym służba w instytucjach i organach państwa, które systemowo naruszały przyrodzone prawa człowieka i rządy prawa nie może w demokratycznym państwie prawnym uzasadniać roszczeń do utrzymania uzyskanych wcześniej przywilejów. Zdaniem Trybunału ustawodawca, ograniczając w zakwestionowanych przepisach niesłusznie nabyte przywileje emerytalne funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa Polski Ludowej sięgnął do środka adekwatnego dla uzyskania usprawiedliwionego celu, uczynił to zarazem w sposób możliwie najmniej uciążliwy dla adresatów zakwestionowanych norm. Zdaniem Trybunału ustawodawca nie przekroczył również kompetencji władzy ustawodawczej przewidzianych w Konstytucji. Kwestionowane przepisy nic przewidują wymierzania zbiorowej kary funkcjonariuszom organów bezpieczeństwa Polski Ludowej, a jedynie obniżenie im uprzywilejowanych świadczeń emerytalnych do poziomu średniej emerytury powszechnej. Ustawodawca nie naruszył też art. 32 Konstytucji (zasada równości). Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż zasady tej wynika nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa
w obrębie określonej kategorii, a zatem wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary. Jeżeli zatem prawodawca różnicuje podmioty prawa, które charakteryzują się wspólną cechą istotną,
to wprowadza odstępstwo od zasady równości. Zdaniem Trybunału jednak takie odstępstwo nie musi jednak oznaczać naruszenia art. 32 Konstytucji. W opinii Trybunału jest ono dopuszczalne, jeżeli kryterium różnicowania pozostaje w racjonalnym związku z celem i treścią danej regulacji, waga interesu, któremu różnicowanie ma służyć, pozostaje w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku wprowadzonego różnicowania oraz dodatkowo kryterium różnicowania pozostaje w związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych. Wspólną cechą wszystkich funkcjonariuszy bezpieczeństwa Polski Ludowej jest ich służba w określonych w ustawie organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944 – 1990. Ta cecha różni istotnie funkcjonariuszy
od pozostałych funkcjonariuszy służb mundurowych przed 1990 r. Ustawodawca przyjąwszy wspólną cechę istotną w sposób jednakowy potraktował funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa Polski Ludowej. Trybunał odniósł się również do zarzutu rażącej sprzeczności kwestionowanych przepisów ustawy z rezolucją Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy nr 1096 z dnia 27 czerwca 1996 r. oraz ze związanymi z tym dokumentem wytycznymi mającymi zapewnić zgodność ustaw lustracyjnych i podobnych środków administracyjnych z wymogami państwa opartego na rządach prawa. Trafnie Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż brak w w/w dokumencie zalecenia by rozliczenia z okresem komunistycznym mogły odbywać się wyłącznie w ciągu 10 lat po obaleniu dyktatury. Rozliczenia te podejmowane są na różnych obszarach, w różnych latach w ciągu ostatnich dwóch dekad. Co więcej, jak stanowi pkt 14 rezolucji 1096, „w wyjątkowych przypadkach, gdy rządzące elity dawnego reżimu przyznały sobie wyższe emerytury niż pozostałej części społeczeństwa, emerytury
te powinny być ograniczone do zwykłego poziomu”.

Wnioskodawca podniósł ostatecznie okoliczność nieprawidłowego zaliczenia do okresu służby w organach bezpieczeństwa państwa okresu etatowych studiów zawodowych w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. (2) w L.
i tym samym w tym zakresie obniżenia współczynnika podstawy wymiaru emerytury. Na gruncie niniejszej sprawy należy podzielić stanowisko ubezpieczonego, iż brak jest przesłanek do zaliczenia tego okresu do okresu służby w organach bezpieczeństwa. Pogląd taki wyraził Sąd Apelacyjny
w Gdańsku w wyroku z dnia 18 listopada 2009 r., sygn. akt II AKa 322/09 odnosząc w jego treści rozważania wprost do tego podmiotu. Wskazał on, że Wyższej Szkoły (...) z L. nie można uznać za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy lustracyjnej, bo chociaż mieści się w katalogu instytucji wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy lustracyjnej nie odpowiada kryteriom sformułowanym w art. 2 ust. 3 tej ustawy. Skoro zatem (...) w L. nie może zostać uznana za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy lustracyjnej, do którego
w tym zakresie odsyła ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji /.../ to okres zaliczenia w poczet etatowych słuchaczy tej szkoły nie może być utożsamiany z okresem „pełnienia służby w organach bezpieczeństwa państwa”, o którym mowa
w art. 15 b ust. l ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym i nie może skutkować obniżeniem wskaźnika podstawy wymiaru emerytury z 2,6 % do 0,7 %. Reasumując Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. (2) w L. nie można uznać
za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy lustracyjnej, bo chociaż mieści się
w katalogu instytucji wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy lustracyjnej nie odpowiada kryteriom sformułowanym w art. 2 ust. 3 tej ustawy. W związku z powyższym Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w punkcie pierwszym wyroku. W pozostałym zakresie Sąd I instancji
na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. oddalił odwołanie, mając na uwadze również fakt, że data wydania dyplomu, na którą powołał się ubezpieczony nie jest równoznaczna z datą zakończenia studiów. Jak wynika bowiem z niekwestionowanego zapisu w dyplomie ukończenia wyższych studiów zawodowych ubezpieczony ukończył studia uzyskując dyplom w dniu 14 czerwca 1977 r.

