Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SA – Maciej Dobrzyński

Sędzia SA – Katarzyna Polańska Farion

Sędzia SO del. – Małgorzata Siemianowicz – Orlik/spr./

Protokolant – apl. sędziowski Łukasz Malinowski

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2012 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa syndyka masy upadłości (...) spółki z o.o.
w upadłości likwidacyjnej w R.

przeciwko (...), - spółka z o.o. i Spółka spółce komandytowej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 8 listopada 2011 r. sygn. akt XVI GC 248/10

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I (pierwszym) i III (trzecim) w ten sposób, że oddala powództwo oraz zasądza od syndyka masy upadłości (...) spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej w R. na rzecz (...) spółka z o.o. i Spółka spółki komandytowej w W. kwotę 3 617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

2.  zasądza od syndyka masy upadłości (...) spółki z o.o. w upadłości likwidacyjnej w R. na rzecz (...) spółka z o.o. i Spółka spółki komandytowej w W. kwotę 9 632 zł (dziewięć tysięcy sześćset trzydzieści dwa złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 356/12

UZASADNIENIE

Powód - syndyk masy upadłości (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w R. - wniósł o zasądzenie od pozwanego - (...), - spółka z o.o. i spółka Spółce komandytowej w W. - kwoty 143.157,82zł z ustawowymi odsetkami od poszczególnych kwot do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazano, że dochodzona pozwem kwota stanowi równowartość kwot, które pozwany potrącał bezprawnie z należności powoda za sprzedany pozwanemu towar jako zapłatę za szeroko rozumiane usługi marketingowe, reklamowe, premie pieniężne, budżety promocyjne, usługi konsultacji handlowych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazano, że powód nie udowodnił swojego roszczenia, a mianowicie nie udowodnił, aby po jego stronie doszło do zubożenia, a po stronie pozwanego do wzbogacenia, nie udowodnił dostaw towarów, a tym samym, aby po jego stronie istniała wierzytelność kwalifikująca się do potrącenia. Pozwany zaprzeczył, aby pobierał od powoda opłaty z tytułu przyjęcia towaru do sprzedaży i oświadczył, żśe nie ograniczał powodowi w żaden sposób dostępu do rynku. Pozwany podniósł także zarzut przedawnienia roszczenia.

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2011r. Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie I. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 138.632,10zł wraz z ustawowymi odsetkami od poszczególnych kwot do dnia zapłaty, w punkcie II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie, w punkcie III. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.343zł tytułem kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że (...) sp. z o.o. w R. była producentem i dystrybutorem kawy. W dniu 16.01.2009r. spółka zmieniła nazwę na (...) spółka z o.o., a od 14.07.2009r. spółka znajduje się w stanie upadłości likwidacyjnej, a masą upadłości zarządza syndyk. W dniu 22.12.2006r. (...) sp. z o.o. zawarła z (...) S.A. w W. i (...), - Spółka z o.o. i spółka Spółką komandytową w W. reprezentowanymi przez (...) sp. z o.o. i spółka komandytowa w W. umowę o współpracy handlowej na czas nieokreślony ze skutkiem od dnia 1.01.2007r. Załącznikiem do umowy były Warunki Handlowe i Porozumienie o Warunkach Handlowych. W dniu 7.11.2007r. strony zawarły aneks nr (...) do umowy o współpracę handlową ze skutkiem od 2.11.2007r. wraz z Porozumieniem o warunkach handlowych. Umowa regulowała zasady szeroko rozumianej współpracy handlowej w zakresie dostaw towarów realizowanych przez dostawcę do placówek handlowych zamawiającego oraz usług świadczonych przez zamawiającego w związku z obrotem tymi towarami. W załącznikach do umowy zapisano warunki świadczenia usług: informacji marketingowej(...), usługi reklamowej, zarządzania budżetem marketingowym, badania artykułów marki własnej, konsultacji handlowej oraz pobierania premii pieniężnej. Z umową podpisano też inne załączniki jak: Załącznik nr(...)Dostawy, Załącznik (...) Warunki Handlowe i Płatności. Pozwany na podstawie tych postanowień umownych wystawił (...) sp. z o.o. faktury VAT na kwoty:

- 72,71zł za usługę informacji marketingowej(...),

- 290,85zł za usługi reklamowe,

- 468,13zł za usługi informacji marketingowej (...)

- 1.872,49zł za usługi reklamowe,

- 217,18zł za usługi reklamowe,

- 79,86zł za usługę informacji marketingowej(...)

- 102,26zł za usługi reklamowe,

- 1.223,48zł za badania mikrobiologiczne i fizykochemiczne,

- 95,68zł za usługi reklamowe,

- 64,12zł za usługę informacji marketingowej(...)

- 160,81zł za usługi reklamowe,

- 72,71zł za usługę informacji marketingowej(...)

- 468,13zł za usługę informacji marketingowej(...),

- 79,86zł za usługę informacji marketingowej(...)

- 64,12zł za usługę informacji marketingowej(...),

- 496,83zł za usługi reklamowe,

- 613,23zł za usługi reklamowe,

- 677,84zł za usługi reklamowe,

- 156,29zł za usługi reklamowe,

- 265,37zł za usługi reklamowe,

- 237,83zł za usługi reklamowe,

- 1132,68zł premia pieniężna okresowa,

- 476,74zł za usługi reklamowe,

- 323,23zł za usługi reklamowe,

- 101,52zł premia pieniężna okresowa,

- 275,38zł za usługi reklamowe,

- 659,41zł premia pieniężna okresowa,

- 3297,05zł za usługi reklamowe,

- 77,35zł premia pieniężna okresowa,

- 386,76zł za usługi reklamowe,

- 867,71zł premia pieniężna okresowa,

- 3315,86zł premia pieniężna na artykułach,

- 4338,58zł za usługi reklamowe,

- 2976,12zł premia pieniężna 2,

- 45.418,89zł za usługi w ramach budżetu promocyjnego,

- 246,05zł premia pieniężna okresowa,

- 5511,56zł za zarządzanie budżetem marketingowym,

- 1236,88zł za zarządzanie budżetem marketingowym,

- 76,08zł premia pieniężna 2,

- 61.000zł za usługi konsultacji handlowych,

- 116,17zł premia pieniężna okresowa,

- 1365,25zł za zarządzanie budżetem marketingowym,

- 65,61zł premia pieniężna okresowa,

- 1469,59zł za zarządzanie budżetem marketingowym,

- 1225,12zł badanie artykułów marki własnej,

- 798,28zł za zarządzanie budżetem marketingowym,

- 77,81zł premia pieniężna 2.

