Sygn. akt II AKa 223/13
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 grudnia 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie
Przewodniczący |
SSA Nadzieja Surowiec |
Sędziowie |
SSA Leszek Kulik SSO del. Jerzy Szczurewski (spr.) |
Protokolant |
Monika Wojno |
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku Beaty Kwiećkowskiej, upoważnionej przez Prokuratora Apelacyjnego do udziału w sprawie
po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2013 r.
sprawy I. W.
oskarżonego z art. 278 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Łomży
z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt II K 2/13
I. Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną,
II. Zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych W. P. i K. Z. kwotę 1500 (jeden tysiąc pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego udzielonego w postępowaniu odwoławczym.
III. Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem opłaty za II instancję i obciąża go pozostałymi kosztami procesu za postępowanie odwoławcze.
I. W. został oskarżony o to, że:
- w okresie od 28.02.2005r do 10.04.2012r. w Ł., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru przywłaszczył powierzone środki finansowe należące do Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł., w którym był zatrudniony jako księgowy, w ten sposób, że w okresie od 28.02.2005r do 06.03.2012r dokonywał nieautoryzowanych przelewów z rachunku w/w firmy na swoje rachunki bankowe o nr (...) w Banku (...) S.A., nr (...) w Banku (...) S.A., nr (...) oraz (...) w (...) S.A., nr (...) w (...) Banku S.A. a mianowicie:
w okresie od 28.02.2005r do 06.03.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 210236,3zł pochodzącej z wpłat z rachunku firmy (...) na rachunek o numerze (...) w Banku (...) S.A, którego był dysponentem, tytułem rozliczeń z kontrahentami, wpłat do ZUS, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
w okresie 20.01.2011r do 06.03.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 31469,57 zł pochodzącej z wpłat z rachunku firmy (...) na rachunek o numerze (...) (...) S.A., którego był dysponentem, tytułem rozliczeń z kontrahentami i wpłat do ZUS
w okresie 28.02.2005r do 27.02.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 19479,63 zł pochodzącej z wpłat z rachunku firmy (...) na rachunki o numerach: (...); (...) w (...) S.A., (...); (...) w Banku (...) S.A,; (...) w (...) Banku S.A, których był dysponentem, tytułem dodatkowego wynagrodzenia, czym spowodował straty w łącznej wysokości 261 185,5 zł na szkodę Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł.,
a ponadto przywłaszczył powierzone środki finansowe wartości 338 423,96 zł w ten sposób, że przesyłał kontrahentom firmy Przedsiębiorstwo (...) s.c. w Ł., którzy posiadali zobowiązania wobec w/w przedsiębiorstwa, faktury VAT zawierające numer rachunku (...) - (...) S.A., którego był dysponentem, wskazując go jako rachunek firmy (...)na które kontrahenci w dobrej wierze wpłacali pieniądze, będąc przeświadczeni, iż przelewają środki na rachunek wierzyciela, i tak, działając w ten sposób:
-w okresie od 30.12.2005r do 09.03.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 64.476,10 zł pochodzących z wpłat dokonanych przez P. B. H. (...) w Ł., (...) Ł., ul. (...),
w okresie od 23.03.2011r do 01.02.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 14.824,20 zł pochodzącej z wpłat dokonywanych przez Urząd Miejski w Z., ul. (...) (...) Z.
w okresie od 2010-12-08 - 2011-08-24 dokonał przywłaszczenia kwoty 16.594,36 zł pochodzących z wpłat dokonywanych przez (...) w Sp. z o.o. (...) Ł., ul. (...),
w okresie od 31.07.2007r do 15.02.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 95.158,70 zł pochodzącej z wpłat dokonywanych przez Przedsiębiorstwo (...) w C., (...)-(...) C., ul. (...)
w okresie od 25.11.2009r do 07.03.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 17.994,18 zł pochodzących z wpłat dokonywanych przez (...) w Ł., Plac (...), (...)-(...) Ł.,
w okresie od 24.08.2005r do 22.05.2007r dokonał przywłaszczenia kwoty 52.537,47 zł pochodzącej z wpłat dokonywanych przez Urząd Gminy w C. O., ul. (...),(...)-(...) C.
w okresie od 10.11.2010r do 02.03.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 2750,10 zł pochodzącej z wpłat dokonywanych przez B. F. Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...), ul. (...), (...)-(...) Ł.
w okresie 05.04.2011r do 10.08.2011r dokonał przywłaszczenia kwoty 555,30 zł pochodzącej z wpłat dokonywanych przez firmę (...) w Ł., ul. (...), (...)-(...) Ł.,
w okresie od 03.10.201lr do 16.02.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 2556,51 zł pochodzących z wpłat dokonywanych przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowe (...) Sp. z o. o., ul. (...), (...)-(...) Ł.
w okresie od 10.08.2007r do 21.04.201lr dokonał przywłaszczenia kwoty 11.101,30 zł pochodzącej z wpłat dokonywanych przez firmę (...) Sp. z o. o., ul. (...), (...)-(...) W.
