Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2013 r. w Katowicach

sprawy z odwołania J. G. (J. G. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w GliwicachOśrodka Zamiejscowego w Rybniku

z dnia 16 stycznia 2012 r. sygn. akt IX U 1187/11

zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie.

/-/ SSA E. Piotrowska/-/ SSA J. Pietrzak/-/ SSA M. Małek - Bujak

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 964/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16.06.2011r. organ rentowy przeliczył ubezpieczonemu J. G. (G.), od dnia 01.05.2011r. emeryturę poprzez przeliczenie okresów pracy górniczej. Okres pracy górniczej obliczono wg przeliczników 278 miesięcy x 1,8 = 500.4 miesięcy, 26 miesięcy x 1,5 = 39.0 miesięcy.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji, sprecyzowanym ostatecznie na rozprawie domagał się zmiany wysokości emerytury poprzez doliczenie miesięcy pracy górniczej, kiedy oddelegowany był do jednostek ratownictwa górniczego.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podnosząc, iż zaskarżoną decyzją, po dostarczeniu wykazu zjazdów za okres od listopada 1998r. do kwietnia 2011r. ponownie ustalił wysokość górniczej emerytury ubezpieczonego przy zastosowaniu przeliczników górniczych na podstawie art.51 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach
i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Organ rentowy wskazał, iż na wysokość świadczenia zostały uwzględnione wszystkie okresy pracy jak w świadectwie pracy.

Wyrokiem z dnia 16.01.2012r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób,
że zaliczył ubezpieczonemu na wysokość emerytury wg przelicznika 1,8 miesiące: maj, czerwiec, wrzesień 2010r.; marzec, czerwiec, wrzesień 2009r.; maj, lipiec, listopad 2008r.; maj, wrzesień, październik, grudzień 2007r.; luty, lipiec, grudzień 2006r.; styczeń, czerwiec, październik 2005r.; kwiecień 2004r.; luty, lipiec, listopad 2003r.

Sąd ustalił, że ubezpieczony urodził się w dniu(...)

Od 15.09.l979r. zatrudniony był w (...) KWK (...) w R. kolejno na stanowiskach:

od 15.09.1978r. do 20.03.1980r. - ładowacza pz.,

od 21.03.1980r. do 14.03.1986r. - górnika pz,

od 15.03.1986r. do 29.02.1988r. - nadgórnika pz,

od 01.03.1988r. do 30.06.1998r. - sztygara zmianowego o/ robót przygotowawczych pz,

od 01.07.1998r. do 31.10.1998r. - sztygara oddziałowego o/ robót przygotowawczych pz,

od 01.11.1998r. do 20.10.2002r. - nadsztygara wentylacji pz,

od 21.10.2002r. do nadal - kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego pz.

Ubezpieczony od dnia 25.01.1985r. do nadal jest członkiem kopalnianej drużyny ratowniczej KWK (...).

W dniu 16.05.2011r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

Decyzją z dnia 31.05.2011r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od 01.05.2011r. zawieszając jej wypłatę z uwagi na kontynuację zatrudnienia przez ubezpieczonego. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych, tj. od 01.1991r. do 12.2000r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru został ograniczony do 250%. Podstawa wymiaru obliczona została przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 250% przez 2.822,66 zł, tj. kwotę bazową i wyniosła 7.056,65 zł. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 32 lata, 2 miesiące okresów składkowych, tj. 386 miesięcy i 5 miesięcy okresów nieskładkowych.

Okres pracy górniczej obliczony został wg przeliczników:

209 miesięcy x 1,8 - 376,2 miesiące,

76 miesięcy x 1,5 = 114,0 miesięcy,

36 miesięcy x 1,4 = 50,4 miesiące, tj. łącznie 540,6 miesięcy.

Wysokość świadczenia wyniosła 5.322.83 zł. W decyzji tej wskazano, iż ostateczna wysokość świadczenia zostanie obliczona w terminie późniejszym po dostarczeniu żądanej dokumentacji.

