Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 czerwca 2014r. w S.

odwołania Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej

w S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia (...)., znak: (...)

w sprawie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej

w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z udziałem zainteresowanej B. T.

o zwrot nienależnie pobranej emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w S. nie jest zobowiązany do uiszczenia odsetek za okres od (...)(jeden tysiąc sto dziewiętnaście złotych sześćdziesiąt siedem groszy) w związku z wypłatą na rzecz zainteresowanej B. T. zawyżonej kwoty emerytury,

II.  w pozostałej części oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 1226/13 UZASADNIENIE

Decyzją z (...). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.84 ust.6 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych zobowiązał Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w S. do zwrotu nienależnie wypłaconych świadczeń za okres od(...)groszy i odsetek od 1 stycznia 1999r. do 14 sierpnia 2013r. ,tj. do dnia wydania decyzji, w kwocie(...). Powyższe było wynikiem stwierdzenia przez organ rentowy, że B. T. bezpodstawnie zawyżono emeryturę, przy czym nastąpiło to w wyniku nieprawidłowo wystawionego przez płatnika składek – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w S. zaświadczenia Rp-7 z 28 września 1994r., w którym płatnik składek nie wykazał okresu przebywania przez B. T. na urlopie wychowawczym od(...)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że nie jest on zobowiązany do zwrotu kwoty określonej w decyzji. W uzasadnieniu stanowiska skarżący wskazał, że decyzja organu rentowego została wydana z naruszeniem art.86 ust.7 ustawy o systemie ubezpieczen społecznych ,tj. z pominięciem faktu, że w sprawie doszło do przedawnienia roszczenia o zwrot nienależnie wypłaconych świadczeń na rzecz B. T.. Zgodnie ze wskazanym przepisem okres przedawnienia wynosi 10 lat, a prawo B. T. do emerytury zostało ustalone od 1 sierpnia 1994r. (odwołanie k.2-3).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na przepisy prawa i argumentację wskazaną w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, że w sprawie nie doszło przedawnienia należności, gdyż w przypadku nienależnie pobranych świadczeń roszczenie majątkowe następuje przez doręczenie decyzji dotyczącej zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Należności objęte decyzją stają się wymagalne z chwilą doręczenia decyzji, a przedmiotowa decyzja została doręczona skarżącemu w dniu 22 sierpnia 2013. (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6-7).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

B. T. była pracownikiem Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w S. od 6 października 1978r. W dniu 3 listopada 1994r. B. T. wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o emeryturę w związku z koniecznością sprawowania opieki nad małoletnią córką K. T. (wniosek o emeryturę k.1 akt emerytalnych). Do wniosku dołączono zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu B. T. (druk ZUS Rp-7a) wystawione w dniu 28 września 1994r. przez SP ZOZ w S. (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.9 akt emerytalnych).

Decyzją z 1 grudnia 1994r. organ rentowy przyznał B. T. prawo do emerytury od (...). (decyzja z 1 grudnia 1994r. k.15-16 akt emerytalnych).

W dniu 12 grudnia 1994r. B. T. złożyła w organie rentowym świadectwo pracy wystawione przez SP ZOZ w S. w dniu 12 grudnia 1994r., z którego wynika, że stosunek pracy między SP ZOZ a B. T. ustał w dniu 10 grudnia 1994r. na mocy porozumienia stron w związku z przejściem pracownika na emeryturę (świadectwo pracy k.24 akt emerytalnych).

Ani w powyższym zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 28 września 1994r., ani w świadectwie pracy z 12 grudnia 1994r. SP ZOZ w S. nie wykazał okresu przebywania B. T. na urlopie wychowawczym od 5 kwietnia 1983r. do 4 kwietnia 1984r.

W dniu 15 kwietnia 2013r. B. T. wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o przeliczenie emerytury. Do wniosku załączyła zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk ZUS Rp-7) wystawione przez SP ZOZ w S. w dniu 12 kwietnia 2013r., z którego wynika, że okresie od 5 kwietnia 1983r. do 4 kwietnia 1984r. B. T. przebywała na urlopie wychowawczym (zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.186 akt emerytalnych). Decyzją z 30 kwietnia 2013r. organ rentowy przeliczył emeryturę B. T. od (...) (decyzja z 30 kwietnia 2013r. k.204 akt emerytalnych).

Następnie zaskarżoną decyzją z 14 sierpnia 2013r. organ rentowy zobowiązał SP ZOZ w S. do zwrotu nienależnie wypłaconej B. T. emerytury (emerytury w zawyżonej kwocie) w związku z niewykazaniem w druku ZUS Rp-7 z 28 września 1994r. okresu przebywania B. T. na urlopie wychowawczym od 5 kwietnia 1983r. do 4 kwietnia 1984r. (zaskarżona decyzja k.206 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w S. okazało się częściowo uzasadnione jednakże nie z przyczyn wskazanych w odwołaniu.

Zgodnie z art.84 ust.1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest zobowiązana do jej zwrotu wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego. W myśl ust.6 powołanego przepisu jeżeli pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot.

Przytoczony przepis art.84 ust.6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych był podstawą wydania przez organ rentowy zaskarżonej decyzji. Analizując okoliczności sprawy w świetle powyższego uregulowania Sąd doszedł do przekonania, że odwołujący się Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w S. wystawiając zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk ZUS Rp-7a) z 28 września 1994r. podał w nim niepełne dane co do zatrudnienia B. T. pomijając fakt, że w okresie od 5 kwietnia 1983r. do 4 kwietnia 1984r. przebywała ona na urlopie wychowawczym. Dane zawarte w powyższym zaświadczeniu miały wpływ na wysokość emerytury wypłacanej B. T., gdyż stanowiły podstawę ustalenia przez organ rentowy okresów przyjętych do obliczenia wysokości emerytury. Okoliczność, że dane zawarte w powyższym zaświadczeniu były niepełne i przez to niezgodne ze stanem faktycznym jest w sprawie niesporna i nie była przez odwołującego się kwestionowana. Należy podkreślić, że płatnik składek dysponował dokumentacją pozwalającą na wystawienie prawidłowego zaświadczenia, a ponadto znał zasady wystawiania tego rodzaju zaświadczenia, a przynajmniej powinien znać zasady wystawiania dokumentów do celów emerytalno-rentowych swoich pracowników. W przekonaniu Sądu niezasadny jest zarzut odwołującego się, że w sprawie doszło do przedawnienia roszczenia o zwrot nienależnie pobranych świadczeń. Odwołujący się nieprawidłowo zinterpretował przepis art.84 ust.7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i wywiódł błędny wniosek, że w sprawie doszło do przedawnienia roszczenia. Zgodnie z powyższym uregulowaniem, należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności. Powyższe nie pozostawia wątpliwości, że 10-letni okres przedawnienia rozpoczyna swój bieg od chwili uprawomocnienia się decyzji ustalającej nienależnie pobrane świadczenie – tu zaskarżonej decyzji z 14 sierpnia 2013r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że w sprawie zachodzą podstawy do żądania od odwołującego się zwrotu kwoty nienależnie wypłaconego świadczenia w związku z zawyżoną wysokością świadczenia emerytalnego przysługującego B. T., co było konsekwencją wystawienia przez skarżącego nieprawidłowego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu.

W ocenie Sądu Okręgowego brak jest natomiast podstaw do żądania przez organ rentowy zwrotu nienależnie pobranych świadczeń wraz z odsetkami od 1 grudnia 1999r. do dnia wydania zaskarżonej decyzji ,tj. do 14 sierpnia 2013r. Zgodnie z art.84 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nienależnie pobrane (wypłacone) świadczenia podlegają zwrotowi z odsetkami w wysokości i na zasadach określanych przepisami prawa cywilnego. Zgodnie z art.481§1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. W niniejszej sprawie odwołujący dowiedział się o żądaniu zwrotu nienależnie pobranego świadczenia dopiero z chwilą doręczenia mu zaskarżonej decyzji. Nie mógł zatem już w dacie wydawania decyzji przez organ rentowy pozostawać w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2008r. w sprawie I UK 154/08, OSNP 2010/11-12/148). Zatem dopiero od momentu doręczenia decyzji ustalającej nienależnie pobrane świadczenie można mówić o pozostawaniu przez dłużnika w opóźnieniu. Stanowisko takie znajduje uzasadnienie również w poglądach Sądów Apelacyjnych np. Sądu Apelacyjnego w Łodzi (vide: wyrok z 29 stycznia 2014r. wraz z uzasadnieniem w sprawie III AUa 784/13, Lex nr 1428172) i Sądu Apelacyjnego w Białymstoku (vide: wyrok z 8 stycznia 2014r. wraz z uzasadnieniem w sprawie III AUa 734/13, Lex 1415795).

Z przedstawionych wyżej względów na podstawie art.477.14§2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt I wyroku. W pozostałej zaś części odwołanie oddalił.