w okresie od 05.12.2007r do 03.02.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 46.049,38 zł pochodzących z wpłat dokonywanych przez firmę PPHU (...) Sp. j., ul. (...), (...) Z.,
w dniu 01.02.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 4920 zł pochodzącej z wpłaty dokonanej przez firmę (...) Sp. z o. o., Al. (...),(...) J.
w dniu 29.12.2010r dokonał przywłaszczenia kwoty 1171,20 zł pochodzącej z wpłaty dokonanej przez firmę (...) Sp. j.,(...), ul. (...), (...) B.,
w dniu 28.01.2010r dokonał przywłaszczenia kwoty 3718,11 zł pochodzącej z wpłaty przez firmę (...) S.A. (...) (...), (...),
w okresie od 07.11.2005r do 14.03.2007r dokonał przywłaszczenia kwoty 3294 zł pochodzącej z wpłat dokonanych przez firmę (...) Sp. z o.o., ul. (...), (...) B.
w dniu 13.02.2009r dokonał przywłaszczenia kwoty 2646,79 zł pochodzącej z wpłaty dokonanej przez firmę (...) ul. (...) (...) S.,
w dniu 08.02.2008r dokonał przywłaszczenia kwoty 3168 zł pochodzącej z wpłaty dokonanej przez Urząd Miasta C., PL. (...), (...) C.,
w dniu 03.01.2012r dokonał przywłaszczenia kwoty 553,50 zł pochodzącej z wpłaty przez firmę (...) na konto (...) w Banku (...) S.A., którego był dysponentem,
powodując opisanym powyższej działaniem łączne straty w wysokości 599.609,46zł, co stanowi mienie znacznej wartości, na szkodę Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł., tj. o czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § l k.k. w zw. z art. 12 k.k..
Sąd Okręgowy w Łomży wyrokiem z dnia 17 czerwca 2013 roku:
I. oskarżonego I. W. uznał za winnego tego, że: w okresie od 28 lutego 2005 r. do 16 kwietnia 2012 r. w Ł. działając w krótkich odstępach czasu i w realizacji z góry powziętego zamiaru:
- zabrał w celu przywłaszczenia środki finansowe należące do Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł., w którym był zatrudniony, w ten sposób, że dokonywał bez zgody i wiedzy wspólników w/w spółki przelewów z rachunku firmy na swoje rachunki bankowe o nr.: (...) w Banku (...) S.A., (...) w Banku (...) S.A., (...) oraz (...) w (...) S.A. i (...) w (...) Banku S.A., a mianowicie:
- dokonał przelewu kwoty 213.078,76 zł z rachunku firmy Przedsiębiorstwo (...) s. c. w Ł. na rachunek o numerze (...), którego był dysponentem, tytułem jakoby rozliczeń firmy z kontrahentami, wpłat do ZUS, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
- dokonał przelewu kwoty 33.817,13 zł z rachunku firmy Przedsiębiorstwo (...) s. c. w Ł. na rachunek o numerze (...), którego był dysponentem, tytułem jakoby rozliczeń firmy z kontrahentami i wpłat do ZUS,
- dokonał przelewu kwoty 19.479,63 zł z rachunku firmy Przedsiębiorstwo
(...) s. c. w Ł. na rachunki
o numerach: (...), (...), (...), (...) i (...), których był dysponentem, tytułem dodatkowego, nienależnego mu wynagrodzenia,
to jest łącznie zabrał w celu przywłaszczenia kwotę 266.375,52 zł,
a ponadto działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził kontrahentów Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł. posiadających zobowiązania wobec wspólników spółki do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, iż przysyłał tymże kontrahentom faktury VAT zawierające numer rachunku bankowego (...) lub (...) w Banku (...) S.A., których był dysponentem, wskazując je jako rachunek firmy (...) i wprowadzając ich w ten sposób w błąd, spowodował, że kontrahenci w dobrej wierze dokonywali wpłat na wskazane konta, będąc przeświadczeni, iż przelewają środki na rachunek wierzyciela, przez co działając na szkodę wspólników Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł. osiągnął nienależną mu korzyść majątkową:
- w kwocie 62.775,16 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez Przedsiębiorstwo (...)w Ł.,(...) Ł., ul. (...),
- w kwocie 14.824,20 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez Urząd Miejski w Z.,
- w kwocie 16.594,36 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez Zakład Usług (...) Sp. z o.o., (...) Ł., ul. (...),
- w kwocie 88.570,70 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez Przedsiębiorstwo (...) w C., (...) C., ul. (...),
- w kwocie 16.718,10 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez (...) w Ł., (...) Ł., Plac (...),
- w kwocie 52.537,47 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez Urząd Gminy w C., (...) C., ul (...),
- w kwocie 3.142,67 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe (...), (...) Ł., ul. (...),
- w kwocie 555,30 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez firmę (...) w Ł., ul. (...) w Ł.,
- w kwocie 2.556,51 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez firmę Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowe (...) Sp. z o. o., (...) Ł., ul. (...),
- w kwocie 11.101,30 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez firmę (...) Sp. z o. o., (...) W., ul (...),
- w kwocie 46.049,38 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez firmę PPHU (...) Sp. j.,(...) Z., ul. (...),
- w kwocie 4.920 zł pochodzącą z wpłaty dokonanej przez firmę (...) Sp. z o.o., (...) (...), Al. (...),
- w kwocie 1.171,20 zł pochodzącą z wpłaty dokonanej przez firmę (...) Sp. j. (...), (...) B., ul (...),
- w kwocie 3.718,11 zł pochodzącą z wpłaty dokonanej przez firmę (...) S.A., (...) K., ul. (...),
- w kwocie 3.294 zł pochodzącą z wpłat dokonywanych przez firmę (...) Sp. z o.o., (...) B., ul. (...),
- w kwocie 2.646,79 zł pochodzącą z wpłaty dokonanej przez firmę (...), (...) S., ul. (...),
- w kwocie 3.168 zł pochodzącą z wpłaty dokonanej przez Urząd Miasta C., (...) C., Pl.(...)
