Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RCa 158/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Błesińska (spr.)

Sędziowie: SO Aneta Szwedowska

SR del. do SO Andrzej Hinz

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich Ł. W. i A. W. reprezentowanych przez matkę K. W.

przeciwko M. W.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji małoletnich powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 28 kwietnia 2014 roku

sygn. akt III RC 208/14

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że ustalone tam alimenty na rzecz małoletniego Ł. W. podwyższa do kwoty po 600 zł (sześćset złotych) miesięcznie i na rzecz małoletniego A. W. do kwoty po 550 zł (pięćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie.

II.  Uchyla punkt II zaskarżonego wyroku.

III.  W pozostałej części powództwo i apelację oddala.

IV.  Odstępuje od obciążania pozwanego opłatą sądową.

V.  Koszty procesu za instancję odwoławczą wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 158/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z 28 kwietnia 2014r. w sprawie III RC 208/14 zasądził od pozwanego M. W. tytułem podwyższonych alimentów na rzecz małoletnich powodów Ł. W. i A. W. kwoty po 500 zł miesięcznie, tj. łącznie 1000 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki powodów K. W. do dnia 15 każdego miesiąca z góry wraz z odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 17 lutego 2014r. w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z 5 maja 2010r. w sprawie VI RC 167/10. Umorzył postępowanie w części obejmującej roszczenie ponad kwotę 600 zł miesięcznie na rzecz Ł. W., oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd uzasadnił swoje stanowisko podając, że powództwo małoletnich powodów uznał za częściowo zasadne. Przyjął bowiem, że od momentu ustalenia alimentów w 2010r. zmianie uległy potrzeby małoletnich powodów w zakresie wyżywienia, ubrania, organizacji czasu wolnego. Za istotne uznał uczęszczanie powodów na dodatkowe zajęcia sportowe wymagające zaopatrzenia w sprzęt sportowy, a także podjęcie edukacji szkolnej przez A. W.. Sąd Rejonowy analizował również kondycję finansową rodziców powodów. Dostrzegł zwiększenie dochodów zarówno matki powodów, jak i pozwanego. Jednocześnie znaczne zwiększenie kosztów utrzymania pozwanego przyjął za podstawę do tylko częściowego uwzględnienia żądania pozwu.

Wyrok ten zaskarżony został przez powodów, którzy zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i sprzeczność ustaleń z treścią zgromadzonego materiału dowodowego. Powodowie wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu.

Uzasadnili swoje stanowisko podając, że pozwany ma możliwości zarobkowe uzasadniające ustalenie alimentów na poziomie wyższym niż wynikające z zaskarżonego wyroku. Sprzeciwili się akceptacji prowadzenia przez pozwanego działalności społecznej, uznali, że czas i zaangażowanie powinien pozwany poświecić na uzyskanie dochodu umożliwiającego zwiększenie świadczeń na ich rzecz. Podali, że pozwany korzysta ze znacznie wyższego standardu życia niż oni, albowiem przeprowadził remont domu, wyjechał na wakacje, zakupił nowy samochód. Podkreślili również zmianę miejsca zamieszkania pozwanego, co spowoduje ograniczenie kontaktów z nimi, nadto spowoduje całkowite odseparowanie pozwanego od osobistych prac na ich rzecz. Wskazali, że aktualnie pozwany zabiera ich na treningi, co stanowi jedyny przejaw sprawowania osobistej pieczy nad nimi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Słusznie Sąd Rejonowy dostrzegł zmianę stosunków wynikającą z upływu czasu i uzasadniającą, zgodnie z art. 138 k.r.o. zmianę orzeczenia o alimentach. Na etapie postępowania odwoławczego jednak ujawnione zostały okoliczności uzasadniające zwiększenie zakresu zmian w wysokości alimentów na utrzymanie powodów. Istotnym elementem limitującym wysokość ustalonych alimentów była kwestia możliwości zarobkowych pozwanego. Sąd Rejonowy uznał, że pozwany nie będzie w stanie łożyć wyższej kwoty na ich utrzymanie niż 500 zł miesięcznie. Uwzględnił bowiem, że pozwany spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty na zakup mieszkania, nadto w całości ponosi koszt bieżących opłat, a dodatkowo realizuje obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o wychowanie i utrzymanie. Te okoliczności na etapie postępowania odwoławczego obniżyły swoją wartość dowodową poprzez uwzględnienie twierdzeń powodów o zmianie miejsca zamieszkania pozwanego oraz wynajęciu mieszkania. Słusznie dostrzegli bowiem powodowie, że zmiana miejsca zamieszkania uniemożliwi pozwanemu realizowanie obowiązku osobistej pracy na ich rzecz, zaś wynajęcie mieszkania będzie się wiązało z dodatkowym dochodem pozwanego. W konsekwencji Sąd odwoławczy przyjął, że odmiennie kształtuje się element limitujący wysokość alimentów. W ocenie Sądu odwoławczego uwzględnienie większych możliwości finansowych pozwanego uzasadnia ustalenie alimentów od pozwanego na rzecz Ł. W. w wysokości 600 zł miesięcznie, zaś na rzecz A. W. 550 zł miesięcznie. Sąd odwoławczy podziela analizę kosztów utrzymania powodów wskazaną w uzasadnieniu wyroku. Odmiennie ustalił proporcje w ponoszeniu tych kosztów przez rodziców powodów. Zmiana miejsca zamieszkania pozwanego bowiem spowoduje odseparowanie się jego od obowiązków wykonywania pracy na ich rzecz. Kontakty pozwanego z powodami będą ograniczone, matka powodów nie będzie też mogła liczyć na wsparcie pozwanego w dowożeniu powoda na zajęcia. Matka powodów w większym zakresie zostanie obciążona obowiązkami osobistej pracy na rzecz powodów, a w konsekwencji zakres finansowego udziału pozwanego w kosztach utrzymania powodów również powinien ulec zmianie. Te elementy zadecydowały o zmianie wysokości alimentów na rzecz powodów.

Sąd zróżnicował wysokość alimentów dostrzegając większe potrzeby Ł. W.. Z racji wieku ma bowiem zwiększone potrzeby edukacyjne, w bardziej intensywny sposób uczestniczy w zajęciach sportowych, wymaga większych nakładów na zabezpieczenie sprzętu sportowego i organizację treningów. W konsekwencji Sąd ustalił wysokość świadczeń alimentacyjnych na jego rzecz na poziomie 600 zł miesięcznie, zaś na rzecz A. W. na poziomie 550 zł miesięcznie. Sąd odwoławczy uznał, że tak ukształtowany obowiązek alimentacyjny jest adekwatny do ujawnionej w toku postępowania apelacyjnego sytuacji pozwanego, powodów i ich matki.

Sąd odwoławczy nie uwzględnił apelacji powodów w pozostałym zakresie. Uznał bowiem, że żądanie pozwu jest wygórowane. W ocenie Sądu utrzymanie powodów wymaga wydatkowania kwoty około 800 zł miesięcznie w odniesieniu do Ł. W. i 700 zł miesięcznie w odniesieniu do A. W.. Sąd uznał po analizie okoliczności prezentujących dotychczasowy standard życia stron, zakres zabezpieczanych potrzeb, a także wiek powodów, ich stan zdrowia, a także uwarunkowania środowiskowe, że takie kwoty pozwolą zabezpieczyć ich potrzeby. Brak jest podstaw do obciążenia pozwanego pełnymi kosztami utrzymania powodów. Ich matka bowiem nie jest zwolniona z tego obowiązku.

W konsekwencji Sąd odwoławczy uznał, że nie ma przesłanek do uwzględnienia powództwa w pełnym zakresie. Na podstawie art. 386§1 k.p.c. orzekł o zmianie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej wysokości alimentów na utrzymanie powodów.

Na podstawie art. 386§2 k.p.c. Sąd uchylił punkt II zaskarżonego wyroku. Nie było bowiem podstaw do umorzenia postępowania w zakresie roszczenia ponad kwotę 600 zł na rzecz Ł. W.. Powództwo w tym zakresie nie zostało ograniczone, zaś kwestię wysokości alimentów Sąd Rejonowy analizował, ustalił ich wysokość, a w pozostałej części powództwo oddalił. Rozstrzygnięcie o umorzeniu nie znajduje więc swojego uzasadnienia.

W pozostałym zakresie Sąd odwoławczy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację i powództwo oddalił.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych odstąpił od obciążania pozwanego opłatą sądową.

Na podstawie art. 100 k.p.c. ze względu na częściowe uwzględnienie żądań stron Sąd orzekł o wzajemnym zniesieniu kosztów procesu za instancję odwoławczą.