Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 19 maja 2014 roku nr (...)

w sprawie K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się K. P. emeryturę od dnia (...) roku.

Sygn. akt IV U 706/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 2 września 2014 r.

Decyzją z dnia 19.05.2014 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił K. P. przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy wskazał, iż odwołujący nie spełnia przesłanek przyznania świadczenia emerytalnego określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.), bowiem nie udokumentował 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wymienionej w wykazie A bądź B stosownie do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm.), a tylko 9 lat, 2 miesiące.

Odwołanie od decyzji wniósł K. P., który podniósł, że pracował w warunkach szczególnych jako kierowca samochodów specjalnych pow. 10 ton w okresie zatrudnienia w (...) i jako kierowca autobusu o liczbie miejsc do 50 osób kiedy pracował w (...)w K. (1). Sporne okoliczności zamierza wykazać zeznaniami świadków i dowodami z dokumentów.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. P. urodzony w dniu (...) r., ukończył 60 lat i legitymuje się ponad 27-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Organ rentowy uznał za udowodniony okres 9 lat, 2 miesiące pracy w szczególnych warunkach tj. od 07.04.1982 r. do 31.12.1985 r. i od 26.04.1993 r. do 31.12.1998 r. Odwołujący nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. W dniu 09.04.2014 r. odwołujący wystąpił z wnioskiem o emeryturę.

Dowód: wniosek z dnia 09.04.2014 r. – ar czII.

Odwołujący w okresie od 11.02.1976 r. do 31.03.1982 r. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K. (1)na stanowisku kierowcy-wiertacza. To przedsiębiorstwo zajmowało się badaniami geologicznymi gruntu i jej pracownicy pracowali w delegacjach na terenie Polski Południowej. Odwołujący u tego pracodawcy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego marki Z.z naczepą, na której była zamontowana wieża wiertnicza. Cały zestaw ważył ponad 10 ton. Miał dodatek za prowadzenie URB. Odwołujący jeździł tym samochodem z bazy na budowę, po ustawieniu wieży pracował jako wiertacz i po skończonej pracy znowu wracał tym samochodem do bazy. Za pomocą sprzętu wiercił grunt na głębokość do 30 metrów w celu pobrania próbek. Pracował co najmniej po 8 godzin na dobę.

Dowód: zeznania świadka W. C. –k. 16v as,

zeznania świadka C. W. –k.16-17 as,

zeznania odwołującego –k. 17 as,

świadectwo pracy z dnia 31.03.1982 r. – k. 8 ar czI,

listy płac,

W okresie od 06.01.1986 r. do 31.05.1991 r. odwołujący pracował w (...)Zakładach (...)w K. (1)na stanowisku kierowca autobusu o liczbie miejsc powyżej 15, najpierw kierował autobusem marki A. (...) do niego wchodziło 39 pasażerów, a później od 01.05.1987 r. autobusem markiJ., który mógł zabierać 50 osób. Woził pracowników do Zakładu w K. (1). Wyjeżdżał o 4.00 rano z K. (2)po to żeby na 6.00 zawieść ludzi do pracy , a wracał odbierając ludzi po zmianie około godziny 14.00. W czasie kiedy dowożeni przez niego pracownicy pracowali on przewoził ludzi w różne miejsca na różne okoliczności. Woził dzieci na kolonie i rodziców w odwiedziny. W (...)jeździł bez przerwy , w miesiącu miał po około 300 godzin pracy co wynika z list płac. Pracował co najmniej po 8 godzin na dobę. Pracę wykonywał w sposób stały. Zadania mechanika wykonywał jedynie w zakresie drobnych napraw.

Dowód: zeznania świadka C. W. –k.16-17 as,

zeznania odwołującego –k. 17 as,

świadectwo pracy z dnia 29.05.1991 r. – k. 9 ar czI,

wniosek, angaże, listy płac – akta rentowe,

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków W. C. i C. W. bowiem w sposób spójny i konsekwentny wskazywały, iż w okresie od 11.02.1976 r. do 31.03.1982 r. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K. (1)na stanowisku kierowcy-wiertacza. Pracę w tym charakterze wykonywał w wymiarze pełnego etatu, stale, każdego dnia w wymiarze co najmniej 8 godzin dziennie. Świadkowie pracowali z odwołującym na przestrzeni całego spornego okresu i dzięki temu posiadali wiedzę na ten temat. Zeznania świadków korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym i pozwalały w sposób wiarygodny ustalić rzeczywisty charakter pracy odwołującego we wskazanym okresie.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków zeznania świadka C. W. odnośnie korzystania przez z niego z transportu zakładowego, kiedy kierowcą autobusu był odwołujący, a świadek był pasażerem mimo że nie pracował w (...).

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom odwołującego, ponieważ były spójne konsekwentne i nie zawierały wewnętrznych sprzeczności. Depozycje te potwierdzały dowody z zeznań świadków i z dokumentów.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów zalegających w aktach rentowych odwołującego, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu, zarówno treść jak i forma dokumentów nie były kwestionowane prze strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich jakie należałoby uwzględnić urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego w tym wynikającego z art. 244 i art.245 kpc. Sąd uznał za wiarygodne świadectwa pracy odwołującego z tym że uznał, iż okoliczność, że stanowisko odwołującego zostało określone jako kierowca wiertacz, a nie kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony to niedokładność ze strony pracowników, którzy sporządzali te świadectwa. Takie ustalenia wynikają z analizy całokształtu materiału dowodowego, w tym akt osobowych i zeznań świadków.

Sąd rozważył, co następuje:

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy K. P. przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.). Z §1 Rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze , wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, ze za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji. Natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia (§ 4 ust. 3). W myśl § 21 ust. 1, 4 i 5 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 22 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

W sytuacji więc gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach zaświadczenia z zakładu pracy nie pozbawia to go możliwości udowodnienia tej okoliczności w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych.

Jak wyjaśnił bowiem Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85, w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe dopuszczalne jest przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Pogląd ten został rozwinięty w znowelizowanym art. 473 kpc, który stanowi, że w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron. W postępowaniu przed tymi sądami okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń mogą być udowadniane wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi (por. wyr. SN z dnia 02.02.1996 r. II URN 3/95 OSNP 1996/16/239).

Odwołujący domagał się uwzględnienia jako okresu pracy w warunkach szczególnych okresów: od 11.02.1976 r. do 31.03.1982 r. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...)w K. (1) na stanowisku kierowcy-wiertacza i od 06.01.1986 r. do 31.05.1991 r. odwołujący pracował w (...)Zakładach(...)w K. (1)na stanowisku kierowca autobusu.

W oparciu o zeznania świadków, zeznania odwołującego oraz listy płac, świadectwo pracy Sąd ustalił , że odwołujący w Przedsiębiorstwie (...) w K. (1)pracował stale w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca-wiertacz. Odwołujący u tego pracodawcy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego marki Z.z naczepą, na której była zamontowana wieża wiertnicza. Cały zestaw ważył ponad 10 ton. Miał dodatek za prowadzenie URB. Odwołujący jeździł tym samochodem z bazy na budowę, po ustawieniu wieży pracował jako wiertacz i po skończonej pracy znowu wracał tym samochodem do bazy. Za pomocą sprzętu wiercił grunt na głębokość do 30 metrów w celu pobrania próbek. Pracował co najmniej po 8 godzin na dobę.

Praca na stanowisku maszynisty ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych została zaliczona, zgodnie z wykazem A dział V pkt. 3, będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Odwołujący w Przedsiębiorstwie (...)w K. (1)pracował w szczególnych warunkach przez okres 6 lat, 1 miesiąc i 19 dni.

Ponadto Sąd ustalił, że odwołujący w trakcie zatrudnienia w (...)Zakładach (...) w K. (1)w okresie od 06.01.1986 r. do 31.05.1991 r. stale i w pełnym wymiarze kierował autobusem o liczbie miejsc powyżej 15, bo najpierw kierował autobusem marki A. (...) – który mieścił 39 pasażerów, a później od 01.05.1987 r. autobusem marki J., który mógł zabierać 50 osób. Woził pracowników do Zakładu w K. (1). Wyjeżdżał o 4.00 rano z K. (2)po to żeby na 6.00 zawieść ludzi do pracy , a wracał odbierając ludzi po zmianie około godziny 14.00. W czasie kiedy dowożeni przez niego pracownicy pracowali on przewoził ludzi w różne miejsca na różne okoliczności. Woził dzieci na kolonie i rodziców w odwiedziny. W (...)jeździł bez przerwy , w miesiącu miał po około 300 godzin pracy co wynika z list płac. Zadania mechanika wykonywał jedynie w zakresie drobnych napraw. Odwołujący udowodnił, że w tym okresie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca autobusu o liczbie miejsc powyżej 15 osób wymienioną w wykazie A dział VIII poz. 2 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze tj. 5 lat, 4 miesiące i 26 dni.

Po uwzględnieniu wyżej wskazanych okresów pracy: od 11.02.1976 r. do 31.03.1982 r. tj. 6 lat, 1 miesiąc i 19 dni. tj. 5 lat, 4 miesiące i 26 dni i od 06.01.1986 r. do 31.05.1991 r. tj. 5 lat, 4 miesiące i 26 dni. od 06.01.1986 r. do 31.05.1991 r. oraz wcześniej uznanego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 9 lat, 2 miesiące odwołujący legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szkodliwych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat. Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę odwołujący spełnia przesłanki do przyznania emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach, wynikające z treści art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm). K. P. osiągnął bowiem wiek 60 lat ((...).), posiada wymagany okres zatrudnienia ponad 27 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a przede wszystkim spełnia kwestionowaną dotąd przez organ rentowy przesłankę w postaci co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ po uznaniu mu spornych okresów pracy w warunkach szczególnych tj. od 11.02.1976 r. do 31.03.1982 r. i od 06.01.1986 r. do 31.05.1991 r. jako pracy w warunkach szczególnych i po doliczeniu ich do już uznanych okresów pracy w warunkach szczególnych legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Dlatego też mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd działając na mocy wskazanych wyżej przepisów prawa zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał odwołującemu prawo do emerytury od dnia(...)r. tj. od osiągnięcia 60 roku życia. Mając na względzie powyższe orzeczono na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i art.477 ¹⁴ §2 k.p.c.