Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 256/12

POSTANOWIENIE

Dnia 26 sierpnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Radomiu IV Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Irena Koś (spr.)

Sędziowie: SO Ewa Kowalik

SO Joanna Kaczmarek-Kęsik

Protokolant: st. sekr. sąd. Aldona Gurtat

po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2014 roku w Radomiu

na rozprawie

sprawy z wniosku J. L.

z udziałem E. L., M. L., K. D., G. T., Z. W., M. J. G., A. M., M. W.

o dział spadku i stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji Z. W.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Lipsku

z dnia 16 sierpnia 2011 roku

sygn. akt I Ns 146/11

postanawia:

oddalić apelację.

IV Ca 256/12

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 16 sierpnia 2011 r. Sąd Rejonowy w Lipsku stwierdził, że spadek po H. L. córce W. i J. zmarłej w dniu 3 września 2007 r. w K. gmina L. i tam też ostatnio stale zamieszkałej na podstawie ustawy nabyli: mąż J. L. w ¼ części, dzieci E. L., M. L., K. D., G. T., Z. W., A. M. w 3/28 częściach każde z nich, wnuki M. W., M. G. w 3/56 częściach każde z nich.

Sąd Rejonowy na podstawie zapewnienia złożonego przez wnioskodawcę oraz odpisów aktów stanu cywilnego ustalił, że spadkodawczyni w dacie śmierci była zamężna z J. L.. Ze związku małżeńskiego posiadała dzieci: E. L., M. L., K. D., G. T., Z. W., A. M., B. W., która zmarła 29 maja 2006 r. pozostawiając córkę M. J. G. i syna M. W.. Wymienieni byli uczestnikami postępowania. Spadkodawczyni dzieci pozamałżeńskich ani przysposobionych nie miała. Nie pozostawiła testamentu. Nikt ze spadkobierców nie odrzucił spadku ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. Zgodnie z ustawą powołani do dziedziczenia są małżonek spadkodawczyni, dzieci i wnuki po zmarłej córce. Małżeństwo spadkodawczyni z J. L. nie zostało rozwiązane przez rozwód, nie była orzeczona separacja.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowił art.931§1i §2 k.c.

Postanowienie Sądu Rejonowego zaskarżyła uczestniczka Z. W. zarzucając:

1.naruszenie art.217§1, art.277, art.232 k.p.c. polegające na pominięciu wyjaśnień i ustaleń istotnej dla sprawy okoliczności, tj. istnienia separacji między wnioskodawcą a spadkodawczynią H. L. a tym samym nieprzeprowadzenie prawidłowego postępowania dowodowego i nierozważenie w sposób bezstronny i wszechstronny /art.233§1 k.p.c./ zeznań uczestników, co doprowadziło do uznania przez Sąd Rejonowy, że wnioskodawca J. L. jest godny dziedziczenia, gdy zebrany materiał dowodowy wskazuje, że wnioskodawca winien zostać uznany za niegodnego dziedziczenia w rozumieniu art.928§1 pkt 1 k.c.,

2.pominięcie w całości zebranego materiału- w postaci wyjaśnień informacyjnych stron, oświadczeń i zarzutów przez nie zgłaszanych- co nie spełnia wymagań zawartych w art.328§2 k.p.c.,

3.naruszenie art.928§1k.c. przez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy z okoliczności przedstawionych przez uczestników wynika, iż J. L. jako osoba pozostająca w separacji ze spadkodawczynią nie powinien nabyć spadku, gdyż znęcał się fizycznie i psychicznie nad cała rodziną w tym także nad swoją żoną.

Wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Lipsku do ponownego rozpoznania ewentualnie o jego zmianę i stwierdzenie nabycia spadku po H. L. z pominięciem J. L..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Ze złożonego w trybie art.671 k.p.c. przez wnioskodawcę zapewnienia wynikało, że spadkodawczyni H. L. nie pozostawiła testamentu. Pozostawienia testamentu przez spadkodawczynię nie zgłosili także uczestnicy postępowania. Prawidłowo zatem Sąd Rejonowy ustalił, że spadek po H. L. dziedziczą spadkobiercy na podstawie ustawy- art.926k.c. Sąd Okręgowy podziela te ustalenia. Stosownie do powołanego już przez Sąd Rejonowy art.931 k.c., w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek /§1/, jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych /§2/. Ustalony przez Sąd pierwszej instancji krąg spadkobierców ustawowych spadkodawczyni oraz wysokość ich udziałów nie narusza powołanych przepisów ustawy.

Z uwagi na zarzuty apelującej co do niegodności dziedziczenia małżonka spadkodawczyni J. L. Sąd Okręgowy zakreślił jej termin na wytoczenie powództwa opartego na art.929 k.c. Uznanie spadkobiercy za niegodnego sąd rozpoznaje bowiem w procesie. Takie stanowisko wyrażone zostało w orzecznictwie w uchwałach Sądu Najwyższego z: 10 maja 1967 r., III CZP 31/67, OSPiKA 1968/3 poz. 53, 6 czerwca 1967 r., III CZP 44/67, OSPiKA 1967/11 poz. 258, 26 lutego 1968 r., III CZP 101/67, OSN 1968, poz. 203/, które Sąd Okręgowy podziela. Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie VI C 62/13 Sąd Rejonowy w Kozienicach oddalił powództwo Z. W. o uznanie J. L. za niegodnego dziedziczenia po H. L.. Wyrok ten jest prawomocny i wiąże Sąd w niniejszej sprawie, stosownie do art.365§1 k.p.c. Zarzuty apelującej w niniejszej sprawie sprowadzające się do kwestionowania ustawowego prawa wnioskodawcy- małżonka spadkodawczyni do dziedziczenia po niej w ¼ części nie mogły zatem odnieść skutku. Ustawowe prawo do dziedziczenia wnioskodawcy nie zostało także wyłączone w następstwie zniesienia ustawowej wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami /obecnie ustanowienia rozdzielności majątkowej/, co nastąpiło na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Lipsku z 26 października 1989 r. w sprawie III RC 284/89. Pomiędzy małżonkami H. L. i J. L. nie została orzeczona separacja przez sąd. Jedynie orzeczenie separacji pomiędzy spadkodawcą a jego małżonkiem przez sąd skutkuje wyłączeniem małżonka z kręgu spadkobierców ustawowych /art.935¹k.c. w związku z art.61⁴§1k.r.o./. Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli orzeczenie sądu o separacji było w chwili otwarcia spadku prawomocne. Pozostawanie małżonków w chwili śmierci jednego z nich w rozłączeniu nie skutkuje wyłączeniem małżonka spadkodawcy od dziedziczenia.

Mając zatem na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na mocy art.385 w związku z art.13§2 k.p.c. oddalił apelację.

/J. K./ /I. K./ /E. K./

IV Ca 256/12

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE