Sygn. akt III Cz 267/14
Dnia 16 kwietnia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Krystyna Hadryś ( spr. )
Sędziowie: SO Andrzej Dyrda
SR(del.) Roman Troll
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 kwietnia 2014 r.
sprawy egzekucyjnej o sygn. Km 58279/12 prowadzonej przez Komornika Sądowego
przy Sądzie Rejonowym w Łasku M. K.
z wniosku wierzyciela Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W.
przeciwko dłużnikowi A. D.
o świadczenie pieniężne
na skutek zażalenia dłużnika
na postanowienie Sądu Rejonowego w Raciborzu
z dnia 11 grudnia 2013 r., sygn. akt I Co 1237/13
postanawia :
1. sprostować oznaczenie wierzyciela na „Zakład Ubezpieczeń Społecznych w W.”;
2. zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że uchylić postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łasku M. K. z dnia 5 lipca 2013 r. w punktach 2, 3 i 4, a w pozostałym zakresie oddalić skargę;
3. oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.
SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Andrzej Dyrda
Sygn. akt III Cz 267/14
Rozpoznając zażalenie dłużnika A. D. na postanowienie Sądu Rejonowego w Raciborzu z dnia 11 grudnia 2013 r., oddalające jego skargę na czynność komornika,
Sąd Okręgowy zważył co następuje.
W pierwszej kolejności należało w trybie art. 350 k.p.c., stosowanego w tym postępowaniu poprzez art. 13 § 2 k.p.c., dokonać z urzędu sprostowania oznaczenia wierzyciela : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W., wobec oczywistego błędu w tym oznaczeniu. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, ze zm. ) w uregulowaniach art. 3 i 66, w sposób jednoznaczny określa Zakład jako państwową jednostkę organizacyjną, posiadającą osobowość prawną, z siedzibą w W.. Działania dyrektorów Oddziałów w imieniu tego wierzyciela dokonywane mogą być wyłącznie na podstawie udzielonego pełnomocnictwa przez Prezesa Zakładu w ramach realizacji art. 72 i 73 tej ustawy.
Dokonując oceny zasadności wydania zaskarżonego postanowienia, Sąd Odwoławczy uznał, że zażalenie skarżącego należało w części uwzględnić.
Umorzenie części postępowania egzekucyjnego postanowieniem komornika z dnia 5 lipca 2013 r. w sprawie Km 58279/12 - punkt 1 tego postanowienia – zostało oparte na piśmie wierzyciela datowanym na 20 czerwca 2013 r., którym wprawdzie wierzyciel nie cofnął wprost egzekucji w jakimkolwiek zakresie, a jedynie ograniczył wniosek egzekucyjny o kwotę 974,10 zł., to jednak oświadczenie to można uznać za częściowe cofnięcie wniosku egzekucyjnego przez wierzyciela, skoro w tym zakresie nie zakwestionował on punktu 1 postanowienia komornika.
W tym zatem zakresie skarga dłużnika nie mogła zostać uwzględniona.
W ocenie Sądu Odwoławczego zaskarżone orzeczenie odnoszące się natomiast do punktów 2, 3 i 4 postanowienia komornika, nie znajduje podstaw prawnych jako co najmniej przedwczesne. Jak bowiem wynika z regulacji art. 770 i 770 1 k.p.c. komornik ściąga opłaty egzekucyjne wraz z egzekwowanym roszczeniem i pobieranie w tym zakresie kwot stanowi wprost realizację uprawnienia określonego wyraźnie przez ustawę. Mówi się w tym przypadku o ściągnięciu jako czynności faktycznej, a nie o egzekucji.
W stanie postępowania egzekucyjnego będącego przedmiotem rozpoznawanej skargi na czynność komornika, brak jest ustawowych podstaw do wydania częściowego postanowienia o kosztach egzekucyjnych. Postępowanie egzekucyjne bowiem toczy się nadal w zakresie wykonania wniosku egzekucyjnego wierzyciela.
Zgodnie z art. 770 k.p.c. natomiast rozliczenie kosztu egzekucji następuje w końcowej fazie egzekucji, gdy jest możliwe całościowe kompleksowe ich rozliczenie. Ostateczna wysokość kosztów będzie znana dopiero po zakończeniu egzekucji, w tym po uwzględnieniu dalszych działań komornika i stron postępowania egzekucyjnego. W toku toczącego się nadal postępowania egzekucyjnego ocena tych kosztów nie może być dokonana, skoro pozostaje w sprzeczności do art. 816 § 3 k.p.c. Przede wszystkim na tym etapie postępowania egzekucyjnego nie można określić wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, a więc tego zakresu, który w ramach całego postępowania egzekucyjnego – częściowo skutecznie nadal egzekwującego od dłużnika roszczenie wierzyciela - skutkowałby umorzeniem tego postępowania, co dopiero pozwoliłoby na określenie opłaty stosunkowej wskazanej w § 2 art. 49 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji.
W ocenie Sądu Odwoławczego uprawnienie z art. 49 ust. 3 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji wiąże się z przypadkiem umorzenia postępowania egzekucyjnego, jako jednej z podstaw zakończenia w ten sposób egzekucji w danej sprawie, nie zaś jedynie jego fragmentu w trakcie prowadzonej nadal egzekucji świadczenia pieniężnego. Zatem w toku tak toczącego się nadal postępowania egzekucyjnego, wydanie postanowienia częściowego nie znajduje uzasadnienia prawnego.
Wydanie postanowienia opartego na art. 770 k.p.c. następuje według stanu istniejącego w chwili ukończenia postępowania egzekucyjnego jako całości, w tym jego częściowego umorzenia z przyczyn wskazanych w ust. 2 art. 49 ustawy. Zatem w ramach tego orzeczenia komornik winien zastosować między innymi zasady art. 49 ust. 2 ustawy powyższej, z uprawnieniami przewidzianymi co do tego zakresu realizacji w ust. 3 tego artykułu.
Reasumując, postanowienie Sądu I instancji jest w części nieprawidłowe, dlatego z mocy art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c., stosowanych w tym postępowaniu poprzez art. 13 § 2 k.p.c. orzeczono jak w punkcie 2 postanowienia.
Zażalenie w pozostałym zakresie jako nieuzasadnione oddalono w oparciu o art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c., stosowanych w tym postępowaniu poprzez art. 13 § 2 k.p.c.
SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Andrzej Dyrda