Apelację od wyroku wywiódł organ rentowy zaskarżając go w punkcie pierwszym
i zarzucając mu: naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwie zastosowanie, w szczególności: art. 13a ust. 5, art. 15 b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym oraz
§ 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2004 r.,
Nr 239, poz. 2404) oraz sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie pierwszym
i oddalenie odwołania w całości, ewentualnie o jego uchylenie w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji pozwany wskazał, że na podstawie Informacji z dnia 28 czerwca 2012 r. o przebiegu służby Nr (...) wszczął z urzędu postępowanie w przedmiocie ponownego ustalenia prawa do świadczenia i jego wysokości. Do pozwanego nie wpłynęła nowa zweryfikowana przez IPN informacja o przebiegu służby odwołującego, która mogłaby stanowić podstawę do zmiany decyzji. Informacja o przebiegu służby jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy. Zatem informacja o przebiegu służby Nr (...) jest wiążąca dla pozwanego. Zdaniem apelującego Sąd I instancji niewłaściwie ocenił materiał dowodowy zgromadzony w sprawie oraz dokonał błędnej wykładni przepisów, ponieważ, brak jest podstaw do przyjęcia, iż okres służby: od 1 października 1974 r. do 14 czerwca 1977 r. (etatowy słuchacz Wyższej Szkoły (...) w L.), powinien zostać policzony po 2,6 % podstawy wymiaru emerytury.

Wnioskodawca w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanego jest nieuzasadniona i jako taka podlega oddaleniu.

Na etapie postępowania apelacyjnego kwestią sporną było jak należy wyliczyć wysokość emerytury policyjnej S. G., z uwzględnieniem wskaźnika 0,7 % czy 2,6 % podstawy wymiaru za każdy rok służby w części dotyczącej okresu pozostawania przez skarżącego słuchaczem Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. w L. w okresie od dnia 1 października 1974 r. do dnia 14 czerwca 1977 r.

Sąd II instancji przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, w swych ustaleniach
i wnioskach nie wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów wynikające z art. 233 § 1 k.p.c., nie popełnił też uchybień w zakresie zarówno ustalonych faktów, jak też ich kwalifikacji prawnej uzasadniających ingerencję w treść zaskarżonego orzeczenia. W konsekwencji Sąd Odwoławczy oceniając jako prawidłowe ustalenia faktyczne i rozważania prawne dokonane przez Sąd pierwszej instancji uznał je za własne, nie widząc w związku z tym konieczności ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNAPiUS z 1999 r., z. 24, poz. 776).

