Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział II Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia SO Beata Stachowiak (spr.)
Sędziowie Sędzia SO Jarosław Jaroń

Sędzia SO Katarzyna Wręczycka

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2014 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z wniosku E. L.

przy udziale T. K., I. K., B. K.

o zniesienie współwłasności nieruchomości

na skutek apelacji uczestników postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia -Fabrycznej we Wrocławiu

z dnia 11 października 2013 r.

sygn.akt I Ns 796/09

postanawia:

I. zmienić zaskarżone postanowienie w VIII w ten sposób ,że zasądzić od

wnioskodawczym E. L. na rzecz uczestników T. K. i I. K. kwotę 4 093,20zł (cztery tysiące dziewięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia groszy) wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości; zmienić je także w pkt X w ten sposób ,że zasądzić od wnioskodawczym E. L. na rzecz uczestnika B. K. kwotę 19 101,60 zł (dziewiętnaście tysięcy sto jeden złotych i sześćdziesiąt groszy) wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości, nie naruszając dalszych rozstrzygnięć obu tych punktów ;

II.  oddalić apelację T. K. i I. K. w pozostałym zakresie ;

III.  zasądzić od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika B. K. kwotę 2 156 zł kosztów postępowania apelacyjnego ;

IV.  zasądzić od uczestników postępowania T. K. i I. K. solidarnie na rzecz wnioskodawczyni 1800 zł kosztów postępowania apelacyjnego .

Sygn. akt II Ca 133/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu w postanowieniu z dnia 11 paź­dziernika 2013 r. w punkcie I zniósł współużytkowanie wieczystej nieruchomości niezabu­dowanej działki gruntu nr (...), obręb S. położonej we W. przy ul. (...), opisanej w księdze wieczystej nr (...) o pow. 0,1137 ha o wartości 394 700 zł, której współużytkownikami wieczystymi gruntu w udziałach wynoszą­cych po 1/2 części są: wnioskodawczyni i uczestnik B. K. przez przyznanie tego prawa w całości wnioskodawczyni E. L., w punkcie II zniósł współużytkowanie wie­czyste nieruchomości gruntowej działki gruntu nr (...), obręb S., o pow. 0,1104 ha, zabudowanej budynkiem głównym i budynkiem wiaty, położonej we W. przy ul. (...), opisanej w księdze wieczystej nr (...) prowadzonej przez Wydział IV Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu, której współ­właścicielami budynku i współużytkownikami wieczystymi gruntu w udziałach wynoszących po 1/2 są wnioskodawczyni E. L. i uczestnicy T. K. i I. K. - na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej przez podział na dwie nierucho­mości według projektu biegłego mgr inż. R. M. zawartego w opinii z 28 paź­dziernika 2010 r. na k. 249-251 i biegłego mgr M. A. (1) w opinii z dnia 6 sierp­nia 2012 r. na k. 638-639 dotyczącej nieruchomości budynkowej oraz według projektu po­działu nieruchomości gruntowej sporządzonego przez biegłego mgr inż. J. P. z 29 września 2012 ^zamieszczonego na k. 960 ze wzmianką o jego przyjęciu przez państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, które to opinie stanowią integralną część postanowienia, w punkcie III przyznał wnioskodawczyni E. L. na wyłączną własność nieruchomość bu­dynkową składającą się z: pomieszczenia piwnicznego magazynu o pow. 36,5 m , pomiesz­czeń parteru części socjalnej o pow. 7,9 m ^{( 2)}, sali sprzedaży o pow. 42,7 m ^{( 2)}, magazynu o pow. 56,5 m i pomieszczenia poddasza magazynu o pow. 97,7 m , tj. nieruchomość budynkową o łącznej pow. 241,30 m ^{( 2)} oraz część budynku wiaty o pow. 96 m ^{( 2)} - oznaczoną literą (...) w projekcie biegłego mgr inż. R. M. oraz użytkowanie wieczyste działki gruntu o pow. 0,0451 ha oznaczonej, jako działka gruntu nr (...) o wartości 588.300 zł, w punkcie IV przyznał uczestnikom T. K. i I. K. na prawach wspól­ności majątkowej małżeńskiej nieruchomość budynkową składającą się z pomieszczeń piw­nicznych magazynu o pow. 112,3 m ^{( 2)}, pomieszczenia w części frontowej budynku o pow.

30,08 m ², pomieszczeń parteru magazynu o pow. 115,3 m ² i pomieszczenia w części fronto-

wej o pow. 13 m ² , pomieszczenia piętra w części frontowej o pow. 47,3 m ² i pomieszczę

poddasza magazynu o pow. 115,3 m ^{( 2)} i w części frontowej o powierzchni 20,4 m ^{( 2)}, tj. nieru­chomość budynkową o łącznej pow. 444,7 m ^{( 2)} oraz część budynku wiaty o pow. 97,8 m ^{( 2 )}oznaczoną literą A w projekcie biegłego mgr inż. R. M. oraz użytkowanie wieczyste działki gruntu o pow. 0,0653 ha oznaczonej, jako działka gruntu nr (...) o wartości 816.200 zł, w punkcie V zasądził od uczestników T. K. i I. K. na rzecz wnioskodawczyni dopłatę w kwocie 113.950 zł płatną w 4 ratach po 28.487,50 zł kwartalnie, począwszy od pierwszej raty płatnej w terminie trzech miesięcy od daty uprawomocnienia postanowienia - z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności, w punkcie VI zasądził od wnioskodawczyni E. L. na rzecz uczestnika B. K. spłatę w kwocie 197 350 zł płatną w następujący sposób: 1 rata w kwocie 100 000 zł w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia postanowienia, 2 rata w kwocie 97 350 zł płatna w terminie jednego roku od daty uprawomocnienia postanowienia - z usta­wowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności, w punkcie VII zasądził od wniosko­dawczyni E. L. na rzecz uczestników T. K. i I. K. 6 139,80 zł wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości opisanej w punkcie I postanowie­nia, w punkcie VIII dalej idące żądanie uczestników T. K. i I. K. oddalił, w punkcie IX zasądził od wnioskodawczyni E. L. na rzecz uczestnika B. K. 28 652,40 zł wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości opisanej w punkcie I postanowienia, w punkcie X dalej idące żądanie uczestnika B. K. oddalił, w punkcie XI zasądził na rzecz wnioskodawczyni od uczestnikówT. K. i I. K. -685,29 zł oraz od uczestnika B. K. -685,29 zł kosztów postępowania.

Sąd ustalił, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania T. K. prowadzili działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej pod nazwą (...). Jako wspólnicy spółki cywilnej nabyli nieruchomości położone we W. przy ul. (...), składające się z działek o nr (...) obręb S., o pow. odpowiednio 0,1104 ha i 0,1137 ha, dla których Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgi wieczyste o nr (...) i (...). Nieruchomości położone sana obszarze istnie­jącej zabudowy przemysłowo-usługowej, ograniczonym ul.(...). Dojazd do działek nr (...) możliwy z drogi o nawierzchni nieutwardzonej, stano­wiącej ul. (...). Odległość od ul. (...) wynosi około 200 m.

