Pełny tekst orzeczenia

Sygn.akt IIC1622/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 sierpnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Łodzi, II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia S.O. E.Steckiewicz-Ochocka

Protokolant D.Domańska

po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2014r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa M. P., Z. P., D. P.

przeciwko Z. K., (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od Z. K. i (...) SA z siedzibą w W. zastrzegając, iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego z odpowiedzialności na rzecz:

- M. P. kwotę 15.000zł(piętnaście tysięcy)złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lipca 2013r. tytułem odszkodowania, kwotę 25.000zł(dwadzieścia pięć tysięcy)złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lipca 2013r.tytułem zadośćuczynienia;

- Z. P. kwotę 25.000zł(dwadzieścia pięć tysięcy)złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lipca 2013r.tytułem zadośćuczynienia;

- D. P. kwotę 35.000zł(trzydzieści pięć tysięcy)złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lipca 2013r.tytułem zadośćuczynienia;

2.  oddala powództwa w pozostałej części;

3.  nie obciąża powodów kosztami procesu od oddalonych części powództw i kosztami zastępstwa procesowego pozwanego;

4.  nakazuje pobrać od (...) SA z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 5.000zł(pięć tysięcy)złotych tytułem należnych kosztów sądowych.

Sygn. akt II C 1622/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 listopada 2013 roku, skierowanym przeciwko Z. K. oraz (...) S.A. w W., M. P., Z. P. oraz D. P. wnieśli o zasądzenie in solidum od pozwanych:

- na rzecz M. P. kwot: 15.000 złotych tytułem uzupełnienia odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia zapłaty oraz 145.000 złotych tytułem uzupełnienia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia zapłaty,

- na rzecz Z. P. kwoty 145.000 złotych tytułem uzupełnienia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia zapłaty,

- na rzecz D. P. kwoty 85.000 złotych tytułem uzupełnienia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia zapłaty.

Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu powodowie wskazali, że dochodzone pozwem roszczenia wywodzą z odpowiedzialności pozwanych za skutki wypadku komunikacyjnego, jaki miał miejsce w dniu 24 września 2011 roku, a w wyniku którego zmarł S. P. – syn M. i Z. małżonków P., a brat D. P..

(pozew, k. 2 – 8)

Postanowieniem z dnia 3 stycznia 2014 roku powodowie M. P., Z. P. i D. P. zostali zwolnieni od kosztów sądowych w całości

(postanowienie, k. 132)

W odpowiedzi na pozew z dnia 13 grudnia 2014 roku pozwany ubezpieczyciel wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłata od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego przyznał powodom i wypłacił następujące kwoty:

- M. P. kwotę 40.000 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz 15.000 złotych tytułem odszkodowania,

- Z. P. kwotę 40.000 złotych tytułem zadośćuczynienia,

- D. P. kwotę 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia.

W ocenie pozwanego ubezpieczyciela, wypłacone powodom kwoty w pełni rekompensują doznaną przez nich krzywdę i z tej przyczyny powództwo powinno zostać oddalone.

(odpowiedź na pozew, k. 145 – 147)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 września 2011 roku doszło do wypadku. Z. K. jechał motocyklem, stracił panowanie nad pojazdem i wraz z motocyklem przewrócił się w wyniku czego na jezdnię z silnika wylał się olej pozostawiając plamę o powierzchni ok. 0,5 m 2. Z. K. nie zabezpieczył rozlanej cieczy i odjechał z miejsca zdarzenia. Następnie S. P., kierujący motocyklem marki H. nr rej. (...) (...), jechał tą samą drogą, najechał na plamę oleju, w wyniku czego stracił panowanie nad pojazdem i przewrócił się na jezdnię. W następstwie odniesionych obrażeń S. P. zmarł tego samego dnia.

Sprawcą wypadku był kierujący motocyklem, któremu ochrony ubezpieczeniowej w dacie wypadku udzielał pozwany zakład ubezpieczeń.

Wyrokiem z dnia 10 września 2012 roku Sądu Rejonowego w Bełchatowie, sygn. akt II K 1484/11, Z. K. został uznany za winnego dokonania zarzucanego mu czynu, tj. tego, że w dniu 24 września 2011 r. ok. godz. 17.00 w m. R. gm. B. na drodze relacji B.R., na łuku drogi kierując motocyklem marki H. (...) o nr rej. (...) (...) stracił panowanie nad pojazdem i wraz z motocyklem przewrócił się w wyniku czego na jezdnię z silnika wylał się olej pozostawiając plamę o powierzchni ok. 0,5 m ( 2) i w żaden sposób nie zabezpieczając rozlanej cieczy odjechał z miejsca zdarzenia przez co doprowadził do wypadku drogowego zaistniałego w dniu 24 września 2011 r. ok. godz. 18.05 w ten sposób, iż na nieoznakowaną plamę śliskiej cieczy najechał S. S. kierujący motocyklem marki A. o nr rej. (...)przewożący pasażerkę J. P. oraz jadący za nimi w odległości 15 m motocyklista S. P. kierujący motocyklem marki H. nr rej. (...) (...), w wyniku czego kierujący obaj motocykliści wjeżdżając na rozlaną plamę stracili panowanie nad pojazdami i przewrócili się na jezdnię na skutek czego J. P. doznała urazu okolicy kolców biodrowych, stawów skokowych kolana prawego i okolicy krzyżowej bez zmian w układzie kostnym, a obrażenia te naruszyły czynności narządów ciała na okres poniżej 7 dni, natomiast S. P. na skutek obrażeń wielonarządowych poniósł śmierć na miejscu

(okoliczności bezsporne, nadto: odpis skrócony aktu zgonu, k. 13, wyroki, k. 14 – 15v)

W dacie zdarzenia S. P. miał 18 lat, był w klasie maturalnej I Liceum Ogólnokształcącego w P., uczył się raz lepiej raz gorzej, ale planował nadrobić zaległości, zdać maturę i rozpocząć studia na Politechnice (...). Pasjonował się motocyklami i samochodami. Mieszkał z rodzicami i siostrą.

M. P. ma obecnie 46 lat, nie pracuje od 2005 roku. Wcześniej pracowała jako sprzedawca, jednak zmuszona była zaprzestać aktywności zawodowej ze względu na chorobę nerek. Obecnie powódka cierpi także z powodu choroby nowotworowej. M. P. otrzymuje około 600 złotych tytułem renty. Przyjmuje leki w związku z chemioterapią, której jest poddawana. Koszt tych leków to 300 złotych.

Z. P. ma obecnie 46 lat, prowadzi działalność gospodarczą w branży montażu okien. Dochody Z. P. są podstawą utrzymania całej rodziny. Powód uzyskuje dochód w wysokości około 2 – 3 tysięcy złotych.

D. P. ma obecnie 25 lat, jest studentką drugiego roku. Miała z bratem dobry kontakt.

Rodzice mieli bardzo dobre relacje z synem, spędzali ze sobą dużo czasu. Syn podzielał motoryzacyjne zainteresowania ojca. Rodzice liczyli na wsparcie ze strony syna w przyszłości.

Po śmierci S. P. powodowie byli bardzo przygnębieni, jednak nie korzystali z pomocy psychologicznej, nie przyjmowali leków. Z. P. przez pewien czas po śmierci syna nadużywał alkoholu, jednak późnie udało mu się przestać. Powodowie wciąż tęsknią za S. P..

M. P. ma bardzo dobre relacje z córką, w każdej sytuacji może na nią liczyć.

(zeznania powódki M. P., protokół rozprawy z dnia 5 sierpnia 2014 roku, od 39 min. 12 sek. do 49 min. 44 sek. w zw. z od 5 min. 48 sek. do 20 min. 26 sek., zeznania powoda Z. P., protokół rozprawy z dnia 5 sierpnia 2014 roku, od 49 min. 44 sek. do 51 min. 55 sek. w zw. z od 20 min. 26 sek. do 29 min. 42 sek., zeznania powódki D. P., protokół rozprawy z dnia 5 sierpnia 2014 roku, od 51 min. 55 sek. do 54 min. 02 sek. w zw. z od 29 min. 42 sek. do 22 min. 3 sek.)

Pismem doręczonym pozwanemu ubezpieczycielowi w dniu 15 lipca 2013 roku, pozwani wezwali ubezpieczyciela do zapłaty:

- na rzecz M. P. kwoty 50.000 złotych tytułem odszkodowania (art. 446 § 3 k.c.) oraz kwoty 100.000 złotych tytułem zadośćuczynienia,

- na rzecz Z. P. kwoty 100.000 złotych tytułem zadośćuczynienia,

- na rzecz D. P. kwoty 50.000 złotych tytułem zadośćuczynienia.

(załączone akta szkody)

W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel przyznał powodom i wypłacił następujące kwoty:

- M. P. kwotę 40.000 złotych tytułem zadośćuczynienia oraz 15.000 złotych tytułem odszkodowania,

- Z. P. kwotę 40.000 złotych tytułem zadośćuczynienia,

- D. P. kwotę 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia.

(okoliczności bezsporne)

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych:

- psychologa na okoliczność jaki był zakres cierpień psychicznych powodów oraz okres ich trwania,

- psychiatry na okoliczność rozmiaru cierpienia powodów po śmierci S. P. oraz okresu ich trwania oraz zasadności zażywania przez powodów leków i farmaceutyków, czasu, zakresu ich przyjmowania oraz rodzaju medykamentów,

- transplantologa na okoliczność stanu zdrowia osoby po przeszczepie nerki, sposobów dalszego leczenia, wpływu postępującego wieku oraz stresu i przeżyć traumatycznych na kondycję organizmu po przeszczepie nerki,

- onkologa na okoliczność wpływu silnego, długotrwałego stresu i traumatycznych przeżyć na powstanie i rozwój chorób nowotworowych oraz wpływu śmierci syna powódki na powstanie i rozwój u niej nowotworu piersi.

Oddalenie wskazanych powyżej wniosków dowodowych podyktowane było przekonaniem Sądu, że dla oceny krzywdy powodów, zakresu doznanych cierpień, wystarczające było przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron. Co do kosztów leczenia – powodowie zeznali, że nie przechodzili terapii psychologicznej i nie przyjmowali leków. Wniosek o dopuszczenie dowodów z opinii biegłego psychologa i psychiatry zmierzał więc jedynie do przedłużania postępowania. Co do zaś stanu zdrowia powódki i biegłych transplantologa i onkologa, którzy mieli wydać w tym zakresie opinię, stwierdzić należy, że nie ma on wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie. Jak bowiem wynika z zeznań powódki M. P., schorzenia, na które cierpi, nie pozostają w związku ze śmiercią syna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Podstawą materialnoprawną roszczeń powodów są: w zakresie zadośćuczynienia za krzywdę w związku ze śmiercią S. P. – przepis art. 446 § 4 k.c., w zakresie jednorazowego odszkodowania w związku ze znacznym pogorszeniem sytuacji życiowej, związanym ze śmiercią osoby najbliższej – przepis art. 446 § 3 k.c.

W niniejszej sprawie niekwestionowana była zasada odpowiedzialności pozwanych, w tym odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela wynikająca z przejęcia przez stronę pozwaną ciężaru odpowiedzialności za skutki cywilnoprawne wypadku komunikacyjnego spowodowanego przez Z. K., w związku z zawartą umową ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego i na podstawie przepisów art. 822 k.c. oraz art. 34 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., Nr 124, poz.1152 ze zm.).

Odpowiedzialność ubezpieczyciela wynikająca z udzielanej przez niego ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC ma akcesoryjny charakter. Akcesoryjność, o której mowa sprawia, że ubezpieczyciel odpowiada wówczas i tylko w takim zakresie, w jakim odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczony sprawca. Innymi słowy odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela za skutki przedmiotowego wypadku komunikacyjnego kształtuje się w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, wynikającej z przepisów art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. – a więc zgodnie z art. 361 k.c., dotyczy normalnych następstw działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Przechodząc do analizy roszczeń dochodzonych przez powodów wskazać należy, że roszczenia z art. 446 § 3 i 4 k.c. mają odmienny charakter i wymagają wykazania innej podstawy faktycznej. W myśl przepisu art. 446 § 3 k.c. Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Nowelizacją do kodeksu cywilnego z dnia 30 maja 2008 r., która weszła w życie 3 sierpnia 2008 r. (Dz.U. nr 116, poz. 731), ustawodawca dodał § 4 do istniejącego art. 446 k.c. Dodany przepis stanowi podstawę zasądzenia zadośćuczynienia osobom najbliższym za śmierć członka rodziny, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego. Nowelizacja powyższa de facto oznacza powrót do zasady, istniejącej na gruncie art. 166 kodeksu zobowiązań, w myśl której w razie śmierci poszkodowanego wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, sąd mógł przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego lub instytucji przez nich wskazanej, stosowną sumę pieniężną jako zadośćuczynienie za doznaną przez nich krzywdę moralną. Przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego ma na celu zrekompensować krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie i ból spowodowany utratą najbliższej osoby (wyrok SA w Lublinie z dnia 7 lipca 2009 r., II AKa 44/09, LEX nr 523973). „Określając wysokość tego zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez poszkodowanego krzywdy, a więc przede wszystkim wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rolę w rodzinie pełnioną przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej (np. nerwicy, depresji), stopień w jakim pokrzywdzony będzie umiał znaleźć się w nowej rzeczywistości i ją zaakceptować, wiek pokrzywdzonego” (tak SA w Białymstoku w wyroku z dnia 7 marca 2013 r., I ACa 878/12, LEX nr 1294706).

Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że dla zasądzenia zadośćuczynienia z art. 446 § 4 k.c. nie wystarczy śmierć osoby najbliższej, ale powinny zachodzić jeszcze dodatkowe okoliczności, wskazujące na to, że śmierć poszkodowanego stała się dla jego najbliższych źródłem udręczeń moralnych (podobnie: J. Korzonek, I. Rosenblüth, Kodeks zobowiązań. Komentarz, Kraków 1934, s. 371). Wysokości zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową nie da się tak skrupulatnie określić, jak przy wynagradzaniu szkody majątkowej. Niemniej jednak kwota zadośćuczynienia winna być tak oznaczona, by uwzględniała panujące stosunki społeczno-ekonomiczne w oparciu o kryteria doświadczenia i kolidujących ze sobą w danej sprawie interesów – bez aspiracji zapłaty jakiejś ceny cierpienia. Wszystko to pozwala stwierdzić, iż kwota zadośćuczynienia powinna być odpowiednia i rekompensować doznaną krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie. Przy zasądzeniu zadośćuczynienia z art. 446 § 4 k.c. należy kierować się kryteriami i zasadami wypracowanymi na gruncie art. 445 § 1 k.c.

Decydującym dla wysokości zasądzanego zadośćuczynienia jest zakres krzywdy, jaka została wyrządzona powodom. Na jej rozmiar wpływają cechy więzi łączącej powodów ze zmarłym takie jak: długotrwałość tych relacji i ich siła. Powodowie byli bardzo związani ze zmarłym. S. P. w chwili wypadku miał 18 lat, mieszkał razem z rodzicami i siostrą, podzielał motoryzacyjne zainteresowania ojca, miał dobry kontakt z rodzicami.

Z tych wszystkich względów Sąd ocenił, że dotychczas wypłacone zadośćuczynienie nie powetowało krzywdy powodów i na podstawie art. 446 § 4 k.c. zasądził tytułem zadośćuczynienia od pozwanych Z. K. i (...) SA z siedzibą w W. – zastrzegając, iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego z odpowiedzialności (z uwagi na odmienne podstawy odpowiedzialności pozwanych za szkodę wynikającą z jednego zdarzenia) – na rzecz M. P. kwotę 25.000 złotych, na rzecz Z. P. kwotę 25.000 złotych oraz na rzecz D. P. kwotę 35.000 złotych. Zasądzając powyższe kwoty Sąd miał na względzie okoliczność, że pozwany zakład ubezpieczeń wypłacił już z tytułu zadośćuczynienia: M. P. kwotę 40.000 złotych, Z. P. kwotę 40.000 złotych oraz D. P. kwotę 15.000 złotych. Tymczasem Sąd uznał, że odpowiednimi kwotami zadośćuczynienia są odpowiednio: dla rodziców po 65.000 złotych, zaś dla siostry kwota 50.000 złotych.

Wraz z kwotą główną zasądzono odsetki ustawowe, poczynając od dnia 25 lipca 2013 roku do dnia zapłaty. Żądanie powodów w części dotyczącej odsetek znajduje uzasadnienie w treści przepisu art. 481 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., Nr 124, poz.1152 ze zm.). Strona pozwana od dnia 25 lipca 2013 roku pozostawała w opóźnieniu i od tego dnia należą się powodom odsetki ustawowe. W judykaturze przyjmowany jest pogląd o dopuszczalności zasądzenia odsetek od roszczenia o zadośćuczynienie wcześniej niż od daty orzeczenia, w tym od daty wezwania zobowiązanego do zapłaty (wyrok SN z dnia 19 lutego 2002 r., II UKN 202/01, LEX nr 564470, wyrok SN z dnia 20 stycznia 2004 r., II CK 364/02, LEX nr 347285, wyrok SN z dnia 17 listopada 2006 r., V CSK 266/06, LEX nr 276339).

