Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 sierpnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział 1 Cywilny
w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Wojciech Kościolek
Sędziowie:SSAMaria Kus-Trybek

SSO del. Barbara Baran (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2014 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwaB. l.

przeciwko Międzynarodowemu Portowi Lotniczemu (...) K.
sp. z o.o. w B.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda od postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia
17 marca 2014 r., sygnatura akt I C 1191/11

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Okręgowemu w
Krakowie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie przyznał
Instytutowi (...) z siedzibą w K.
wynagrodzenie w kwocie 3807.16 zł tytułem wynagrodzenia za sporządzoną w
sprawie opinię.

Sąd przytoczył w uzasadnieniu postanowienia wyjaśnienia Instytutu co do
wysokości stawki przyjętej jako koszt godziny pracy. Następnie przytoczył przepisy
regulujące przyznanie wynagrodzenia biegłym i stwierdził, że z kalkulacji
przedstawionej przez Instytut wynika, iż pracochłonność opinii wyniosła 37,5 godzin,
co wiązało się z kosztami dojazdu, przygotowaniem aparatury do pomiarów i
wykonywaniem pomiarów wewnątrz i na zewnątrz, opracowaniem wyników i
weryfikacją protokołu pomiarowego. W ocenie Sądu wysokość żądanej przez Instytut
kwoty odzwierciedla czas i nakład pracy, poświęcony na wykonanie opinii.

W zażaleniu na to postanowienie, zaskarżając je w całości, powód domagał się
jego zmiany i oddalenia wniosku o przyznanie wynagrodzenia Instytutowi.

Zarzucono:

-

przyznanie wynagrodzenia jednostce, która nie była powołana w sprawie jako biegły
a jedynie podnajęta przez wyznaczoną Katedrę Mechaniki i (...) w
K.,

-

naruszenie art. 90 u.k.s.c. przez przyznanie wynagrodzenia w pełnej stawce bez
jakiejkolwiek weryfikacji rachunku złożonego przez Instytut, mimo wątpliwości co do
jego rzetelności,

-

naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez lakoniczne uzasadnienie, uniemożliwiające
merytoryczne odniesienie do stanowiska Sądu.

Żalący się podnosił, iż sąd nie poinformował stron, że jakikolwiek inny
podmiot poza (...) będzie wykonywał w sprawie opinię ani nie wydał postanowienia
w tej kwestii. Poinformował natomiast strony, że koszt opinii będzie wynosił 3100 zł.
Obecnie koszt ten wynosi 6207 zl, w tym 2400 zł dla (...) i 3807.16 zl dla Instytutu.
Strony są narażone na dwukrotne ponoszenie kosztów za tę samą opinię, bowiem
opinia (...) bazuje na badaniach Instytutu.

Ponadto sąd w żaden sposób nie odniósł się do wystawionego rachunku.
Tymczasem rachunek ten jest rażąco zawyżony. Opinia jest jednostronicowym
wydrukiem i w żadnym wypadku jej sporządzenie nie mogło trwać 38 godzin (w tym
opracowanie wyników 13 godzin). Czas dojazdu do badanego miejsca wynosi 22
minuty (odmiennie niż w rachunku), pomiary zaś były wykonywane przez 1.5 godziny
(także odmiennie niż w rachunku). Nadto Instytut wykonał już kilkanaście pomiarów
w analogicznych sprawach i taka powtarzalność musi być także uwzględniona w
wysokości rachunku. Co więcej - opinia (...), znacznie bardziej pracochłonna,
kosztuje mniej, bo 2400 zł.

Powód zakwestionował także stawkę godzinową Instytutu, która w istocie
obejmuje cały szereg składników, podczas gdy powinna być wynagrodzeniem za pracę
biegłych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. art. 291 k.p.c. instytut naukowy lub naukowo-badawczy ma
prawo żądać wynagrodzenia za wykonaną pracę i stawiennictwo do sądu swoich
przedstawicieli. Zasady na których Sąd ustala prawo biegłego (a także instytutu
naukowego) do wynagrodzenia określa art. 89 i następne ustawy z 28 lipca 2005 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167. poz. 1398 ze zm.). Według
tej ustawy wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę określa Sąd z
uwzględnieniem kwalifikacji biegłego, potrzebnego do wydania opinii czasu i nakładu
pracy, a także wysokość wydatków niezbędnych do wykonania zleconej pracy - na
podstawie przedłożonego rachunku. Wymienione kryteria pozwalają na weryfikację
przez Sąd przedłożonego rachunku określającego wysokość wynagrodzenia.

Szczegółowy sposób określania wysokości wynagrodzenia biegłego reguluje
rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie
określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu
dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym
(Dz. U. z 2013 r., poz. 518) wskazując, że podstawą ustalania wynagrodzenia - a taka
sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie - jest stawka za godzinę pracy (§ 2-3). Do
obliczenia stawki przyjmuje się zasadniczo odpowiedni wskaźnik procentowy
odniesiony do kwoty bazowej określonej w § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia. Dla
biegłych posiadających tytuł naukowy profesora wynagrodzenie za godzinę pracy
wynosi 3.7 % podstawy określonej w § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia.

Odnosząc się do zarzutów zgłoszonych w zażaleniu Sąd Apelacyjny stwierdza,
że są one zasadne.

Po pierwsze - z treści niniejszych akt nie wynika, w jakim charakterze
występuje w sprawie przedmiotowy Instytut. W dniu 1 1 kwietnia 2012 r. zostało
wydane postanowienie dowodowe, z którego wynika, że sąd dopuścił dowód z opinii
Katedry Mechaniki i W. Wydziału (...) Mechanicznej i Robotyki
Akademii (...) w K.. Odezwa o wykonanie opinii została
skierowana właśnie do (...). Następnie na k. 274 pojawia się pismo Instytutu o
przewidywanym koszcie pomiarów łącznie w 21 domostwach, o czym sąd
poinformował powoda. Poinformowano powoda także o tym, że sąd już zaakceptował
proponowany koszt opinii, przy czym w zarządzeniu na k. 281 opisano przedmiotowy
Instytut tak, jakby był jednostką organizacyjną Akademii (...).
Tymczasem jest to samodzielna jednostka, będąca instytutem badawczym,
organizacyjnie nie związana z Akademią (...), wykonującą opinię w
niniejszej sprawie.

Po drugie - słusznie podnosi powód, że uzasadnienie zaskarżonego
postanowienia nie pozwala na merytoryczną kontrolę rozstrzygnięcia. Sąd bardzo
ogólnikowo odniósł się do czasu poświęconego na wykonanie pomiarów, nie
analizując czasu przeznaczonego na poszczególne czynności. Co do wysokości stawki
godzinowej, w uzasadnieniu postanowienia brak wywodów w tej kwestii. Sąd jedynie
przytoczył wyjaśnienia Instytutu, ale nie skomentował ich w żaden sposób - z

wysokości kwoty przyznanej Instytutowi wnosić można, że stawka ta została
zaakceptowana, ale nieznane są motywy takiego stanowiska, tym bardziej, że odbiega
ona od stawek wynikających z przepisów cytowanego wyżej Rozporządzenia.

Po trzecie - mimo braku możliwości prześledzenia rozumowania sądu
wyliczone przez Instytut wynagrodzenie wydaje się być zawyżone, a w każdym razie
rachunek budzi wątpliwości zarówno z przyczyn opisanych powyżej, jak z uwagi na
okoliczność, że - jak wynika z treści akt - pomiar wykonywany w tej i innych
sprawach jest czynnością powtarzalną, zarówno sposób postępowania jak i
opracowywania wyników tych pomiarów jest podobny. Musi to być wzięte pod uwagę
przy ocenie pracochłonności opinii. Jak wynika z protokołu pomiaru, byl on
wykonywany pomiędzy godziną 10 a 11.1 1 i nie wynika z dokumentacji, by miało to
miejsce w więcej niż jednym dniu.

W konsekwencji budzą zastrzeżenia poszczególne pozycje kalkulacji z 24
października 2013 r. (k. 349), a w każdym razie sąd się do nich nie odniósł.

Z tych też względów Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżone postanowienie na
podstawie art. 386 § 4 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.