Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 sierpnia 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Burian

Protokolant Krzysztof Musiał

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2014r. we Wrocławiu

sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o.

przeciwko Ł. L. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Ł. L. (1) na rzecz strony powodowej (...) sp. z o.o. kwotę 352906zł07gr (trzysta pięćdziesiąt dwa tysiące dziewięćset sześć złotych siedem groszy) z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym za okres od 17.05.2013r. do 1.08.2014r. oraz z dalszymi obowiązującymi odsetkami ustawowymi za okres od 2.08.2014r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 24846zł kosztów procesu, w tym kwotę 7200zł kosztów zastępstwa procesowego;

I C 136/14

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. wniosła pozew w postępowaniu nakazowym o zasądzenie od Ł. L. (1) kwoty 352906zł07gr z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2013r. do dnia zapłaty. Ponadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie wyjaśniono, że w dniu 31.12.2003r. pomiędzy Bankiem (...) S.A. a Ubojnią (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j. podpisana została umowa kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym. W wyniku połączenia Banku (...) S.A. z Bankiem (...) S.A. ten ostatni wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki kredytodawcy. Ubojnia (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j. została zaś przekształcona w Zakłady (...) sp. z o.o. W dniu 21 maja 2012r. Ł. L. (1), a w dniu 27.04.2012r. strona powodowa zawarli z kredytującym Bankiem umowę poręczenia, którą zobowiązali się do spłaty wierzytelności wynikającej z zawartej umowy kredytu z dnia 31.12.2003r. Oprócz strony powodowej i pozwanego za wykonanie umowy kredytu z dnia 31.12.2003r. poręczyło jeszcze sześć podmiotów, tj. A. L. (2), A. L. (3), G. W., M. W. (1) oraz spółki Zakłady (...) sp. z o.o. i Grupa (...) sp. z o.o. W dniu 12.02.2013r. Bank wypowiedział umowę kredytu i wezwał kredytobiorcę do zapłaty. Wobec braku zapłaty Bank wezwał wszystkich poręczycieli będących dłużnikami solidarnymi do zapłaty wymagalnej wierzytelności z umowy kredytu. Ponieważ żaden ze współporęczycieli nie wykonał zobowiązania Bank wezwał Zakłady (...) sp. z o.o. do wykupu weksla. W dniu 14.03.2013r. strona powodowa dokonała na rzecz Banku zapłaty kwoty 2823248zł58gr i tym samym nabyła spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty dzięki czemu wstąpiła w prawa zaspokojonego wierzyciela. Pozwany na mocy umowy poręczenia z dnia 21.05.2012r. był solidarnie zobowiązany do zapłaty na rzecz Banku kwoty 2823248zł58gr a z uwagi na spłatę tego zadłużenia przez stronę powodową obowiązany jest do zapłaty na jej rzecz kwoty 352906zł07gr stanowiącej 1/8 wartości spełnionego przez stronę powodową zobowiązania. Zgodnie bowiem z art. 376 § 1 k.c. wobec nieuregulowania pomiędzy współporęczycielami w jakich częściach są oni między sobą zobowiązani do zwrotu spłaconego długu, przysługuje stronie powodowej uprawnienie do żądania od pozostałych współporęczycieli zwrotu spełnionego świadczenia w równych częściach. Pismem z dnia 24.04.2013r. pozwany został wezwany do zapłaty kwoty 352906zł07gr do dnia 6.05.2013r. Zakreślony termin upłynął jednak bezskutecznie.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 17 września 2013r. postanowił rozpoznać sprawę w postępowaniu upominawczym wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym

W dniu 17 września 2013r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym uwzględnił powództwo w całości

Ł. L. (1) sprzeciwem wniesionym przeciwko nakazowi zapłaty wydanemu w dniu 17 września (...). przez Sąd Okręgowy w postępowaniu upominawczym zaskarżył nakaz w całości i wniósł o oddalenie powództwa. Ł. L. (1) przyznał, że był współporęczycielem umowy kredytu krótkoterminowego udzielonego Zakładom (...) sp. z o.o. przez Bank (...) S.A., który został następnie spłacony przez stronę powodową. Pozwany zarzucił, iż roszczenie regresowe strony powodowej względem niego i pozostałych współporęczycieli z tytułu spłaty kredytu zostało określone porozumieniem zawartym w dniu 13 października 2009r., a ponadto ma na niego wpływ fakt zaspokojenia się strony powodowej poprzez wstąpienie w miejsce wierzyciela i przejęcie ustanowionych zabezpieczeń. Ł. L. (1) wyjaśnił, iż Z. P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Wytwórnia (...) w dniu 13 października 2009r. zawarł z udziałowcami spółki Zakłady (...) sp. z o.o. porozumienie określające zasady odpowiedzialności z tytułu zaciągniętych kredytów a następnie objął 119.895 udziałów w Zakładach (...) sp. z o.o., co stanowiło 60% udziałów w spółce. Z. P. w dniu 12 sierpnia 2010r. udzielił poręczenia Bankowi (...) S.A. tytułem zabezpieczenia spłaty kredytu udzielonego Zakładom (...) sp. z o.o. Zdaniem pozwanego wobec tego, iż udziałowcy Zakładów (...) sp. z o.o. z inicjatywy Z. P. ustalili oraz zaakceptowali w porozumieniu z dnia 13 października 2009r. treść stosunku wewnętrznego określającego zasady wzajemnej odpowiedzialności z tytułu zobowiązań związanych z kredytami, to poręczyciel będący jednocześnie udziałowcem tej spółki, który spłacił kredyt nie może w częściach równych żądać zwrotu tego co świadczył albowiem wartość regresu każdorazowo określana jest ilością posiadanych udziałów. Z. P. zmarł w 2011 roku i na mocy postanowień testamentu i zapisów testamentowych udziały w Zakładach (...) sp. z o.o. przypadły K. P., B. P., M. P. i A. P.. Spadkobiercy Z. P. nabyli udziały w Zakładach (...) sp. z o.o. i zawarli z Bankiem (...) S.A. umowy poręczenia. Spadkobiercy Z. P. utworzyli spółkę (...) sp. z o.o., do której wnieśli aportem udziały jakie posiadali w Zakładach (...) sp. z o.o. Powstała spółka (...) sp. z o.o. poręczyła kredyt udzielony Zakładom (...) sp. z o.o. przez Bank (...) S.A. Ponadto Ł. L. (1) zarzucił, że w związku ze spłatą kredytu przez stronę powodową Bank (...) S.A złożył oświadczenie, że przeniósł prawo do przewłaszczonych ruchomości na rzecz strony powodowej przez co weszła ona w posiadanie tych ruchomości i została całkowicie zaspokojona.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 grudnia 2003r. Bank (...) S.A. zawarł z Ubojnią (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j. umowę kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym. Umową tą udzielono kredytobiorcy krótkoterminowego kredytu odnawialnego, którego wykorzystanie spowodować miało powstanie zadłużenia w rachunku bieżącym w kwocie nie przekraczającej 100000zł na okres od dnia 31.12.2003r. do dnia 30.11.2004r. W § 1 ust. 6 umowy postanowiono, iż Bank może przedłużyć na kolejne 12 miesięcy przyznany limit kredytowy, bez konieczności spłaty zadłużenia pod warunkiem pozytywnego rozpatrzenia wniosku przez (...) i podpisania aneksu d umowy.

Zabezpieczeniem udzielonego kredytu był weksel własny in blanco wystawiony przez kredytodawcę. przewłaszczenie ruchomości: wytwornicy lodu (...)/24H o wartości 18225zł50gr, wytwornicy lodu (...)/24H o wartości 46989zł76gr, urządzenia chłodniczego do drobiu o wartości 3893zł80gr, maszyny do uboju i patroszenia drobiu o wartości 58478zł26gr, skubarki pudłowej o wartości 6413zł39gr, kontenera carier o wartości 17535zł oraz cesja praw z polisy ubezpieczenia maszyn i urządzeń (§ 5 umowy).

Celem zabezpieczenia wykonania umowy kredytu w dniach 23 czerwca 2004r., 26 lipca 2004r., 27 lipca 2005r. i 30 stycznia 2009r. strony zawarły kolejne umowy przewłaszczenia na zabezpieczenia praw własności rzeczy ruchomych o łącznej wartości w dniu podpisywania umów około 2097198zł.

Umowa ta była wielokrotnie aneksowana.

dowód: umowa kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) wraz z załącznikami k. 15-21, k. 153-164;

umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości z dnia 23.06.2004r. k. 165-166;

umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości z dnia 26.07.2004r. k. 167-168;

umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości z dnia 27.07.2005r. k. 169-170;

umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie rzeczy oznaczonych co do tożsamości z dnia 30.01.2009r. k. 171-172;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

Ubojnia (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j. zmieniła nazwę na Zakłady (...) sp. z o.o. a następnie uchwałą wspólników z dnia 5 lipca 2005r. została przekształcona w Zakłady (...) sp. z o.o.

dowód: odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS nr (...) według stanu na dzień 23.10.2013r. i na dzień 10.02.2014r. k. 61-64 i 146-150;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 9 listopada 2007r. nastąpiło połączenie Banku (...) S.A. z Bankiem (...) S.A., na skutek którego Bank (...) S.A. wstąpił we wszystkie prawa Banku (...) S.A., w tym wynikające z umowy zawartej w dniu 31 grudnia 2003r. z Ubojnią (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j.

dowód: sąd uznał ten fakt za ustalony albowiem wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (art. 231 k.p.c.);

W dniu 23 października 2008r. Bank (...) S.A. i Zakłady (...) sp. z o.o. zmieniły treść umowy kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. w ten sposób, że kredyt ten został udzielony na okres od dnia 27 listopada 2006r. do dnia 31 stycznia 2009r. do kwoty nie przekraczającej 3500000zł (art. 1). Ostateczna spłata wykorzystanego kredytu miała nastąpić do dnia 31 stycznia 2009r. (art. 4).

dowód: aneks nr (...) do umowy kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) k. 22-24;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 13 października 2009r. Z. P. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Wytwórnia (...) (zwany inwestorem) zawarł ze spółką Zakłady (...) sp. z o.o. i jej wspólnikami A. L. (3), Ł. L. (1) i M. W. (1) (zwanymi dotychczasowymi wspólnikami) porozumienie, na mocy którego strony wyraziły „zgodę na ustanowienie nowych zabezpieczeń zaciągniętych kredytów w przypadku gdy bank kredytujący (...) wystąpi z takim żądaniem, przy czym ustanowienie takich zabezpieczeń nastąpi w taki sposób, iż na dotychczasowych wspólnikach oraz na inwestorze będzie ciążyć odpowiedzialność z tytułu zabezpieczenia odpowiednio do wysokości posiadanych przez dotychczasowych wspólników i inwestora udziałów.” (§ 1).

W tym samym dniu Z. P., spółka Zakłady (...) sp. z o.o., A. L. (3), Ł. L. (1) i M. W. (1) zawarli jeszcze dwa porozumienia. Jednym wyrazili zgodę na udzielenie kredytu kupieckiego wynikającego z wzajemnych rozliczeń handlowych pomiędzy Zakładami (...) sp. z o.o. a Zakładami (...) sp. z o.o. Drugim określili warunki prowadzące do objęcia przez Z. P. (...) udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki Zakłady (...) sp. z o.o. oraz zasady dalszej współpracy.

dowód: porozumienie z dnia 13.10.2009r. k. 66;

porozumienie z dnia 13.10.2009r. k. 194;

porozumienie z dnia 13.10.2009r. k. 195 - 199;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 11 stycznia 2010r. Z. P. objął w spółce Zakłady (...) sp. z o.o. 119.885 nowych udziałów po 50zł każdy o łącznej wartości 5994250zł. Udziały te zostały pokryte w całości gotówką w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą Wytwórnia (...). Udziały zostały objęte na mocy uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki Zakłady (...) sp. z o.o. o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki o kwotę 5994250zł poprzez utworzenie 119.885 nowych udziałów po 50 zł każdy.

dowód: akt notarialny sporządzony w dniu 11.01.2010r. przez notariusza S. K. z Kancelarii Notarialnej w L. wpisany do rep. A pod numerem (...) k. 151-152;

zeznania świadka A. P. k. 210;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 12 sierpnia 2010r. Z. P. działający jako dłużnik Banku (...) S.A. z tytułu poręczenia spłaty kredytu w rachunku bieżącym udzielonego Zakładom (...) sp. z o.o. w dniu 31.12.2003r. poddał się egzekucji oraz wyraził zgodę na wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 2100000zł do dnia 30.06.2013r. W tym samym dniu K. P. wyraził zgodę na ustanowienie przez jej męża Z. P. poręczenia zobowiązań spółki Zakłady (...) sp. z o.o. z tytułu umowy o kredyt z dnia 31.12.2003r., poddała się egzekucji i wyraziła zgodę na wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty 2100000zł do dnia 30.06.2013r.

dowód: oświadczenie Z. P. o poddaniu się egzekucji z dnia 12.08.2010r. k. 67;

zgoda K. P. na ustanowienie zabezpieczenia z dnia 12.08.2010 r., k. 68;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

Z. P.zmarł w dniu (...). Spadkobiercami Z. P.są żona spadkodawcy K. P.w ¼ części wprost oraz córka B. P.w ¾ części z dobrodziejstwem inwentarza.

dowód: akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony w dniu 28.01.2011r. przez notariusz A. M. z Kancelarii Notarialnej w O. wpisany do rep. A pod numerem (...), k. 69-72;

W dniu 27 lipca 2011r. K. P., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Wytwórnia (...) udzieliła Bankowi (...) S.A. solidarnego poręczenia za zobowiązania Zakładów (...) sp. z o.o. z tytułu umowy kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. Poręczenie zostało ograniczone przez strony do kwoty 5250000zł. Postanowiono, iż poręczenie będzie obowiązywało do dnia 31 lipca 2013r. Strony postanowiły, że udzielone poręczenie obowiązuje do momentu przeniesienia lub przekształcenia działalności Wytwórni (...) do spółki prawa handlowego lub spółki komandytowej oraz wniesienia do tej spółki masy spadkowej po zmarłym Z. P. związanym z dotychczasowym przedsiębiorstwem pod nazwą Wytwórnia (...).

