Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki (spr.)

Sędziowie: SO Beata Hass – Kloc

SO Anna Harmata

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: P. w R.

przeciwko: (...) Spółce z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Rzeszowie
V Wydziału Gospodarczego z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt V GC 1157/13

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z o.o.
w W. na rzecz powoda P.w R. kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 251/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 października 2014 r.

Powód P.
(...) w R. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki z o.o. w W. kwoty 24.636,61 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.

Uzasadniając pozew powód podał, że strony łączyła umowa którą zawarły w dniu 8 lutego 2007 r., na podstawie której pozwany wynajmował od niego pomieszczenia stanowiące całą pierwszą kondygnację w budynku administracyjnym położonym w R. przy ul. (...).

W dniu 26 lipca 2011 r. pozwany złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia przewidzianego w umowie, który upływał w dniu 31 października 2011 r. Przed przekazaniem pomieszczeń wynajmującemu powód stwierdził, że znajdowały się one w stanie pogorszonym i nie nadawały się do użytkowania. W związku z powyższym zażądał od pozwanego doprowadzenia lokalu do stanu zgodnego z postanowieniami umowy. Powód poinformował pozwanego, że począwszy od 1 listopada 2011 r. , w związku z tym, że nie może korzystać z pomieszczeń zgodnie z ich przeznaczeniem, nadal będzie naliczał czynsz, aż do momentu ich przekazania za protokołem. W okresie poprzedzającym wypowiedzenie czynsz miesięczny wynosił 12.868,41 zł brutto.

Pozwany przekazał powodowi pomieszczenia i wydał klucze w dniu
11 stycznia 2012 r. Ponieważ na skutek nienależytego wykonania umowy powód utracił możliwość zarobkowania, z wykorzystaniem przedmiotu najmu - doznał szkody, którą określił na kwotę 24.636,61 zł.

Sąd Rejonowy w Rzeszowie, w dniu 25 czerwca 2013 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, mocą którego nakazał pozwanemu zapłatę kwot zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany od powyższego nakazu wniósł sprzeciw domagając się oddalenia powództwa i zasądzenia od powoda na jego rzecz kosztów postępowania. Pozwany potwierdził, że strony łączyła umowa najmu, zaprzeczył jednak okolicznościom, które przedstawił powód w pozwie, a które miały miejsce po wypowiedzeniu umowy. Pozwany podał, że zwrócił lokal powodowi i wówczas powstał między stronami spór co do jego stanu. Podniósł ,że zobowiązał się do naprawy pomieszczeń w zakresie, jaki szczegółowo określono w notatce służbowej, jednakże według ustaleń stron miało to skompensować roszczenie powoda w całości. Pozwany podniósł
i to, iż powód wyrażając zgodę na dokonanie remontu automatycznie zgodził się z tym, że musiał on trwać przez określony czas. Zdaniem pozwanego powód nie udowodnił w żadnym zakresie swojego żądania, a przedstawione przez niego wyliczenia są błędne.

Powód w trakcie sporu, w piśmie procesowym w 14 października 2013 r. podtrzymał dotychczasowe stanowisko przedstawiane w pozwie,

Sąd Rejonowy ustalił, że strony sporu, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w dniu 8 lutego 2007 r. zawarły umowę najmu, na podstawie której powód jako wynajmujący oddał w najem pozwanemu – najemcy całą pierwszą kondygnację budynku administracyjnego położonego w R. pry ulicy (...). Do tej umowy strony podpisywały aneksy, na podstawie których ustalono, że wynajmowana powierzchnia wynosiła 426,64 m ²,
a czynsz miesięczny wynosił 12.868,41 zł brutto. Strony zastrzegły
umowie, że zostaje zawarta na czas nieokreślony, z możliwością jej rozwiązania przez każdą ze stron, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Najemca zobowiązał się po zakończeniu umowy zwrócić przedmiot najmu w stanie niepogorszonym, niż wynika to z naturalnego zużycia (§ 9 umowy). W dniu 26 lipca 2011 r. pozwany złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia i termin ten upływał w dniu 31 października 2011 r. W dniu 27 października 2011 r. został dokonana kontrola wynajmowanych pomieszczeń przez prezesa zarządu powoda w obecności przedstawiciela pozwanego, w czasie której stwierdzono, że lokal znajduje się w stanie pogorszonym na tyle, że nie nadaje się do dalszego użytkowania. Po tej kontroli powód pismem z dnia 3 listopada 2011 r. przedstawił pozwanemu zakres prac, jakie muszą zostać wykonane, celem przygotowania pomieszczeń do przekazania wynajmującemu. Powód poinformował również pozwanego, że począwszy od 1 listopada 2011 r. będzie naliczał czynsz zgodnie z umową. W dniu 16 listopada 2011 r., miało miejsce spotkanie z udziałem przedstawiciela pozwanego w osobie J. K., na którym ustalono zakres prac niezbędnych do wykonania w celu doprowadzenia lokalu do stanu zgodnego z umową. Pozwany przystąpił do wykonywania prac remontowych w miesiącu listopadzie, natomiast powód z uwagi na przeciągający się remont wzywał go pismami z dnia 7 grudnia 2011 r., 22 grudnia 2011 r. i 3 stycznia 2012 r. do ich przyśpieszenia i zakończenia. Ostatecznie pomieszczenia wraz z kluczami zostały wydane powodowi w dniu 11 stycznia 2012 r., co potwierdzono pisemnym protokołem zdawczo-odbiorczym.