Jako sposób zapłaty faktur wskazano kompensatę z należnościami dostawcy. Ogółem dostawca nie uzyskał zapłaty za dostarczone towary na kwotę 143.175,82zł, gdyż została ona potrącona z należnościami zamawiającego z tytułu świadczenia wskazanych wyżej usług. Płatności w imieniu zlecającego dokonywał(...) Kwota płatności wynikająca z faktur dostawcy pomniejszana była o sumę należności wynikającą z faktur wystawionych przez zlecającego. W ramach umowy pod postacią usług reklamowych kryło się: zamieszczanie fotografii towaru w gazetce bądź katalogu, umieszczenie towaru na końcówce regału bądź zaopatrzenie towaru w odpowiednią informację, że dany produkt jest w promocji. Płatność za usługi reklamowe wynosiła 2,5% od miesięcznego obrotu. Premia pieniężna 2 była naliczana od bazy obrotowej w wysokości 1.000.000zł w wysokości 0,5%, w tej samej wysokości naliczana była premia pieniężna okresowa, liczona za okresy miesięczne. Usługa informacji marketingowej(...) dotyczyła udostępniania dostawcy danych sprzedaży jego produktów przez zleceniodawcę. Były tam dostępne szczegółowe dane o wynikach sprzedaży nominalnej i promocyjnej na poziomie artykułu i na poziomie hali towarów danego dostawcy. Usługi konsultacji handlowej polegały na wprowadzeniu asortymentu do sprzedaży. Usługi w ramach budżetu promocyjnego polegały na umieszczaniu towarów w gazetce reklamowej. W dniu 18.01.2010r. powód zawarł umowę upoważnienia inkasowego z (...) S.A. w S., o umowie poinformowano pozwanego. Pismem z 22.01.2010r. (...) S.A. wezwał pozwanego do dobrowolnej zapłaty należności w kwocie 177.831,96zł, stanowiących należności inne niż marża handlowa i potrącone przez pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, że powód dochodzi od pozwanego zwrotu bezpodstawnie pobranych należności pod postacią tzw. „opłat półkowych”. W świetle art.15 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 16.04.1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie dostępu do rynku poprzez pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży. Celem tej regulacji jest zlikwidowanie praktyk, w relacjach handlowych między przedsiębiorcami prowadzącymi wielkopowierzchniowe obiekty handlowe, przedsiębiorcami sieciowymi i innymi o znacznym potencjale ekonomicznym a dostawcami towarów. Regulacja ingeruje w stosunki zobowiązaniowe pomiędzy dostawcami a przedsiębiorcami handlowymi, wyłączając swobodę stron w ustalaniu opłat jakie mogą być pobierane od dostawców towarów w związku z przyjęciem towarów do sprzedaży. Powołany przepis stanowi, że w związku z przyjęciem towaru do sprzedaży wykluczone jest pobieranie opłat poza marżą handlową. Umowa zawarta przez (...) sp. z o.o. z pozwanym w zakresie, w jakim odnosiła się do usługi informacji handlowej (...), usługi reklamowej, usługi konsultacji handlowych, usługi zarządzania budżetem marketingowym wskazuje na popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji. O utrudnieniu dostępu do rynku może świadczyć już sama powszechność praktyki zawierania umów z postanowieniami dodatkowymi wymienionymi wcześniej. Powód nie przedstawił w tym zakresie dowodów, ale na podstawie okoliczności sprawy należy przyjąć, że powyższe postanowienia umowne zostały w znacznym stopniu narzucone przez (...) sp. z o.o. i Spółka komandytowa w toku negocjacji poprzedzających zawarcie umowy o współpracy handlowej pomiędzy stronami. Jest oczywiste, że podmiot ten ma mocną pozycję rynkową, czego nie można powiedzieć o (...) sp. z o.o., której potencjał ekonomiczny był nieporównywalnie mniejszy. Ta relacja wpływała na to, że upadła spółka przystała na warunki strony przeciwnej bez możliwości złożenia własnej oferty. W takich okolicznościach trzeba wykluczyć swobodę kontraktowania. Prowadzenie dalszych operacji finansowych dotyczących już sprzedanego towaru, tym razem na rzecz pozwanej – pod pozorem usług z jej strony – doprowadzało do zachwiania zasady ekwiwalentności świadczeń w umowach wzajemnych, bowiem po uwzględnieniu należności za usługi pozwanego – ostateczna cena sprzedaży okazywała się niższa niż wykazywana w umowie sprzedaży. Element nieuczciwości pojawia się, gdy opłaty ponoszone przez dostawcę do takiej sieci byłyby niewspółmiernie większym obciążeniem finansowym dla dostawcy niż koszty stworzenia przez niego samodzielnej akcji marketingowej. Pobieranie opłat od powoda bez uzasadnienia prawnego narusza interes powoda (art.3 ust.1 uznk). Pozwany pobrał od powoda opłaty za badania mikrobiologiczne i fizykochemiczne, których nie przewidywała umowa, a pozwany nie uzasadnił poboru tych opłat, więc należało je uznać za pobrane bez uzasadnienia prawnego. Premie pieniężne 2 i premie pieniężne okresowe wynoszące 0,5% obrotu i naliczane od obrotu z powodem po przekroczeniu obrotu w kwocie 1.000.000zł (pierwsza) i w każdym następnym miesiącu (druga) nie stanowiły usługi – były upustem w cenie za utrzymywanie kontaktów handlowych. Ponieważ powód nie podał argumentów przemawiających za uznaniem ich czynami nieuczciwej konkurencji, brak jednoznacznych przesłanek aby uznać je za nieuczciwe. Datę potrącenia przyjęto jako datę wymagalności należności powoda w stosunku do pozwanego i ponieważ dwie pierwsze należności w kwotach 72,71zł i 290,85zl potrącone zostały w dniu 20.02.2007r., a pozew wniesiono 26.02.2010r. – w stosunku do tych należności upłynął 3-letni okres przedawnienia określony w art.20 uznk. Po odjęciu należności przedawnionych i należności z tytułu premii pieniężnych pozwany dokonał bezprawnego potrącenia należności powoda w kwotach:

- 2340,62zł – 19.02.2007r.,

- 217,18zł – 17.04.2007r.,

- 182,12zł – 15.05.2007r.,

- 1223,48zł – 8.05.2007r.,

- 95,68zł – 19.06.2007r.,

- 224,93zł – 17.07.2007r.,

- 3608,95zł – 14.08.2007r.,

- 232,23zł – 18.09.2007r.,

- 275,38zł – 16.10.2007r.,

- 3297,05zł – 21.11.2007r.,

- 386,76zł – 19.12.2007r.,

- 53.941,04zł – 16.01.2008r.,

- 5511,56zł – 19.03.2008r.,

- 62.236,88zł – 14.05.2008r.,

- 1365,25zł za okres od 21.05.2007r.,

- 1469,59zł – 18.06.2008r.,

- 1225,12zł – 3.07.2008r.,

- 798,28zł – 23.07.2008r.

Pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży jest czynnością sprzeczną z ustawą i przez to nieważną, ale umowa zawarta pomiędzy stronami pozostaje w mocy za wyjątkiem postanowień dotyczących zapłaty za usługi dodatkowe świadczone przez pozwanego. Postanowienia te jako sprzeczne z ustawą nie mogą stanowić podstawy do potrącenia wierzytelności zgodnie z art.505pkt.3 kc. Podstawę prawną orzeczenia stanowiły przepisy art.18 ust.1 pkt.5 uznk w zw. z art.410ust.1 kc i art.15 ust.1 pkt.4 uznk, art.481kc.

O kosztach orzeczono na podstawie art.100 kpc oraz par.6 pkt.6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu uznając, że powód wygrał sprawę w 97%.

Apelację od wyroku wniósł pozwany zaskarżając wyrok w punktach I i III i zarzucając wyrokowi:

1. naruszenie przepisów postępowania:

- przepisu art.233par.1 kpc w zw. z art.15 ust.1 pkt.4 uznk poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, przejawiającą się poprzez dowolne i arbitralne wyprowadzenie wniosku, że wynagrodzenie za usługi świadczone przez pozwanego na rzecz powoda ma w rzeczywistości charakter innej niż marża opłaty za przyjęcie towarów do sprzedaży, co stoi w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami świadków oraz dowodami z dokumentów,

- przepisu art.328par.2 kpc w zw. z art.233 par.1 kpc poprzez wewnętrznie sprzeczne i niespójne uzasadnienie skarżonego wyroku, polegające na nie zaliczeniu wszystkich należności z tytułu premii pieniężnych jako należności nie noszących znamion czynu nieuczciwej konkurencji mimo, że uznano, iż pobieranie premii pieniężnych nie stanowi takiego czynu,

2. naruszenie prawa materialnego:

- przepisu art.15 ust.1 pkt.4 uznk poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że wynagrodzenie za usługi świadczone przez pozwanego na rzecz powoda oraz premie pieniężne stanowią czyn nieuczciwej konkurencji stypizowany w tym przepisie, tj. utrudnianie dostępu do rynku poprzez pobieranie innych niż marża handlowa opłat z tytułu przyjęcia towaru do sprzedaży,

- przepisu art.15 ust.1 pkt.4 uznk przez jego błędna wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, poprzez zaniechanie dokonania analizy rynku, do którego dostęp miał zostać ograniczony przez zarzucane pozwanemu działania,

- przepisu art.481kc w zw. z art.455kc przez jego błędne zastosowanie i przyjecie za datę wymagalności świadczenia, od której należne są odsetki, dnia następnego po dniu pobrania należności przez stronę pozwaną.

W konsekwencji pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku

i oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji

i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu wskazując, że zarzuty apelacji pozwanej są bezzasadne.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie.

Pozwany zaskarżył wyrok Sądu I instancji w zakresie punktów I i III. Z uwagi na powyższe przedmiotem analizy Sądu Apelacyjnego był wyrok Sądu Okręgowego w tej części.

Po zapoznaniu się z ustaleniami faktycznymi, oceną dowodów

i rozważaniami prawnymi Sądu Okręgowego Sąd II instancji doszedł

do przekonania, że zarzuty pozwanego są zasadne, a zaskarżony wyrok należy zmienić i powództwo oddalić.

Sąd Apelacyjny częściowo podzielił ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy. W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że (...) sp. z o.o. w R. zawarł umowę o współpracy handlowej z pozwanym, że pozwany wystawił na rzecz upadłej spółki faktury za świadczone usługi i a ponadto w jaki sposób świadczono poszczególne usługi.

Jednakże nie można zgodzić się z ustaleniami Sądu I instancji w tym zakresie, że należności z faktur wystawionych przez pozwanego były potrącane z należnościami upadłej spółki, gdyż pozwany zaprzeczał, aby składał powodowi oświadczenia o potrąceniu, a powód na tę okoliczność przedstawił tylko wystawione przez osobę trzecią –(...)– tzw. „specyfikacje płatności”, które nie są podpisane i w związku z tym pozbawione są waloru dokumentu w rozumieniu art.245kpc. Za zbyt daleko idące należy uznać wyprowadzone przez Sąd Okręgowy wnioski, jakoby wspomniane specyfikacje płatności świadczyły o zapłaceniu należności z faktur pozwanego przez kompensatę z należnościami powoda.

Nie można się również zgodzić z ustaleniem, że postanowienia umowne zostały upadłej spółce narzucone przez drugą stronę umowy w toku negocjacji. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na taką konkluzję. Nie ulega wątpliwości, co zresztą zauważył Sąd Okręgowy w uzasadnieniu swojego wyroku, że na potwierdzenie powyższej okoliczności powód nie przedstawił żadnych dowodów. Okoliczności tej nie potwierdzili przesłuchiwani w toku postępowania świadkowie strony pozwanej, a powód cofnął swój wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron zgłoszony m.in. na okoliczność niemożności negocjowania zapisów umowy.

Sąd Apelacyjny, odmiennie niż Sąd I instancji, ocenił roszczenie powoda jako niezasadne. Podstawę dochodzonego pozwem roszczenia stanowiły przepisy ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta, a w szczególności m.in. utrudnianie dostępu do rynku (art.3 uznk). Zgodnie z treścią art.15 ust.1 pkt.4 uznk utrudnianiem innym przedsiębiorcom dostępu do rynku jest np. pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży. W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może – w myśl art.18 ust.1 pkt.5 uznk - żądać wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych, tzn. na podstawie przepisu art.405 i nast. kc. Przesłankami roszczenia z art.18 ust.1 pkt.5 uznk są: popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji, wzbogacenie sprawcy, zubożenie poszkodowanego, związek pomiędzy wzbogaceniem a zubożeniem.

W niniejszej sprawie ciężar wykazania przesłanek warunkujących możliwość żądania, w oparciu o wskazane wyżej przepisy ustawy, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści spoczywał na powodzie jako osobie, która z tych faktów wywodziła skutki prawne (art.6 kc).

W ocenie Sądu II instancji nie można przyjąć, aby powód sprostał wymogom i udowodnił zasadność swojego roszczenia. Za pomocą złożonych do akt sprawy dokumentów powód wykazał tylko, iż upadłą spółkę i pozwanego łączyła umowa o współpracy, na podstawie której dostarczał pozwanemu towary, a pozwany świadczył na rzecz powoda usługi o różnym charakterze i naliczał premie. Powód nie udowodnił, aby działania pozwanego były bezprawne, aby powód został zmuszony do zawarcia przedmiotowej umowy i warunki umowy zostały powodowi narzucone, aby pozwany wykorzystywał niedoświadczenie lub słabość powoda, aby pozwany dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji poprzez utrudnianie powodowi dostępu do rynku przez pobieranie innych niż marża handlowa opłat z tytułu przyjęcia towaru do sprzedaży, a także utrudniania dostępu powoda do innych odbiorców. Ze znajdujących się w aktach sprawy dokumentów okoliczności powyższe nie wynikają, a zeznający w sprawie świadkowie wyjaśnili tylko, na czym polegały poszczególne usługi świadczone przez pozwanego na rzecz powoda zgodnie z umową.

Jak już wspomniano wcześniej, w ocenie Sądu II instancji powód nie udowodnił w niniejszym postępowaniu, aby pozwany dokonywał potrąceń swoich należności za świadczone usługi i z tytułu premii pieniężnych z należnościami upadłej spółki z tytułu realizowanych dostaw towarów. Złożonych na potwierdzenie tej okoliczności niepodpisanych specyfikacji płatności, wystawionych przez osobę trzecią, nie będącą stroną procesu, nie można uznać za dokumenty prywatne w rozumieniu art.245kpc. Wspomniany przepis jako niezbędny element dokumentu prywatnego wymienia podpis pod złożonym oświadczeniem. Załączone do pozwu faktury, wystawione przez pozwanego z tytułu świadczonych usług i premii pieniężnych, także nie potwierdzają, że doszło do potrącenia. W braku innych dowodów wspomniane faktury i specyfikacje płatności nie mogą samodzielnie stanowić podstawy do przyjęcia, iż takie potrącenia rzeczywiście miały miejsce.

Ustalenia Sądu I instancji w zakresie uznania, że popełniono czyn nieuczciwej konkurencji, nie znajdują oparcia w zebranym materiale dowodowym. Nie jest możliwe, żeby na podstawie okoliczności sprawy i przekonania, że pozwany ma mocniejszą pozycję rynkową niż upadła spółka przyjąć, iż postanowienia umowne zostały spółce narzucone i że w stosunkach między spółką a pozwanym wykluczono swobodę kontraktowania. Wykonywanie przez pozwanego na rzecz upadłej spółki usług, dotyczących reklamy i promocji sprzedanych już pozwanemu towarów, nie musi prowadzić, jak to uznał Sąd Okręgowy, do zachwiania zasady ekwiwalentności świadczeń w umowach wzajemnych, gdyż również w interesie upadłej spółki było, aby rósł popyt na jej towary, a tym samym zwiększały się jej obroty. Nieuprawnione, bowiem nie poparte dowodami było przyjęcie przez Sąd I instancji, że w działaniach pozwanego w stosunku do upadłej spółki pojawiał się element nieuczciwości. W tym stanie rzeczy nie sposób podzielić stanowiska Sądu Okręgowego, iż postanowienia umowy zawartej przez strony są częściowo nieważne.

W konsekwencji trzeba zauważyć, iż powód nie wykazał istnienia podstaw swojego roszczenia wywodzonego z przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Wobec powyższego zaskarżony wyrok należało zmienić i oddalić powództwo.

Przechodząc do oceny zarzutów podniesionych w apelacji trzeba stwierdzić, iż okazały się one uzasadnione.

W szczególności za zasadny uznać należy zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art.233par.1 kpc, bowiem Sąd Okręgowy, o czym już wspominano, dokonał całkowicie dowolnej oceny materiału dowodowego zebranego w sprawie, przyjmując za oczywiste okoliczności, które nie zostały udowodnione.

Słusznie także podniesiono w apelacji zarzut błędnego zastosowania art.15 ust.1 pkt.4 uznk i przyjęcia, że przesłanki z tego przepisu zostały w niniejszej sprawie spełnione. Jak już wcześniej wskazano, powód nie udowodnił zasadności swojego roszczenia, wywodzonego właśnie z powołanego przepisu.

Pozostałe zarzuty podniesione w apelacji nie miały wpływu na rozstrzygnięcie Sądu II instancji i wobec zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia powództwa są pozbawione większego znaczenia. Pokrótce się do nich odnosząc zauważyć należy, iż zasadny okazał się również zarzut naruszenia art.328par.2 kpc, gdyż nie sposób zweryfikować na podstawie uzasadnienia zaskarżonego wyroku powstania różnicy w obliczeniach należności uwzględnionych i oddalonych przez Sąd Rejonowy. Podobnie jako słuszny należy ocenić zarzut naruszenia art.481kc w zw. z art.455kc, ponieważ termin spełnienia nienależnego świadczenia powinien być wyznaczony zgodnie z art.455kc, tzn. po wezwaniu dłużnika do zapłaty.

Reasumując, wobec zasadności zarzutów podniesionych w apelacji, zaskarżony wyrok należało zmienić i oddalić powództwo.

Wobec powyższego i na podstawie art.386par.1kpc orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania w I instancji orzeczono na podstawie art.98par.1 i 3 kpc w zw. par.6 pkt.6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu mając na uwadze, że pozwany wygrała proces w 100%, ponosząc koszty: opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17zł i zastępstwa procesowego w kwocie 3600zł, co daje łącznie kwotę 3617zł.

O kosztach postępowania w II instancji orzeczono na podstawie art.98par.1 i 3 kpc oraz art.13 ust.1 i art.18 ust.2 ustawy o kosztach sądowych

w sprawach cywilnych w zw. par.6 pkt.6 i par.13 ust.1 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Pozwany wygrał postępowanie przed Sądem II instancji w 100%, ponosząc koszty: opłaty od apelacji w kwocie 6932zł i zastępstwa procesowego w kwocie 2700zł, co daje łącznie przyznaną kwotę 9632zł.