Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 września 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu VII Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Robert Kuczyński

S ę d z i o w i e: SSO Krystyna Dereń-Szydłowska

SSO Ryszard Kozłowski (ref.)

Protokolant : Małgorzata Miodońska

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2014 r. we Wrocławiu - na rozprawie

sprawy z powództwa S. P.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o ustalenie, wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop

na skutek apelacji powoda S. P.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 kwietnia 2014 r. sygn. akt X P 140/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we W. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8.04.2014r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we W. w sprawie z powództwa S. P. przeciwko (...) Spółka z o.o. w W. o ustalenie, wynagrodzenie za pracę – oddalił powództwo.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 26 października 2009 r., powód S. P., mający przyznane już wcześniej świadczenie emerytalne, zawarł ze stroną pozwaną (...) Sp. z o.o. we W. umowę o pracę na okres próbny w niepełnym wymiarze czasu pracy 1/8 etatu na okres od 26.10.2009 r. do 31.12.2009 r. Po upływie tego okresu zawarł ze stroną pozwaną umowę o pracę na czas określony od dnia 1 stycznia 2010r. do dnia 31 grudnia 2011 r., również w wymiarze 1/8 etatu na stanowisku pracownik ochrony. W umowie ustalono, że w okresie zatrudnienia powodowi przysługuje za wykonywana pracę wynagrodzenie miesięczne brutto w wysokości 164,63 zł, zgodnie z Regulaminem Wynagradzania pracodawcy. W skład wynagrodzenia wliczony został zryczałtowany dodatek za pracę w porze nocnej. (§ 3) Wynagrodzenie z dodatkiem do wynagrodzenia o którym mowa w art. 151 § 1 k.p. przysługuje pracownikowi po przekroczeniu 36 - godzinnej przeciętnej, tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (§ 4). Aneksem z dnia 01.01.2011 r. ustalono wynagrodzenie zasadnicze powoda w wysokości 173,25 zł., które zawiera w sobie dodatek za pracę w godzinach nocnych w wysokości 13,75 zł.

W dniu 23 listopada 2009 r. doszło do podpisania umowy między Polską (...)z siedzibą w W., a (...) S.A.z siedzibą w W.oraz członkami konsorcjum m.in. (...) Ochrona Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o.na realizację usługi ochrony osób i mienia obejmujących ochronę fizyczną na terenie obiektów zamawiającego położonych we W.. Zakres ochrony został określony w Załączniku nr 1 do umowy i obejmował ośrodek kontroli ruchu lotniczego z wieżą położonej na północnej stronie pasa startowego.

Powód wraz z innymi osobami sprawował czynności ochronne na Wieży Kontroli Lotów. Praca była dokumentowana w książce raportów w której odnotowywano czas przyjęcia służby, informacje z przebiegu służby, datę i godzinę zdania służby. Służby były pełnione przez pracowników według ustalonego grafiku, który za zgodą pracowników sporządzał powód. Służby były 24 godzinne, powód wprowadził zasadę, że będą się one rozpoczynać na nocnej zmianie o godzinie 19-stej.

Nadto były sporządzane przez przełożonych powoda ewidencje czasu pracy, które stanowiły podstawę do naliczenia wynagrodzenia . Sporządzał je menadżer ochrony mienia K. P., wyłącznie dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, Otrzymywał on od powoda sporządzone przez niego grafiki służb.

Równolegle jak inni pracownicy strony pozwanej, powód zawarł umowy zlecenia z firmą (...) S.A. ( obecnie (...) S.A. ) na wykonywanie usługi ochrony obiektu wskazanego przez zleceniodawcę w okresie do 31 sierpnia 2012 r.

Za czynności te otrzymywał zapłatę, i tak za:

m-c grudzień 2009 r. w wysokości 2074,73 zł

m-c styczeń 2010 r. w wysokości 2673,63 zł

m-c luty 2010 r. w wysokości 2404,29 zł

m-c marzec 2010 r. w wysokości 9,48 zł

m-c kwiecień 2010 r. w wysokości 483,48 zł

m-c maj 2010 r. w wysokości 488,25 zł

m-c czerwiec 2010 r. w wysokości 488,21 zł

m-c lipiec 2010 r. w wysokości 602,10 zł

m-c sierpień 2010 r. w wysokości 715,86 zł

m-c wrzesień 2010 r. w wysokości 1061,93 zł

m-c październik 2010 r. w wysokości 1512,05 zł

m-c listopad 2010 r. w wysokości 3094,89 zł

m-c grudzień 2010 r. w wysokości 2427,05 zł

m-c styczeń 2011 r. w wysokości 2419,58 zł

m-c luty 2011 r. w wysokości 187,18 zł

m-c marzec 2011 r. w wysokości 1324,71 zł

Godziny pracy w ramach umów zlecenia były odnotowywane jedynie w książkach służb przez samych zleceniobiorców. Zatem skoro były prowadzone przez zleceniobiorców w tym samego powoda nie mogły być fałszowane, wszelkie nieprawidłowości mogły być zgłaszane ale nic takiego nie miało miejsca.

W umowach zlecenia zawartych i podpisanych dobrowolnie przez powoda znajduje się w § 9 zapis, że strony zgodnie oświadczają, iż umowa zlecenia nie będzie rodzić żadnych skutków prawnych w zakresie uprawnień pracowniczych wynikających ze stosunku pracy, w § 10 strony umowy przewidziały, że w sprawach nie uregulowanych umową będą miały zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

W dniu 05 lutego 2011 r. powód S. P. otrzymał od strony pozwanej (...) Sp. z o.o. pismo o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia, który upłynął 19 lutego 2011 r.

Przyczyną do podjęcia decyzji o wypowiedzeniu umowy były liczne skargi zgłaszane przez współpracowników powoda na niego. Dzwonili oni do strony pozwanej skarżąc się, że powód nie przywiązuje wagi do pracy, zdarza mu się że śpi w czasie pracy, na dowód prawdziwości swoich słów zrobili zdjęcie śpiącemu powodowi, które dostarczyli stronie pozwanej. Zdjęcie to było publikowane również w Internecie. Strona pozwana po rozmowie z powodem przeniosła go do wykonywania pracy na inny obiekt tj. do ochrony O. we W. przy ulicy (...). Ponieważ i tu pojawiły się skargi na powoda, strona pozwana wręczyła mu pismo o wypowiedzeniu umowy o pracę. Po otrzymaniu pisma powód przyszedł do D. A. (1), pełniącej funkcję Dyrektora i zagroził jej, że jeżeli strona pozwana nie wycofa wypowiedzenia to pożałuje tego kroku. Strona pozwana podtrzymała swoją decyzję o wypowiedzeniu umowy.

Na podstawie tych ustaleń Sąd Rejonowy przyjął, że powód zawarł ze stroną pozwaną umowę o pracę w wymiarze 1/8 etatu. Natomiast domagał się od strony pozwanej zapłaty wynagrodzenia za czynności wykonywane przez niego w ramach umów zlecenia jakie zawarł nie ze stroną pozwaną a z firmą (...) S.A. aktualnie (...) S.A.

Strona pozwana nie miała wpływu na fakt zawarcia przez powoda umów zlecenia z innym podmiotem gospodarczym, od którego otrzymywał wynagrodzenie, i którego przez cały okres realizacji umów nie kwestionował.

Jednocześnie strona pozwana w zawartych z powodem umowach o pracę zawarła informację o zatrudnieniu go w wymiarze 1/8 etatu i określił po przekonaniu jakiej przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy przyjętym okresie rozliczeniowym będzie mu przysługiwało dodatkowe wynagrodzenie. Powód podpisał umowy o pracę i zaakceptował warunki w nim określone.

Reasumując powyższe ustalenia – zdaniem Sądu Rejonowego – nie dawały one podstaw do uznania roszczeń powoda.

Dotyczyło to również roszczenia powoda o wypłatę wynagrodzenia za okres gdy strona pozwana zwolniła powoda z obowiązku świadczenia pracy albowiem w okresie wypowiedzenia strona pozwana wypłaciła powodowi to wynagrodzenie w wysokości odpowiadającej do wymiaru czasu pracy i ekwiwalent za urlop również był dostosowany do wielkości zatrudnienia czyli 1/8 etatu. Ustalając taki stan faktyczny Sąd Rejonowy odmówił wiarygodności roszczeniom powoda, które według świadka D. A. miały być nacechowane wolą przysporzenia stronie pozwanej kłopotów wynikających z jego zatrudnienia.

Od powyższego wyroku apelację wniósł powód zarzucając mu nienależyte zachowanie staranności w poprawnym zinterpretowaniu zgromadzonego materiału dowodowego, pominięcie wniosków dowodowych jak też brak uwzględnienia celu, którego Grupa (...) mnoży pomioty gospodarcze które zatrudniają osoby przy ochronie mienia która robi to aby omijać przepisy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.

Na tej podstawie wniósł o – jak to określił – uwzględnienia jego apelacji w całości podtrzymując roszczenie zawarte w pozwie.

Uzupełniając swoją apelację wniósł o uchylenie wyroku Sądu I i II instancji i ustalenie że w okresie od 26.10.2009r. do 19.02.2011r. łączyła go ze stroną pozwaną umowa o pracę zawarta w pełnym wymiarze czasu pracy i zasądzenie wynagrodzenia w łącznej kwocie 18.643,52 zł.

Przyznając fakt zawarcia umowy zlecenia twierdził, że (...) S.A. a później jego następca prawny (...) S.A. nigdy nie zlecał mu realizacji tej umowy. Natomiast realizował wyłącznie obowiązki wynikające z umowy o pracę zawartej z pozwanym (...) Sp. z o.o., który jest następcą prawnym (...) Sp. z o.o..

Strona pozwana w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie twierdząc, że Sąd Rejonowy z zebranego w sprawie całokształtu materiału dowodowego ocenionego zgodnie z wymogami prawa procesowego, doświadczenia życiowego i zasadami logicznego rozumowania wyciągnął prawidłowe wnioski dotyczące sytuacji faktycznej i prawnej powoda w związku z wytoczonym powództwem. Powód skutecznie zawarł umowy zlecenia i z tytułu ich wykonania otrzymywał stosowne wynagrodzenie.

Sąd Okręgowy rozpoznając apelację zważył, że zarzut apelacji dotyczący dokonanej przez Sąd dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów jest uzasadniony co wskazuje, że wyrok Sądu Rejonowego którym oddalono powództwo powoda jest wadliwy i narusza przepisy prawa.

Zgodnie bowiem z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w przepisie art. 233 § 1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału a zatem z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu jak również okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Moc dowodów oznacza siłę przekonania uzyskaną przez Sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych na potwierdzenie prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń na temat okoliczności faktycznych istotnych dla sprawy, zaś wiarygodność decyduje o tym czy określony środek dowodowy ze względu na jego indywidualne cechy i obiektywne okoliczności zasługuje na wiarę.

Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz poziomem świadomości prawnej według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważy materiał dowodowy, jako całość dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego.

Powód w postępowaniu przed Sądem Rejonowym domagał się ustalenia, że ze stroną pozwaną w okresie od dnia 26.10.2009r. do dnia 19.02.2012r. łączyła go umowa o pracę zawarta w pełnym wymiarze czasu pracy i wynikającego z tego ustalenia wynagrodzenie na które składają się należność z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, wynagrodzenie za pracę w miesiącu marcu 2010r., ekwiwalent za urlop wypoczynkowy i wynagrodzenie za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy.

W uzasadnieniu swoich roszczeń podał, że był zatrudniony u strony pozwanej na postawie umowy o pracę w wymiarze 1/8 etatu.

Jednocześnie zawarł umowę zlecenia z firmą o nazwie (...) S.A., która należy do tej samej grupy kapitałowej co strona pozwana.

Twierdził, że umowa ta została zawarta dla pozoru i nigdy nie doszło do podjęcia realizacji umowy zlecenia. Pracodawcą powoda była strona pozwana a jego praca była wykonywana na tym samym obiekcie, w tej samej organizacji pracy, w tej samej podległości służbowej i na podstawie tych samych instrukcji pełnienia służby.

Wobec odmiennych twierdzeń strony pozwanej rzeczą Sądu Rejonowego było wnikliwe ustalenie stanu faktycznego dotyczącego zatrudnienia powoda i dokonanie jego oceny w aspekcie zgłoszonych roszczeń.

Sąd Rejonowy orzekając w sprawie pominął powyższe wymogi dlatego wnioski Sądu dotyczące sytuacji faktycznej i prawnej powoda w związku z wytoczonym powództwem skutkujące oddalenie tego powództwa w obecnym stanie sprawy nie mogły się ostać.

Powód przyznał, że zawarł z firmą (...) umowę zlecenia, ale (...) S.A. a później jego następca prawny (...) S.A. nigdy nie zlecał mu realizacji tej umowy.

Powód realizował natomiast wyłącznie obowiązki wynikające z umowy o pracę zawartej z pozwanym (...) Sp. z o.o. który jest następcą prawnym (...) Sp. z o.o. Praca jego na wieży kontroli lotów niczym też nie różniła się od pracy innych pracowników zatrudnionych na pełnym etacie.

Twierdzenia te były poparte zeznaniami świadka B. R., który potwierdził fakt wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych które rozliczane były umowami zlecenia, zawierane były z inną firmą (...) (k. 113 odw.). Określił to jako pracę w dwóch firmach.

Sąd Rejonowy w swoich rozważaniach zeznania tego świadka zupełnie pominął, a stanowiska swojego nie uzasadnił.

Dotyczyło to również czasu pracy i jego rozliczenia realizowanych przez stronę pozwaną na podstawie właściwych dokumentów w tym książki służb, które było realizowane właściwie przez stronę pozwaną. Dodatkowo i to że faktycznie wypracowane godziny pracy pracowników strony pozwanej były rozłożone na te dwie firmy.

W świetle tego rozważenia Sądu wymagało czy w rzeczywistości powoda łączył ze stroną pozwaną stosunek pracy w wymiarze całego a zawarta dodatkowo umowa zlecenia była pozorna i stanowiła próbę obejścia przepisów prawa o czasie pracy wysokości za pracę.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy nie znajdują zatem oparcia w zebranym materiale dowodowym jak też nie zostały ocenione przez ten Sąd trafnie i w granicach określonych w przepisie art. 233 § 1 kpc.

Budziło przy tym wątpliwość co do poprawnego wniosku Sądu, który powołując się na zeznania świadka D. A., iż motywem działania powoda była chęć przysporzenia stronie pozwanej kłopotów wynikających z jego zatrudnienia a nie skuteczna realizacja jego uprawnień pracowniczych.

Stwierdzić zatem należało że istniały podstawy do wzruszenia wyroku Sądu.

Dlatego mając powyższe na uwadze wyrok Sądu Rejonowego podlegał uchyleniu z przekazaniem sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.

Rozpoznając sprawę ponownie – jak się wydaje – koniecznym byłoby poczynienie dalszych ustaleń w oparciu o dostarczone materiały dowodowe przez powoda znajdujące się w aktach sprawy dostarczone przez powoda czy też inne dowody wskazane przez strony dotyczące sposobu, zakresu zatrudnienia powoda, realizacji jego obowiązków pracowniczych, na czyją rzecz i pod czyim nadzorem, formy i sposobu wynagrodzenia za pracę. Co więcej o ile zajdzie taka potrzeba Sąd rozstrzygając o żądaniach pozwu, rozważy możliwość podjęcia orzeczenia o wezwaniu do udziału w sprawie w trybie przepisu art. 194 § 1 kpc. Po czym uznając zgromadzony w sprawi materiał dowodowy za wystarczający i wyczerpujący przedmiotowe zagadnienie orzeknie o roszczeniach powoda.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji i z mocy przepisu art. 386 § 4 kpc.