Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Mirosławy Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2014r.,

sprawy P. B., R. B.

oskarżonych z art. 297 § 1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela posiłkowego P. Bank Spółdzielczy w K.

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 13 lutego 2014 r., sygn. akt II K 1141/13

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy uznając apelację oskarżyciela posiłkowego za oczywiście bezzasadną;

II.  zasądza od oskarżyciela posiłkowego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postepowanie odwoławcze w tym opłatę w wysokości 120 zł.

Sygn.akt VI Ka 113/14

UZASADNIENIE

P. B. oskarżona została o to,że:

I.  w okresie od 10 grudnia 2009 roku do 30 maja 2010 roku w M., działając z góry powziętym zamiarem, wspólnie i w porozumieniu z R. B. w celu uzyskania kredytu inwestycyjnego z P. Banku Spółdzielczego w K. filia M. przedłożyła uprzednio podrobione dokumenty mające istotne znaczenie dla uzyskania kredytu w postaci: zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia wystawione na nazwisko R. B. z datą 21 stycznia 2010 roku, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu opatrzone datą 29 kwietnia 2010 roku wystawione na nazwisko R. B., zaświadczenia o wysokości obrotu i dochodu w podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 03 lutego 2010 roku na nazwisko R. B. zeznanie o wysokości dochodu w roku podatkowym 2009 PIT 37 na nazwisko R. B., zeznanie o uzyskanych dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT 11 adresowane do Urzędu Skarbowego w E., potwierdzenie nadania przesyłki poleconej nadanej przez R. B. gdzie jako adresat figuruje R. B., fakturę Vat numer (...) wystawioną w dniu 02 kwietnia 2010 roku, fakturę Vat numer (...) wystawioną w dniu 05 maja 2010 roku, fakturę Vat numer (...) wystawioną w dniu 24 maja 2010 roku, oraz przedłożyła nierzetelne dokumenty poprzez zawyżenie kwoty wykazanej jako zapłata za wykonane roboty budowlanej, które uprzednio zostały pdrobuione w postaci faktur o numerach (...) wystawioną w dniu 17.10.2007, (...) wystawioną w dniu 12 grudnia 2007 roku oraz nierzetelną fakturę numer (...) wystawioną dnia 12 lutego 2010 roku,

tj. o czyn z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

R. B. oskarżony został o to, że:

II.  w dniu 17 października 2007 roku w K. gmina M. podrobił fakturę Vat nr (...) poprzez nakreślenie podpisu H. W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

III.  w dniu 12 grudnia 2007 roku w K. gmina M. podrobił fakturę Vat nr (...) poprzez nakreślenie podpisu H. W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

IV.  w dniu 31 grudnia 2009 roku w K. gmina M. podrobił informację o uzyskanych dochodach orz zaliczkach na podatek dochodowy adresowaną do Urzędu Skarbowego w E. PIT 11 poprzez naniesienie pieczątki księgowej H. B. (1) oraz nakreślenie jej podpisu,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

V.  w dniu 21 stycznia 2010 roku w K. gmina M. podrobił zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia poprzez wypełnienie oraz nakreślenie podpisu w pozycji podpis i imienna pieczątka głównego księgowego H. B. (2),

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

VI.  w dniu 02 lutego 2010 roku w K. gmina M. podrobił zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu PIT 37 w Urzędzie Skarbowym W. – W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

VII.  w dniu 02 października 2010 roku w K. gmina M. podrobił potwierdzenie nadania przesyłki poleconej załączonej do PIT 37, gdzie jako adresat figuruje Urząd Skarbowy W. – W.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

VIII.  w dniu 03 lutego 2010 roku w K. gmina M. podrobił zaświadczenie o wysokości obrotu i dochodu podatnika w podatku dochodowym od osób fizycznych poprzez naniesienie tuszowych pieczęci,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

IX.  w dniu 02 kwietnia 2010 roku w K. gmina M. podrobił fakturę VAT numer (...) poprzez nakreślenie podpisu H. B. (2),

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

X.  w dniu 29 kwietnia 2010 roku w K. gmina M. podrobił zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu poprzez nakreślenie podpisu w pozyci podpis i imienna pieczątka głównego księgowego H. B. (2),

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

XI.  w dniu 05 maja 2010 roku w K. gmina M. podrobił fakturę Vat(...) poprzez umieszczenie podpisu H. B. (2),

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

XII.  w dniu 24 maja 2010 roku w K. gmina M. podrobił fakturę VAT numer (...) poprzez umieszczenie podpisu H. B. (2),

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk,

XIII.  w okresie od 10 grudnia 2009 roku do 30 maja 2010 roku w M., działając z góry powziętym zamiarem, wspólnie i w porozumieniu z R. B. w celu uzyskania kredytu inwestycyjnego z P. Banku Spółdzielczego w K. filia M. przedłożyła uprzednio podrobione dokumenty mające istotne znaczenie dla uzyskania kredytu w postaci: zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia wystawione na nazwisko R. B. z datą 21 stycznia 2010 roku, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu opatrzone datą 29 kwietnia 2010 roku wystawione na nazwisko R. B., zaświadczenia o wysokości obrotu i dochodu w podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 03 lutego 2010 roku na nazwisko R. B. zeznanie o wysokości dochodu w roku podatkowym 2009 PIT 37 na nazwisko R. B., zeznanie o uzyskanych dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT 11 adresowane do Urzędu Skarbowego w E., potwierdzenie nadania przesyłki poleconej nadanej przez R. B. gdzie jako adresat figuruje R. B., fakturę Vat numer (...) wystawioną w dniu 02 kwietnia 2010 roku, fakturę Vat numer (...) wystawioną w dniu 05 maja 2010 roku, fakturę Vat numer (...) wystawioną w dniu 24 maja 2010 roku, oraz przedłożyła nierzetelne dokumenty poprzez zawyżenie kwoty wykazanej jako zapłata za wykonane roboty budowlanej, które uprzednio zostały pdrobuione w postaci faktur o numerach (...) wystawioną w dniu 17.10.2007, (...) wystawioną w dniu 12 grudnia 2007 roku oraz nierzetelną fakturę numer (...) wystawioną dnia 12 lutego 2010 roku,

tj. o czyn z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

Sąd Rejonowy w Elblągu wyrokiem z dnia 3 lutego 2014 r. sygn.. II K 1141/13

I.  uznał oskarżoną P. B. za winną popełnienia czynu zarzucanego jej aktem oskarżenia, czyn ten zakwalifikował jako występek z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i za to na mocy art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk skazał ją na karę 6/sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności;

II.  uznał oskarżonego R. B. za winnego popełnienia czynów zarzuconych mu w punkcie od II do XII aktu oskarżenia, każdy z tych czynów zakwalifikował jako występek z art. 270 § 1 kk oraz ustalając, że wszystkie w/w czyny stanowią ciąg przestępstw kwalifikowany z art. 270 § 1 kk i za to na podstawie art. 270 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 6/sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności;

III.  uznał oskarżonego R. B. za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie XIII aktu oskarżenia, czyn ten zakwalifikował jako występek z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i za to na mocy art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk skazał go na karę 6/sześciu/ miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na mocy art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone w punktach II i III wyroku i wymierza oskarżonemu karę łączną 1/jednego/ roku pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej P. B. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił tytułem próby na okres 3/trzech/ lat;

VI.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego R. B. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił tytułem próby na okres 3/trzech/ lat;

VII.  na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci dokumentów – zapisanych w wykazie dowodów rzeczowych o nr (...)- (...) pod pozycjami od 1 do 19, a przechowywanego w aktach sprawy/koperta k. 141/;

VIII.  na podstawie art. 626 § 1 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk, art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych /Dz.U. z 1983 r. nr 49, poz. 223 ze. zm./ zwolnił oskarżonych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, w tym opłaty, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżyciel posiłkowy P. Bank Spółdzielczy w K..

Oskarżyciel posiłkowy zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonych P. B. i R. B. w części dotyczącej kary. Wyrokowi temu zarzucił:

- rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonym przez nienależyte uwzględnienie znacznego stopnia zawinienia oskarżonych oraz znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu;

- niesłuszne niezastosowanie środka probacyjnego, w oparciu o art. 72 § 1 pkt 8 kk w postaci zobowiązania skazanych do wykonania zobowiązania wynikającego z bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną mu postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 7 maja 2012 r. w sprawie Sygn. I Co 982/12.

Podnosząc te zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

- podwyższenie, wobec obu oskarżonych kary pozbawienia wolności do 2 lat i warunkowe jej zawieszenie na okres 5 lat

- zobowiązanie oskarżonych do wykonania zobowiązania wynikającego z bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną mu postanowieniem Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 7 maja 2012 r. w sprawie sygn.. akt I Co 982/12.

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

Apelacja oskarżyciela posiłkowego była oczywiście bezzasadna i z tych powodów nie mogła zasługiwać na uwzględnienie.

Przede wszystkim należy wskazać , iż wyrok zapadł na posiedzeniu w trybie art. 335 kpk po uwzględnieniu wniosku prokuratora o skazanie oskarżonych bez rozprawy.

W dniu 16 stycznia 2014 r. P. Bank Spółdzielczy w K. złożył wniosek o naprawienie szkody w trybie art. 46 par. 1 kk oraz wyraził chęć działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego. W posiedzeniu w przedmiocie skazania oskarżonych bez rozprawy oskarżyciel posiłkowy nie uczestniczył , o terminie został zawiadomiony w sposób prawidłowy - otrzymał również akt oskarżenia oraz wniosek – karta 416 . Sąd Rejonowy w Elblągu ferując wyrok odniósł się do wniosku zgłaszanego w trybie art. 46 par. 1 kk przez oskarżyciela posiłkowego . Otóż sąd , pomimo ,iż oskarżyciel posiłkowy nie jest stroną porozumienia o jakim mowa w art. 335 kpk , odniósł się do żądań oskarżyciela bowiem stanowi to sygnał do ewentualnej modyfikacji wniosku.

Zasadnie sąd podniósł , iż w tym konkretnym wypadku nie istniałaby możliwość orzeczenia obowiązku naprawienia szkody nawet wówczas gdyby sprawa została skierowana do rozpoznania na zasadach ogólnych. W tym miejscu należy poczynić kilka uwag natury ogólnej w celu przybliżenia istoty reguły postępowania przewidzianej w art. 415 par.5 zd.2 kpk. oraz w celu przytoczenia ugruntowanej już wykładni tejże normy prawnej , co tym samym pozwoli na pełne zrozumienie powodów , dla których sąd odwoławczy nie uwzględnił apelacji oskarżyciela posiłkowego.

Zgodnie z przepisem art. 415 par. 5 kpk „ w razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postępowania w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego , obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę . Nawiązki na rzecz pokrzywdzonego , obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznana krzywdę nie orzeka się , jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono” Oczywistym jest ,że zakaz wynikający z art. 415 par. 5 zd. 2 kpk odnosi się do każdego , określonego w ustawie przypadku orzekania karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody – art. 36 par. 2 kk, art. 46-47 kk, art. 63 par. 3 kk ,art. 72 par. 2 kk , art. 212 par. 3 kk , art. 216 par. 4 kk, 290 par. 2 kk a więc również do zobowiązania do naprawienia szkody w trybie art. 46 par. 1kk / por. wyrok SN z dnia 23.11.2010r., IV KK 282/10, LEX nr 667515; wyrok SN z dnia 18.06.2009 r. , IV KK 145/09, OSNKW 2009, nr 9 ,poz. 77/. Przepis art.. 414 par. 5 zd. 2 kpk w sposób jasny , z zarazem jednoznacznie kategorycznie wyklucza dopuszczalność rozstrzygania w różnych postępowaniach o tej samej szkodzie. Jeżeli zatem roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym – jak w niniejszej sprawie – prawomocnie orzeczono , to nie jest możliwe ( niejako ponownie) orzekanie o obowiązku naprawienia szkody i to niezależnie od tego , w jakim unormowaniu upatruje się podstawy rozstrzygania o tym obowiązku i niezależnie od tego czy zasądzone w postępowaniu cywilnym roszczenie zostało wyegzekwowane/ por. wyrok SN z dnia 22.04. 2009 r. , III KK 68/09, R- OSNKW 2009 , poz.952; wyrok SN z dnia 21.10.2010 r. III KK 305/10; Biul. PK 2010/6/9-10/.

W tej sytuacji Sąd I instancji nie mógł skierować sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych bowiem obowiązek orzeczenia o naprawieniu szkody w trybie art. 46 par. 1 kk na rzecz oskarżyciela posiłkowego nie byłby możliwy z przyczyn wskazanych wyżej , które to również były przedmiotem rozważań sądu meriti.

Podniesione w apelacji przez oskarżyciela posiłkowego zarzuty zmierzają do obejścia wskazanych wyżej ograniczeń i nie mogą zasługiwać na uwzględnienie. Oskarżyciel posiłkowy po wyroku zgłosił krytyczne uwagi co wysokości kar orzeczonych wobec oskarżonych a następnie uwagi te zawarł jako zarzut w apelacji. Otóż oskarżyciel posiłkowy występując w postępowaniu przygotowawczym jako pokrzywdzony nie zgłaszał uwag odnośnie ustaleń poczynionych pomiędzy oskarżonymi i prokuratorem co do zaproponowanych kar. Wprawdzie ustawa dla zaistnienia instytucji z art. 335 kpk nie wymaga zgody pokrzywdzonego , niemniej prokurator , decydując się na taką inicjatywę , nie może ignorować wskazanego w art. 2 par. 1 pkt 3 celu procesu karnego – uwzględnienia prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego. Ponieważ pokrzywdzony nie kwestionował tych ustaleń a jedynie żądał orzeczenia w trybie art. 46 kk – bezpośrednio przed rozprawą , natomiast co do rodzaju i wysokości kary się nie wypowiadał i nie uczestniczył w posiedzeniu , należało uznać , iż akceptuje ustalenia zawarte we wniosku. Sąd jest związany treścią wniosku prokuratora złożonego w trybie art. 335 par. 1 kpk w tym sensie , że potrzeba dokonywania jakiejkolwiek zmiany jego treści musi powodować rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych. Tym samym należy przyjąć , iż sąd związany jest wnioskiem prokuratora co do wymiaru kary zasadniczej oraz środków karnych a orzeczenie wydane niezgodnie z takim wnioskiem stanowiłoby obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść orzeczenia .

Z tych powodów apelacja oskarżyciela posiłkowego była oczywiście bezzasadna. Również sąd odwoławczy w pełni podzielił argumentację przyjęta w uzasadnieniu do zaskarżonego wyroku dotyczącą wymiaru kar wobec oskarżonych P. B. i R. B..

Zaskarżony wyrok jako słuszny utrzymano w mocy na zasadzie art. 437 par. 1kpk , o kosztach rozstrzygnięto na mocy art. 636 par. 1 kpk i art.13 ust 2 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych.