II C 1586/13
15 listopada 2013r. (...) S.A. w P. wniósł o zobowiązanie Miasta Ł. do złożenia oświadczenia woli szczegółowo opisanego w treści pozwu, skutkującego oddaniem powodowi przez pozwaną Gminę w użytkowanie wieczyste na okres 99 lat nieruchomości objętych:
- księgą wieczystą nr (...) – działki nr (...) o pow. 3062 m 2 i nr (...)o pow. 624 m 2, oraz
- księgą wieczystą nr (...) – działki nr (...) o pow. 1860 m 2 i nr (...)o pow. 436 m 2,
położonych w Ł. przy ul. (...)-72 wraz z własnością budynków znajdujących się na tych nieruchomościach, z ustaleniem pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego gruntu w wysokości 20% wartości gruntu, co stanowi kwotę 795’600,00 zł, z ustaleniem opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w wysokości 3% wartości gruntu szacowanej na 3’978’000,00 zł oraz ustaleniem, że wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego może ulec aktualizacji nie częściej niż raz na trzy lata w związku ze zmianą wartości gruntu. Ponadto, powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu.
Powód oparł swoje roszczenie na przepisie art. 207 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami podnosząc, iż jest następcą prawnym Centrali (...) Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej w W. i z tego tytułu wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki tego przedsiębiorstwa, a w ramach tej sukcesji nabył roszczenie o oddanie przedmiotowych nieruchomości w użytkowanie wieczyste.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm podnosząc, że powód nie spełnia wskazanych w art. 207 ust. 1 ugn kryteriów osoby, której przysługuje wskazane tam roszczenie.
Ponadto, na rozprawie 7 kwietnia 2014r. strona pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia zgłoszonego w tym procesie.
Stan faktyczny:
(...) S.A w P. powstała na skutek połączenia (...) S.A. w P. z Centralą (...) S.A. w W. przez przejęcie tej drugiej spółki przez pierwszą, z jednoczesną zmianą nazwy na obecnie obowiązującą. Nastąpiło to na podstawie uchwały Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. z 19 maja 1999r.
(...) S.A. w W. powstała w wyniku zmiany formy prawnej Centrali (...) Państwowego Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej, co nastąpiło na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy z 1 grudnia 1995r. w sprawie XVI Ns Rej H- (...), wydanego na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 1990r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
Zarówno przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w spółkę, jak i przejęcie (...) S.A przez powoda miało charakter sukcesji uniwersalnej ponieważ wiązało się z przejęciem całego majątku wraz z prawami nabytymi i zobowiązaniami.
/ k 24-39 – odpis KRS powoda, k 40-50 – kopia aktu przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną /
W 1985r. działki nr (...) zostały wywłaszczone za odszkodowaniem, do którego wypłaty zostało zobowiązane przedsiębiorstwo (...). Działka nr (...) stanowiła wówczas własność Skarbu Państwa.
/ k 55, 56-57, 58-59, 60-62, 63-64 – kopie decyzji /
Przedmiotowa nieruchomość została oddana w użytkowanie przedsiębiorstwu (...). W drugiej połowie lat osiemdziesiątych wybudowano na niej stację paliw.
/ niesporne /
Decyzją Kierownika Urzędu Rejonowego w Ł. z 26 maja 1995r., przedmiotowa nieruchomość została przekazana Okręgowej Dyrekcji (...) w Ł. w wieczyste użytkowanie na 99 lat. Decyzją Wojewody (...) z 16 marca 1998r. stwierdzono nieważność decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w Ł. z 26 maja 1995r. decyzja Wojewody została utrzymana w mocy przez Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.
/ k 72-74 – kopia decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w Ł., k 75-76 – kopia decyzji Wojewody (...), k 77-79- kopia decyzji Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast /
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest bezzasadne z następujących względów.
Podstawą prawną, na której oparto żądanie jest art. 207 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Dla niniejszych rozważań istotne znaczenie ma treść ust. 1 i 1a tego artykułu, które brzmią:
1. Osoby, które były posiadaczami nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy w dniu 5 grudnia 1990 r. i pozostawały nimi nadal w dniu 1 stycznia 1998 r., mogą żądać oddania nieruchomości w drodze umowy w użytkowanie wieczyste wraz z przeniesieniem własności budynków, jeżeli zabudowały te nieruchomości na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją stałą. Nabycie własności budynków wybudowanych ze środków własnych posiadaczy następuje nieodpłatnie.
1a. Jeżeli nieruchomość została zabudowana na podstawie pozwolenia na budowę z lokalizacją czasową, zawarcie umowy, o której mowa w ust. 1, jest uzależnione od zgodności tej lokalizacji z ustaleniami planu miejscowego obowiązującego w dniu zgłoszenia żądania.
Jak wynika z ust. 1, roszczenie o oddanie nieruchomości będącej własnością Skarbu Państwa lub gminy w użytkowanie wieczyste przysługuje wyłącznie tym osobom, które były posiadaczami w dniu 5 grudnia 1990r. i pozostawały nimi w dniu 1 stycznia 1998r. Ustawa nie przewiduje przejścia tego szczególnego uprawnienia na następców prawnych takich posiadaczy, niezależnie od tego, czy samo posiadanie przeszło w ramach sukcesji uniwersalnej, czy szczególnej.
Okolicznością niekwestionowaną przez powoda jest, że (...) S.A. nie był posiadaczem przedmiotowej nieruchomości ani w dniu 5 grudnia 1990r., ani w dniu 1 stycznia 1998r., ponieważ w żadnej z tych dat spółka ta nie istniała.
Jednocześnie należy wskazać, że (...) S.A., który powstał w 1999r. nie mógł nabyć wówczas roszczenia wynikającego z art. 207 ugn. Możliwość żądania zawarcia umowy na podstawie tego przepisu pojawiła się bowiem dopiero 15 lutego 2000r. tzn. w dniu wejścia w życie art. 207 ust. 1 w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 7 stycznia 2000r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw. (...) S.A. w W., będąca poprzednim posiadaczem przedmiotowej nieruchomości została przejęta przez powoda w 1999r., to w chwili przejęcia nie mogło jej przysługiwać roszczenie, które wówczas nie istniało. Tym samym, powód nie mógł nabyć nieistniejącego roszczenia.
Przedstawiona przez stronę powodową konstrukcja „nabycia ekspektatywy” tego roszczenia jest również nieuprawniona ponieważ w 1999r. nie istniała taka ekspektatywa przysługująca poprzednikowi prawnemu powoda.
Odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie prawo spółdzielcze oraz orzeczeń wydanych na ich kanwie jest całkowicie chybione ponieważ zarówno przepisy, jak i ich interpretacja zawarta w orzeczeniu Sądu Najwyższego z 20 maja 2009r. sygn. akt I CSK 420/08 dotyczą wyłącznie specyficznej sytuacji podziału spółdzielni. Jakakolwiek analogia do sytuacji prawnego następstwa powoda jest niczym nieuprawniona. Tym samym nie może być mowy o odmiennym traktowaniu podmiotów znajdujących się w podobnej sytuacji.
Wobec powyższego powództwo podlega oddaleniu.
O kosztach procesu Sąd postanowił na podstawie art. 98 kpc. Na koszty należne pozwanemu, jako stronie wygrywającej, złożyły się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w stawce podstawowej – 7’200,00 zł oraz udokumentowany koszt przesłania odpowiedzi na pozew bezpośrednio pełnomocnikowi strony przeciwnej – 3,80 zł.