Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie w postępowaniu uproszczonym sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko Z. T.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 5 marca 2014 roku, sygn. akt I C 1566/13 upr

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 306/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 marca 2014 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. w sprawie I C 1566/13 upr oddalił powództwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko Z. T. o zapłatę kwoty 2142 zł z tytułu nieuiszczonej opłaty za studia.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

Z. T.był studentem (...)w W.na wydziale(...). Studia rozpoczął w 2002 r. Warunkiem uczestnictwa na pierwszych zajęciach było uiszczenie czesnego za I semestr. Pozwany nie podpisywał jednakże żadnej umowy, otrzymał jedynie w zamian indeks, którego nigdy nie uzupełnił. Żadnych dokumentów formalnych informujących go, że jestem studentem tej uczelni nie otrzymał. Pozwany nie podpisywał treści ślubowania z 29 sierpnia 2002 r. Pozwany swoją naukę na powyższej uczelni zakończył po pierwszym weekendzie zajęć, z uwagi na brak profesjonalizmu ze strony uczelni. Z. T.nie poinformował jednak uczelni o rezygnacji z kontynuacji nauki. Uważał bowiem, że skoro pierwszy semestr ma zapłacony i nie przystąpi do egzaminów to zostanie skreślony z listy studentów.

W 2012 r. przyszło do pozwanego pismo strony powodowej wzywające do uregulowanie należności za studia.

Decyzją (...)w W.- Z. T.z dniem 9 stycznia 2004 roku został skreślony z listy studentów tejże uczelni, z uwagi na nieprzystąpienie do zaliczeń i egzaminów w I i II semestrze i brak uiszczenia opłaty czesnego.

W dniu 27 czerwca 2012 roku (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnościąz siedzibą w W.nabyła od (...)w W.wierzytelność przysługującą cedentowi przeciwko Z. T.w kwocie 1.000,00 złotych tytułem nieopłaconego czesnego styczeń 2003 r które winno być uiszczone do 31.01.2003 r.

W dniu 29 czerwca 2012 roku (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą w W. skierowała do pozwanego informację o zmianie wierzyciela i wezwała do zapłaty zadłużenia wynikającego z zawartej umowy o świadczenie usług edukacyjnych wraz ze skapitalizowanymi odsetkami wysokości 1167,14 złotych w terminie 21 dni od daty nadania wezwania.

Sąd Rejonowy oddalił powództwo w całości jako nieudowodnione.

Zgodnie jednak z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem z procesowego punktu widzenia ciężar dowodu spoczywa na powodzie. Wynik merytoryczny przedmiotowej sprawy spowodowany jest nieudowodnieniem przez powoda faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Twierdzenie powoda istotne dla rozstrzygnięcia sprawy nie zostało udowodnione, zatem o merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy zdecydował rozkład ciężaru dowodu. Jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 4 września 2013 r. I ACa 259/13 materialnoprawną zasadę rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) uzupełniają reguły procesowe (w szczególności art. 3 § 1 k.p.c. - w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr 233, poz. 1381 oraz art. 232 k.p.c.) nakazujące stronom przejawiać aktywność w celu wykazania wszystkich istotnych okoliczności i faktów, z których wywodzą skutki prawne, w szczególności wskazywać dowody. Obowiązek przedstawiania dowodów odnosi się zarówno do przesłanek dotyczących samej zasadności dochodzonego roszczenia, jak i jego wysokości. Niedochowanie powyższych obowiązków skutkuje ryzykiem przegrania procesu przez stronę, którą obciążał ciężar wykazania okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Jak wynika z akt sprawy strona powodowa nie przedstawiła żadnych dowodów, które potwierdzały by zasadność dochodzonego roszczenia, nie ma bowiem żadnej umowy łączącej pozwanego z (...)w W., jak również dowodów jak została wyliczona kwota roszczenia. Pozwany potwierdził, że uiścił kwotę czesnego za I semestr studiów jednakże nie przystąpił" do sesji egzaminacyjnej i nie zaliczył semestru jednakże to dopiero decyzją 9 stycznia 2004 roku został skreślony z listy studentów. Pozwany zaprzeczył także okoliczności, iż to jego podpis znajduje się na formularzu ślubowania jaki miał rzekomo zdaniem powoda złożyć.

Sąd podkreślił, że dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony (ani materialnoprawnym, ani procesowym), a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym. Nie istnieje zatem żadna możliwość egzekwowania od strony aktywności w sferze dowodowej. Sąd nie może nakazać stronie czy zobowiązać ją do przeprowadzenia dowodu. Tylko od woli strony zależy, jakie dowody Sąd będzie prowadził. Przeciwko stronie natomiast - jak wynika z art. 6 k.c. - skierują się ujemne następstwa jej pasywnej postawy. Fakty nieudowodnione zostaną pominięte i nie wywołają skutków prawnych z nimi związanych, co ostatecznie może oznaczać przegranie procesu, co miało miejsce w niniejszej sprawie.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd nie mógł zweryfikować twierdzenia powoda dlatego też Sąd oddalił powództwo jako nieudowodnione.

Od pozwanego wyroku apelację złożył pełnomocnik powoda zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na wynik sprawy, tj. przepisów art. 232 kpc w zw. z art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 230 kpc poprzez przyjęcie modelu odwrotnego rozkładu ciężaru dowodowego, wyrażającego rażące dysproporcje w takiej postaci, w której:



od pozwanego nie wymaga się udowodnienia zgłaszanych przez niego twierdzeń dotyczących ekscepcji, przyjmując je apriorycznie i bezkrytycznie za prawdziwe;



oświadczenia i twierdzenia pozwanego (niezweryfikowane dowodowo) podważają dowody powoda;



oświadczenia i twierdzenia pozwanego o fakcie (niezweryfikowane dowodowo) wzmagają obowiązek Powoda udowodnienia innym dowodem faktu kontestowanego, który ten wcześniej udowodnił,

podczas gdy:

• na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających oddalenie powództwa;

• stanowią dopiero asumpt do konieczności zweryfikowania zakreślonego faktu pod kątem jego prawdziwości, co w postępowaniu dokonuje się przez przeprowadzenie dowodu;

• twierdzenia, zaprzeczenia są jedynie zdaniem o nieznanej wartości logicznej i dopiero odnalezienie dla niego prawdziwej racji, z której może być wywnioskowane, pozwala na stwierdzenie jego prawdziwości, a to w sytuacji, gdy pozwany nie przedstawił dowodów na rozwiązanie umowy z uczelnią i na sfałszowanie jego podpisu pod ślubowaniem studenckim;

2. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na wynik sprawy, tj. przepisów art. 233 § 1 kpc poprzez błędną ocenę materiału dowodowego, a mianowicie dokonanie ustaleń sprzecznych i wykluczających się wskutek:



przyjęcia na podstawie dowodu z przesłuchania pozwanego, iż ten zrezygnował po pierwszych zajęciach z kontynuowania nauki, przez co nie miał obowiązku uiszczać czesnego, podczas gdy pozwany zwyczajnie porzucił uczelnie i nie uczęszczał na dalsze zajęcia, nie zawiadamiając o wewnętrznie podjętej decyzji organów uczelni;



przyjęcia na podstawie twierdzeń pozwanego, iż to nie on podpisywał się pod ślubowaniem studenckim, podczas gdy nie wnosił on nawet o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego grafologa;



przyjęcia na podstawie twierdzeń pozwanego, iż to nie on podpisywał się pod ślubowaniem studenckim, podczas gdy sam przyznał, że otrzymał od uczelni indeks (którego miał nie wypełnić), umożliwiający mu przystępowanie do zaliczeń i egzaminów;



nie dostrzeżenia, iż z dowodu urzędowego - decyzji uczelni o skreśleniu pozwanego z listy studentów wynika, że pozwany status studenta utracił dopiero z dniem 09.01.2004r., a to z powodu braku uiszczania opłat czesnego,

3. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na wynik sprawy, tj. przepisów art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 302 § 1 kpc w zw. z art. 299 kpc w poprzez błędną ocenę materiału dowodowego wyrażającą się w przyjęciu, że:



wobec niestawienia się Powoda, wezwanego na przesłuchanie w charakterze strony, niezbędne było przeprowadzenie dowodu z przesłuchania tylko jednej strony - pozwanego, podczas gdy dowód ten należało pominąć w całości jako nieobiektywny i nie mający znaczenia dla ustalenia faktów i rozstrzygnięcia sprawy;



fakty podnoszone przez pozwanego przesłuchiwanego w charakterze strony podważyły materiał dowodowy zgłoszony przez Powoda oraz że rozstrzygnięcie należy oprzeć na twierdzeniach pozwanego, podczas gdy Powód przedstawił zarówno dokumenty prywatne, jak i urzędowe, które przeczą zeznaniom pozwanego;

4. obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na wynik sprawy, tj. przepisów art. 244 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 252 kpc w zw. z art. 232 kpc poprzez dokonanie ustaleń sprzecznych z treścią ujawnioną w dokumencie urzędowym - decyzji o skreśleniu pozwanego z listy studentów, z której wynika, iż przyczyną skreślenia z listy były zaległości w opłatach czesnego oraz poprzez zwolnienie pozwanego z obowiązku udowodnienia, iż oświadczenie organu uczelni zawarte w ww. decyzji jest niezgodne z prawdą;

Występując z tymi zarzutami wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa z zasądzenie kosztów procesu za drugą instancję.

.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu, albowiem orzeczenie Sądu pierwszej instancji odpowiada prawu.

Wprawdzie w stanie faktycznym przedmiotowej sprawy pozwany i (...)nie zawarli w formie pisemnej umowy o usługi edukacyjne, jednakże do powstania takiego stosunku prawnego doszło w drodze czynności konkludentnych (per pacta concludentia). Przemawia za tym dokonanie przez pozwanego opłaty czesnego za pierwszy semestr nauki oraz uczestnictwo pozwanego na pierwszych zajęciach na uczelni. W tych warunkach okoliczność, czy podpis pod tekstem ślubowania został złożony przez pozwanego ma znaczenie drugorzędne.

Zawarcie umowy per pacta concludentia determinuje możliwość jej rozwiązania w podobny sposób. Nieuczestnictwo pozwanego w kolejnych zajęciach I semestru, nieprzystąpienie do egzaminów semestralnych, nieziszczenie czesnego za drugi semestr są jednoznacznym wyrazem woli wypowiedzenia przez pozwanego umowy o naukę. O powyższym uczelnia mogła dowiedzieć się z upływem I semestru.

Wobec powyższego pozwany nie był obowiązany do zapłaty na rzecz uczelni czesnego za dalsze semestry, a tym samym nie jest również zobowiązany do zapłaty na rzecz powoda.

Z tych względów apelacja pozwanego podlega oddaleniu na podstawie art. 505 ¹² § 3 k.p.c.