- w kwocie 553,50 zł pochodzącą z wpłaty dokonanej przez firmę (...), (...) Ł., ul. (...).
to jest łącznie wyłudził kwotę 334.896,75 zł,
ponadto dokonał przywłaszczenia pieniędzy należnych wspólnikom spółki, wpłaconych omyłkowo na rachunek bankowy (...) w Banku (...) S.A., którego był dysponentem, przez kontrahentów Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł.,
- w kwocie 6.588,00 zł wpłaconej przez firmę Przedsiębiorstwo (...) w C., (...) C., ul. (...),
- w kwocie 847 zł wpłaconej przez firmę Przedsiębiorstwo (...) w Ł., (...) Ł., ul. (...),
to jest łącznie przywłaszczył kwotę 7.435 zł,
działając w ten sposób w sumie osiągnął korzyść majątkową w kwocie 608.707,26 zł, co stanowi mienie znacznej wartości, na szkodę wspólników Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł., t.j. czynu z art. 278 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za ten czyn z mocy art. 278 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k., art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał go, a z mocy art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności.
II. na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 19 czerwca 2012 r. do 14 września 2012 r.
III. na mocy art. 46 § 1 k.k. orzekł od oskarżonego obowiązek naprawienia w całości wyrządzonej szkody i w związku z tym zasądził od niego na rzecz W. P. i K. Z. – wspólników Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł. kwotę 608.707,26 złotych.
IV. zasądził od oskarżonego 400 zł tytułem opłaty oraz 90 złotych tytułem pozostałych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa, a nadto zasądza od oskarżonego na rzecz W. P. i K. Z. - wspólników Przedsiębiorstwa (...) s. c. w Ł. 3.500 (trzy tysiące pięćset) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem w sprawie pełnomocnika.
Na podstawie art. 425 § 2 i 3 k.p.k. i art. 444 k.p.k. powyższy wyrok w całości na korzyść oskarżonego zaskarżył jego obrońca.
Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:
1. obrazę prawa materialnego tj. art. 12 k.k. poprzez przyjęcie, że oskarżony I. W. w realizacji z góry powziętego zamiaru dopuścił się trzech odrębnych czynów noszących znamiona kradzieży z art. 278 § 1 k.k., wyłudzenia z art. 286 § 1 k.k. i przywłaszczenia z art. 284 § 1 k.k. w sytuacji gdy warunkiem przyjęcia koncepcji czynu ciągłego z art. 12 k.k. jest okoliczność by zachowania składające się na ten czyn ciągły były jednorodne tj. by nie stanowiły one postaci zachowań stanowiących odrębne przestępstwa, a co w przypadku wymienionego oskarżonego, jak wynika z opisu przypisywanego mu czynu, nie zachodzi.
2. obrazę prawa materialnego, tj. art. 278 § 1 k.k. poprzez przyjęcie:
- że oskarżony I. W. zabrał w celu przywłaszczenia środki finansowe należące do Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł. w kwocie łącznej 266 375,52 zł w ten sposób, że dokonał przelewu poszczególnych kwot z rachunku tej firmy na rachunki, których był dysponentem, w sytuacji, gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika by oskarżony był podmiotem sprawczej czynności zaboru stanowiącej konieczną przesłankę dla wypełnienia przestępstwa kradzieży,
- że kwota 19.479,63 zł przelana z rachunku Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł. na rachunki bankowe oskarżonego, których był dysponentem, miała charakter „dodatkowego nienależnego mu wynagrodzenia”, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, by kwoty te mieściły się w pojęciu „cudzej rzeczy ruchomej” z racji braku wyjaśnienia na jakiej podstawie Sąd przyjął, że wynagrodzenie I. W. w wymienionej kwocie miało charakter mu nienależny;
3. obrazę prawa materialnego tj. art. 284 § 1 k.k. poprzez przyjęcie, że oskarżony I. W. dokonał przywłaszczenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 7 435,00 zł omyłkowo przelanych na jego rachunek bankowy pomimo prawidłowo wskazanych rachunków na fakturach, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika by oskarżony miał świadomość co do okoliczności i przyczyn z jakich pieniądze te znalazły się na jego rachunku bankowym.