Odnosząc się zarzutów naruszenia prawa materialnego podkreślić należy, że niewątpliwie art. 13 a ust. 5 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 667 ze zm.; dalej ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym) przewiduje związanie organu emerytalnego treścią informacji IPN co do przebiegu służby, w tym więc i kwalifikowania tych okresów jako okresów służby w organach bezpieczeństwa państwa. Jednakże nie może budzić wątpliwości, że związanie to dotyczy tylko i wyłącznie organu emerytalnego resortu spraw wewnętrznych, nie zaś sądu rozpoznającego odwołanie od decyzji tego organu (tak też wprost w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2011 r., II UZP 10/11, OSNP 20012/23-24/298). Również rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2004 r., Nr 239, poz. 2404) dotyczy postępowania administracyjnego przed właściwym organem emerytalnym, a nie postępowania sądowego. Stąd przyjętą praktyką sądów ubezpieczeń w omawianej kategorii spraw jest każdorazowe zwracanie się do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o szczegółowe podanie przebiegu służby ubezpieczonych objętej treścią powołanej informacji właśnie celem weryfikacji dokonanej przez IPN kwalifikacji tych okresów jako okresów służby w organach bezpieczeństwa państwa. Sąd Okręgowy zwrócił się do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o nadesłanie ww. dokumentu (zarządzenie z dnia 12 marca 2013 r.– k. 44 a.s.). Informacja o przebiegu służby została doręczona dopiero w dniu 25 listopada 2013 r. i wskazano w niej, że ubezpieczony w okresie od 1 października 1974 r. do 15 czerwca 1977 r. zaliczony był w etatowy stan podchorążych w Wyższej Szkole (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L. (k. 96 a.s.). Sądy rozpoznając odwołanie od decyzji organu rentowego mają pełne kompetencje do samodzielnego dokonania oceny spornego okresu studiów wnioskodawcy w (...) w L. pod kątem przewidzianych w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1388; dalej ustawa lustracyjna) przesłanek definiujących pojęcie organu bezpieczeństwa państwa, do którego to pojęcie sięga - niezawierająca jego własnej definicji legalnej - ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym w art. 15 b ust. 1.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 grudnia 2011 r., II UZP 10/11, OSNP 20012/23-24/298 podkreślił, że nie powinno być rozbieżności w wykładni tych samych przepisów (art. 2 ust.
1 pkt 5 i ust. 3 ustawy lustracyjnej) między różnymi sądami - choćby ich wykładni dokonywano raz na potrzeby procesów lustracyjnych (jak to czynią sądy karne), a innym razem na potrzeby rozstrzygania odwołań od decyzji organu emerytalnego resortu spraw wewnętrznych (jak to czynią sądy ubezpieczeń społecznych). Wymaga tego spójność sądowej wykładni prawa, respektowanie orzeczeń innych sądów, wreszcie zaufanie obywateli do wymiaru sprawiedliwości. Dlatego Sąd Najwyższy
w obecnym składzie nie znajduje istotnych argumentów, które miałby przemawiać za odstąpieniem
w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych od ukształtowanej co najmniej od 2000 r. (począwszy od uchwały Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2000 r., I KZP 15/00) i utrwalonej od kilkunastu lat linii orzecznictwa sądów karnych rozpoznających sprawy lustracyjne (z Izbą Karną Sądu Najwyższego
na czele) dotyczącej wykładni art. 2 ustawy lustracyjnej, a przyjętej na potrzeby procesów lustracyjnych. Wykładnia ta zakłada, że przepis ten - o charakterze gwarancyjnym - nie powinien być interpretowany rozszerzająco, zaś wszelkie wątpliwości co do charakteru prawnego (statusu) określonych jednostek organizacyjnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jako organów bezpieczeństwa państwa w latach poprzedzających likwidację Służby Bezpieczeństwa i utworzenie Urzędu Ochrony Państwa (art. 129-130 ustawy o UOP) powinny być rozstrzygane na korzyść osoby lustrowanej. Nie było przy tym żadnych przeszkód, aby w ustawie lustracyjnej z 2006 r. obok Akademii Spraw Wewnętrznych umieścić w art. 2 ust. 1 pkt 6 także tę uczelnię oraz ewentualnie inne jeszcze szkoły wyższe resortu, spraw wewnętrznych zajmujące się kształceniem lub szkoleniem funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Skoro ustawodawca tego nie uczynił, choć wątpliwości, jakie ujawniły się przy ocenie statusu Akademii Spraw Wewnętrznych były mu znane, można zakładać, że nie traktował przy uchwalaniu ustawy lustracyjnej z 2006 r. Wyższej Szkoły (...) w L. jako „jednostki Służby Bezpieczeństwa” w rozumieniu art. 2 ust. 3 tej ustawy.

Również Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 18 listopada 2009 r., II AKa 322/09, POSAG 2010/1/198-216 wskazał, że Wyższej Szkoły (...) z L. nie można uznać za organ bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy lustracyjnej, bo chociaż mieści się w katalogu instytucji wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy lustracyjnej (była instytucją centralną Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych) nie odpowiada kryteriom sformułowanym w art. 2 ust. 3 tej ustawy (nie podlegała rozwiązaniu - jako jednostka Służby Bezpieczeństwa - na mocy art. 129 ust. 1 ustawy o UOP).

Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu orzeczenia dokonał analizy statusu prawnego Wyższej Szkoły (...) w L. na podstawie aktów prawnych z okresu ich działania wskazując, że ww. szkoła była jednostką organizacyjną Ministerstwa Spraw Wewnętrznych a cały proces kształcenia, profil i kierunki nauczania wszystkich wskazanych w nim przedmiotów nakierowane były na potrzeby operacyjne Służby Bezpieczeństwa. Wskazał również,
że rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 czerwca 1989 r. w sprawie zniesienia wyższych szkół oficerskich nadzorowanych przez Ministra Spraw Wewnętrznych z dniem 30 września 1989 r. zostały zniesione: Wyższa Szkoła (...) w L. i Wyższa Szkoła (...) J. - W. w S.. Zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 1989 r. w sprawie utworzenia wydziałów zamiejscowych Akademii Spraw Wewnętrznych z dniem 1 października 1989 r. utworzono Wydział (...) Państwa w L. i Wydział Porządku Publicznego w S.. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 września 1990 r. z dniem 1 października 1990 r. utworzono Wyższą Szkolę Policji z siedzibą w S. i zniesiono Akademię Spraw Wewnętrznych w W.. Zgodnie z § 3 rozporządzenia słuchacze Wydziału Porządku Publicznego (...) z dniem utworzenia Wyższej Szkoły (...) stają się - za ich zgodą - słuchaczami tej Szkoły a słuchacze Wydziału (...) Państwa (...) mogą być przyjęci do tej uczelni, jeżeli zostali przyjęci do służby w Policji. Ustawą z dnia 6 kwietnia 1990 r. o utworzeniu Urzędu Ochrony Państwa z chwilą utworzenia (...) Służba Bezpieczeństwa została rozwiązana (art. 129 ust. 1). Zgodnie z art. 130 w zw. z art. 137 cytowanej ustawy Urząd Ochrony Państwa utworzony został w dniu 10 sierpnia 1990 r. Wyższa Szkoła (...) w L. nie została zatem z mocy prawa rozwiązana z chwilą utworzenia (...), albowiem została zniesiona ponad 10 miesięcy wcześniej i to na podstawie art. 3 ustawy z dnia 31 marca 1965 r. o wyższym szkolnictwie wojskowym.

Ponadto Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 27 maja 2014 r. w sprawie III AUa 1713/13 wskazał, że Wyższa Szkoła (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. (2) w L. (dalej (...)) nie była organem bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy lustracyjnej, do którego w tym zakresie odsyła ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r.
o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy
o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji /.../. Do okresu szkolenia w (...) osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy lustracyjnej,
ma zastosowanie przepis art.15b ust.1 pkt 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym wyłącznie wówczas, jeśli okres ten przypada w trakcie trwania tej służby, tj. w trakcie realizowania obowiązków służbowych w wymienionych w ustawie organach bezpieczeństwa państwa. Pozostawanie
w etatowym stanie słuchaczy (...) stwarza zatem domniemanie swoistego zawieszenia obowiązków w czynnej służbie w organach bezpieczeństwa. (...) przeprowadzenia stosownego postępowania dowodowego w kierunku obalenia tego domniemania obciąża w każdym takim przypadku organ rentowy jako wywodzący z tych faktów skutki prawne – art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego rozpoznającego niniejszą sprawę jedynie z uwagi na brak łącznego spełnienia warunków przez Wyższą Szkołę (...) w L. (bycie instytucją centralną Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz rozwiązanie - jako jednostka Służby Bezpieczeństwa - na mocy art. 129 ust. 1 ustawy o (...)) nie można w świetle obowiązującego prawa wyliczyć wysokości emerytury policyjnej S. G.
z uwzględnieniem wskaźnika 0,7 % podstawy wymiaru za każdy rok służby w części dotyczącej okresu pozostawania przez skarżącego słuchaczem Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. w L. w okresie od dnia 1 października 1974 r. do dnia 14 czerwca 1977 r.

Sąd II instancji mając na względzie również potrzebę zachowania jednolitości orzecznictwa
i nienarażenie się na zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego oddalił apelację pozwanego, mimo, że Sąd ten w tym składzie dostrzega pewne kuriozalne rozwiązania legislacyjne pozwalające na utrzymanie wskaźnika podstawy wymiaru świadczenia na poziomie 2,6 % za okres bycia etatowym słuchaczem Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych im. F. D. w L., podczas którego ubezpieczony poznawał tajniki pracy operacyjnej, zdobywał wiedzę i umiejętności pozwalające mu lepiej wykonywać zadania jako pracownik służby bezpieczeństwa,
co w konsekwencji wiązało się z awansem i wyższym wynagrodzeniem. Sąd II instancji analizując akta osobowe ubezpieczonego (które pomimo zarządzenia z dnia 12 marca 2013 r. o nadesłanie ich
do Sądu zostały przesłane dopiero w dniu 20 grudnia 2013 r. /k. 102 a.s./), zwrócił uwagę
na motywację wniosku ubezpieczonego o skierowanie do Wyższej Szkoły (...), który wskazał, że ukończył w okresie jego pracy w 1973 r. jednie 3 tygodniowy kurs z tematyki operacyjnej,
a wiadomości zdobyte na tym kursie nie pozwalają mu być w pełni wartościowym pracownikiem operacyjnym /raport z dnia 5 marca 1974 r. – a.o. - k. 102 a.s./). Ponadto w okresie nauki w (...) wnioskodawca awansował ze stopnia starszego kaprala MO na stopień plutonowego MO, a następnie podporucznika MO (przebieg służby /pracy/, wnioski o nadanie stopnia milicji obywatelskiej – a.o. – k. 102 a.s.). Mając jednakże na uwadze wskazane aspekty materialne sprawy i orzecznictwa Sądu Najwyższego przywołane wyżej należało ostatecznie apelację pozwanego oddalić stosownie do art. 385 k.p.c., o czym orzeczono jak w sentencji.