Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Grzegorz Szepelak

Sędziowie SSO Krzysztof Głowacki

SSR del. do SO Marcin Myczkowski (spr.)

Protokolant Justyna Gdula

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Czesława Twardowskiego

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2013 r.

sprawy R. Ł.

oskarżonego o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków

z dnia 23 października 2012r. sygn. akt II K 236/12

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia – Krzyków do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 1421/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 23 października 2012 r. w sprawie o sygn. akt II K 236/12 R. Ł. został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk została mu wymierzona kara 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jednocześnie Sąd na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres jego zatrzymania od dnia 9 lutego 2011 r. do dnia 10 lutego 2011 r. Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 1.092,24 zł. tytułem nieopłaconej obrony z urzędu i zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła obrońca z urzędu oskarżonego zaskarżając rozstrzygnięcie w całości na korzyść oskarżonego i zarzucając mu na podstawie art. 428 kpk obrazę przepisów postępowania poprzez uznanie oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu i skazanie na bezwzględną karę pozbawienia wolności, w sytuacji, gdy oskarżony odmówił składania zeznań, nie przyznał się do winy, a okoliczności zdarzenia budzą zasadnicze wątpliwości (art. 5 § 2 kpk) i w konsekwencji wniosła o uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu, ewentualnie – w przypadku podzielenia stanowiska obrońcy wskazanego w uzasadnieniu apelacji, że zgromadzone dowody wskazują, że oskarżony dobrowolnie odstąpił od dokonania czynu zabronionego (art. 15 § 1 kk) zmianę wyroku przez odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy z urzędu oskarżonego zasługiwała na uwzględnienie.

Nie sposób nie zauważyć, iż Sąd Rejonowy ustalając w niniejszej sprawie stan faktyczny stwierdził, iż oskarżony oczekując na pieniądze od A. S. poruszał się ulicą (...), ul. (...) w okolicach bramy nr 85 (gdzie mieszka A. S.) oraz zakładu pogrzebowego, rozmawiał przez telefon, a po chwili zaczął oddalać się w kierunku ronda przy ul. (...) i wówczas podjęto decyzję o jego zatrzymaniu (strona 2 uzasadnienia). Za takimi jednak ustaleniami nie idą w dalszej części uwagi Sądu I instancji w przedmiocie przyczyn takiego zachowania oskarżonego, a już na pewno brak jest oceny takiego postępowania. Otóż – zgodzić się trzeba z obrońcą oskarżonego – że brak ustaleń Sądu meriti w zakresie zamiaru oddalenia się oskarżonego z miejsca zdarzenia uniemożliwia jego ocenę, a jest to okoliczność, która przemawia na korzyść oskarżonego i jako taka winna podlegać analizie. Nie podlega bowiem karze za usiłowanie, kto dobrowolnie odstąpił od dokonania lub zapobiegł skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego (art. 15 § 1 kk). W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy nie poczynił żadnych ustaleń w przedmiocie uzyskania odpowiedzi na pytanie co do przyczyn oddalenia się oskarżonego z miejsca zdarzenia, a jest to informacja fundamentalna z punktu widzenia tego, czy oddalenie to było dobrowolne, czy też nie, a przecież dopiero takie ustalenia pozwolą na prawidłową ocenę zachowania oskarżonego w kontekście przepisu art. 15 § 1 kk. Przypomnieć bowiem trzeba, że odstąpienie od dokonania czynu zabronionego w fazie usiłowania nieukończonego tylko wtedy prowadzi do bezkarności, gdy nastąpiło dobrowolnie, tzn. kiedy sprawca zrezygnował z zamiaru popełnienia czynu zabronionego w wyniku dominującego działania przyczyn natury zewnętrznej. Oznacza to, iż dobrowolność odstąpienia od dokonania czynu zabronionego można przyjąć wtedy, gdy sprawca uświadamia sobie możliwość kontynuowania zachowania bezpośrednio zmierzającego do dokonania, ale nie ma już zamiaru popełnienia czynu zabronionego.

Tym samym przedmiotowy wyrok należało uchylić i nakazać Sądowi I instancji, przy ponownym rozpoznawaniu sprawy, poczynienie szczegółowych ustaleń (podczas przesłuchania świadków) w przedmiocie przebiegu zdarzenia, a zwłaszcza czy oskarżony oddalił się z miejsca zdarzenia, a jeśli tak czy uczynił to dobrowolnie, czy tez został na przykład spłoszony przez funkcjonariuszy policji i dopiero wtedy dokonanie oceny, czy zachowanie takie miało charakter odstąpienia w rozumieniu przepisu art. 15 § 1 kk. Dopiero w oparciu o tak przeprowadzone postępowanie i zebrany materiał dowodowy Sąd poczyni stosowne ustalenia i wyda trafny wyrok.