Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

A. C. w pozwie z dnia 17 grudnia 2012 roku wniosła o zasądzenie od pozwanego Zrzeszenia (...) w I. odszkodowania w kwocie 10.000,00 zł oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż jest właścicielem nieruchomości, w której przez zaniedbanie pozwany doprowadził do uszkodzenia ściany budynku. Twierdziła, iż kamienica będąca pod zarządem pozwanego mieszcząca się przy ul. (...) w I., sąsiadująca z jej domem, od dłuższego czasu miała uszkodzoną instalację deszczową. Powyższe skutkowało nasiąkaniem ściany jej budynku wodą do tego stopnia, iż na części ściany musiał być wymieniany tynk wewnątrz budynku. W 2011 roku zauważyła nasilenie niszczenia elewacji budynku, a podczas opadów deszczu fontannę wody wypływającą z połączenia rury spustowej na jej budynek. W związku z tym, iż przeprowadzone rozmowy telefoniczne nie odniosły rezultatu, skierowała kilka pism z prośbą o udrożnienie uszkodzonej rury oraz naprawienie wyrządzonej szkody. W miesiącu wrześniu 2011 roku awaria została naprawiona, jednak pozwany nie poczuwa się do naprawienia wyrządzonej szkody. Zdaniem pozwanej ściana zewnętrzna, jak wewnętrzna wymaga gruntownego remontu.

Pozwany Zrzeszenie (...) w I. wniósł o oddalenie powództwa twierdząc, iż powódka nie wykazała zasadności roszczenia. W jego ocenie powódka, oprócz pism kierowanych do pozwanego, w jakikolwiek sposób nie wykazała, iż powodem stanu jej budynku są działania lub zaniechania pozwanego. Wskazał, że powódka nie przedłożyła żądnego dowodu na okoliczność poniesionej szkody i nie poczyniła wyliczenia wysokości dochodzonego roszczenia. Jednocześnie pozwany zaprzeczył twierdzeniom strony powodowej, iż przyczyną stanu technicznego budynku powódki, a przede wszystkim zawilgocenia ścian, była niesprawność instalacji odprowadzającej wodę deszczową znajdujących się budynku pozwanej. Zdaniem pozwanego do zawilgocenia doszło w skutek niesprawności instalacji znajdującej się na budynku powódki oraz nieprawidłowej izolacji tegoż budynku. Pozwany również wskazał, iż na ulicy (...) prowadzone były roboty drogowe, gdzie wykonano między innymi nowe chodniki. Wskutek robót drogowych doszło do podwyższenia poziomu chodników, co przy braku odpowiedniej izolacji oraz odwodnienia spowodowało zawilgocenie, a następnie zagrzybienie budynku powódki. Za te skutki nie ponosi odpowiedzialności pozwany, a ewentualnie zarządca dróg i ewentualne roszczenia powódka winna kierować wobec tegoż podmiotu.

Wyrokiem z dnia 18 września 2013 r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu oddalił powództwo, zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 1.217,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, kosztami, od których powódka była zwolniona obciążył Skarb Państwa oraz przyznał od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika powódki kwotę 1.476,00 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Sąd I instancji ustalił, że powódka od 1967 roku zamieszkuje w budynku przy ulicy (...) w I.. Jej mieszkanie ma około 80 m ². Obejmuje ono parter i piętro. W maju 2011 roku pojawiły się zawilgocenia ściany jej mieszkania, zarówno elewacji zewnętrznej, jak i ściany pokoju położonego na parterze. Skutkiem tego powódka wielokrotnie w 2011 i 2012 roku zwracała się pisemnie do pozwanego, aby ten dokonał usunięcia nieszczelności rury spustowej rynny położonej na granicy ścian budynków przy ul. (...). Pozwany pismem z dnia 12 lipca 2012 roku poinformował, iż usterka polegająca na niedrożności rury spustowej z budynku została naprawiona 5 września 2011 roku. Powódka zgłosiła szkodę się do (...) S.A. Ubezpieczyciel w swym piśmie z dnia 18 października 2011 roku odmówił wypłaty odszkodowania. Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Wskazał, że w myśl przepisów art. 415 k.c. oraz art. 6 k.c. ciężar dowodu okoliczności wskazanych w art. 415 k.c. w całości spoczywa na poszkodowanym, w tym przypadku na powódce. Odnosi się do istnienia i wysokości szkody, związku przyczynowego oraz zawinionego, a zatem bezprawnego zachowania się sprawcy szkody. Jeżeli te wszystkie przesłanki nie zostaną w procesie wykazane roszczenie, nie może zostać uwzględnione. Przechodząc na grunt przedmiotowej Sąd zważył, iż bezsporne w przedmiotowej sprawie było to, że powódka prowadziła pisemną korespondencję z pozwanym w zakresie naprawienia niesprawnej instalacji odprowadzającej wodę deszczową oraz że pozwany nie kwestionował faktu zawilgocenia budynku, w którym zamieszkuje powódka, ale kwestionował swą odpowiedzialność za powyższe. W ocenie Sądu powódka nie wykazała żadnymi środkami dowodami, iż odpowiedzialnym za powstałą szkodę jest pozwany. Sąd podkreślił, że w aktach sprawy znajduje się pismo z dnia 12 lipca 2012 roku, w którym pozwany informuje powódkę, iż usterka polegająca na niedrożności rury spustowej z budynku została naprawiona 5 września 2011 roku. Zdaniem Sądu z tego pisma wynika jedynie, iż pozwany dokonał usunięcia usterki, a w żadnym zakresie z tego pisma nie wynika, iż odpowiedzialnym za szkodę jest pozwany oraz że istnieje związek przyczynowy pomiędzy powstaniem szkody, a zawinieniem pozwanego. Sąd I instancji uznał także, iż powódka nie wykazała wysokości szkody. Wskazał, że zeznała, iż określając wysokość szkody na kwotę 10.000,00 zł kierowała się zasadami logiki i pytała znajomych jaka może być cena remontu mieszkania. Zeznała również, iż wychodziła z założenia, że nie wiadomo, kiedy ten remont będzie wykonany i tę kwotę zawyżyła. Przedłożyła nadto do akt wstępne dwa kosztorysy opatrzone datą 15 marca 2013 roku, sporządzone przez prywatne osoby, w których ujęty jest prawdopodobny koszt remontu jej mieszkania. Sąd zważył, iż są to dokumenty prywatne, które nie mogą stanowić podstawy do określenia wysokości szkody poniesionej przez powódkę, a stanowią jedynie dowód, że osoba która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte ( art. 245 k.p.c.). Dlatego Sąd uznał, że powódka nie wykazała przesłanek określonych w art. 415 k.c. w zw. z art. 6 k.c. i jej powództwo oddalił. W oparciu o przepisy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. orzekł o kosztach procesu, a na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kosztami od których zwolniony był powód obciążono Skarb Państwa. W oparciu o § 15 pkt l w zw. z § 6 pkt. 4 w zw. § 2 pkt.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu przyznał od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Inowrocławiu na rzecz radcy prawnego S. F. kwotę 1,476.00 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Apelację od tego wyroku wniosła powódka, która zaskarżyła go w całości. Zarzuciła Sądowi I instancji, iż wydając wyrok dokonał istotnych ustaleń stanu faktycznego sprzecznie z treścią zabranego materiału dowodowego, poprzez nie uznanie zebranych i załączonych dowodów dotyczących winy pozwanego a w szczególności - filmu na płytce DVD, zdjęć , zeznań powódki, pism z (...) oraz (...) dotyczących winy pozwanego tj. naruszenie prawa materialnego - art. 227 k.p.c. poprzez pominięcie istotnych dowodów w sprawie.

Podnosząc te zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 10.000,00 zł tytułem odszkodowania za wyrządzone szkody wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia wniesienia pozwu; o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania sądowego oraz o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika z urzędu, radcy prawnego S. F. koszty zastępstwa procesowego za I i II instancję według uznania Sądu. Ponadto wniosła w razie oddalenia apelacji o nieobciążanie powódki kosztami procesu, gdyż jest
zwolniona od kosztów i przyznanie od Skarbu Państwa kosztów zastępstwa
procesowego na rzecz pełnomocnika powódki ustanowionego z urzędu, gdyż nie
zostały zapłacone w całości.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest w części uzasadniona. Sąd Rejonowy dokonał niepełnych ustaleń faktycznych, pomijając część dowodów przeprowadzonych przed tym Sądem, a powódka złożyła w toku rozprawy przed Sądem Okręgowym dalsze dowody, które skutkowały zmianą zaskarżonego wyroku.

Sąd I instancji zasadnie uznał, iż powódkę obciążał obowiązek wykazania przesłanek odpowiedzialności deliktowej wynikających z przepisu art. 415 k.c. Sąd nimi w przedmiotowej sprawie zawiniony brak należytego utrzymania budynku znajdującego się z zarządzenie pozwanego, szkoda w budynku powódki oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą, a zawinionym zaniechaniem pozwanego w utrzymaniu budynku. Z dowodów przeprowadzonych w sprawie (nagrania DVD, pism powódki, zeznań powódki oraz pisma pozwanego z dnia 12 lipca 2012 r. – k. 15) jednoznacznie wynika, iż było zawinione zaniechanie pozwanego w postaci niesprawnej instalacji rynnowej. W drugiej strony wynika z nich, że nieruchomość powódki uległa uszkodzeniu poprzez odpadanie tynku, zawilgocenie, grzyb. Źródła tych uszkodzeń mogły być różne: wiek budynku, zaniechanie w należytym utrzymaniu obciążające właściciela budynku, podwyższenie chodnika. W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie te okoliczności, w tym zaniechanie w utrzymaniu instalacji odprowadzającej wodę z budynku zarządzanego przez pozwanego, miały wpływ na uszkodzenie budynku powódki. Sąd Okręgowy co do zasady stoi na stanowisku, że ustalenie związku przyczynowego powinno nastąpić po przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego, gdyż wymaga to wiadomości specjalnych, lecz z uwagi na wielość czynników mających wpływ na stan budynku powódki przeprowadzenie takiego dowodu byłoby niecelowe. Niewątpliwie bowiem zaniechanie w utrzymaniu budynku pozwanego miało wpływ na uszkodzenie budynku powódki. Zakres tego wpływu jest praktycznie niemożliwy do ustalenia. Dlatego ustalenie wysokości odszkodowania nastąpiło na podstawie przepisu art. 322 k.p.c. zasądził w wysokości kosztów zakupu materiałów niezbędnych do przeprowadzenia remontu. Ze złożonych na rozprawie apelacyjnej faktur wynika, iż wyniósł on 5.120,00 zł ( k. 106-119). Powódka poniosła te koszty do końca października 20113 r. Wobec tego Sąd uznał, że wymagalność odszkodowania należy ustalić w dniu 1 listopada 2013 r.

Dlatego Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punktach 1 i 2 w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.120,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 listopada 2013 r. do dnia zapłaty i zniósł wzajemnie koszty postępowania, a na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. apelację w pozostałej części oddalił. W ocenie Sądu Okręgowego koszty postępowania w obu instancjach winny być zniesione ( art. 100 k.p.c.), gdyż powódka wygrała sprawę praktycznie w połowie. Dlatego Sąd na podstawie przepisów art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. zniósł wzajemnie koszty postępowania apelacyjnego. W oparciu o przepisy § 15 pkt l w zw. z § 6 pkt 4 i §12 ppkt 1 oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu przyznał od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Inowrocławiu na rzecz radcy prawnego S. F. kwotę 738,00 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu