Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: SSO Maciej Kawałko

Protokolant: Aneta Maziarek

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2014 r.

sprawy I. A.

obwinionej z art. 283 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionej

od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie

z dnia 24 marca 2014 r. sygn. akt V W 2520/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia obwinioną
od popełnienia zarzucanego jej czynu,

II.  kosztami procesu w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IV Ka 718/14

UZASADNIENIE

I. A. została obwiniona o to, że jako osoba reprezentująca pracodawcę (...) Sp. z o.o., ul. (...), (...)-(...) S., w okresie od l marca 2013 r. do dnia 30 października 2013r. nie zapewniła wykonania decyzji nr (...) z nakazu (...)- (...)- (...)- (...) z dnia 7.01.2013r.

tj. o czyn z art. 283 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Wyrokiem z dnia 24 marca 2014r. (sygn. akt V K 2520/13) Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie uznał obwinioną I. A. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za ten czyn na podstawie art. 283 § 2 kodeksu pracy po zastosowaniu art. 39 § l i 2 wymierzył obwinionej karę nagany. Na podstawie art. 118 § l i 3 kpw zasądził od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu.

Wyrok powyższy zaskarżył w całości obrońca obwinionej. Wyrokowi zarzucił

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę uznania obwinionej winną czynu polegającego na niewykonaniu w wyznaczonym terminie nakazu inspektora pracy,

- obrazę prawa procesowego, w szczególności art. 8 kpw, mającą bezpośredni wpływ na treść orzeczenia.

Skarżący wniósł o uniewinnienie I. A. od zarzutu popełnienia wykroczenia przeciwko prawom pracownika, polegającego na niewykonaniu w wyznaczonym terminie nakazu inspektora pracy.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Apelacja okazała się zasadna.

Podzielić należy twierdzenia skarżącego co do braku opisanego w zarzucie stawianym obwinionej obowiązku obciążającego ją, którego niezrealizowanie skutkować miałoby jej odpowiedzialnością za zarzucone jej wykroczenie. Istotną okolicznością bowiem w sprawie, do której jednak Sąd Rejonowy nie przyłożył należytej uwagi, było, iż obwiniona nie była członkiem organu spółki (...), lecz jedynie jej prokurentem. Słusznie skarżący zwraca uwagę na tę okoliczność w swym piśmie procesowym z dnia 23 lipca 2014r., które co prawda formalnie nie jest apelacją, jednak z racji znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy podniesionych w nim argumentów, skutkowało koniecznością ich rozważenia przez Sąd Odwoławczy niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych w środku odwoławczym zarzutów.

Zwrócić należy uwagę, że nakaz Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) z dnia 7 stycznia 2013r. był kierowany do (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Do jego wykonania był zatem zobowiązany pracodawca, którym w tym wypadku była osoba prawna. Do działania w imieniu takiej osoby prawnej zobowiązany jest organ ją reprezentujący, którym, w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jest zarząd (art. 201 § 1 ksh), zaś każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki (art. 208 § 2 ksh). Jak wynika z protokołu kontroli przeprowadzonej przez inspektora PIP w spółce (...) (k. 9-13) osobą reprezentująca podmiot kontrolowany był Prezes Zarządu T. S. A.. Jeśli zatem nakaz PIP z dnia 7 stycznia 2013r. został skierowany do spółki z o.o. (...), to za jego wykonanie był odpowiedzialny zarząd tej spółki, który reprezentował na zewnątrz T. S. A..

Obwiniona z kolei nie była członkiem zarządu spółki (...), lecz, jak wyżej wskazano, jedynie jej prokurentem. Prokura zaś to rodzaj pełnomocnictwa, które zgodnie z art. 109 ¹ § 1 kc, jest udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Jako pełnomocnik określonego podmiotu, prokurent jest jego przedstawicielem, posiadającym umocowanie oparte na oświadczeniu mandanta (art. 96 in fine kc), uprawniającym go do działaniu w imieniu mocodawcy. Uprawnienie to nie jest połączone, jak w przypadku członka zarządu spółki z o.o., z obowiązkiem reprezentowania spółki na zewnątrz. W orzecznictwie na gruncie różnych regulacji prawnych jednoznacznie określa się rolę prokurenta jako uprawnionego, jednak nie zobowiązanego, do działania w imieniu mocodawcy (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2013r., V CSK 177/12, Lex 1353389; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 marca 2008r., III AUa 651/07, Lex 466380).

Oczywiście nie oznacza to, że sam podmiot udzielający prokury nie może uregulować zakresu obowiązków prokurenta (przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że nie można ograniczyć prokury ze skutkiem dla osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej - art. 109 ¹ § 2 kc). Może to zostać uczynione np. w formie umowy o pracę czy kontraktu zawartego przez przedsiębiorcę z prokurentem. Nie zmienia to jednak istoty prokury, a rodzi jedynie wewnętrzną relację w strukturze przedsiębiorcy. Prokurent nadal pozostaje jedynie pełnomocnikiem przedsiębiorcy.

Również okoliczności faktyczne przedmiotowej sprawy nie mają znaczenia dla określenia roli w jakiej obwiniona występowała w imieniu spółki (...). Faktem jest, że korespondencja ze spółką w przedmiocie realizacji nakazu PIP z dnia 7 stycznia 2013r. była prowadzona z obwinioną, a nawet to ona podejmowała czynności związane z jego wykonaniem. Nie oznacza to jednak, że w ramach zewnętrznej reprezentacji spółki (...) obwiniona była zobowiązana do wykonania owego nakazu i jego niewykonanie ją właśnie obciąża.

Mieć należy na uwadze, że jak wyżej wskazano nakaz z dnia 7 stycznia 2013r. był skierowany do spółki (...). Nie budzi wątpliwości, że odpowiedzialność za wykroczenie co do zasady ponosi wyłącznie osoba fizyczna. Według zaś treści art. 283 § 2 pkt 7 kp, na gruncie którego sformułowano zarzut stawiany obwinionej, odpowiedzialności za wykroczenie ponosi ten kto nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu organu Państwowej Inspekcji Pracy. Skoro zatem oskarżyciel publiczny twierdzi, że nakaz, skierowany do (...) spółka z o.o.nie został wykonany, a spółka nie ponowi odpowiedzialności za wykroczenie, to osobą, wobec której zarzut z art. 283 § 2 pkt 7 kpk można by formułować jest osoba (fizyczna) zobowiązana do reprezentowania podmiotu, wobec którego nakaz wydano. Jak wynika z akt sprawy byłby nim Prezes Zarządu spółki(...)

Zatem rację ma obrońca stwierdzając, że na obwinionej nie ciążył obowiązek realizacji nakazu z dnia 7 stycznia 2013r. i już z tego tytułu nie popełniła ona zarzucanego jej czynu. Ustalenie takiej okoliczności w toku postępowania odwoławczego rodziło konieczność zmiany zaskarżonego wyroku i orzeczenia odmiennie co do istoty sprawy, poprzez uniewinnienie I. A. od popełnienia zarzucanego jej czynu. Orzeczono o tym na podst. art. 437 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw.

Zbędny w tej sytuacji stało się odnoszenie do reszty podnoszonych przez skarżącego argumentów, choć można stwierdzić, że nie były one pozbawione racji i w tym zakresie w którym wskazano, że odpowiedzialność z art. 283 § 2 pkt 7 kp nie może być oparta na stwierdzeniu braku wykonania nakazu PIP w sposób literalnie zgodny z jego treścią, gdyż o tym czy nakaz został wykonany decyduje szereg okoliczności, które w realiach niniejszej sprawy świadczą o tym, że spółka (...) podjęła czynności w kierunku jego wykonania i od obowiązku wynikającego z treści nakazu PIP z dnia 7 stycznia 2013r., w szczególności jego pkt. 2, się nie uchylała.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt. I wyroku. W zakresie kosztów procesu rozstrzygnięto na podst. art. 634 kpk i art. 632 pkt 2 kpk w zw. z art. 119 kpw.