W dniu 25 lipca 2011r. umowę poręczenia za zobowiązania Zakładów (...) sp. z o.o. z tytułu umowy kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. zawarli M. P. i A. P.. Poręczenia zostały ograniczone przez strony do kwoty 5250000zł. Postanowiono, iż poręczenia będą obowiązywały do dnia 31 lipca 2013r. Strony postanowiły, że udzielone poręczenia obowiązują do momentu przeniesienia lub przekształcenia działalności Wytwórni (...) do spółki prawa handlowego lub spółki komandytowej oraz wniesienia do tej spółki masy spadkowej po zmarłym Z. P. związanym z dotychczasowym przedsiębiorstwem pod nazwą Wytwórnia (...).

dowód: umowa poręczenia z dnia 27.07.2011r. k. 79-80;

umowa poręczenia z dnia 25.07.2011r. , k. 81-82;

umowa poręczenia z dnia 25.07.2011r. k. 83-84;

zeznania świadka A. P. k. 210;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 2 kwietnia 2012r. K. P., B. P., A. P. i M. P. zawarli umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) spółka z o.o. Przedmiotem wkładów wnoszonych przez wspólników do spółki w celu pokrycia przysługujących im wszystkich udziałów były wkłady niepieniężne w postaci udziałów we współwłasności przedsiębiorstwa prowadzonego przez spadkodawcę Z. P. pod nazwą Wytwórnia (...) a obecnie pod nazwą Wytwórnia (...). Wnoszone przedsiębiorstwo obejmowało m.in. akcje i udziały w spółkach, w tym w spółce Zakłady (...) sp. z o.o. w liczbie 119.895 udziałów o wartości łącznej 6052764zł.

dowód: protokół Zgromadzenia Wspólników spółki Zakłady (...) sp. z o.o. z dnia 31.03.2012r. k. 73-76;

akt notarialny sporządzony w dniu 2.04.2012r. przez notariusza A. M. z Kancelarii Notarialnej w O. wpisany do rep. A pod numerem (...) k. 85-121;

zeznania świadka A. P. k. 210;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 27 kwietnia 2012r. (...) sp. z o.o. zawarła z Bankiem (...) S.A. umowę poręczenia, którą zobowiązała się względem Banku wykonać zobowiązanie Zakładów (...) sp. z o.o. wynikające z umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. wraz z późniejszymi zmianami. Poręczenie zostało ograniczone przez strony do kwoty 5250000zł. Postanowiono, iż poręczenie będzie obowiązywało do dnia 31 lipca 2013r. Na podstawie zawartej umowy Bank miał prawo zaspokoić się poprzez zapłatę przez zobowiązanego sumy zadłużenia w przypadku zwłoki z zapłatą przez dłużnika wymagalnej w całości lub w części wierzytelności banku, niezależnie od jakichkolwiek zdarzeń prawnych a zobowiązany miał wykonać zobowiązanie z tytułu poręczenia niezwłocznie po zawiadomieniu przez bank o opóźnieniu w spłacie wierzytelności. Strony również postanowiły, iż z dniem wejścia w życie poręczenia tracą swoją moc prawną poręczenia:

- z dnia 27.07.2011r. udzielone przez K. P. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Wytwórnia (...),

- z dnia 25.07.2011r. udzielone przez A. P.,

- z dnia 25.07.2011r. udzielone przez M. P..

dowód: umowa poręczenia z dnia 27.04.2012r., k. 28-30;

zeznania świadka A. P. k. 210;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 21.05.2012r. Ł. L. (1) zawarł z Bankiem (...) S.A. umowę poręczenia, którą zobowiązał się względem Banku wykonać zobowiązanie Zakładów (...) sp. z o.o. wynikające z umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. wraz z późniejszymi zmianami. Poręczenie zostało ograniczone przez strony do kwoty 5250000zł. Postanowiono, iż poręczenie będzie obowiązywało do dnia 31 lipca 2013r. Na podstawie zawartej umowy Bank miał prawo zaspokoić się poprzez zapłatę przez zobowiązanego sumy zadłużenia w przypadku zwłoki z zapłatą przez dłużnika wymagalnej w całości lub w części wierzytelności banku, niezależnie od jakichkolwiek zdarzeń prawnych a zobowiązany miał wykonać zobowiązanie z tytułu poręczenia niezwłocznie po zawiadomieniu przez bank opóźnieniu w spłacie wierzytelności. Strony również postanowiły, iż z dniem wejścia w życie poręczenia traci swoją moc prawną poręczenie z dnia 27.07.2011r.

dowód: umowa poręczenia z dnia 21.05.2012r., k. 25-26;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

Poręczycielami kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) zawartego w dniu 31.03.2003r. oprócz (...) sp. z o.o. i Ł. L. (1) byli także A. L. (2), A. L. (3), G. W., M. W. (1) oraz spółki Zakłady (...) sp. z o.o. i Grupa (...) sp. z o.o.

dowód: fakty te zostały uznane przez sąd za przyznane i nie wymagały dowodów albowiem pozwany Ł. L. (1) nie wypowiedział się co do twierdzeń strony powodowej o tych faktach (art. 230 k.p.c.);

W dniu 12 lutego 2013r. Bank (...) S.A. wypowiedział Zakładom (...) sp. z o.o. umowę o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. Bank wezwał dłużnika do zapłaty zadłużenia według stanu na dzień 11.02.2013r. w kwocie 2927614zł35gr w terminie do dnia 20 lutego 2013r. Zakreślony termin upłynął bezskutecznie. Pismem z dnia 22.02. (...). Bank wezwał wszystkich współporęczycieli będących współdłużnikami solidarnymi w osobach A. L. (3), A. L. (2), Ł. L. (1), M. W. (2), G. W., spółki Grupa (...) sp. z o.o., Zakłady (...) Sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. do zapłaty wymagalnej wierzytelności Banku. W piśmie tym Bank zaznaczył, iż w treści stosunku prawnego istniejącego pomiędzy współdłużnikami, na wypadek spełnienia świadczenia przez jednego z nich, nie ustalono w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników.

dowód: zaświadczenie banku o spłacie kredytu przez poręczyciela z dnia 10.04.2013r. k. 31-35;

zeznania świadka A. P. k. 210;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

W dniu 14 marca 2012r. (...) sp. z o.o. zapłaciła na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 2823248zł58gr tytułem wykonania zobowiązania wynikającego z umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. Zapłata przez (...) sp. z o.o. jako współdłużnika solidarnego ww. kwoty, wyczerpuje w całości roszczenia Banku wynikające z zawartej w dniu 31.12.2003r. umowy.

dowód: okoliczność ta nie wymagała dowodu wobec przyznania tego faktu przez pozwanego (art. 229 k.p.c.);

Pismem z dnia 24 kwietnia 2013r. (...) sp. z o.o. zawiadomiła Ł. L. (1), iż zapłaciła na rzecz Banku (...) S.A kwotę 2823248zł58gr tytułem wykonania zobowiązania wynikającego z umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. i wezwała pozwanego jako współdłużnika solidarnego do zapłaty w terminie do dnia 6 maja 2013r. kwoty 352906zł07gr stanowiącej 1/8 zapłaconego zobowiązania. Pismo to zostało doręczone pozwanemu w kwietniu-maju 2013r.

dowód: pismo (...) sp. z o.o. z dnia 24.04.2013r. k. 36;

zeznania świadka A. P. k. 210;

przesłuchanie pozwanego Ł. L. (1) k. 247;

(...) sp. z o.o. są A. L. (3), Ł. L. (1), (...) sp. z o.o. A. L. (3) przysługuje (...) udziałów, Ł. L. (1) i M. W. (1) przysługuje po (...) udziałów, zaś (...) sp. z o.o. (...) udziałów.

dowód: odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS nr (...) według stanu na dzień 23.10.2013r. i na dzień 10.02.2014r. k. 61-64 i 146-150;

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, zeznaniach świadka A. P. i przesłuchaniu pozwanego Ł. L. (1).

Na wniosek pełnomocnika strony powodowej Sąd pominął dowód z zeznań świadka W. F. i przesłuchania za stronę powodową M. K..

Sąd oddalił wnioski pozwanego o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków A. L. (3), M. W. (1), G. W., M. R., K. K., K. P., M. P. zgłoszone na okoliczność warunków ponoszenia zobowiązań wobec Banku zgodnie z porozumieniem z dnia 13.10.2009r., objęcia udziałów Z. P. przez jego spadkobierców a następnie (...) sp. z o.o. i wiedzy o warunkach określonych w porozumieniach, przewłaszczenia na zabezpieczenie nieruchomości i zaspokojenie wierzyciela, a także K. P., M. P. na okoliczność udzielenia poręczenia Bankowi (...) S.A. celem zabezpieczenia kredytu udzielonego Zakładom (...) sp. z o.o. albowiem zgodnie z treścią art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są wyłącznie fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie poza tym jak wynika z treści art. 217 § 3 k.p.c. Sąd pomija twierdzenia i dowody, jeżeli okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione. Poprzez złożenie do akt sprawy dokumentów został udowodniony fakt zawarcia porozumienia z dnia 13.10.2009r. i jego treść został (do akt złożono porozumienie z dnia 13 października 2009r.), objęcia udziałów w Zakładach (...) sp. z o.o. przez (...) sp. z o.o. (do akt złożono umowę spółki (...) sp. z o.o.), udzielenia poręczeń przez K. P., M. P. (do akt sprawy złożono umowy poręczeń zawarte przez te osoby z Bankowi (...) S.A.). Jeśli chodzi o objęcie przez spadkobierców Z. P. udziałów w Zakładach (...) sp. z o.o. to skoro w toku postępowania ustalono, iż był on wspólnikiem tej spółki i poświadczenie dziedziczenia nastąpiło na rzecz K. P. i B. P. to z art. 1025 k.c. wynika domniemanie, iż panie te są spadkobiercami Z. P., tj. nabyły cywilnoprawne prawa i obowiązki majątkowe zmarłego (art. 925 k.c. w związku z art. 922 k.c.) i domniemaniem tym Sąd jest związany (art. 234 k.p.c.). Gdy idzie o kwestię przewłaszczenia na zabezpieczenie nieruchomości to w świetle art. 158 k.c. umowa taka wymaga formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności (art. 73 § 2 k.c.). Taki dokument nie został złożony do akt sprawy. Do akt dołączono jedynie umowy przewłaszczenia rzeczy ruchomych (k. 153 - 172). Zaś wiedza spadkobierców Z. P. oraz (...) sp. z o.o. o warunkach określonych w porozumieniach z dnia 13 października 2009r. nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy skoro strona powodowa nie była ich stroną.

(...) sp. z o.o. wytaczając powództwo domagała się zasądzenia od Ł. L. (1) kwoty 352906zł07gr z ustawowymi odsetkami od dnia 17 maja 2013r. do dnia zapłaty tytułem 1/8 wartości świadczenia spełnionego na rzecz Banku (...) S.A tytułem wykonania zobowiązania wynikającego z umowy kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) zawartej w dniu 31.12.2003r. z Zakładami (...) sp. z o.o., za który oprócz strony powodowej oraz pozwanego poręczyło jeszcze sześć osób, tj. A. L. (2), A. L. (3), G. W., M. W. (1) oraz spółki Zakłady (...) sp. z o.o. i Grupa (...) sp. z o.o.

W toku postępowania ustalono, iż w dniu 31 grudnia 2003r. Bank (...) S.A. zawarł z Ubojnią (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j. umowę kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...). Umową tą udzielono kredytobiorcy krótkoterminowego kredytu odnawialnego, którego wykorzystanie spowodować miało powstanie zadłużenia w rachunku bieżącym w kwocie nie przekraczającej 100000zł na okres od dnia 31.12.2003r. do dnia 30.11.2004r. Na skutek zmian przez strony treści zawartej umowy została podwyższona kwota udzielonego kredytu oraz wydłużono termin udzielenia kredytu. Zawarta w dniu 31 grudnia 2003r. umowa kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) została poręczona przez (...) sp. z o.o. i Ł. L. (1) a także A. L. (2), A. L. (3), G. W., M. W. (1) oraz spółki Zakłady (...) sp. z o.o. i Grupa (...) sp. z o.o.

Ubojnia (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j. zmieniła nazwę na Zakłady (...) sp. z o.o. a następnie uchwałą wspólników z dnia 5 lipca 2005r. została przekształcona w Zakłady (...) sp. z o.o. W roku 2007 udzielający (...) Bank (...) S.A. połączył się z Bankiem (...) S.A., na skutek czego Bank (...) S.A. wstąpił we wszystkie prawa Banku (...) S.A., w tym wynikające z umowy zawartej w dniu 31 grudnia 2003r. z Ubojnią (...) A. L., A. L., Ł. L. sp.j.

W dniu 12 lutego 2013r. Bank (...) S.A. wypowiedział Zakładom (...) sp. z o.o. umowę o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. i wezwał dłużnika do zapłaty zadłużenia według stanu na dzień 11.02.2013r. w kwocie 2927614zł35gr w terminie do dnia 20 lutego 2013r. Wobec bezskuteczności zakreślonego terminu Bank wezwał do zapłaty wszystkich współporęczycieli.

Zgodnie z art. 876 k.c. przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Względem wierzyciela poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny, chyba że umówiono się inaczej (art. 881 k.c.). Z ustalonego stanu faktycznego, zwłaszcza treści zawartych umów poręczenia nie wynika aby poręczyciele umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. względem Banku (...) S.A. nie mieli ponosić solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z tej umowy.

Solidarność bierna, o której mowa w art. 881 k.c. polega na tym, że wierzyciel wraz z nadejściem wymagalności długu może dochodzić spełnienia świadczenia, według swego wyboru, albo od dłużnika głównego, albo od poręczyciela, łącznie albo od każdego z nich z osobna w całości lub części (art. 366 § 1 k.c.). Do momentu pełnego zaspokojenia wierzyciela zarówno dłużnik główny jak i poręczyciel pozostają zobowiązani (art. 366 § 2 k.c.). W konsekwencji spełnienie świadczenia przez poręczyciela zwalnia dłużnika głównego z obowiązku świadczenia wobec wierzyciela. Poręczyciel w takiej sytuacji wstępuje w prawa zaspokojonego wierzyciela do wysokości spełnionego świadczenia, uzyskując roszczenie do dłużnika głównego o spełnienie świadczenia, chyba że co innego wynika ze stosunku, jaki łączy wierzyciela z dłużnikiem głównym lub z umowy poręczenia (art. 518 § 1 pkt 1 k.c.). Częściowe spełnienie świadczenia przez poręczyciela nie pozbawia wierzyciela w pierwszeństwie zaspokojenia co do pozostałej części świadczenia przed poręczycielem (art. 518 § 3 k.c.).

Zasada solidarnej odpowiedzialności poręczyciela, o której mowa w art. 881 k.c. odnosi się również do sytuacji, gdy poręczenie zostało udzielone przez kilka podmiotów. Poręczycielowi, który uiścił dług w całości lub części przysługuje prawo domagania się od dłużnika głównego całości zaspokojonej wierzytelności z tytułu wstąpienia w miejsce zaspokojonego wierzyciela, zaś w stosunku do pozostałych poręczycieli prawo regresu według przepisów o solidarności biernej, czyli według zasad określonych art. 376 k.c.

Przepis art. 376 k.c. stanowi, że jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Część przypadająca na dłużnika niewypłacalnego rozkłada się między współdłużników (art. 376 § 2 k.c.).

Jak ustalono w dniu 14 marca 2012r. (...) sp. z o.o. zapłaciła na rzecz Banku (...) S.A. kwotę 2823248zł58gr tytułem wykonania zobowiązania wynikającego z umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. Następnie pismem z dnia 24 kwietnia 2013r. wezwała pozwanego jako współdłużnika solidarnego do zapłaty do dnia 6 maja 2013r. kwoty 352906zł07gr stanowiącej 1/8 zapłaconego zobowiązania. Pismo to zostało doręczone pozwanemu w kwietniu-maju 2013r.

(...) sp. z o.o. jako poręczyciel umowy o kredyt krótkoterminowy odnawialny w rachunku bieżącym w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) z dnia 31.12.2003r. wykonała zobowiązanie z niej wynikające, na podstawie powołanych przepisów, ma prawo domagać się zwrotu w całości spełnionego świadczenia od dłużnika głównego, tj. Zakładów (...) sp. z o.o. zaś w odpowiedniej części od pozostałych poręczycieli tego kredytu, czyli Ł. L. (1), A. L. (2), A. L. (3), G. W., M. W. (1) oraz spółki Zakłady (...) sp. z o.o. i Grupa (...) sp. z o.o.

Między stroną powodową (...) sp. z o.o. a pozwanym Ł. L. (1) powstał spór co do tego w jakiej części strona powodowa może domagać się od współdłużników solidarnych zwrotu spełnionego świadczenia. (...) sp. z o.o. wytoczył przeciwko Ł. L. (1) powództwo o zapłatę kwoty 352906zł07gr, czyli 1/8 z zapłaconej wierzycielowi kwoty 2823248zł58gr. Zatem zdaniem strony powodowej ma ona prawo domagać się od wszystkich poręczycieli regresu w częściach równych. Ł. L. (1) wnosząc o oddalenie powództwa zarzucił zaś, iż porozumienie zawarte w dniu 13 października 2009r., określa zasady odpowiedzialności za zobowiązania wynikające z udzielonych zabezpieczeń zaciągniętych kredytów i dlatego też strona powodowa może żądać zwrotu spełnionego świadczenia jedynie od poręczycieli będących wspólnikami Zakładów (...) sp. z o.o. w części odpowiadającej udziałowi tego poręczyciela w kapitale zakładowym tej spółki. Poza tym pozwany zarzucił, że poprzez wstąpienie w miejsce wierzyciela i przejęcie ustanowionych zabezpieczeń nastąpiło zaspokojenie strony powodowej.

W toku postępowania ustalono, iż w dniu 13 października 2009r. Z. P. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Wytwórnia (...) (zwany inwestorem) zawarł ze spółką Zakłady (...) sp. z o.o. i jej wspólnikami A. L. (3), Ł. L. (1) i M. W. (1) (zwanymi dotychczasowymi wspólnikami) porozumienie, na mocy którego strony wyraziły „zgodę na ustanowienie nowych zabezpieczeń zaciągniętych kredytów w przypadku gdy bank kredytujący (...) wystąpi z takim żądaniem, przy czym ustanowienie takich zabezpieczeń nastąpi w taki sposób, iż na dotychczasowych wspólnikach oraz na inwestorze będzie ciążyć odpowiedzialność z tytułu zabezpieczenia odpowiednio do wysokości posiadanych przez dotychczasowych wspólników i inwestora udziałów.” (§ 1).

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że umowa spółki pod firmą (...) spółka z o.o.została zawarta w dniu 2 kwietnia 2012r. Zatem strona powodowa nie mogła być stroną umowy zawartej w dniu 13 października 2009r. Strona powodowa nie wstąpiła w prawa i obowiązki wynikające z tego porozumienia zarówno pod tytułem ogólnym jak i pod tytułem szczególnym. (...) sp. z o.o.nie jest spadkobiercą Z. P., który był stroną porozumienia z dnia 13 października, a który zmarł zanim zawarto umowę powodowej spółki, tj. w dniu (...). W toku postępowania nie ustalono aby którakolwiek ze stron tego porozumienia, zwłaszcza spadkobiercy Z. P., zawarła z (...) sp. z o.o.umowę, której przedmiotem byłoby nabycie praw i obowiązków wynikających z porozumienia z dnia 13 października 2013r. Fakt, iż strona powodowa jest wspólnikiem Zakładów (...) sp. z o.o., która zawarła ww. porozumienie nie powoduje, iż sama staje się stroną tego porozumienia. Z istoty bowiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynika bowiem, że jej wspólnicy nie są stronami nawiązanych przez tę spółkę stosunków prawnych.

Skoro w toku postępowania nie ustalono, aby między (...) sp. z o.o. a pozostałymi poręczycielami istniał stosunek prawny rozstrzygający o tym, czy i w jakich częściach może strona powodowa żądać zwrotu spełnionego świadczenia ma ona prawo domagać się od pozostałych poręczycieli, w tym Ł. L. (1) zwrotu spełnionego świadczenia w częściach równych, tj. w kwocie po 352906zł07gr (2823248zł58gr / 8).

(...) sp. z o.o. wytaczając powództwo domagała się także zasądzenia od Ł. L. (1) odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od dnia 17 maja 2013r. Zgodnie z treścią art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 k.c.). Przepis art. 455 k.c. stanowi, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Jak ustalono pismem z dnia 24 kwietnia 2013r., doręczonym w kwietniu-maju 2013r. (...) sp. z o.o. wezwała Ł. L. (1) do zapłaty w terminie do dnia 6 maja 2013r. kwoty 352906zł07gr stanowiącej 1/8 zapłaconego zobowiązania. Skoro zakreślony termin upłynął bezskutecznie w świetle powołanych przepisów strona powodowa może żądać od pozwanego odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od dnia następnego po upływie terminu.

Jeśli chodzi o zarzut Ł. L. (1), że poprzez wstąpienie w miejsce wierzyciela i przejęcie ustanowionych zabezpieczeń nastąpiło zaspokojenie strony powodowej należy zauważyć, iż żadna czynność prawna, która zamierzała do zabezpieczenia wykonania zawartej w dniu 31 grudnia 2003r. umowy kredytu krótkoterminowego odnawialnego w rachunku bieżącym nr (...)- (...)- (...) nie spowodowała wygaśnięcia wynikającego z tej umowy zobowiązania. Nie mogła takiego skutku wywołać także w stosunku do (...) sp. z o.o., która wstąpiła w prawa zaspokojonego wierzyciela i przejęła te zabezpieczenia. Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego ustalono, że zabezpieczenie udzielonego kredytu polegało na wystawieniu przez dłużnika głównego weksla in blanco, zawarciu przez strony umowy kredytu szeregu umów przewłaszczanie na zabezpieczenie rzeczy ruchomych oraz zawarciu przez kredytodawcę ośmiu umów poręczenia. Wymienione czynności prawne nie prowadzą do wygaśnięcia istniejących stosunków cywilnoprawnych a mają za zadanie polepszyć sytuację wierzyciela kiedy będzie on domagał się przymusowego wykonania zobowiązania.

W tych okolicznościach, na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak na wstępie.

Rozstrzygnięcie o kosztach oparto na treści art. 98 k.p.c. w związku z art. 108 k.p.c. mając na uwadze wynik procesu. Skoro strona powodowa wygrała sprawę w całości, w świetle powołanego przepisu art. 98 k.p.c., to na pozwanym ciążył obowiązek zwrotu poniesionych przez nią kosztów procesu. Na koszty te złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 4412zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na kwotę 7200zł na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz.U. z 2013, poz. 490) wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17zł.