Ubezpieczony w dniu 06.06.2011r. dostarczył do organu rentowego wykaz zjazdów za okres od listopada 1998r. do kwietnia 2011r.

Zaskarżoną decyzją okres pracy górniczej został obliczony wg przeliczników:

278 miesięcy x 1,8 = 500,4 miesięcy, 26 miesięcy x 1,5 = 39,0 miesięcy, tj. łącznie
539,4 miesięcy.

Wysokość świadczenia wyniosła 5.452.67 zł.

Za lata 2003 - 2010 organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu w wymiarze półtorakrotnym okresów pracy, tj. miesięcy, w których ubezpieczony, zgodnie z dostarczonym wykazem nie posiadał zjazdów w liczbie co najmniej połowy dniówek roboczych w miesiącu - wykazanych w kolumnie „zjazdy”.

W latach 2003-2010 ubezpieczony był oddelegowywany do zawodowego pogotowia ratowniczego w (...) S.A. w B. jednostek ratownictwa górniczego. I tak, w następujących, spornych miesiącach ubezpieczony posiada:

Wobec poczynionych ustaleń Sąd uznał odwołanie za zasadne podnosząc w motywach rozstrzygnięcia co następuje:

W sprawie, nie ulega wątpliwości, iż ubezpieczony w spornych latach 2002-2010 wykonywał pracę górniczą określoną w art. 50d ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż pracując na stanowisku kierownika (...)równocześnie stale, od 1985r., jest członkiem kopalnianej drużyny ratowniczej KWK (...). W okresie tym ubezpieczony, będąc członkiem drużyny ratowniczej, tj. pracownikiem wykonującym pracę górniczą, o której mowa art. 50c ust. 1 pkt 6 był oddelegowywany do zawodowego pogotowia ratowniczego w (...) S.A.w B., w związku
z czym miesiące, w których łączna liczba oddelegowania i wykazanych zjazdów
w macierzystej kopalni wynosi co najmniej połowę dniówek roboczych, podlegają zaliczeniu przy ustalaniu wysokości świadczenia w wymiarze półtorakrotnym, tj. z zastosowaniem przelicznika 1,8.

Za takie miesiące Sąd uznał:

- w 2010r.: maj (łącznie 18 dni), czerwiec (łącznie 15 dni), wrzesień (łącznie 14 dni);

- w 2009r.: marzec (łącznie 15 dni), czerwiec (łącznie 13 dni), wrzesień (łącznie 11 dni);

- w 2008r.: maj (łącznie 14 dni), lipiec (łącznie 18 dni), listopad (łącznie 14 dni);

- w 2007r.: maj (łącznie 11 dni), wrzesień (łącznie 21 dni), październik (łącznie 14 dni),

grudzień (łącznie 14 dni);

- w 2006r.: luty (łącznie 17 dni), lipiec (łącznie 17 dni), grudzień (łącznie 15 dni);

- w 2005r.: styczeń (łącznie 15 dni), czerwiec (łącznie 23 dni), październik (łącznie 15 dni);

- w 2004r.: kwiecień (łącznie 20 dni);

- w 2003r.: luty (łącznie 16 dni), lipiec (łącznie 14 dni), listopad (łącznie 22 dni).

Apelację od tego wyroku wywiódł organ rentowy zarzucając naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 51 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 50 d ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez przyjęcie, iż do ustalenia wysokości podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego możliwe jest zastosowanie przeliczników górniczych 1,8 w miesiącach, w których ubezpieczony nie wykazał zjazdów w liczbie co najmniej połowy dniówek roboczych w miesiącu.

Wskazując na przytoczoną podstawę skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku
i oddalenia odwołania ewentualnie jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Ubezpieczony wniósł o oddalenie apelacji organu rentowego.

