Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

sprawy z powództwa S. K.

przeciwko Gminna Spółdzielnia (...) w Ł.

o wynagrodzenie za pracę

oddala powództwo w zakresie wynagrodzenia za pracę za okres od dnia 16 grudnia 2009 roku do dnia 24 września 2014 roku.

Sygn. akt V P 6/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 lutego 2014 r. S. K. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. kwoty 2.500.000 zł. tytułem należnego wynagrodzenia za pracę.

W piśmie z dnia 1 lipca 2014 roku powód, wykonując zobowiązanie przewodniczącego wskazał, że jego żądanie wypłaty wynagrodzenia za pracę dotyczy okresu od dnia 1 lutego 1983 roku do dnia 1 lipca 2014 roku. W kolejnym piśmie z dnia 8 lipca 2014 roku wskazał (również wykonując zobowiązanie Przewodniczącego), że za okres od dnia
16 grudnia 2009 roku do dnia 7 lutego 2014 roku domaga się wypłaty wynagrodzenia
w wysokości 313.500 złotych.

Postanowieniem z dnia 17 lipca 2014 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. odrzucił pozew w części dotyczącej wynagrodzenia za pracę za okres od dnia 1 lutego 1983 roku do dnia 15 grudnia 2009 roku.

Na rozprawie w dniu 24 września 2014 roku S. K. wniósł o zasądzenie wynagrodzenia za okres od 1 lutego 1983 roku do chwili obecnej.

Pozwana Gminna Spółdzielnia (...) w Ł. wniosła o odrzucenie pozwu.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

S. K. został zatrudniony w Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. od dnia 10 grudnia 1981 roku na stanowisku wiceprezesa do spraw obrotu rolnego. Rada Nadzorcza Spółdzielni uchwałą z dnia 28 grudnia 1982 roku odwołała powoda ze stanowiska. Pismem z dnia 29 grudnia 1983 roku pozwana Spółdzielnia rozwiązała z powodem umowę o pracę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31 stycznia 1983 roku. Kolejnym pismem z dnia 31 grudnia 1982 roku pozwana zaproponowała powodowi stanowisko magazyniera. Propozycji tej powód nie przyjął. W dniu 8 lutego 1983 roku pozwana Spółdzielnia wystawiła powodowi świadectwo pracy za okres zatrudniania od 10 grudnia 1981 roku do 31 stycznia 1983 roku. S. K. nie odwołał się od wypowiedzenia umowy o pracę, wystąpił do Terenowej Komisji Odwoławczej do Spraw Pracy w R. z wnioskiem o przywrócenie do pracy na stanowisko wiceprezesa. Komisja ta orzeczeniem z dnia 19.01.1983 roku uznała się za organ niewłaściwy i pouczyła powoda, że powinien odwołać się do Walnego Zgromadzenia Przedstawicieli Spółdzielni.

(dowód: umowa o pracę k. 103, wypowiedzenie k. 107, świadectwo pracy z dnia 8 lutego 1983 roku k. 111, orzeczenie Terenowej Komisji Odwoławczej k. 113, uchwała Rady Nadzorczej GS (...) w Ł. k. 109-110)

Społeczna Komisja Pojednawcza w W. orzeczeniem z dnia 30 listopada 1989 roku oddaliła wniosek S. K. o ponowne zatrudnienie w pozwanej Spółdzielni.

(dowód: orzeczenie (...) (...) w W. k. 115 )

Sąd Wojewódzki w Łodzi - Wydział Pracy wyrokiem z dnia 21 maja 1990 roku wydanym w sprawie VI P 5/90 oddalił powództwo S. K. o przywrócenie do pracy na stanowisko wiceprezesa pozwanej Spółdzielni.

(okoliczność bezsporna, uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 15 grudnia 2011 roku k. 119-123 akt VP 23/11))

Pozwem z dnia 13 maja 1992 roku S. K. wystąpił przeciwko pozwanej Spółdzielni o zasądzenie wynagrodzenia za pracę. Na rozprawie w dniu 22 czerwca 1992 roku sprecyzował żądanie wnosząc o zasądzenie wynagrodzenia za okres od 1 lutego 1983 roku do dnia rozprawy. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. IV Wydział Pracy wyrokiem z dnia 22 czerwca 1992 roku w sprawie IV P 256/92 oddalił żądanie powoda. Wyrokiem z dnia 25 września 1992 roku, wydanym w sprawie VII Pr 458/92, Sąd Wojewódzki w Łodzi Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił rewizję powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

(dowód wyrok Sądu Wojewódzkiego w Łodzi z dnia 25 września 1992 roku wraz z uzasadnieniem k. 120-120verte)

W pozwie z dnia 16 lutego 2011r.S. K. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. kwoty 2.500.000 zł. tytułem należnego wynagrodzenia za pracę za okres od dnia 1 lutego 1983r. do dnia 15 grudnia 2009r.

(dowód: pozew – k. 2- 4 akt VP 23/11)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 15 grudnia 2011r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb w sprawie VP 23/11 odrzucił pozew S. K. przeciwko Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. w części dotyczącej wynagrodzenia za okres od dnia 1 lutego 1983r. do dnia 22 czerwca 1992r. , a w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

(dowód: wyrok – k. 115 akt VP 23/11, uzasadnienie – k. 119-123 akt VP 23/11)

Pozwem z dnia 16 kwietnia 2013r. S. K. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. kwoty 2.500.000 zł. tytułem należnego wynagrodzenia za pracę za okres od dnia 1 lutego 1983r. do dnia 15 grudnia 2009r.

(dowód: pozew – k. 3 akt VP 10/13)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 30 lipca 2013 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb w sprawie VP 10/13 odrzucił pozew S. K. przeciwko Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. w którym wniósł on o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego wynagrodzenia za okres od dnia 1 lutego 1983r. do dnia 15 grudnia 2009r.

(dowód: postanowienie k. 40-42 akt VP 10/13)

Od rozwiązania stosunku pracy, tj. od dnia 1 lutego 1983 roku S. K. nie świadczył pracy na rzecz Gminnej Spółdzielni (...) w Ł.. Od tego dnia powód co pewien czas występował na piśmie do Spółdzielni, zgłaszając gotowość do podjęcia pracy. Ostatnie wynagrodzenie za pracę otrzymał za miesiąc styczeń 1983 roku.

(dowód: zeznania powoda S. K. protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 10.40 do minuty 21.55, zeznania pozwanego S. C. protokół rozprawy z dnia 24 września 2014 roku nagranie od minuty 22.00 do minuty 34.45, notatka służbowa k. 108 )

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód S. K. wystąpił przeciwko Gminnej Spółdzielni (...) w Ł. ostatecznie z żądaniem zapłaty wynagrodzenia za pracę za okres od 1 lutego 1983 roku do 24 września 2014 roku. Pozew w części dotyczącej wynagrodzenia za okres od 1 lutego 1983 roku do 15 grudnia 2009 roku został przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. odrzucony postanowieniem z dnia 17 lipca 2014 roku na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 kpc.

Pozwem stanowiącym podstawę niniejszego postępowania S. K. z tytułu łączącego go z pozwaną Spółdzielnią stosunku pracy dochodził nadto wynagrodzenia za pracę za dalszy okres (do 24 września 2014 roku ), a zatem za okres nie objęty rozstrzygnięciami wyroków z 1992 roku i z 15 grudnia 2011 roku ( w sprawie VP 23/11) . W tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowią.

Z zasad wzajemności oraz ekwiwalentności wynagrodzenia i pracy wynika reguła, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Wykonanie pracy nie musi przedstawiać się jakimś konkretnym, materialnym rezultatem, albowiem zobowiązanie pracownika polega na starannym działaniu. Przez wykonaną pracę należy rozumieć czynności spełnione przez pracownika w okresie poprzedzającym wypłatę wynagrodzenia.

Należność za czas niewykonywania pracy jest wynagrodzeniem o charakterze gwarancyjnym, które przysługuje pracownikowi wyjątkowo za pracę niewykonaną.

Prawo pracownika do wypłaty gwarancyjnej musi mieć w każdym przypadku konkretną podstawę prawną. Szereg wypłat o charakterze gwarancyjnym przewiduje kodeks pracy ( np. urlop wypoczynkowy, wynagrodzenie za okres choroby) oraz przepisy wykonawcze do kodeksu pracy np. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Inny przepis kodeksu pracy tj. art. 81 reguluje jedną z licznych w prawie pracy warunkowaną gotowością do pracy sytuację kiedy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia pomimo niewykonywania pracy.

Przepis art. 81 k.p. przewiduje dwie sytuacje niewykonywania pracy, za czas trwania których pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Są nimi niedopuszczenie pracownika do pracy oraz przestój.

Niedopuszczenie do pracy różni się od zawieszenia obowiązku świadczenia pracy dwiema cechami. Pierwszą z nich jest zaistnienie przeszkody w wykonywaniu pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy, a drugą pozostawienie pracownika w stanie gotowości do jej wykonania. Wystąpienie obu tych cech łącznie stanowi warunek wypłaty wynagrodzenia za okres niedopuszczenia. Pracownik okazuje gotowość do świadczenia pracy, jeżeli stawia się do dyspozycji pracodawcy, przez co należy rozumieć stan, w którym może on niezwłocznie na wezwanie pracodawcy podjąć pracę. ( wyrok SN z 2 września 2003 r., IPK 345/02) Zgodnie z ukształtowanym przez judykaturę pojmowaniem gotowości do pracy wyróżnia się cztery elementy wyznaczające ten stan:

- zamiar wykonania pracy,

- wyraźny przejaw woli świadczenia pracy,

- psychiczna i fizyczna zdolność do jej świadczenia,

- pozostawanie w dyspozycji pracodawcy.

Dla ustalenia zamiaru świadczenia pracy obecność pracownika w zakładzie pracy nie zawsze jest konieczna. Wystarczy, że pracownik potwierdza gotowość stawienia się do pracy na każde wezwanie pracodawcy. Uzewnętrznienie zamiaru wykonywania pracy musi być jednoznaczne i nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości pracodawcy.

Swoista przeszkodą w wykonywaniu pracy jest przestój czyli nieplanowana, przejściowa, nieograniczona czasowo przerwa w wykonywaniu pracy spowodowana zaburzeniami w funkcjonowaniu zakładu niedającymi się przewidzieć.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy uznał, że powód od 1 lutego 1983 roku nie wykonywał żadnej pracy na rzecz pozwanej spółdzielni jak również nie pozostawał w gotowości do jej świadczenia i nie doznał przeszkód ze strony pracodawcy w wykonywaniu obowiązków pracowniczych, bowiem od 1 lutego 1983 roku nie jest jej pracownikiem, co zostało już przesądzone prawomocnym wyrokami sądów. Roszczenie powoda o przywrócenie do pracy zostało prawomocnie oddalone. W okresie spornym strony nie zawarły nowej umowy o pracę, nie powstał pomiędzy nimi stosunek pracy, powód nie był pracownikiem pozwanej Spółdzielni. Nie zachodzą zatem przesłanki do zasądzenia na rzecz powoda wynagrodzenia za pracę za okres od 16 grudnia 2009 roku do 24 września 2014 roku.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy oddalił powództwo w zakresie wynagrodzenia za pracę za okres od dnia 16 grudnia 2009 roku do dnia 24 września 2014 roku.