Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2014 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Krzysztofa Knapika

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2014 roku w sprawie

M. W.

oskarżonego z art.59 ust.2 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i inne

apelacji obrońcy oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 1 kwietnia 2014 roku sygn. akt III K 352/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. L. kwotę 738 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych 00/100) w tym podatek VAT, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego udzielonego oskarżonemu z urzędu w postępowaniu przed Sądem II instancji,

III.  zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt II AKa 135/14

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2014 roku (sygn. III K 352/13) uznał oskarżonego M. W. za winnego tego, że działając w podobny sposób i w krótkich odstępach czasu w nieustalonym dniu lipca 2013 roku, działając w celu uzyskania korzyści majątkowej, udzielił małoletniej W. M. środka odurzającego w postaci 0,5 g amfetaminy za kwotę 15 złotych oraz w dniu 30 września 2013 roku, działając w celu uzyskania korzyści majątkowej, udzielił małoletniej W. M. środka odurzającego w postaci 2,0 g amfetaminy za kwotę 40 złotych to jest przestępstwa z art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 91 § 1 kk i na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet tej kary zaliczył oskarżonemu okres jego tymczasowego aresztowania od dnia 2 października 2013 roku do dnia wyroku.

Ponadto tym wyrokiem m.in. na mocy art. 45 § 1 k.k. orzekł przepadek korzyści osiągniętej przez oskarżonego z popełnionych przestępstw w kwocie 55 zł; na mocy art. 70 ust. 4 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł od oskarżonego na rzecz Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) Ośrodek (...) w K. nawiązkę w kwocie 500 zł; na zasadzie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych; na zasadzie art. 29 ust. 1 Ustawy z 26 maja 1982 roku Prawo o Adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. L. kwotę 738 zł brutto tytułem nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonego z urzędu.

Wyrok został zaskarżony w części dotyczącej kary apelacją obrońcy, który zarzucił:

-

rażącą niewspółmierność kary, wyrażającą się w wymierzeniu oskarżonemu kary 3 lat pozbawienia wolności, bez nadzwyczajnego jej złagodzenia (art. 60 § 2 kk) w sytuacji, gdy - nie umniejszając wagi okolicznościom obciążającym - Sąd meriti winien wziąć pod uwagę, przedmiotowo-podmiotowe znamiona czynów popełnionych przez oskarżonego, a w szczególności obiektywnie niewielką ilość środka odurzającego, a także wyłącznie dwukrotne jego udzielenie, a nadto fakt, iż oskarżony przeprosił pokrzywdzoną i wyraził szczerą skruchę, a pokrzywdzona przeprosiny przyjęła; od początku przyznawał się w całości do stawianych mu zarzutów, w toku postępowania złożył wyjaśnienia korespondujące zarówno z zarzutami aktu oskarżenia, jak również z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, z wywiadu środowiskowego (t. II k. 63-65) wynika, iż oskarżony przed aresztowaniem podjął starania o stałą pracę, rozpoczynając szkolenie w firmie (...), utrzymywał kontakt z pracownikiem socjalnym i zobowiązał się do brania udziału w zajęciach indywidualnych i grupowych Klubu (...), w miejscu zamieszkania ma opinie pozytywną, ponieważ nie wywoływał awantur i nie nadużywał alkoholu oraz pochodzi z patologicznej rozbitej rodziny, a w chwili obecnej podjął stałe zatrudnienie w sklepie (...) od 1 czerwca 2014 roku, roztacza opiekę nad nowonarodzonym synem K. W."(ur. (...)) czyniąc jednocześnie starania do uzyskania środków na utrzymanie rodziny, a w konsekwencji w realiach przedmiotowej sprawy wystąpiło kilka takich okoliczności łagodzących, które chociażby oddzielnie nie uzasadniałyby nadzwyczajnego złagodzenia kary to rozpatrywane łącznie spełniać mogą jednak warunek nadzwyczajnego wypadku, w którym orzeczona kara pomimo, że wymierzona w dolnej granicy ustawowego zagrożenia jawi jako niewspółmiernie surowa.