W piśmie procesowym z dnia 25.04.2012r. organ rentowy podniósł, że zaliczenie ubezpieczonemu spornych okresów w wymiarze półtorakrotnym nie wpłynie na zmianę wysokości świadczenia z uwagi na to, że już obecnie wliczony staż pracy górniczej został ograniczony do 540 miesięcy, czyli 45 lat.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Zgodnie z art. 51 ust. 1, pkt. 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa
w art. 50a lub 50e, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki: 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d.

Ten ostatni przepis stanowi, że przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się
w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2) w drużynach ratowniczych.

Okresy pracy wymienione w ust. 1 pkt 2 zalicza się w wymiarze półtorakrotnym również tym pracownikom dozoru ruchu i kierownictwa ruchu kopalń, którzy pracują przez co najmniej połowę dniówek roboczych w miesiącu pod ziemią, w kopalniach siarki lub w kopalniach węgla brunatnego.

W przypadku pracowników dozoru ruchu i kierownictwa ruchu kopalń zatem okresy pracy
w drużynach ratowniczych zalicza się w wymiarze półtorakrotnym, tylko tym pracownikom, którzy przepracują w miesiącu co najmniej połowę dniówek roboczych pod ziemią.

Sąd I instancji przyjął, że ubezpieczony do takich pracowników należał, skoro w zaliczonych miesiącach liczba zjazdów i delegacji wynosiła co najmniej połowę dniówek roboczych.

Konkluzja ta jednak nie ma oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym. Wszakże
z faktu oddelegowania do (...) S.A. w B. nie wynika, że w tym czasie ubezpieczony wykonywał zjazdy pod ziemię.

Z samego faktu członkostwa w kopalnianej drużynie ratowniczej od 1985r. nie wynika natomiast, że ubezpieczony miał w spornym okresie status ratownika. Wszakże drużynę ratowniczą zakładu górniczego stanowią: ratownicy górniczy, mechanicy sprzętu ratowniczego oraz kierownik drużyny ratowniczej i jego zastępcy. Ponadto w skład drużyny ratowniczej zakładu górniczego wchodzą także, w charakterze specjalistów, osoby posiadające szczególne kwalifikacje w zakresie zwalczania zagrożeń górniczych
i prowadzenia akcji ratowniczych, które wyznacza kierownik ruchu zakładu górniczego.

Z kolei stosownie do §4 rozporządzenia MP i PS z dnia 23.12.1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty za pracowników dozoru ruchu i kierownictwa ruchu kopalń, którzy pracują przez co najmniej połowę dniówek roboczych w miesiącu: pod ziemią, na odkrywce w kopalniach siarki lub w kopalniach węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki i którym w myśl art. 6 ust. 2 ustawy zalicza się w wymiarze półtorakrotnym okresy przynależności do drużyn ratowniczych lub pracy
w charakterze mechaników sprzętu ratowniczego, uważa się pracowników zatrudnionych na stanowiskach wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 4 do rozporządzenia. Stanowisko zajmowane przez ubezpieczonego mieści się w pkt 7 powołanego załącznika nr 4

który stanowi: inni pracownicy dozoru ruchu i kierownictwa ruchu kopalń, jeżeli przepracowali w danym miesiącu co najmniej połowę dniówek roboczych pod ziemią lub na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki.

Z przytoczonych względów, w ocenie Sądu Apelacyjnego, brak było podstaw do zaliczenia wskazanych okresów w wymiarze półtorakrotnym.

Niezależnie od tego rację ma organ rentowy, że w sytuacji, gdy świadczenie ubezpieczonego już zostało obliczone przy uwzględnieniu stażu pracy górniczej wynoszącego 45 lat
(540 miesięcy), zaliczenie dalszych miesięcy pozostaje bez wpływu na wysokość świadczenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art.386 §1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie.

/-/ SSA E. Piotrowska/-/ SSA J. Pietrzak/-/ SSA M. Małek - Bujak

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JM