W dacie nabycia przez strony nieruchomości, działka nr (...) była zabudowana fundamentami z wyznaczonymi częściami socjalnymi i piwnicami. Wspólnicy ukończyli wspólnie budowę

budynku w 1999 r. Nieruchomość stanowiąca działkę nr (...) pozostała niezabudowana, a nie­ruchomość stanowiąca działkę nr (...) została zabudowana dwoma budynkami: budynkiem głównym oraz budynkiem wiaty. Do działek przylega działka Gminy W. użytkowana bezumownie przez strony o nr(...). Wnioskodawczyni uiszcza odszkodowanie za bezumow­ne korzystanie z zajętej części tej działki w wysokości 0,50 zł za lm ^{( 2)}. Działka gmina nie ma dostępu do drogi publicznej, jest nieutwardzona. Umowa spółki cywilnej została rozwiązana w 2001 r. z powodu nieporozumień między wspólnikami i różnych wizji wspólnej działalno­ści gospodarczej. Strony podzieliły się majątkiem spółki i wymagalnymi zobowiązaniami. Po rozwiązaniu umowy spółki postawiono ściankę działową w budynku położonym na działce nr (...) odgradzając jego jedną część hali magazynowej od drugiej. Po połowie podzielono także powierzchnię dobudowanego do budynku magazynu. Wnioskodawczyni zajęła część budynku z wyjściem na działkę nr (...) i rozpoczęła w tej części prowadzenie własnej działalności go­spodarczej pod nazwą (...). Wjazd na zajmowaną przez wnioskodawczynię część dział­ki nr (...) odbywa się przez działkę nr (...). Druga część budynku została wynajęta przez uczestnika spółce założonej przez uczestniczkę i K. O. o nazwie (...). Wjazd odbywał się od ulicy (...), uczestnicy korzystali z pasa działki nr (...). Z powodu konfliktu z wnioskodawczynią i dla potrzeb prowadzonej działalności gospo­darczej uczestnicy nabyli działkę nr (...) przylegającą do działki nr (...) i w ten sposób zapew­nili sobie odrębny od przejścia przez działkę nr (...) dostęp do drogi publicznej. Strony nie korzystały z pomieszczeń piwnicznych z powodu ich ciągłego zalewania wodami gruntowymi lub opadami atmosferycznymi. Wnioskodawczyni zajęła część działki nr (...) i korzystała z niej, jako placu manewrowego dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. W 2003 r. uczestnik ogrodził część działki nr (...) (odpowiadającą 1/3 części powierzchni całej działki). Korzystał z ogrodzenia, jako miejsca do umieszczania reklam prowadzonej działalności go­spodarczej, przechowywał palety, towary, drewno. Wnioskodawczyni i uczestnicy zawarli odrębne umowy ubezpieczenia nieruchomości w zakresie zajmowanych części nieruchomo­ści. Najemca części działki - spółka (...) - zawarła umowę ubezpieczenia składo­wanego materiału budowlanego. W okresie po rozwiązaniu umowy spółki i po dokonaniu podziału do korzystania działki nr (...) stan wykończenia budynków i zagospodarowania tere­nu części zajmowanej przez wnioskodawczynię był następujący: brak części tynków ze­wnętrznych elewacji przy linii podziału budynku od strony ul. (...), wykonane rynny i rury spustowe, wykonane okapniki, wykonany cokół od strony działki (...), wykonana stolar­ka drzwiowa zewnętrzna, wykonana stolarka okienna, betonowe posadzki w częściach maga­zynowych oraz w części handlowej i socjalnej, brak tynków wewnętrznych w częściach ma

gazynowych, wykonane tynki wewnętrzne ścian w części socjalnej i handlowej, brak tynków sufitów w częściach magazynowych, w części handlowej i socjalnej sufit i ścianki z płyt gip-sowo-kartonowych ocieplony wełną mineralną z powodu braku instalacji co. w całym bu­dynku ogrzewanie elektryczne, instalacja elektryczna oświetleniowa i gniazd wtykowych wy­konana w pomieszczeniu handlowym i socjalnym w pozostałej części instalacja elektryczna rozprowadzona tymczasowo, wykonane przyłącze instalacji elektrycznej. Zagospodarowanie działki na średnim poziomie, teren utwardzony od strony ul. (...), działka nr (...), ogrodzenie od strony ul. (...). Stan wykończenia budynków i zagospodarowania tere­nu części zajmowanej przez uczestników był wówczas następujący: brak tynków elewacji zewnętrznej i ocieplenia od strony działki (...) i od strony ul. (...), brak rynien i rur spustowych, brak okapnika, brak cokołu, brak stolarki drzwiowej zewnętrznej, wykonana stolarka okienna w części biurowej z pcv, podłogi i posadzki betonowe w częściach magazy­nowych i na poziomie II części biurowej, płytki na podłodze w podpiwniczonej części biuro­wej, panele podłogowe bez wykończenia na poziomie I, brak tynków wewnętrznych na ścia­nach w częściach magazynowych, tynki wewnętrzne i powłoki malarskie w części biurowej na poziomie II w stanie surowym, instalacja elektryczna oświetleniowa i gniazd wtykowych wykonana w pomieszczeniach biurowych i socjalnych, instalacja elektryczna w pozostałej części rozprowadzona tymczasowo. Teren działki niezagospodarowany i bez utwardzenia. Podatek od nieruchomości i opłatę za użytkowanie wieczyste gruntu strony podzieliły po po­łowie. Gmina W. odrębnie dochodzi należności od współwłaścicieli. Wnioskodawczyni jest obciążana podatkiem od nieruchomości wyliczonym od gruntu o pow. 1.105,50 m ² i za część budynku o powierzchni 253 m ². Wysokość opłat za użytkowanie wieczyste wynosi

3 630,61 zł. Dnia 13 maja 2006 r. wybuchł pożar w obrębie budynku posadowionego na działce nr (...), spalił się cały dach, pokrycie dachowe, strop został odsłonięty, ściany nie ule­gły zniszczeniu, ale pomieszczenia zostały zalane w trakcie akcji Straży Pożarnej. Po akcji Straży Pożarnej wnioskodawczyni częściowo usunęła ogrodzenie uczestnika na działce nr (...). Uczestnik miał dostęp do części działki nr (...) do maja 2012 r. W 2003 r. postawił płot od­dzielający obszar około 1/3 całej powierzchni działki nr (...) od reszty zajmowanego przez wnioskodawczynię terenu. Na zagrodzonym terenie uczestnicy przechowywali palety, na ogrodzeniu umieszczali reklamy własnej działalności gospodarczej. W 2006 r. płot został czę­ściowo zwinięty, ostatecznie w 2010 r. całkowicie rozebrany. Zajmowany przez uczestników teren odróżniał się od pozostałej części działki nr (...), w 2012 r. wnioskodawczyni przewiozła wszystkie rzeczy uczestników na działkę nr (...) i zajęła resztę placu. Od maja 2012 r. cała działka nr (...) jest wykorzystywana przez wnioskodawczynię na potrzeby prowadzonej dzia

łalności gospodarczej. Nieruchomość stanowiąca działkę nr (...) jest niezabudowana, a nieru­chomość stanowiąca działkę nr (...) jest zabudowana dwoma budynkami: budynkiem głów­nym oraz budynkiem wiaty. Część oznaczona na szkicu literą A jest obecnie użytkowana przez uczestników postępowania I. K. i T. K., natomiast część oznaczona na szkicu literą (...) jest użytkowana przez wnioskodawczynię E. L.. Część oznaczona literą A oddzielona jest od budynku (...) ścianami murowanymi na parte­rze oraz na piętrze. Piwnice znajdujące się pod budynkami głównym użytkowane są wspólnie. W celu spełnienia warunków ujętych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu podziałów nieruchomości umożliwiających podział budynku w nie­ruchomości znajdującej się na działce (...) należało wymurować ścianę w piwnicy oddzielają­cą dwa pomieszczenia w odległości zaznaczonej na szkicu nr 3, w celu umożliwienia wejścia do oddzielonego pomieszczenia dla części A, wykonać otwór drzwiowy w miejscu 1 orien­tacyjnie wskazanym na szkicu nr 3 lub w miejscu 2 wskazanym na szkicu nr 3. Na roboty te zgodnie z prawem budowlanym wymagane jest pozwolenie na budowę. Ponadto należało wybudować ścianę pod dach (ogniomur) w miejscu wskazanym na szkicu nr 2, wykonać od­dzielną instalację elektryczną dla wydzielonych części piwnic. Tak dokonane prace budowla­ne umożliwią fizyczny podział budynków, linia podziału przebiegać będzie przez ściany od­dzielające pomieszczenia użytkowane przez strony. Na podstawie zawartego w postanowieniu wstępnym upoważnienia do wykonania prac umożliwiających podział fizyczny działki nr (...), uczestnik T. K. zlecił sporządzenie projektu wymurowania ściany w piwnicy oddzielającej dwa pomieszczenia, wykonanie otworu drzwiowego w piwnicy i wymurowanie ścianki ponad dach - ogniomuru, według szkicu nr 3 opinii biegłego R. M.. Projekt został sporządzony przez architekta z uprawnieniami budowlanymi dr inż. P. O.. Wszystkie zaprojektowane prace zostały wykonane. Działka nr (...) obecnie jest w całości użytkowana przez wnioskodawczynię i związana jest gospodarczo z zajmowaną przez nią częścią budynku jak i wjazdem z ul. (...). Zabudowę działki nr (...) obręb S. stanowi budynek magazynowy z częścią socjalną i handlową w części pod­piwniczony z poddaszem użytkowym. Budynek o konstrukcji tradycyjnej wzniesiony w la­tach 90-tych z poddaszem użytkowym częściowo podpiwniczony. Ławy fundamentowe wy­lewane żelbetonowe. Ściany fundamentowe z bloczków betonowych i cegły ceramicznej. Ściany konstrukcyjne z bloczków gazobetonowych i pustaków żużlobetonowych. Ścianki działowe z cegły ceramicznej i bloczków gazobetonowych. Stropy żelbetonowe prefabryko­wane typu (...). Schody żelbetonowe. Dach wielospadowy o konstrukcji drewnianej, kryty blachą Stan techniczny elementów konstrukcyjnych przed pożarem dobry. Stan za

awansowania około 70 %. Budynek wiaty magazynowej o konstrukcji stalowej. Ściany z pu­staków żużlobetonowych i bloczków gazobetonowych. Dach o konstrukcji stalowej, kryty blachą. Brama wjazdowa stalowa rozwierna. Elewacja brak tynków wewnętrznych i ze­wnętrznych. Brak rozprowadzonej instalacji elektrycznej. Wnioskodawczyni zajmuje budy­nek główny o łącznej pow. 241,3 m ², w którego skład wchodzą: część socjalna na parterze o pow. 7,9 m ², sala sprzedaży na parterze o pow. 42,7 m ², magazyn na parterze o pow. 56,5 m ², magazyn na poddaszu o pow. 97,7 m ² , magazyn w piwnicy o pow. 36,5 m ² . Natomiast zaj-

mowany przez wnioskodawczynię magazyn w budynku wiaty ma pow. 96,0 m ² . Uczestnicy

postępowania zajmują budynek główny o łącznej pow. 444,7 m ² oraz budynek wiaty o pow. 97,8 m ². W skład budynku głównego zajmowanego przez uczestników wchodzą: magazyn na

parterze o pow. 115,3 m ², magazyn na poddaszu o pow. 105,6 m ², magazyn w piwnicy o pow.

112, 3 m ², część frontowa piwnicy o pow. 30,8 m ², część frontowa na poziomie 0 o pow. 13,0

m ^{( 2)}, część frontowa na poziomie „1" o pow. 47,3 m ^{( 2)}, część frontowa na poziomie „2" o pow. 20,4 m ^{( 2)}. Wartość rynkowa zabudowanej części nieruchomości działki (...) pozostającej we władaniu wnioskodawczyni określona podejściem porównawczym metodą korygowania ceny średniej na poziomie cen z sierpnia 2012 r. według stanu na dzień ustalenia sposobu korzysta­nia wynosi 616 200 zł, natomiast według cen z sierpnia 2013 r. - 588 300 zł. Wartość rynko­wa zabudowanej części nieruchomości pozostającej we władaniu uczestników postępowania określona podejściem porównawczym metodą korygowania ceny średniej na poziomie cen z sierpnia 2012 r. a według stanu na dzień ustalenia sposobu korzystania wynosi 860 200 zł, natomiast według cen z sierpnia 2013 r. - 816 200 zł. Wartość rynkowa prawa użytkowania wieczystego działki nr (...) określona podejściem porównawczym metodą korygowania ceny średniej na poziomie cen z sierpnia 2012 r. wynosi 410 300 zł, natomiast według cen z sierp­nia 2013 r. - 394 700 zł. Wartość rynkowa prawa użytkowania wieczystego części (...) działki nr (...) określona podejściem porównawczym metodą korygowania ceny średniej na poziomie cen z sierpnia 2012 r. wynosi 241 800 zł, natomiast według cen z sierpnia 2013 r. - 232 600 zł. Wartość rynkowa prawa użytkowania wieczystego części (...) działki nr (...) określona podej­ściem porównawczym metodą korygowania ceny średniej na poziomie cen z sierpnia 2012 r. wynosi 149 200 zł, natomiast według cen z sierpnia 2013 r. -143 200 zł. Biegły uwzględnił nakłady związane z podziałem nieruchomości: na ściany dzielące budynek na dwie części, schody na poddasze w części wnioskodawczyni, wyrównanie i utwardzenie terenu działki nr (...), wykonanie przyłącza energetycznego, wykonanie schodów i rampy, wybicie otworów okiennych i drzwiowych, drzwi wejściowe i okno, wykonanie elewacji elektrycznej, bramę wjazdową utwardzenie placu pod oknami w różnicy wartości współczynników korygujących

zagospodarowanie działki w części wnioskodawczyni i uczestników. Wnioskodawczyni po­niosła nakłady na nieruchomość wspólną - działkę nr (...), w wysokości 133 075,05 zł i 1739,65 zł, natomiast uczestnicy ponieśli nakłady na nieruchomości wspólne w wysokości 112 537,33 zł. Dnia 31 lipca 2012 r. uczestnicy postępowania I. K. i T. K. sprzedali B. K. udział wynoszący 1/2 w prawie użytkowania wieczystego do dnia 20 grudnia 2088 r. niezabudowanej działki gruntu nr (...) obręb S. o pow. 0,1137 ha stanowiącej własność Gminy W., położonej we W.przy ul. (...), powiat (...), woj. (...), objętej księgą wie­czystą nr (...). Wnioskodawczyni jest w stanie spłacić kwotę 100 000 zł w trzech ratach, po trzy miesiące ze środków pochodzących z kredytu na cele związane z pro­wadzoną działalnością gospodarczą. Stawki czynszu dzierżawnego gruntów będących wła­sności lub w użytkowaniu wieczystym Gminy W. określa zarządzenie nr (...) Pre­zydenta W. z 1 lutego 2010 r. Zgodnie z tabelą stawek nr 1 pkt. 4 stanowiącą załącz­nik nr 1 do zarządzenia, miesięczne stawki za dzierżawę nieruchomości na cele handlowe: parkingi, place manewrowe, szkoły nauki jazdy (związane z działalnością zarobkową) wyno-szą6 zł za lm ^{( 2)}.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd pierwszej instancji uznał żądanie zniesie­nie współwłasności prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości - działki nr (...), obręb S. przy ul. (...) we W. i położonej w są­siedztwie, zabudowanej budynkiem i wiatą nieruchomości działki nr (...) przy ul. (...) we W. za zasadne .Dokonując zniesienia współużytkowania wieczystego nieru­chomości obejmującej działkę nr (...) Sąd Rejonowy kierował się ostatecznym stanowiskiem współwłaścicieli i przyznał tę działkę w całości wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty na rzecz uczestnika postępowania B. W. nieruchomości została ustalona na podstawie opinii biegłego M. A. (1) z 6 sierpnia 2012 r., zaktualizowanej opinią uzupełniającą z 14 sierpnia 2013 r. i nie była kwestionowana przez strony .