Skarżący wniósł o:

-

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności do 2 lat i warunkowe zawieszenie jej wykonania na okres próby 5 lat przy zastosowaniu art. 60 § 2 kk.

W uzasadnieniu apelacji podkreślono, że w sprawie występują okoliczności łagodzące, które łącznie mogły spowodować zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, a to: niewielka ilość środków odurzających, udzielenie ich tylko dwukrotnie jednej osobie, przyznania się oskarżonego, przeproszenie pokrzywdzonej, wyrażenie skruchy, pozytywna opinia z miejsca zamieszkania, podjęcie stałego zatrudnienia, urodzenie się dziecka oskarżonego w marcu 2014 roku.

Uzasadnienie nie zawiera natomiast argumentów mających przemawiać za wnioskowanym warunkowym zawieszeniem wykonania nadzwyczajnie złagodzonej kary pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Odwoławczy nie znalazł wystarczających przesłanek do zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary, które skutkowałoby obniżeniem wymierzonej kary 3 lat pozbawienia wolności (a więc kary wymierzonej w dolnej granicy ustawowego zagrożenia wynoszącego od lat 3 do lat 15) do kary 2 lat pozbawienia wolności, której wymierzenie ewentualnie pozwoliłoby na warunkowe zawieszenie jej wykonania.

W ocenie Sądu II instancji orzeczona wobec oskarżonego kara 3 lat pozbawienia wolności nie może być potraktowania jako kara rażąco niewspółmiernie surowa.

Oskarżony nie ma statusu młodocianego. Wbrew stanowisku Sądu I instancji – ukończył 21 lat ponad miesiąc przed początkiem popełnienia przestępstwa. Urodził się bowiem (...)roku, a przypisany mu ciąg przestępstw został popełniony od lipca 2013 roku do 30 września 2013 roku. Tak więc, nie mogło wchodzić w grę ewentualne zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary zgodnie z art. 60 § 1 kk. Aby natomiast móc zastosować przepis art. 60 § 2 kk konieczne było przyjęcie zaistnienia szczególnie uzasadnionego wypadku, kiedy najniższa kara przewidziana za przestępstwo (a więc w niniejszym postępowaniu kara 3 lat pozbawienia wolności) byłaby niewspółmiernie surowa. Zdaniem Sądu Apelacyjnego taka sytuacja w przypadku oskarżonego M. W.nie wystąpiła z braku poszczególnych przesłanek pozwalających na zastosowanie art. 60 § 2 kk i nadzwyczajne złagodzenie kary na tej podstawie.

Z ustalonego i niekwestionowanego przez obrońcę stanu faktycznego wynikają bowiem m.in. następujące okoliczności.

To oskarżony był inicjatorem sprzedaży amfetaminy małoletniej W. M.. Najpierw, jeszcze w lecie 2012 roku spotkał się z pokrzywdzoną i ujawnił, że często sam bierze narkotyki. Następnie w lipcu 2013 roku zaproponował jej zakup i W. M. kupiła od oskarżonego 0,5 g amfetaminy. I wreszcie w końcu września 2013 roku oskarżony ponownie zaproponował zakup, z tym że początkowo W. M. odmówiła, ale po kilku dniach wycofała odmowę i poprosiła o sprzedaż 2 g amfetaminy. Jest również faktem, że oskarżony sprzedawał amfetaminę osobie 13-letniej. Znamieniem przestępstwa z art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku jest udzielenie środka odurzającego małoletniemu, a wiec osobie poniżej lat 18 i sam ten fakt nie stanowi oczywiście okoliczności obciążającej ale w niniejszej sprawie taką okolicznością jest wiek W. M. liczącej lat 13 (a nie np. lat 17). Na powyższe okoliczności wskazał zresztą Sąd I instancji przy wymienieniu okoliczności wpływających na wymiar kary.

Zatrucie W. M. amfetaminą, będące następstwem jednorazowego przyjęcia przez nią – kupionych od oskarżonego – 2 g amfetaminy i skutkujące jej hospitalizacją, nie może oczywiście w sposób bezpośredni obciążać oskarżonego, gdyż nie można przyjąć, by mógł on przewidzieć taki rozwój zdarzeń, chociaż powinien sobie zdawać sprawę, że sprzedaż amfetaminy 13-letniej osobie może nieść ze sobą różnorakie konsekwencje zdrowotne, które mogłyby mieć miejsce nawet wtedy, gdyby W. M. przyjęła jednorazowo 0,1 g lub 0,2 g amfetaminy. Oskarżony wiedział przecież, w jakim wieku jest małoletnia, a jego tłumaczenie, iż myślał, że ma 16 lat jest niewiarygodne i ponadto nie zmienia niczego w przypisaniu kwalifikowanego typu przestępstwa, jak uczynił to Sąd I instancji.

Akcentowane przez apelującego, dokonane przez oskarżonego na rozprawie, przeproszenie małoletniej i jej matki, które zostało przez nie przyjęte ma przecież swoje źródło przede wszystkim właśnie w zatruciu dziewczyny przyjętą przez nią jednorazowo, a kupioną od oskarżonego, amfetaminą. Gdyby nie fakt tego zatrucia, nie byłoby w istocie powodów do przepraszania. Należy dodać zresztą, że głównym przedmiotem ochrony w przypadku przestępstw z ustawy przeciwnarkotykowej jest zdrowie publiczne, a w tym zakresie owo przeproszenie oskarżonego nie ma istotnego znaczenia.

Odrębną kwestią jest natomiast to, jaka była rzeczywista przyczyna jednorazowego przyjęcia tak znacznej ilości amfetaminy przez małoletnią. Z treści jej zapisków czynionych w szkole nie wynika, by było to działanie przypadkowe.

To, że przypisano oskarżonemu udzielenie amfetaminy tylko jednej osobie i tylko dwukrotnie, również nie może w realiach niniejszej sprawy mieć istotnego znaczenia dla zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary. Oskarżony nie chciał zresztą ujawnić źródła dysponowania przez niego amfetaminą.

Ustosunkowując się do podniesionych w apelacji okoliczności natury osobistej oskarżonego, które – zdaniem skarżącego – również mogłyby (łącznie z wcześniej wyrażonymi przez obrońcę argumentami) spowodować zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, należy stwierdzić, że te okoliczności, chociaż w istocie w pełni pozytywne, nie przeważyły tak mocno, by mogły skutkować zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary. Fakt, że oskarżony został ojcem był znany sądowi I instancji (dziecko urodziło się 3 tygodnie przed wydaniem wyroku). Również pozytywna treść wywiadu środowiskowego, z której wynika m.in., że podjął starania o stałą pracę, że zobowiązał się do brania udziału w zajęciach Klubu (...) była brana pod uwagę przez Sąd I instancji. Natomiast już po wyroku oskarżony podjął stałą pracę w sklepie spożywczym na czas określony do końca marca 2015 roku. Ponadto – jak już zaznaczono wyżej – Sąd I instancji niewłaściwie przyjął jako okoliczność łagodzącą, iż oskarżony jest młodociany. Natomiast młody wiek oskarżonego w chwili popełnienia przestępstwa również jest traktowany jako okoliczność pozytywna przy wymiarze kary – co w istocie Sąd Okręgowy uczynił.

Reasumując – prowadzenie przez oskarżonego poprawnego trybu życia, dobra opinia z miejsca zamieszkania, podjęcie pracy, opieka nad dzieckiem to okoliczności, które nie mogą powodować w niniejszej sprawie zaistnienia przesłanki z art. 60 § 2 kk pozwalającej na zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary. Okoliczności te natomiast spowodowały, że została wymierzona kara w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, która nie mogła zostać oceniona jako kara niewspółmierna (rażąco surowa).

W konsekwencji orzeczono, jak na wstępie, na podstawie art. 437 § 1 kpk. Zwolniono oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze (na podst. art. 624 § 1 i 634 kpk) uznając, że byłoby to dla niego zbytnią dolegliwością finansową w sytuacji, gdy ma obowiązek partycypowania w utrzymaniu małego dziecka, a uzyskuje z pracy stosunkowo niewysoki zarobek. Przepis art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze był podstawą zasądzenia wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu.