Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 marca 2013 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 1.987,19 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 września 2012 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie.

W dniu 11 kwietnia 2013 r. referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt XV GNc 2334/13, w którym uwzględnił żądanie powódki.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana podniosła m.in., iż nie jest ubezpieczycielem sprawcy szkody w wyniku której uszkodzony został samochód poszkodowanego.

Postanowieniem z dnia 24 lutego 2014 roku na wniosek powódki na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. wezwano do udziału w sprawie w charakterze pozwanego M. P. (k.646).

Pozwana M. P. nie złożyła odpowiedzi na pozew, nie stawiła się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, nie żądała przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności ani nie składała w sprawie wyjaśnień ustnie lub na piśmie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 lipca 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do P. G. (dalej poszkodowany). Sprawca kolizji – kierująca pojazdem M. o nr rej. (...) M. P. – w dacie szkody nie była ubezpieczona w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody wyrządzone ruchem pojazdu w (...) S.A. z siedzibą w S.. Poprzedni właściciel pojazdu, którym kierował sprawca kolizji wypowiedział umowę ubezpieczenia OC zawartą z (...) S.A. z siedzibą w S..

(dowód: oświadczenie sprawcy – k. 29, umowa sprzedaży – k. 76, wypowiedzenie – k. 77, faktura VAT – k. 78)

Szkoda została zgłoszona w pozwanym zakładzie ubezpieczeń w dniu 14 lipca 2012 r. Tego samego dnia dokonano oględzin przednaprawczych uszkodzonego pojazdu, wysłano do ubezpieczyciela kalkulację naprawy oraz zamówiono części zamienne. W dniu 16 lipca 2012 r. uszkodzony pojazd poszkodowanego został przyjęty do warsztatu naprawczego. W dniu 17 lipca 2012 r. warsztat naprawczy rozpoczął naprawę. W dniu 20 lipca 2012 r. do warsztatu dostarczono części zamienne. W dniu 26 lipca 2012 r. naprawa została zakończona, tego samego dnia poszkodowany odebrał pojazd z warsztatu.

(dowód: arkusz naprawy pojazdu najemcy – k. 54)

W okresie od 16 lipca 2012 roku do 26 lipca 2012 roku poszkodowany użytkował pojazd zastępczy marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na podstawie Umowy Najmu (...) nr (...) z dnia 16 lipca 2012 roku.

(dowód: umowa najmu (...) z dnia 16 lipca 2012 roku – k. 30-33; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń –k. 36; pełnomocnictwo – k. 34; cennik (...) k. 35)

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 16 lipca 2012 roku poszkodowany przelał na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.

(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 28; pełnomocnictwo – k. 34)

W dniu 31 lipca 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego marki K. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 16 lipca 2012 roku do dnia 26 lipca 2012 roku (10 dni) opiewającą na kwotę 2.308,00 złotych netto (2.838,84 złotych brutto).

(dowód: faktura VAT – k. 37)

Pismem z dnia 9 sierpnia 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wezwała (...) S.A. z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 2.838,84 złotych. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 14 sierpnia 2012 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty – k. 39-42; potwierdzenie odbioru – k. 43-44)

Pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. nie wypłaciła odszkodowania.

(dowód: okoliczność niesporna)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności niesporne oraz złożone dokumenty.

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2014 roku oddalono wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia uzasadnionego czasu naprawy i występujących na rynku stawek czynszu najmu. Okoliczności te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (powództwo w stosunku do pozwanej (...) S.A. w S. oddalono z uwagi na brak legitymacji biernej, zaś pozwana M. P. nie kwestionowała okoliczności objętych tezą dowodową dla dowodu z opinii biegłego).

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2014 roku oddalono wniosek pełnomocnika powódki o zobowiązanie pozwanej do przedłożenia umowy OC wraz z ogólnymi warunkami na pojazd M. o numerze rej. (...) zawartej z R. S..

Zgodnie z art. 207 § 6 k.p.c. sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

W przedmiotowej sprawie zarzut braku legitymacji biernej (brak zawartej umowy OC z posiadaczem pojazdu sprawcy szkody) pozwana podniosła w sprzeciwie od nakazu zapłaty składając fakturę sprzedaży oraz oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Powódka mogła i powinna zgłosić wyżej wymienione wnioski dowodowe najpóźniej w odpowiedzi na sprzeciw. Powódka nie zgłosiła tych wniosków w odpowiedzi na sprzeciw ani nawet w kolejnym piśmie procesowym złożonym na zobowiązanie Sądu do odniesienia się do tego zarzutu pozwanej. W konsekwencji złożenie tego wniosku dowodowego dopiero na trzeciej (ostatniej) rozprawie było spóźnione. W przedmiotowej sprawie uwzględnienie tych wniosków spowodowałoby przedłużenie postępowania. Nie zaszły również żadne szczególne okoliczności przemawiające za ich uwzględnieniem.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne w stosunku do pozwanej M. P. i bezzasadne w stosunku do pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S..

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. O zgłoszonym roszczeniu zakład ubezpieczeń powiadamia niezwłocznie ubezpieczonego.