Zgodnie ze stanowiskiem stron zniesienie współużytkowania wieczystego działki nr (...) oraz współwłasności znajdującego się na tej działce budynku nastąpiło poprzez podział fizyczny tych nieruchomości ,w budynku przeprowadzony wzdłuż jego płaszczyzny pionowej w wyni­ku, którego powstały dwie działki tj .działka nr (...) zabudowane odrębnymi od gruntu budynkami Wartość tych także została ustalona na podstawie opinii biegłego M. A. z 6 sierpnia 2012 r., zaktualizowanej opinią uzupełniającą z 14 sierpnia 2013 r. Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił przy tym licznych zarzutów uczestników postępowania I. K. i T. K. wobec wyceny działki nr (...) . Zdaniem Sądu

Rejonowego uczestnicy niezasadnie podnosili brak uzasadnienia wyboru podejścia porów­nawczego i metody wyceny poszczególnych nieruchomości przy całkowitym pominięciu in­nych możliwości ustalenia wartości nieruchomości, niewłaściwy dobór obszarów oraz nieru­chomości do przeprowadzonych badań porównawczych, błędne ustalenie powierzchni budyn­ku głównego, brak uwzględnienia w wynikach przeprowadzonej wyceny stanu zaawansowa­nia budowy poszczególnych części nieruchomości według stanu z dnia podziału do korzysta­nia, brak całościowej analizy materiału dowodowego. Biegły szczegółowo i wyczerpująco odniósł się do tych zarzutów w opinii uzupełniającej z 9 listopada 2012 r. wskazując, że po­dejście kosztowe nie doprowadziłoby do wyceny wartości rynkowej, ale wartości odtworze-niowej. Brak dostępu do dokumentów źródłowych uniemożliwił biegłemu zastosowanie po­dejścia dochodowego. Odnosząc się do pozostałych zarzutów powołał się na poczynione ze stronami uzgodnienia, co do stanu nieruchomości z daty dokonania podziału do korzystania. W odniesieniu do możliwości zastosowania innej metody wyceny, biegły wskazał na brak możliwości określenia wartości rynkowej według stanu na dzień aktualny z uwagi na brak transakcji, których przedmiotem były nieruchomości po pożarze i mieszanym przez wzgląd na wnioski wynikające z opinii biegłego z zakresu budownictwa z 28 listopada 2011 r. i opinii uzupełniającej z 13 lutego 2012 r. Wartość rynkową przedmiotów wyceny określił według stanu na ustalenie podziału do korzystania (2001 r.) i aktualnych cen rynkowych. Uzasadnia­jąc powyższe rozwiązanie biegły wskazał na fakt ponoszonych przez strony nakładów na czę­ści przeznaczona im do wyłącznego korzystania, które będą zajmować po dokonanym podzia­le. Przyjęcie stanu nieruchomości na dzień ustalenia sposobu korzystania uwzględnia przy tym różnice w stanie technicznym części wnioskodawczyni i uczestników. I tak biegły uwzględnił negatywny wpływ stanu technicznego budynku, jego układu funkcjonalnego, nie­zadowalającej struktury powierzchni budynku głównego i zagospodarowania działki (wymu­szające nakłady) na wartość rynkową działki nr (...) w ramach różnicy wartości współczyn­ników korygujących. Pozostałych, zgłoszonych do rozliczenia przez strony nakładów, biegły nie wyliczył podnosząc, że były czynione w późniejszym okresie, bądź to w związku z likwi­dacją skutków pożaru, bądź dla potrzeb prowadzonej przez każdą ze stron działalności gospo­darczej. Sąd podkreślił przy tym wyjaśnienia biegłego ,z który wynika ,iż różnica w wartości części działki nr (...) na korzyść części zajmowanej przez uczestników wynika z różnicy po­wierzchni części wnioskodawczyni i uczestników. Wbrew zarzutom uczestników biegły uwzględnił przy wycenie różnice w stanie zagospodarowania gruntu, istniejących przyłączach w ramach współczynników korygujących - na minimalnym poziomie przy wycenie części uczestników i wyższym przy wycenie części wnioskodawczyni. Odpierając zarzut niewłaści

wego doboru nieruchomości do porównania biegły powołał się na zestawienie zawarte na stronie 18 opinii głównej, z którego wynika, że stan techniczny budynków mieścił się w prze­dziale od, 50 do 90 %, zatem był skorelowany ze stanem zabudowań na dzień podziału do korzystania (70 %). Biegły powołał się na uwzględnienie nakładów w ramach atrybutów ce­notwórczych. Wobec szczegółowego omówienia podstaw wydanej w sprawie opinii, wyczer­pującego ustosunkowania do zarzutów uczestników, Sąd Rejonowy uznał, że opinie biegłego M. A. (1) są w pełni przydatne i trafnie określają wartość przedmiotu zniesienia współwłasności. Wprawdzie zasadą winno być ustalenie wartości nieruchomości według sta­nu z daty zniesienia współwłasności, jednak fakt wyłącznego korzystania z części nierucho­mości przez strony, ponoszenie nakładów na zajęte części bez jakichkolwiek uzgodnień ze współwłaścicielami, wreszcie zgodne stanowisko stron w tym przedmiocie, uzasadnia odstą­pienie od tej reguły. Przy tym brak potrzeby odrębnej wyceny nakładów, skoro wycena zosta­ła dokonana według stanu z daty podziału do korzystania a nakłady pozostają przy tej stronie, która ich dokonała. Alternatywą byłoby dokonanie wyceny metodą pozostałościową, wyma­gającą ustalenia różnicy wartości nieruchomości po wykonaniu robót budowlanych (polegają­cych na remoncie obiektu budowlanego) i nieruchomości według obecnego stanu, przecięt­nych kosztów tych robót z uwzględnieniem zysków inwestora uzyskiwanych na rynku nieru­chomości podobnych, wycena taka jest możliwa, gdy znany jest rodzaj i zakres robót do wy­konania a istniejące uwarunkowania nie pozwalają na zastosowanie podejścia porównawcze­go lub dochodowego. Taka wycena wymaga szczegółowego uzasadnienia w operacie szacun­kowym i powyższych danych. Biegły M. A. (2) wskazał na brak możliwości weryfi­kacji zakresu i rodzaju dotąd dokonanych nakładów na podstawie zaoferowanego przez strony materiału dowodowego, nie było możliwości wyceny nieruchomości w stanie przed i po ich dokonaniu. Nadto z treści opinii biegłego M. A. (2) sporządzonej 28 listopada 2011 r. wynikał brak możliwości rozdziału poniesionych przez strony wydatków na poczet nakładów koniecznych lub użytecznych. W toku ustnego wysłuchania na rozprawie 17 kwiet­nia 2012 r. biegły wskazał na brak możliwości ustalenia zakresu i kosztów robót w oparciu o przedstawiony przez strony materiał. To zadaniem stron było przedstawienie ilościowego zakresu prac, które zostały wykonane, tylko wówczas biegły może zweryfikować fakt ich wykonania w toku oględzin i wycenić ich koszt. Wskazał przy tym na zasadność rozliczenia poniesionych nakładów metodą rynkową, gdyż metoda kosztorysowa wymaga znajomości przyjętych rozwiązań materiałowych, szczegółowego opisu wykonanych prac. Sąd ostatecz­nie przyjął wyceniając wartość nieruchomość według stanu z daty dokonania podziału do

korzystania. W ten sposób uwzględniono różnice w stanie technicznym części wnioskodaw

czyni i uczestników. Później dokonywane przez strony nakłady były czynione na cele prowa­dzonej działalności gospodarczej na częściach nieruchomości wspólnej, z których strony ko­rzystały wyłącznie i które miały otrzymać w wyniku zniesienia współwłasności. Uznając opi­nię biegłego M. A. (1) za rzetelną i prawidłową Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił wniosku uczestników postępowania o przeprowadzenie dowodu z opinii nowego biegłego . W wyniku podziału fizycznego prawa użytkowania wieczystego działki nr (...) wraz z prawem własności posadowionych zabudowań wnioskodawczyni uzyskała prawo warte 588300 zł, a uczestnicy prawo o wartości 816200 zł. Wobec równych udziałów stron, uczest­nicy T. K. i I. K. są obciążeni obowiązkiem dokonania dopłaty na rzecz wnioskodawczyni w wysokości 113 950 zł [(588 300 zł + 816 200 zł) / 2 - 588300 zł]. Sąd określił termin płatności dopłaty w sposób wnioskowany przez uczestników. Spłata wymagalna od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika B. K. wynosi 197 350 zł (394 700 zł/2). Rozłożono powyższą należność na dwie raty: w kwocie 100 000 zł płatną po 6 miesiącach od uprawomocnienia postanowienia i 97 000 zł w terminie jednego roku. Celem zabezpieczenia interesów stron orzeczono o ustawowych odsetkach wymagalnych w razie opóźnienia w płatności. Sąd pierwszej instancji uwzględnił także w części żądanie B. K. oraz T. i I. K. zasądzenia od wnioskodawczyni wynagro­dzenia za korzystanie z działki nr (...) ponad przysługujący wnioskodawczyni udział. Zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym treść zeznań stron, sposób inwestowania w nierucho­mość wspólną i.; przeniesienie prowadzonej działalności gospodarczej na działkę nr (...) (i przylegającą do niej część działki nr (...)) przez wnioskodawczynię i na pozostałą część dział­ki nr (...) przez uczestników z wyłączeniem drugiej strony, zdaniem Sądu Rejonowego wska­zuje, że między współwłaścicielami doszło do umownego podziału do wyłącznego korzysta­nia działki nr (...) na dwie odrębne części z przeznaczeniem na centra dwóch, konkurencyj­nych, przedsiębiorstw- hurtowni budowlanych. Wolą stron było niewątpliwie oddzielenie się, odseparowanie konkurencyjnych działalności. W tym też celu uczestnicy wybudowali rampę, zapewnili sobie niezbędny do rozładunku teren nabywając działkę nr (...) mimo istniejącego dostępu do działki nr (...). Podział i ich inwestowanie w działkę nr (...) skutkował faktycznym odstąpieniem od korzystania z działki nr (...). Dopiero rozwój działalności wpłynął na to, że uczestnicy zaczęli korzystać z części działki nr (...) wynoszącej 30 % jej powierzchni składu­jąc drewno, materiały budowlane i umieszczając na ogrodzeniu reklamy prowadzonej działal­ności. Ani pożar ani częściowe usunięcie ogrodzenia nie wyłączyło możliwości korzystania z tego terenu przez uczestników. Dopiero w maju 2012 r., w ramach reakcji na czynności wy­konywane w budynku, wnioskodawczyni usunęła resztki płotu i wywiozła ich rzeczy z zaj

mowanej części działki. Od tego czasu wnioskodawczyni wykorzystuje ten teren na potrzeby placu manewrowego, w tej części parkują pojazdy. Powyższy stan faktyczny świadczy o do­konanym przez strony w sposób konkludentny podziale do korzystania działki nr (...) w spo­sób istniejący do maja 2012 r. Naruszenie tego podziału przez wnioskodawczynię skutkuje zasadnością roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy w zakresie, w jakim do mo­mentu naruszenia posiadania uczestnicy z niej korzystali. Wnioskodawczyni miała przy tym świadomość, że T. i I. K. domagają się podziału fizycznego nierucho­mości - działki nr (...), zatem nie miała żadnych podstaw, by zakładać, że dokonane przez nią wyzucie z posiadania będzie stanem trwałym i zgodnym z wolą uczestników. Nawet gdyby uczestnicy dopuszczali się czynów nieuczciwej konkurencji, wnioskodawczyni przysługiwały środki ochrony prawnej, które zakazują tego typu naruszeń, a z których wnioskodawczyni nie skorzystała. Określając wysokość wynagrodzenia Sąd oparł się na stawkach czynszu dzier­żawnego gruntów będących własnością lub w użytkowaniu wieczystym Gminy W. wy­nikających z zarządzenia nr (...) Prezydenta W. z 1 lutego 2010 r. Najbardziej adekwatną stawką jest w nr 1 pkt 4 załącznika nr 1 do zarządzenia, gdyż dotyczy dzierżawy nieruchomości na cele handlowe: parkingi, place manewrowe, szkoły nauki jazdy (związane z działalnością zarobkową) - wynosi 6 zł za 1 m ^{( 2)}. Z powyższych względów uwzględniono roszczenie uczestników K. za okres 3 miesięcy (od maja do lipca 2012 r.) przy stawce 6 zł za teren 30 % z pow. działki nr (...) (1137 m ^{( 2)}), łącznie 6139,80 zł [3 x 6 zł (...) 30 %]. W ten sam sposób wyliczone zostało wynagrodzenie wymagalne na rzecz uczestnika B. K. w kwocie 28 652,40 zł za okres od sierpnia 2012 r. do września 2013 r., tj. za 14 miesięcy [14 x 6 zł x 1.137 x 30 %]. Uczestnik B. K., nabywając udział w nieruchomości wspólnej, wstąpił w prawa i obowiązki dotychczasowych współwłaścicieli działki nr (...), wiążą go także obligacyjne skutki dokonanej umowy quo ad usum. Sąd nie podzielił twierdzeń uczestników, że do zajęcia całej działki nr (...) przez wnioskodawczynię doszło w 2010 r. z powodu ich sprzeczności z zeznaniami złożonymi na rozprawie 20 stycz­nia 2010 r. Wówczas T. K. zeznał, że ma dostęp do działki nr. (...), „ale boję się cokolwiek tam postawić, gdyż jest do niej nieograniczony dostęp [...]" nie negował wów­czas możliwości swobodnego korzystania z tej części nieruchomości. Rozstrzygnięcie o kosz­tach postępowania zapadło na podstawie art. 520 § 2 k.p.c.

Postanowienie z dnia 11 października 2013 r . w części, tj. punkt X, zaskarżył uczestnik po­stępowania B. K. domagając się jego zmiany przez zasądzenie od wnioskodaw

czyni dalszej kwoty 19 101,60 zł tytułem wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości opi­sanej w punkcie I zaskarżonego postanowienia ponad kwotę 28 652,40 zł zasądzoną w punk­cie IX oraz zasądzenia od wnioskodawczyni kosztów postępowania, w tym zastępstwa proce­sowego według norm przepisanych.

Uczestnik postępowania zarzucił naruszenie art. 60 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie w postaci uznania, że uczestnicy postępowania - I. i T. K. oraz wnio­skodawczyni dokonali w sposób konkludentny podziału do korzystania działki nr (...). Pod­niósł zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie (przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów) w związku z przyjęciem, że ustalony w sprawie stan fak­tyczny świadczy o dokonanym przez uczestników postępowania i wnioskodawczynię w spo­sób konkludentny podziale do korzystania działki nr (...) w sposób istniejący do maja 2012 r. Wskazał na sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału do­wodowego, która doprowadziła do przyjęcia, że doszło do konkludentnego podziału do ko­rzystania nieruchomości - działki gruntu (...), w ten sposób, że wnioskodawczyni przypadło 70 % powierzchni tej działki, a uczestnikom - I. i T. K. 30 %, co doprowadziło do niekorzystnego dla uczestników rozstrzygnięcia w zakresie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez wnioskodawczynię E. L. z tej działki.

Skarżący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów: z dokumentu w postaci we­zwania do usunięcia materiałów z części działki nr (...) z 17 maja 2011 r. na okoliczność braku porozumienia między T. i I. K. a E. L., co do sposobu korzy­stania z nieruchomości opisanej w punkcie I zaskarżonego postanowienia; z przesłuchania uczestnika T. K. na okoliczność braku porozumienia między T. i I. K. a E. L., co do sposobu korzystania z nieruchomości opisanej w punkcie I zaskarżonego postanowienia oraz przyczyn zajmowania przez uczestników postę­powania części działki nr (...) odpowiadającej 30 % jej powierzchni zamiast 50 %.

W odpowiedzi na apelację B. K. wnioskodawczyni - E. L., wniosła o jej oddalenie, zasądzenie od tego uczestnika kosztów postępowania apelacyjnego, w tym za­stępstwa procesowego według norm przepisanych, oddalenie wniosków dowodowych zgło­szonych w apelacji.

Apelację od postanowienia w zakresie punktów III, IV, V i VIII wywiedli uczestnicy postę­powania I. K. i T. K. wnosząc o jego zmianę przez ustale­nie wartości obu nieruchomości na tę samą kwotę 588 300 zł, uchylenie punktu V, zasądzenie

od wnioskodawczyni E. L. dalszej kwoty 4 093,20 zł tytułem wynagrodzenia za korzy­stanie z nieruchomości niezabudowanej - działki gruntu nr (...), obręb S., położonej we W. przy ul. (...), opisanej w księdze wieczystej nr (...), o pow. 0,1137 ha, zasądzenie od wnioskodawczyni kosztów postępowa­nia w obu instancjach, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Apelujący zarzucili naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez uznanie opinii biegłego M. A. (1) za w pełni przydatną dla rozpoznania sprawy i trafną w zakresie określenia wartości przedmiotu zniesienia współwłasności, a także oparcie rozstrzygnięcia na wnioskach z opinii wynikających. Wskazali także na naruszenie art. 217 k.p.c. przez oddalenie wniosku o do­puszczenie i przeprowadzenie nowego dowodu z opinii biegłego - rzeczoznawcy majątkowe­go, z zakresu wyceny nieruchomości na okoliczność wartości części nieruchomości - działki gruntu (...), zajętych przez wnioskodawczynię i uczestników postępowania według stanu na dzień dokonania podziału nieruchomości do korzystania i cen z chwili obecnej, co uniemoż­liwiło prawidłowe określenie wartości będących przedmiotem podziału części nieruchomości i rozstrzygnięcie w przedmiocie dopłat. Skarżący podnieśli zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. przez nieodniesienie się do wszystkich zarzutów uczestników postępowania do opinii biegłego M. A. (1), w szczególności zarzutu nieuwzględnienia przez biegłego stopnia zaawansowania budowy części nieruchomości: działka gruntu (...) wraz z częścią bu­dynku, zajętej przez uczestników, co uniemożliwia poddanie rozstrzygnięcia w tym zakresie kontroli instancyjnej. Nadto uczestnicy zarzucili naruszenie art. 60 k.c. przez jego niewłaści­we zastosowanie w postaci uznania, że uczestnicy postępowania i wnioskodawczyni dokonali w sposób konkludentny podziału do korzystania działki nr (...) w sposób istniejący do maja 2012 r.; art. 233 § 1 k.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie (przekroczenie granic swo­bodnej oceny dowodów) w związku z przyjęciem, że ustalony w sprawie stan faktyczny świadczy o dokonanym przez uczestników postępowania i wnioskodawczynię w sposób kon­kludentny podziale do korzystania działki nr (...) w sposób istniejący do maja 2012 r. Wskaza­li na sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego, która doprowadziła do przyjęcia, że w sprawie doszło do konkludentnego podziału do korzystania nieruchomości: działki gruntu (...), w ten sposób, że wnioskodawczyni przypadło 70 % po­wierzchni tej działki, a uczestnikom - I. i T. K. 30 %, co doprowa­dziło do niekorzystnego dla uczestników rozstrzygnięcia w zakresie wynagrodzenia za bezu­mowne korzystanie przez E. L. z tej działki.

Na podstawie art. 380 k.p.c. w zw. z art. 391, 236 i 162 k.p.c. skarżący wnieśli o rozpoznanie przez Sąd II instancji postanowienia Sądu Rejonowego oddalającego wniosek uczestników

postępowania o dopuszczenie dowodu z nowej opinii biegłego - rzeczoznawcy majątkowego, z zakresu wyceny nieruchomości oraz przeprowadzenie tego dowodu przez Sąd Okręgowy na okoliczność wartości części nieruchomości wraz z częścią budynku przyznanych wniosko­dawczyni i uczestników postępowania według stanu na dzień dokonania podziału nierucho­mości do korzystania i cen z chwili obecnej. Dodatkowo - o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów: z dokumentu w postaci wezwania do usunięcia materiałów z części działki nr (...) z 17 maja 2011 r. na okoliczność braku porozumienia miedzy T. iI. K. a E. L., co do sposobu korzystania z nieruchomości opisanej w punkcie I zaskar­żonego postanowienia; z przesłuchania uczestnika T. K. na okoliczność braku porozumienia między T. i I. K. a E. L., co do sposobu

korzystania z nieruchomości opisanej w punkcie I zaskarżonego postanowienia oraz przyczyn zajmowania przez uczestników postępowania części działki nr (...) odpowiadającej 30 % jej powierzchni zamiast 50 %.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja B. K. w całości zasługiwała na uwzględnienie.

Apelacja uczestników postępowania I. K. i T. K. wywar­ła zamierzony skutek prawny jedynie w zakresie żądania dalszego wynagrodzenia za bezu­mowne korzystanie przez wnioskodawczynię z nieruchomości nr (...) ponad przysługujący jej udział.

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował żądanie wnioskodawczyni, dokonał prawidło­wych ustaleń faktycznych ,które Sąd Okręgowy na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął za swoje i dokonał należytej oceny prawnej ustalonych faktów oraz przedstawionych dowodów .

Wbrew zarzutom skarżących, Sąd Rejonowy nie przekroczył granic ustanowionej w art. 233 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów, bowiem zebrany materiał dowodowy został oce­niony wszechstronnie ,zgodnie z regułami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Wymaga podkreślenia, że ocena mocy i wiarygodności dowo­dów, przedstawiona w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia, mogłaby być skutecznie podwa­żona w postępowaniu apelacyjnym tylko wówczas, gdyby wykazano, że zawiera ona błędy logiczne, wewnętrzne sprzeczności lub jest niepełna. Uchybień takich w pisemnych moty­wach zaskarżonego orzeczenia nie ma. Wskazać należy, że ocena dowodów należy do Sądu i nawet w sytuacji, w której z dowodów tych można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez Sąd pierwszej instancji, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Jeżeli zatem z

określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906). Podniesione zarzuty mogłyby być uwzględnione jedynie wów­czas gdyby wykazano, że zebrane dowody w części zostały ocenione w sposób rażąco wadli­wy, sprzeczny z zasadami logiki bądź doświadczenia życiowego. Tego zaś skarżący nie do­wiedli, a ich zarzuty, że prawidłowa ocena materiału dowodowego w sprawie prowadzi do odmiennych ustaleń jest jedynie wyrazem własnej oceny dowodów i własnej wersji stanu faktycznego, korzystnej dla nich, ale oderwanej od dowodów i ustaleń Sądu Rejonowego . W szczególności za chybione uznać należy zarzuty dotyczące niewłaściwej oceny dowodów z przesłuchania wnioskodawczyni i uczestnika postępowania T. K. skut­kiem, czego miało być nieprawidłowe ustalenie istnienia między wnioskodawczynią a uczest­nikami postępowania mał. K. porozumienia w przedmiocie umownego podziału do korzystania z działki nr (...) .Ocena tych dowodów przeprowadzona przez Sąd pierwszej instancji jest wszechstronna , zawiera rzeczową argumentację ,a wywody apelacji stanowią nieskuteczną polemikę z prawidłowym stanowiskiem Sądu pierwszej instancji Jednocześnie brak było podstaw do przeprowadzenia przez Sąd pierwszej instancji uzupełniającego postę­powania dowodowego w zakresie dowodu z dokumentów dołączonych do apelacji oraz po­nownego przesłuchania uczestnika postępowania .Podkreślić przy tym należy ,iż wnioski i wywody apelacji w tym zakresie w zasadzie nie miały istotnego znaczenia dla oceny zasadno­ści środka zaskarżenia .Uczestnicy postępowania domagali się ,bowiem w apelacji zasądzenia dalszego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z działki nr (...) przez wnioskodawczynię liczonego tak jak przyjął to Sąd pierwszej instancji od maja 2012 r. Bezspornym jednocześnie było ,iż od tego momentu wnioskodawczyni zaczęła korzystać z tej działki w całości z wyłą­czeniem uczestników postępowania . W takiej sytuacji ,bez względu na to czy wcześniej stro­ny łączyła umowa o podziale do korzystania z tej działki w proporcjach 30 % do 70% czy też umowy takiej nie było ,wnioskodawczyni zobowiązana jest do wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości ponad przysługujący jej udział .W tym zakresie stanowisko Sądu pierwszej instancji jakoby wnioskodawczyni miała być obciążona wynagrodzeniem jedynie za zajęcie dalszych 30 % działki nie jest trafne . Nie ma przeszkód prawnych, by w drodze umowy współużytkownicy wieczyści dokonali między sobą podziału do korzystania z nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste na podstawie, której każdy lub którykolwiek z nich otrzy­ma do wyłącznego użytku fizycznie wydzieloną jej część. Podział ąuoad usum nie jest rów

noznaczny ze zniesieniem wspólnego prawa ani ze zmianą przysługujących stronom udziałów we wspólnym prawie ; podział taki ma charakter tymczasowy i w zależności od okoliczności może ulegać zmianom. Przyjmując za prawidłowe ustalenia Sądu pierwszej instancji ,iż wnio­skodawczyni i uczestnicy postępowania małż. K. dokonali w sposób dorozumiany (konkludentny) podziału do korzystania działki nr (...) i stan ten trwał do maja 2012 r., to jed­nocześnie zgodzić należało się apelującymi ,iż skutkiem objęcia przez wnioskodawczynię we władanie całej nieruchomości było ustanie dotychczasowej umowy .Zatem od maja 2013 r. wnioskodawczyni władała nieruchomością w 50 % ponad swój udział i w takim zakresie ob­ciąża ją wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z działki nr (...) .Wobec tego okoliczność czy strony istotnie łączyła wcześniej umowa ma znaczenie drugorzędne dla zasadności żąda­nia zasądzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, skoro obejmowa­ło ono okres, w którym podział do korzystania już nie obowiązywał. Dlatego w tym zakresie obie apelacje były uzasadnione ,co powodowało konieczność zmiany zaskarżonego postano­wienia w punktach VIII i X poprzez zasądzenie od wnioskodawczyni E. L. na rzecz I. K. i T. K. dalszej kwoty 4 093,20 zł, a na rzecz B. K. kwoty 19101,60 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nie-ruchomości, według wyliczenia odpowiednio : 3 miesiące x 6 zł x 1 137 m x 50 % = 10 233 zł - 6 139,80 zł (kwota zasądzona przez Sąd I instancji) = 4 093,20 zł oraz 14 miesięcy x 6 zł x 1137 m ^{( 2)} x 50 % = 47754 zł - 28 652,40 zł (kwota zasądzona przez Sąd I instancji) = 19 101,60 zł.(art. 38fr§ 1 k.p.c).

Natomiast apelację I. K. i T. K. oddalono w pozostałym zakresie zgodnie z art. 385 k.p.c.

W pierwszej kolejności za chybiony uznać należało zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. przez nieodniesienie się do wszystkich zastrzeżeń zgłoszonych przez uczestników postępowania do opinii biegłego M. A. (1), w szczególności dotyczących nieuwzględnienia przez biegłego stopnia zaawansowania budowy przyznanej im części nieruchomości ,co uniemożli­wia poddanie rozstrzygnięcia w tym zakresie kontroli instancyjnej .

Uzasadnienie jest sporządzane po wydaniu postanowienia co do istoty, a zatem wynik sprawy z reguły nie zależy od tego, jak zostało ono sporządzone i czy zawiera wszystkie wymagane elementy. W konsekwencji zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może być usprawiedliwiony tylko w tych wyjątkowych okolicznościach, w których uzasadnienie orzeczenia zawiera braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej tak znaczne, że sfera motywa­cyjna Sądu pozostaje nieujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający jej poddanie instancyjnej ocenie. Kwestionowane uzasadnienie zawiera ustalenia faktyczne, ocenę dowo

dów i rozważania prawne pozwalające odtworzyć tok rozumowania Sądu I instancji; tym sa­mym kontrola instancyjna nie była wyłączona. Nie można także podzielić stanowiska apelu­jących jakoby dokonując oceny opinii biegłego sądowego M. A. (1) Sąd pierw­szej instancji przekroczył granice swobodnej oceny dowodów .Odwołując się do wywodów zawartych na wstępie niniejszych rozważań ,a dotyczących wykładni i stosowania art.233 k.p.c. oraz możliwości podważenia w apelacji oceny dowodów dokonanej przez Sąd Rejono­wy ,dodatkowo podkreślić specyfikę dowodu, jakim jest opinia biegłego sądowego . Operat szacunkowy to sformalizowana prawnie opinia rzeczoznawcy majątkowego wydana w zakre­sie posiadanych przez niego wiadomości specjalnych odnośnie szacowania nieruchomości i jak każdy dowód w sprawie podlega ocenie, stosownie do 233 k.p.c. Swoistość tej oceny po­lega jednak na tym, że chodzi tu nie o kwestie wiarygodności, lecz o pozytywne lub negatywne uznanie wartości rozumowania zawartego w opinii i uzasadnienie, dlaczego pogląd biegłego trafił lub nie do przekonania Sądu. Z jednej strony konieczna jest kontrola z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania i źródeł poznania, z drugiej - istotną rolę musi odgrywać stopień zaufania do wiedzy reprezentowanej przez biegłego. Zdaniem Sądu Okręgowego ,dokonana przez Sąd Rejonowy ocena operatu szacunkowego sporzą­dzonego przez M. A. (1) jest w pełni prawidłowa. Sąd ten w ramach badania zasadności zgłoszonych zarzutów nie oparł się wyłącznie na ocenie konkluzji opinii, lecz sprawdził poprawność poszczególnych elementów składających się na trafność jej wnio­sków końcowych. Przedłożony operat odpowiadał wszystkim wymaganiom określonym ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.) oraz rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 wrze­śnia 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz.U. Nr 207, poz. 2109 ze zm.) wydanym na podstawie art. 159 ustawy. Zawarta w ope­racie szacunkowym argumentacja została właściwie oceniona; jest ona kompletna, obiek­tywna i rzetelna .Podkreślić należy ,iż według art. 154 ustawy o gospodarce nieruchomo­ściami, wyboru właściwego podejścia oraz metody i techniki szacowania nieruchomości dokonuje rzeczoznawca majątkowy, uwzględniając w szczególności cel wyceny, rodzaj i położenie nieruchomości, przeznaczenie w planie miejscowym, stan nieruchomości oraz dostępne dane o cenach, dochodach i cechach nieruchomości podobnych. To, że wybór podejścia oraz metody i techniki szacowania należy do rzeczoznawcy majątkowego nie oznacza, że rzeczoznawca działa tu w sposób dowolny. Wybór podejścia i metody szaco­wania nieruchomości rzeczoznawca obowiązany jest uzasadnić. W opinii uzupełniającej z 9 listopada 2012 r. M. A. (1) wyjaśnił, że wyboru podejścia i metody dokonano