Objęte pozwem roszczenie powódki M. P. o zasądzenie odszkodowania znajduje podstawę w przepisie art. 446 § 3 k.c. Ma ono na celu zapewnienie uprawnionemu, w formie jednorazowego świadczenia, wyrównania znacznego pogorszenia sytuacji życiowej. Znaczne pogorszenie sytuacji życiowej może przejawiać się w utracie wsparcia i pomocy w różnych sytuacjach życiowych, a zwłaszcza w utracie szansy na pomoc w przyszłości (por. wyrok SN z 13 maja 1969 r., II CR 128/69, OSP 1970, z. 6, poz. 122). Sformułowanie w art. 446 § 3 k.c. o „znacznym pogorszeniu sytuacji życiowej” nadaje odszkodowaniu z tego przepisu charakter szczególny. Chodzi tu wprawdzie o szkodę o charakterze majątkowym jednak najczęściej ściśle powiązaną i przeplatającą się z uszczerbkiem o charakterze niemajątkowym, a więc o szkodę często trudną do uchwycenia i ścisłego matematycznego zmierzenia, którą zazwyczaj wywołuje śmierć najbliższego członka rodziny. Jest to przepis, którego celem nie jest naprawienia klasycznej szkody majątkowej (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2009 roku, V CSK 250/09, LEX 529732). „Przez sytuację życiową, w rozumieniu art. 446 § 3 k.c. należy rozumieć ogół czynników składających się na położenie życiowe jednostki, także trudno wymierzalne wartości ekonomiczne” (tak SN w wyroku z dnia 28 lipca 1976 r., IV CR 271/76, LEX nr 7837). Pogorszenie sytuacji życiowej obejmuje zarówno szkody obecne jak i przyszłe. Innymi słowy o pogorszeniu sytuacji życiowej można mówić wówczas, gdy następuje obniżenie poziomu życia w aspekcie materialnym w danej chwili jak również wtedy, gdy następuje utrata realnej możliwości polepszenia warunków życia. Pogorszenie się sytuacji życiowej osoby najbliższej może polegać również na utracie zdrowia, rozstroju psychicznym, wywołanym traumą doznaną z powodu śmierci osoby bezpośrednio poszkodowanej, które rzutują na sytuację materialną.

W ocenie Sądu powódka wykazała, że wypłacone dotychczas na jej rzecz odszkodowanie w kwocie 15.000 złotych nie pokrywa w pełni szkody w postaci pogorszenia jej sytuacji życiowej po śmierci syna. Powódka jest osobą schorowaną, utrzymuje się z niewielkiej renty i polega w większości na dochodach uzyskiwanych przez męża. Powódka mogła liczyć na wsparcie syna w przyszłości. Z pewnością śmierć syna wywołał traumę, która była niekorzystnym czynnikiem w walce z samoistnymi chorobami, na które cierpi powódka.

W związku z powyższym Sąd zasądził od pozwanych – zastrzegając, iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego z odpowiedzialności (z uwagi na odmienne podstawy odpowiedzialności pozwanych za szkodę wynikającą z jednego zdarzenia) – na rzecz M. P. kwotę 15.000 złotych tytułem odszkodowania. Wraz z kwotą główną zasądzono odsetki ustawowe od dnia 25 lipca 2013 roku – analogicznie jak odsetki od kwoty zasądzonej tytułem zadośćuczynienia.

W punkcie drugim wyrok, Sąd oddalił powództwa w pozostałej części jako wygórowane.

Powódka M. P. wygrała spór w 25 %, powód Z. P. wygrał spór w 17,2 %, zaś powódka D. P. wygrała spór w 41,20 %. Powodowie korzystali przy tym ze zwolnienia od kosztów sądowych całości.

Sąd – w punkcie trzecim wyroku – nie obciążył powodów kosztami procesu od oddalonych części powództwa i kosztami zastępstwa procesowego pozwanego uznając, że w tym zakresie znajduje zastosowanie przepis art. 102 k.p.c. i przewidziana w nim zasada słuszności, zgodnie z którą w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej kosztami w ogóle. Sąd, biorąc pod uwagę trudną sytuację życiową i majątkową powodów, doszedł do przekonania, że po ich stronie zachodzą okoliczności pozwalające na wyjątkowe odstąpienie od ogólnych reguł rządzących problematyką kosztów procesu. Sąd miał również na względzie i to, że sprawa dotyczyła wyrównania szkody wynikającej z utraty najbliższej dla powodów osoby, powodowie czuli pokrzywdzenie i trudno im było obiektywnie i racjonalnie ocenić wysokość żądanych roszczeń. Dochodzili przy tym swoich roszczeń, w dobrej wierze, zmierzając do zaspokojenia swoich interesów w sposób przewidziany przez przepisy prawa. W momencie wystąpienia więc na drogę sądową żądania powodów nosiły cechy wiarygodności i na pewno nie można było określić ich mianem oczywiście bezpodstawnych. Wszystkie te okoliczności uzasadniały potraktowanie przypadku powodów jako szczególnego.

Powodowie nie mieli obowiązku – z uwagi na udzielone powodom zwolnienia od kosztów sądowych – uiścić kosztów sądowych w postaci opłat od pozwów. W związku powyższym – na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. oraz przy uwzględnieniu wyniku procesu Sąd, w punkcie czwartym wyroku nakazał pobrać od (...) SA z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 5.000 złotych tytułem należnych kosztów sądowych.