Zgodnie z art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. samoistny posiadacz pojazdu mechanicznego środka komunikacji za pomocą sił przyrody odpowiada za szkodę na zasadzie ryzyka. Z kolei, w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody można żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Zgodnie natomiast z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

W przedmiotowym procesie pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. w pierwszej kolejności zakwestionowała swoją odpowiedzialność za szkodę podnosząc, że w dniu kolizji, tj. 8 lipca 2012 roku nie była związana z posiadaczem pojazdu, którym kierował sprawca szkody umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Pojazd ten został bowiem sprzedany w dniu 24 czerwca 2012 r. przez poprzedniego właściciela R. S., a nabywca, T. K. wypowiedział umowę OC w dniu 28 czerwca 2012 r. Kolejnego nabywcę pojazdu, U. D. nie łączyła więc już z pozwaną (...) S.A. z siedzibą w S. umowa ubezpieczenia OC.

Powódka mimo spoczywającego na niej ciężaru dowodu, nie wykazała aby w dacie szkody łączyła posiadacza pojazdu, którym kierował sprawca szkody z pozwaną (...) S.A. z siedzibą w S. umowa ubezpieczenia OC. Na tę okoliczność powódka nie zgłosiła poza oświadczeniem sprawcy kolizji żadnych wniosków dowodowych. Dowód ten z uwagi na zakwestionowanie tego faktu przez pozwaną (...) S.A. w S. był niewystarczający. Ponadto należy podkreślić, że pozwana zgłosiła wnioski dowodowe, które wykluczają aby w dacie szkody była ubezpieczycielem OC sprawcy szkody. Z umowy sprzedaży pojazdu wynika, że pojazd sprawcy szkody został w dniu 24 czerwca 2012 roku nabyty przez T. K. (k. 76). Nabywca wypowiedział w dniu 28 czerwca 2012 roku umowę OC, którą zbywca miał zawartą z pozwaną (k. 77).

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dniu 28 czerwca 2012 roku, w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, wypowie ją na piśmie. W przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC, ulega ona rozwiązaniu z dniem jej wypowiedzenia. Przepisów art. 28 nie stosuje się.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że umowa uległa rozwiązaniu z dniem 28 czerwca 2012 roku, tj. w chwili gdy oświadczenie o wypowiedzeniu dotarło do adresata (pozwanej). Powódka nie tylko nie kwestionowała prawdziwości przedstawionych przez pozwaną dokumentów i skutków prawnych z nich wynikających, lecz wniosła nawet o wezwanie do udziału w sprawie na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. innej osoby (sprawcy szkody). Tym samym przyznała, że wytoczyła powództwo przeciwko podmiotowi, który nie powinien być pozwanym.

W konsekwencji, powództwo w stosunku do pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. podlegało oddaleniu z powodu braku legitymacji biernej.

Zgodnie z art. 339 § 1 jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny.

Zgodnie z art. 339 § 2 w przypadkach przewidzianych w § 1 powyższego artykułu przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Pozwana M. P. nie złożyła odpowiedzi na pozew, nie stawiła się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, nie żądała przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności ani nie składała w sprawie wyjaśnień ustnie lub na piśmie.

W związku z powyższym powództwo w stosunku do pozwanej M. P. co do należności głównej należało uznać za zasadne. Twierdzenia powódki nie budzą bowiem wątpliwości i znajdują potwierdzenie w złożonych przy pozwie dokumentach.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c. Termin spełnienia roszczenia o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego skierowanego przeciwko sprawcy szkody nie jest określony ani nie wynika z właściwości zobowiązania. Pozwana M. P. została wezwana do spełnienia świadczenia w dniu 24 kwietnia 2014 roku poprzez doręczenie odpisu pozwu. Przyjmując za uzasadniony 14-dniowy termin na spełnienie świadczenia, pozwana powinna zapłacić kwotę dochodzoną pozwem do dnia 8 maja 2014 roku, a odsetki należne były od dnia 9 maja 2014 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Na koszty te poniesione przez powódkę składały się: opłata od pozwu (100 złotych), wynagrodzenie pełnomocnika (600 złotych) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 złotych). Koszty poniesione przez pozwaną (...) S.A. z siedzibą w S. to z kolei wynagrodzenie pełnomocnika (600 złotych) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 złotych).

Brak było podstaw do zastosowania w przedmiotowej sprawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Powódka jest kapitałową spółką prawa handlowego, która w sposób masowy dochodzi od ubezpieczycieli OC sprawców szkody zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Posługuje się przy tym wyspecjalizowanym aparatem, w tym profesjonalnymi pełnomocnikami. Powódka nie wskazywała aby w jakikolwiek sposób przed procesem próbowała ustalić, czy rzeczywiście sprawca szkody objęty był ubezpieczeniem OC u pozwanej. Należy przy tym podkreślić, że rejestr umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych prowadzony jest przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Pozwana nie zwracała się również o uzyskanie wglądu do akt szkody celem ustalenia istotnych dla odpowiedzialności pozwanej okoliczności. Powódka po doręczeniu odpisu sprzeciwu nie cofnęła pozwu w stosunku do (...) S.A. z siedzibą w S. nadal podtrzymując swoje żądanie. Wszystkie te okoliczności świadczą o tym, że „szczególnie uzasadniony wypadek” nie zaistniał.

Pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. uiściła zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 1.000,00 zł, która nie została wykorzystana.

Zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2010, Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną, zaś na podstawie art. 84 ust. 1 i 2 tej ustawy Sąd z urzędu zwraca stronie wszelkie należności z tytułu wydatków, stanowiące różnicę między kosztami pobranymi od strony a kosztami należnymi (ust. 1); Przepisy art. 80-82 stosuje się odpowiednio do zwrotu zaliczki (ust. 2).

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c. orzeczono jak w punkcie VI wyroku.

Zarządzenie: odpisy uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi powódki oraz pełnomocnikowi pozwanej (...) S.A. w S..