4. obrazę prawa materialnego, a konkretnie art. 11 § 2 k.k. poprzez przyjęcie jednoczynowej konstrukcji przestępstwa wypełniającego znamiona przepisów ustawy ostatecznie przypisanych I. W., w sytuacji gdy z treści opisu czynu wynika, iż przypisane oskarżonemu przez Sąd działanie miało charakter wielopostaciowy, nie mieszczący się w konstrukcji jednego czynu wypełniającego znamiona przypisanych mu przestępstw z art. 278 § 1 k.k., 286 § 1 k.k. i 284 § 1 k.k..
5. obrazę prawa materialnego tj. art. 294 § 1 k.k. polegającą na zastosowaniu wymienionego przepisu w odniesieniu do przyjętej kwalifikacji, w sytuacji gdy czyny przypisane oskarżonemu I. W. winny być traktowane jako odrębne przestępstwa wypełniające znamiona art. 278 § 1 k.k., 286 § 1 k.k. i ewentualnie art. 284 § 1 k.k. zaś zasadność stosowania art. 294 § 1 k.k. jako typu kwalifikowanego winna być rozważana odrębnie dla każdego z tych przestępstw.
W zakresie przypisanego oskarżonemu czynu z art. 286 § 1 k.k. w ramach konstrukcji czynu ciągłego skarżonemu orzeczeniu zarzucił:
6. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na przyjęciu, iż podmiotem pokrzywdzonym działaniem oskarżonego jest Przedsiębiorstwo (...) s.c. w Ł., jako podmiot „doprowadzony do niekorzystnego rozporządzenia mieniem" w sytuacji gdy faktycznymi podmiotami pokrzywdzonymi są firmy oraz instytucje dokonujące wpłat na rachunki oskarżonego I. W. wskazane w wystawianych, podpisywanych przez (...) spółki (...), a następnie doręczanych tym podmiotom fakturach.
W konsekwencji powyższego orzeczeniu zarzucił:
7. obrazę prawa materialnego tj. art. 46 § 1 k.k. poprzez zobowiązania oskarżonego I. W. do naprawienia szkody w całości przez zapłatę kwoty 608 707,26 zł na rzecz W. P. i K. Z. — wspólników Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł. w sytuacji gdy faktycznym pokrzywdzonym w odniesieniu do kwoty łącznej 334 896,75 zł, uwzględnionej przez Sąd w ramach złożonego wniosku, są podmioty szczegółowo wymienione w opisie czynu — inne aniżeli spółka (...).
Wyłącznie z ostrożności procesowej zaskarżonemu orzeczeniu zarzucam:
8. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary polegającą na orzeczeniu wobec I. W. kary 4 lat pozbawienia wolności co stanowi efekt:
nierozważenia wszystkich okoliczności podmiotowych i przedmiotowych dotyczących oskarżonego,
bezpodstawnego przypisania jako mającej wpływ na wymiar kary okoliczności podjęcia przez I. W. działania zmierzającego do wyegzekwowania za pośrednictwem Sądu Pracy zapłaty należnego mu zaległego wynagrodzenia,
bezpodstawnego, bo nieudokumentowanego w zgromadzonych dowodach, przyjęcia, iż oskarżony: „wykorzystując naiwność swoich pracodawców prowadził życie na wysokim poziomie”,
bezpodstawnym uznaniu, że złożona w trakcie rozprawy przez oskarżonego deklaracja naprawienia szkody ma charakter nieszczery,
bezpodstawne, bo dowodowo nieudokumentowane, przyjęcie jako obciążającej okoliczności, iż umowa o podział majątku wspólnego podpisana przez oskarżonego ze swoją żoną miała charakter: „działań uniemożliwiających odzyskanie szkody” i dotyczyła składników majątkowych pochodzących z rozpatrywanego przestępstwa, w sytuacji gdy składniki majątkowe będące przedmiotem podziału faktycznie zostały nabyte w przeważającej części za środki pieniężne wniesione do związku małżeńskiego wyłącznie przez żonę oskarżonego,
pominięcie przy wymiarze kary jako okoliczności łagodzącej faktu przyznania się do winy przez I. W. i wyrażonej skruchy.
Stawiając powyższe zarzuty, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 1 i 2 k.p.k. obrońca oskarżonego wniósł o:
- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania,
zaś wyłącznie z ostrożności procesowej na wypadek nieuwzględnienia zarzutów z pkt. 1-7:
- o zmianę zaskarżonego wyroku, wymierzenie oskarżonemu I. W. kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz nałożenie na wymienionego obowiązku naprawienia szkody w całości na rzecz podmiotów faktycznie pokrzywdzonych przestępstwami objętymi aktem oskarżenia.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja obrońcy oskarżonego jest niezasadna i to w stopniu oczywistym.
W ocenie Sądu odwoławczego nie tylko zarzuty zawarte w petitum apelacji okazały się nietrafne, ale także, zawarta w uzasadnieniu apelacji, ich argumentacja stanowiąca w istocie zarzut naruszenia prawa procesowego, rażąco wadliwej oceny zgromadzonego materiału dowodowego.
Dlatego Sąd Apelacyjny dostosowując się do systematyki apelacji przyjął odmienną kolejność analizy uznając za konieczne ustosunkowanie się do argumentacji zawartej w uzasadnieniu by następnie ocenić zarzuty zawarte w petitum apelacji.
Argumentacja ta jako pozbawiona racji nie mogła doprowadzić do zmiany wydanego rozstrzygnięcia w kierunku postulowanym przez obronę. Kontrola instancyjna nie potwierdziła bowiem, by postępowanie w niniejszej sprawie było obarczone jakimikolwiek uchybieniami, które mogłyby mieć wpływ na treść wyroku. A już żadną miarą nie można podzielić twierdzenia, iż rozstrzygnięcie to jest wynikiem stosowania „sprawiedliwości na skróty”.
Nie budzi najmniejszych wątpliwości, iż oskarżony I. W. miał dostęp do strzeżonego hasłem i loginem konta internetowego, z którego dokonywano płatności elektronicznej w imieniu spółki (...) oraz, że był jedyną osobą, która w ramach spółki dokonywała przelewów szczegółowo wymienionych w treści postawionych mu zarzutów. Oskarżonego wskazują nie tylko prawidłowo ocenione zeznania pokrzywdzonych W. P. i K. Z., ale przede wszystkim weryfikują i identyfikują go jako sprawcę założone przez niego osobiste rachunki i dokonane na te rachunki wpłaty. Nikt poza oskarżonym przelewów tych dokonać nie mógł i ta ocena, wbrew stanowisku skarżącego, wadą dotknięta nie jest. Przy czym ilość rachunków osobistych początkowo jeden, a następnie kolejne cztery w trzech rożnych bankach dowodzą z jednej strony świadomości oskarżonego co do zaufania jakim darzyli go właściciele spółki i przewidzianego przez niego takiego stanu rzeczy z drugiej konieczności rozdrobnienia efektów finansowych z góry założonej i konsekwentnie realizowanej przestępczej działalności.
Nie można też podzielić argumentacji skarżącego co do przelanej z rachunku firmy na osobiste konta oskarżonego łącznej kwoty 19479,63 zł. uporczywie określanej jako „wynagrodzenie nienależne” co sugeruje konieczność jej oceny w kategoriach ekwiwalentu za pracę. Tak być oceniana nie może. Sąd Apelacyjny wskazuje, iż kwota ta w zarzucie określona została jako „dodatkowe nienależne mu (oskarżonemu) wynagrodzenie”. Bez wątpienia została prawidłowo ustalona jej wysokość. Wynika ze zsumowania kwot z 11-stu przelewów bankowych wskazanych w sprawozdaniu z analizy kryminalnej (k.1394odw.-1396) i szczegółowo poddanych analizie na k.1615odw.-1616 uzasadnienia wyroku. Przelewów bankowych „dublujących” przelewy bankowe z faktycznie należnym i wypłaconym oskarżonemu wynagrodzeniem wskazanym na k.1394. Bez wątpienia zatem kwota 19.479,63 zł. prawidłowo też została nazwana jako dodatkowe nienależne bowiem zdublowane i samowolnie przelane na swoje konto wynagrodzenie.
Poza sporem pozostaje prawidłowość oceny dotyczącej ukrywania przez oskarżonego transakcji poprzez wycinanie ich z wyciągów rachunków bankowych i kserowanie wyciągów z pominięciem tych transakcji celem przedstawienia ich właścicielom spółki. Wynika to wprost z zeznań pokrzywdzonych W. P. i K. Z. potwierdzonych spreparowanym dokumentem zabezpieczonym, wbrew twierdzeniom skarżącego o ich braku, w aktach sprawy na k. 54-56.
Za prawidłowe też należy uznać ustalenia, iż oskarżony zajmował się księgowością spółki dokonując przelewów w trakcie przebywania na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Okoliczności działania oskarżonego w spółce w tym okresie obrazują zeznania pokrzywdzonych. Wynika z nich, iż oskarżony w miarę możliwości już samodzielnego poruszania się, z własnej woli przychodził do firmy celem wypełnienia przelewów dotyczących jedynie cyklicznych należności. Tak właśnie prawidłowo zostały ocenione przez Sąd Okręgowy. Przy czym podkreślenia wymaga fakt, a co Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o sprawozdania z analizy kryminalnej (k.1354-1396), iż w okresie pomiędzy 20.04.2009r., a 16.11.2009r. nie były dokonywane żadne przelewy z rachunku spółki na rachunki oskarżonego, co więcej przez maj i połowę czerwca roku 2009, a więc w okresie gdy oskarżony był unieruchomiony, nie wystawiono żadnej faktury z błędnym numerem. Zarzuty skarżącego w tym przedmiocie trafiają więc w próżnię.
Także do pozostałych podnoszonych w zeznaniach pokrzywdzonych, a kwestionowanych w uzasadnieniu apelacji, okoliczności Sąd Okręgowy odniósł się skrupulatnie, prawidłowo je ocenił i przekonywująco uzasadnił. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie powiódł się więc zabieg skarżącego mający na celu zdyskredytowanie wiarygodności zeznań pokrzywdzonych poprzez twierdzenia, iż jawnie manifestują swoją niechęć do oskarżonego eksponując w swoich zeznaniach bezpodstawne pomówienia oskarżonego. Owe pomówienia materializowały się, zdaniem skarżącego, w przedstawianych przez nich okolicznościach, a mianowicie rozciągnięcia w czasie przestępnego działania co czyniło niemożliwym osobiste dokonywanie przelewów przez oskarżonego. Ponadto w podnoszeniu przez świadka K. Z. okoliczności: wyłącznego podpisywania wszystkich faktur i kwestionowania prawdziwości podpisu na niektórych z nich, każdorazowego osobistego, przy logowaniu się do systemu, „wklepywania” loginu i hasła na prośbę oskarżonego, wreszcie znajomości hasła i loginu oraz posiadania kserokopii kodów dostępu co umożliwiało oskarżonemu dokonywanie przelewów poza siedzibą firmy.
Prawidłowość oceny zeznań pokrzywdzonych dokonaną przez Sąd Okręgowy podkreśla fakt, iż znajdują one pełne odzwierciedlenie w dokonanych przez oskarżonego wpłatach na swoje rachunki. To one wprost weryfikują i identyfikują oskarżonego jako ich wykonawcę.
W konsekwencji należy stwierdzić, że wbrew odmiennej ocenie zawartej w apelacji, nie ma żadnych podstaw ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez Sąd pierwszej instancji oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, ani też poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych w sprawie. Konfrontując bowiem ustalenia faktyczne z przeprowadzonymi na rozprawie dowodami, trzeba stwierdzić, że dokonana przez Sąd Okręgowy rekonstrukcja procederu prowadzonego przez oskarżonego nie wykazuje błędu i jest zgodna z przeprowadzonymi dowodami, którym Sąd Okręgowy dał wiarę i na nich się oparł.
Przechodząc do oceny zarzutów zawartych w petitum środka odwoławczego żadną miarą nie można podzielić żadnego ze wskazanych naruszeń prawa materialnego.
I tak co do obrazy art. 278 § 1 k.k.. Działanie oskarżonego polegające na samowolnym dokonywaniu, bez zgody i wiedzy właścicieli, przelewów z rachunku Przedsiębiorstwa (...) w Ł. na własne rachunki i rozporządzanie nimi wypełnia dyspozycję art. 278 § 1 k.k.. Zagarnięte tym czynem, a przelane na swoje rachunki kwoty 19.479,63 zł i 266.375,52 zł stanowiły „cudze rzeczy ruchome” w rozumieniu przedmiotowego znamienia tego czynu.
I tak kwota 19.479,63 zł wynika ze zsumowania kwot z 11-stu przelewów bankowych wskazanych w sprawozdaniu z analizy kryminalnej (k. 1394odw. – 1396). Przelewów bankowych „dublujących” przelewy bankowe z faktycznie należnym i wypłaconym oskarżonemu wynagrodzeniem wskazanym na k. 1394. Bez wątpienia zatem kwota ta stanowiła „dodatkowe nienależne wynagrodzenie” samowolnie przelane przez oskarżonego na swoje konta.
Z kolei kwota 266.375,52 zł wynika ze zsumowania przelewów tytułem zapłaty dla rzeczywistych kontrahentów spółki zgodnie z wystawionymi fakturami oraz wpłat składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne do ZUS. Pieniądze w w/w kwocie przelewane cyklicznie ze wskazanymi wyżej tytułami przelewów na rachunki, których dysponentem był oskarżony przy prawidłowym wykonaniu operacji bankowej nie miały prawa znaleźć się na tych kontach. Stanowiły „cudze rzeczy ruchome” w rozumieniu przedmiotowego znamienia czynu z art. 278 § 1 k.k. i jako takie zostały samowolnie bez zgody i wiedzy właścicieli spółki przelane przez oskarżonego na jego osobiste konta. A to, że podmiotem sprawczej czynności zaboru tej kwoty był oskarżony wynika wprost z identyfikacji właśnie oskarżonego jako ich właściciela.
Nie można też podzielić stanowiska skarżącego by doszło do obrazy przepisu art. 284 § 1 k.k. Oskarżony I. W., wbrew twierdzeniom skarżącego, dokonał przywłaszczenia środków pieniężnych w łącznej kwocie 7435,00 zł omyłkowo przelanych na jego rachunek bankowy pomimo prawidłowo wskazanych numerów rachunków na fakturach. W ocenie Sądu Apelacyjnego nie budzi najmniejszych wątpliwości, iż oskarżony miał świadomość, że te środki pieniężne wpłynęły na jego konto omyłkowo, a ich przywłaszczenie było umyślnym działaniem oskarżonego. Wynika to z następującej analizy. Po pierwsze kontrahenci, którzy dokonali omyłkowych wpłat wywodzili się spośród kontrahentów, w stosunku do których oskarżony dopuścił się przestępstwa oszustwa (o czym niżej). Byli w posiadaniu konta osobistego oskarżonego jako konta spółki (...)Po drugie samo posiadanie przez nich tego właśnie numeru konta jak i omyłkowe wpływy środków pieniężnych (7435,00 zł.) na to konto oskarżonego było wynikiem i bezpośrednią konsekwencją wcześniejszego działania oskarżonego. Po trzecie czynnością wykonawczą oskarżonego w całym czasookresie popełniania tego czynu było bieżące sprawdzanie stanów poszczególnych kont, ale nie tylko co do wysokości wpływów, ale także rodzajów podmiotów dokonujących poszczególnych wpłat. Był to warunek konieczny gwarantujący z jednej strony powodzenie przestępczego działania z drugiej zaś stanowiący podstawę do podjęcia natychmiastowych ewentualnych przeciwdziałań na wypadek wykrycia procederu. Zatem z dokonywanego przez oskarżonego bieżącego zestawienia i analizy kontrahentów oraz wysokości dokonywanych przez nich wpłat wynika bezsprzecznie, iż oskarżony miał świadomość, które kwoty zostały omyłkowo przelane na jego rachunek bankowy pomimo prawidłowo wskazanych numerów rachunków na fakturach.
Nie można się też zgodzić co do zaistnienia podnoszonego w zakresie przypisanego oskarżonemu czynu z art. 286 § 1 k.k. błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, a szczegółowo opisanego w punkcie 6 apelacji. Wykazywanie prawidłowych ustaleń Sądu Okręgowego w tym przedmiocie jako błędu jest tylko i wyłącznie środkiem do uzasadnienia obrazy art. 46 § 1 k.k., a więc zarzutu sformułowanego w punkcie 7 apelacji.
Ustalenia co do tego, iż faktyczną szkodę poniosło Przedsiębiorstwo (...) s.c. w Ł. są jak najbardziej prawidłowe i wbrew twierdzeniom skarżącego wolne od błędu. Zrodziły się na skutek niezręczności stylistycznej Sądu przy tworzeniu przypisanego zarzutu, a nie faktycznego zaistnienia błędu. Sąd Okręgowy prawidłowo wskazał 18 kontrahentów firmy (...) jako podmioty doprowadzone do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. To one zostały wprowadzone w błąd przez oskarżonego, który przysłał tymże kontrahentom faktury VAT zawierające numery rachunków bankowych, których był dysponentem wskazując je, jako rachunek firmy (...)
Ale nie można nie dostrzegać faktu, iż swoje zobowiązania finansowe kontrahenci ci realizowali w dobrej wierze dokonując wpłat należności na wskazane przez oskarżonego konta w przeświadczeniu, że przelewają środki na rachunek wierzyciela. Prawidłowość dowodzenia i ustaleń Sądu w tym przedmiocie nie budzi wątpliwości. Zwłaszcza, że po stwierdzeniu przestępczej działalności oskarżonego wspólnicy Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł. nie domagali się od żadnego z 18-stu kontrahentów realizacji zobowiązania uznając je za zrealizowane.
Także faktyczną szkodę ponieśli wspólnicy Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł. W. P. i K. Z. i jest to ustalenie ze wszech miar prawidłowe. Jego konsekwencją jest prawidłowe zasądzenie na rzecz w/w także kwoty 334.896,75 zł jako składowej kwoty 608.707,26 zł tytułem naprawienia wyrządzonej tym przestępstwem szkody.
Nie można też podzielić kolejnych zarzutów obrazy art. 12 k.k. oraz art. 11 § 2 k.k. Przypisane oskarżonemu działania stanowią jeden czyn ciągły w rozumieniu art. 12 k.k. Zostały bowiem podjęte z tym samym z góry powziętym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej kosztem wspólników Przedsiębiorstwa (...) s.c. w Ł. poprzez zagarnięcie mienia spółki podejmowanymi w krótkich odstępach czasu zachowaniami wypełniającymi dyspozycję art. 278 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k., art. 284 § 1 k.k.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego jeżeli oskarżony w tym samym czasookresie i w tym samym miejscu w stosunku do tego samego dobra podejmuje czyny o różnej kwalifikacji, które mieszczą się w tym samym celu, to wówczas zachowanie takie można także uznać za jedno przestępstwo.
Sąd ma jednocześnie świadomość, iż u podłoża konstrukcji art. 12 k.k. leży założenie, wedle którego przepis ten ma stanowić podstawę prawnokarnej kwalifikacji jedynie dla jednej kategorii przypadków uznawanych tradycyjnie za faktyczną podstawę tzw. przestępstwa ciągłego. Jest więc w istocie formą „przestępstwa na raty” opartą na konstrukcji tzw. prawnej jedności czynu opierającej się na założeniu, iż kilka czynów (zachowań) podjętych dla realizacji z góry powziętego zamiaru uważa się za jeden czyn zabroniony w znaczeniu prawnym. Ma też świadomość, iż w konstrukcji tej chodzi nie o każdą czynność związaną z popełnieniem przestępstwa, ale o czynność czasownikową, która stanowi rdzeń przestępstwa. Tyle tylko, iż w tym konkretnym stanie faktycznym działania oskarżonego zobrazowane w przypisanym mu zarzucie, wypełniające przecież dyspozycją art. 278 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k., art. 284 § 1 k.k. bezsprzecznie zostały podjęte w tym samym z góry powziętym zamiarze, występowały przemiennie w całym okresie w krótkich odstępach czasu, a zostały jedynie usystematyzowane na potrzeby prawidłowego stworzenia zarzutu.
Dlatego też, i to Sąd Apelacyjny podkreśla z całą mocą, poddając ten czyn ocenie przez pryzmat stawianego zarzutu apelacyjnego i co istotne przy braku apelacji na niekorzyść oskarżonego inne rozwiązanie poza zaakceptowaniem go byłoby uprawianiem czystej i to zupełnie nieuzasadnionej kazuistyki.
Z kolei co do obrazy art. 11 § 2 k.k. stwierdzić należy, że jeżeli sprawca w tym samym czasie (czasookresie) i w tym samym miejscu w stosunku do tego samego dobra podejmuje czyny o różnej kwalifikacji, które mieszczą się w tym samym celu, to wówczas zachowanie takie można także uznać za jedno przestępstwo.
W przedmiotowej sprawie można zatem zasadnie stwierdzić, iż oskarżony realizując przyjęty sposób działania w ustalonym celu, wykonał dwa lub więcej zachowań w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, stanowiących czyn ciągły.
Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 294 § 1 k.k. należy stwierdzić, iż zarzut ten musi być uznany za niedopuszczalny, a to z uwagi na nałożony na obrońcę, w treści art. 86 § 1 k.p.k. bezwzględny obowiązek działania wyłącznie na korzyść oskarżonego. Żądanie obrońcy zamieszczone w punkcie 5 apelacji jest natomiast żądaniem jednoznacznie skierowanym na niekorzyść oskarżonego. Jest zatem sprzeczne z prawem, niedopuszczalne i jako takie nie może podlegać rozpoznaniu przez Sąd odwoławczy. Nie budzi bowiem wątpliwości, iż przyjęcie przez Sąd orzekający kwalifikacji prawnej czynu z art. 12 k.k. i uznanie przypisanych oskarżonemu zachowań za jeden czyn zabroniony jest rozstrzygnięciem korzystniejszym dla oskarżonego niźli przypisywanie mu odrębnych przestępstw, wymierzenie za nie kar jednostkowych i orzekanie następnie w myśl art. 85 k.k. kary łącznej.
Analizując orzeczenie o karze wymierzonej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwo, Sąd odwoławczy stwierdza, że kara ta czyni zadość wymogom, które określa przepis art. 53 k.k. Przesłanki, którymi kierował się Sąd Okręgowy orzekając w tym zakresie, zaprezentowane zostały w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia, w którym wiele miejsca Sąd poświęcił przedstawieniu właściwości i warunków osobistych oskarżonego I. W.. Stopień społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu przestępstwa został prawidłowo oceniony przez Sąd orzekający i w powiązaniu ze stopniem zawinienia oraz właściwościami i warunkami osobistymi oskarżonego trafnie ukształtował wymiar orzeczonej wobec tego oskarżonego kary. W konsekwencji wskazać należy, że także w zakresie orzeczenia o karze brak było podstaw do dokonywania jakiejkolwiek korekty. A już podstawą do takowej nie mogła być argumentacja zarzutu sformułowanego w punkcie 8 apelacji mająca charakter polemiki i to polemiki całkowicie nieuzasadnionej. Nie zachodzi konieczność jej przytaczania bowiem sprowadziłoby się to do powielenia argumentacji Sądu I instancji, a tę Sąd Odwoławczy w pełni popiera i akceptuje. Bez wątpienia przyznanie się oskarżonego do winy było jedynie werbalne, a okazana skrucha i nie znalazła żadnego przełożenia na jakiekolwiek działania nakierowane na naprawienie wyrządzonej szkody. Wprost przeciwnie, co Sąd Okręgowy prawidłowo wychwycił i ocenił, działania oskarżonego nakierowane były na wyzbycie się majątku i tym samym uniemożliwienie pokrzywdzonym odzyskania szkody. Zestawienie dat wykrycia „działalności” oskarżonego przez pokrzywdzonych i zawarcia przez oskarżonego umowy o podział majątku wspólnego (k.1531-1532) jest bezdyskusyjnie znamienne aczkolwiek wymaga jeszcze argumentacji. Natomiast bezdyskusyjne i skrajnie cyniczne pozostaje dalsze zachowanie się oskarżonego zmierzające do sprzedaży (w tej dacie części majątku żony objętego w/w umową) samochodu (...).
Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.
O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. w tym o opłacie podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.
J.