z uwzględnieniem w szczególności: celu sporządzenia opinii, który wyklucza zastosowania podejścia kosztowego, bowiem celem opinii było określenie wartości rynkowej przedmio­tów wyceny, a nie ich wartości odtworzeniowej; braku możliwości zastosowania podejścia mieszanego przez wzgląd na treść § 16 rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego, wobec wniosków wypływających z opinii z zakresu budownictwa; braku dostępu do dokumentów źródłowych umożliwiających zastosowanie podejścia dochodowego (braku ustawowego obowiązku ewidencjonowania umów naj­mu/dzierżawy, w przeciwieństwie do umów kupna-sprzedaży nieruchomości); ilości odno­towanych transakcji przedmiotem, których były nieruchomości podobne (§ 4 ust. 4 rozpo rządzenia). Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, iż biegły trafnie zastosował podejście po­równawcze metodą korygowania ceny średniej. Przy metodzie korygowania ceny średniej do porównań przyjmuje się, co najmniej kilkanaście nieruchomości podobnych, które były przedmiotem obrotu rynkowego i dla których znane są ceny transakcyjne, warunki zawar­cia transakcji oraz cechy tych nieruchomości. Wartość nieruchomości będącej przedmio­tem wyceny określa się w drodze korekty średniej ceny nieruchomości podobnych współ­czynnikami korygującymi, uwzględniającymi różnice w poszczególnych cechach tych nie­ruchomości. Rzeczoznawca majątkowy w operacie szacunkowym stosując metodę kory­gowania ceny średniej jest zobowiązany przyjąć do porównań, co najmniej kilkanaście nieruchomości podobnych, a więc co najmniej jedenaście. Obowiązujące przepisy prawa nie wymagają by metoda porównawcza była stosowana tylko w wypadku posiadania przez biegłego informacji o nieruchomościach niemal identycznych. Biegły przyjął do porów­nania po 11 nieruchomości podobnych (nieruchomości zabudowane - tablica nr 5; nieru­chomości niezabudowane - tablica nr 6), które były przedmiotem obrotu rynkowego. Jako podstawę wyceny zastosował ceny transakcyjne niezawierające podatku VAT, tj. ceny netto. Biegły szczegółowo i wyczerpująco odniósł się do formułowanych przez uczestni­ków postępowania zarzutów, które zostały ponowione w apelacji. Biegły wyjaśnił wielo­krotnie podnoszoną przez uczestników kwestię uwzględnienia stanu zaawansowania bu­dowy na dzień dokonywania podziału do korzystania z nieruchomości .W szczególności rzeczoznawca uwzględnił różnice w stanie zagospodarowania gruntu i stopniu zawanso­wanie budowy w ramach współczynników korygujących - na minimalnym poziomie przy wycenie części uczestników i wyższym przy wycenie części wnioskodawczyni .Biegły uwzględnił w pełni okoliczność ,iż stan techniczny zabudowy był odmienny; cześć przyna­leżna uczestnikom wymagała prac związanych z przystosowaniem do należytego korzy­stania. Stan techniczny budynku to ocena, która zawiera w sobie dwa elementy: stan za

wansowania budynku oraz jego zużycie techniczne. Przykładowo budynek nowy w pełni wykończony ma stan zaawansowania 100 % i jednocześnie stopień zużycia technicznego

0 %, tym samym w ramach stanu technicznego budynku oceniony zostałby na 100 %.

W ocenie Sądu Okręgowego biegły prawidłowo ocenił różnicę w stanie zaawansowanie obu części budynku poprzez ujęcie w składzie zbioru porównawczego na podstawie, któ­rego określono wartość obydwu części nieruchomości, nieruchomości w stanie technicz­nych w przedziale 50-90 %. Część przynależna uczestnikom, jak i wnioskodawczyni, za­wierała się w tym przedziale, co wykluczało konieczność szczegółowego określenia stanu zaawansowania każdej z nich i umożliwiło ograniczenie się do oceny w ramach tego

atrybutu cenotwórczego. Z opinii biegłego ,zarówno pisemnej jak i ustanej wynika ,iż róż­nica w cenie jednostkowej obu części nieruchomości - 1586 zł i 1827 zł ,zawiera w sobie wszystkie różnice między częścią wnioskodawczyni a częścią uczestników .

Podtrzymywanie zarzutów w tym zakresie przez uczestników postępowania jest tylko nie­skuteczną prezentacją ich subiektywnego przekonania o błędności opinii biegłego ,mając na celu wyłącznie uniknięcie konieczności uiszczenia na rzecz wnioskodawczyni stosow­nej dopłaty .Zwalczając wnioski opinii uczestnicy postępowania pomijają jednocześnie najważniejszą konkluzję opinii , a mianowicie ,iż różnica w wartości części działki nr (...) na korzyść części zajmowanej przez uczestników wynikała z różnicy powierzchni części wnioskodawczyni i uczestników. Wartość części, która przypadła uczestnikom, nie wynika z lepszej oceny, ale wprost z zasadniczej różnicy w powierzchni. Cześć wnioskodawczyni według pomiarów ma 337 m ², podczas gdy część uczestników - 542 m ². Różnica w po­wierzchni stanowiła główną przyczynę zróżnicowania wartości poszczególnych części.

W ocenie Sądu Okręgowego opinia - pisemna i uzupełniające, nie zawierała luk, odpowia­dała na postawione tezy dowodowe, jest jasna, należycie uzasadniona oraz weryfikowalna, bowiem przedstawiona przez biegłego analiza pozwala na skontrolowanie jego rozumowa­nia odnośnie trafności wniosków końcowych z opinii wynikających. Dlatego też Sąd Rejo­nowy zasadnie opinii tej nadał pełnię mocy dowodowej, jako wiarygodnemu źródłu infor­macji o wartości szacowanych praw objętych wnioskiem.

Konsekwentnie ,zatem brak było podstaw do uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 217 k.p.c. poprzez odmowę dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego . Nie uzasadnia , bowiem powołania kolejnego biegłego tylko fakt, że sporządzony operat jest niekorzystny dla strony ,która dowód takich chce ponowić . Subiektywne przekonanie strony o zbyt ni­skiej cenie wskazanej w operacie szacunkowym nie świadczy o wadliwości sporządzonego operatu, a co za tym idzie domaganie się na tej podstawie zmiany rzeczoznawcy majątko

wego jest niewystarczające. W tym ,więc zakresie zarzuty sformułowane przez uczestni­ków postępowania w apelacji okazały się być nieuzasadnione.

O kosztach postępowania apelacyjnego należnych B. K. orzeczono sto­sownie do art. 520 § 2 k.p.c. Apelacja uczestnika postępowania została uwzględniona w całości ,a interesy stron w tej części rozstrzygnięcia były sprzeczne .Podkreślić przy tym należy ,iż żądanie zasądzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości ma w istocie charakter procesowy ,a tylko wobec treści art.618 § 1 k.p.c. rozpoznawane jest łącznie ze zniesieniem współwłasności .Dlatego też podstawą ustalenia wysokości wyna grodzenia pełnomocnika była wartości przedmiotu zaskarżenia odpowiadająca wartość konkretnego interesu w tym wypadku roszczenia .

Natomiast apelacja uczestników postępowania T. K. i I. K. została uwzględniona jedynie w nieznacznej części. Wobec niewątpliwej sprzeczności interesów wnioskodawczyni i apelujących, obciążenie apelujących kosztami postępowania odwoławczego znajduje podstawę prawną w art. 520 § 3 k.p.c. Jednocześnie z uwagi na główny przedmiot zaskarżenia, jakim była w istocie wysokość zasądzonej spłaty koszty postępowania apelacyjnego należne wnioskodawczyni należało ustalić także od tej warto­ści .