Wartość rynkowa wynagrodzenia za korzystanie przez pozwanego z lokalu za okres od 1 listopada 2011 r. do 11 stycznia 2012 r. wyniosła 24.464 zł, co wynika z dowodu w postaci opinii sporządzonej przez biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości J. P.. Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, Sąd Rejonowy w Rzeszowie wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2014 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 22.464 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 sierpnia 2013 r., do dnia zapłaty (pkt I), w pozostałej części oddalił powodowo (pkt II), zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.690,65 zł tytułem kosztów procesu (pkt III) i nakazał ściągnięcie od stron postępowania na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Rzeszowie kwoty tytułem zwrotu wydatków(pkt IV
i V).

Uzasadniając wyrok Sąd stwierdził, że strony łączyła umowa najmu, która następnie z dniem 31 października 2011 r. została rozwiązana, co nie było
w sprawie sporne. W dalszej części uzasadnienia Sąd I instancji, cytując treść
471 kc i art. 361 § 1 kc wywiódł, że powód za pomocą przedstawionych przez siebie dowodów wykazał roszczenie z odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy przez pozwanego, tak co do zasady, jak i wysokości. Pozwany był bowiem zobowiązany do zwrotu przedmiotu najmu w stanie nie pogorszonym i tego obowiązku umownego nie wykonał w terminie rozwiązania umowy. Uniemożliwił tym samym powodowi wynajmowanie pomieszczeń i uzyskanie związanego z tym dochodu, który mógłby uzyskać, gdyby przedmiotowe pomieszczenia wynajmował komu innemu. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany nie zarzucił w procesie, iż w spornym okresie nie byłoby potencjalnych nabywców na przedmiot najmu, a tym samym zwolnił powoda z obowiązku dowodzenia związku przyczynowego między niewykonaniem przez siebie zobowiązania umownego, a utratą spodziewanych korzyści przez powoda.

Zdaniem Sądu I instancji, powód wykazał wysokość szkody w postaci utraconych korzyści w kwocie 22.464 zł i w takiej też wysokości zasądził od pozwanego na rzecz powoda należną mu kwotę, na podstawie art. 471 kc. O należnych powodowi odsetkach orzekł na podstawie art. 481 §1 kc i art. 455 kc, natomiast o kosztach postępowania na podstawie art. 100 kpc mając na uwadze ostateczny wynik sporu.

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany, zarzucając Sądowi Rejonowemu naruszenie prawa materialnego, a to:

1.  art. 6 kc w zw. z art. 471 kc i art. 361 § 1 kc poprzez uznanie, iż ciężar dowodu w zakresie dowodzenia istnienia związku przyczynowego pomiędzy powstałą szkodą, a zachowaniem pozwanego spoczywał na pozwanym, a także na zasądzeniu odszkodowania pomimo niewykazania przez pozwanego szkody, ani związku przyczynowo-skutkowego,

2.  art. 362 § 2 kc poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na zasądzeniu odszkodowania przewyższającego wartość poniesionej szkody.

Wskazując na powyższe podstawy zaskarżenia skarżący domagał się zmiany wyroku i oddalenia powództwa, lub uchylenia wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Ponadto domagał się zasądzenia od powoda na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy rozpoznając przedmiotową apelację nie znalazł podstaw do jej uwzględnienia.

Przede wszystkim zauważyć należy, iż dokładna analiza zarzutów apelacyjnych prowadzi do wniosku, iż pozwany nie zrozumiał motywów jakimi kierował się Sąd Rejonowy wydając zaskarżony wyrok, a które przedstawione zostały w uzasadnieniu.

Sąd Rejonowy stwierdził jednoznacznie na stronie 4 uzasadnienia, że zgodnie z regułą wynikającą z art. 6 kc, to na powodzie spoczywał ciężar wykazania faktu poniesienia szkody, wysokości tej szkody i związku między działaniem pozwanego, a jej powstaniem.

Powód wytaczając przedmiotowe powództwo nie wskazał wprost podstawy prawnej dochodzonego roszczenia (bo obowiązku takiego nie miał), niemniej jednak z uzasadnienia pozwu jednoznacznie wynika, iż kwota której dochodził, tj. 24.636,61 zł stanowiła dla niego szkodę
(vide: strona 3 pozwu). Sąd Rejonowy na podstawie przeprowadzonego
postępowania dowodowego dokonał szczegółowych ustaleń stanu faktycznego, ocenił dowody w granicach wyznaczonych normą art. 233 §1 kpc, a następnie w oparciu o powyższe wydał wyrok, stosując prawidłową podstawę prawną. Nie budzi wątpliwości fakt, że powód w okresie od 1 listopada 2011 r. do 11 stycznia 2012 r. nie mógł korzystać z lokalu stanowiącego jego własność, który uprzednio wynajmował pozwanemu. Pozwany twierdził co prawda w toku sporu, iż strony ustaliły, że przeprowadzenie przez niego remontu wyczerpuje wszelkie roszczenia powoda, niemniej jednak na powyższą okoliczność nie przedstawił żadnego wiarygodnego dowodu. W sprawie przeprowadzony został m.in. dowód z opinii biegłego do spraw wyceny nieruchomości, na podstawie której Sąd dokonał ustaleń w zakresie wysokości należnego powodowi odszkodowania. Pozwany wniósł co prawda zastrzeżenia na piśmie co do ustaleń poczynionych przez biegłą, niemniej jednak ograniczyły się one do ogólnikowych stwierdzeń w postaci: „przedstawione przez biegłego wartości, są znacząco zaniżone (długość remontu), lub zawyżone (wysokość odszkodowania ...). Pozwany nie przedstawił żadnego konstruktywnego stanowiska w którym wyraziłby konkretnie swoje zdanie, zarówno co do długości remontu który przeprowadzał, jak i wysokości wyliczonego przez biegłą odszkodowania. Na rozprawie odbytej w dniu 16 kwietnia 2014 r. biegła była uzupełniająco przesłuchiwana wyjaśniając dodatkowe kwestie, podczas gdy za pozwanego nikt się nie stawił i nie usprawiedliwił swojej nieobecności. Pozwany nie wnosił o uzupełnienie postępowania dowodowego, w tym nie wnioskował o dopuszczenie innych dowodów na poparcie swojego stanowiska, w tym co do wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd nie „przerzucił” ciężaru dowodzenia wykazania wysokości szkody i związku „przyczynowo-skutkowego” na pozwanego, a jedynie prawidłowo stwierdził, że pozwany nie podnosił w trakcie sporu zarzutu, że powodowi odszkodowanie nie należy się w całości lub częściowo, albowiem i tak na wynajęcie przedmiotowego lokalu w okresie, w jakim przeprowadzano remont nie byłoby zainteresowanych kontrahentów.

Był to zarzut o tyle istotny, że tylko po jego wykazaniu na podstawie właściwych dowodów, Sąd mógłby odnieść się do kwestii czy powód rzeczywiście mógłby wynająć lokal, ewentualnie w jakim okresie i na jakich warunkach.

Zdaniem Sądu Okręgowego, złożenie wniosku o przeprowadzenie dowodu
z opinii innego biegłego dopiero w apelacji było spóźnione, albowiem pozwany mógł z tej możliwości skorzystać w trakcie postępowania przed Sądem
I instancji. Nie zasługuje również na uwzględnienie wniosek pozwanego zawarty w apelacji, co do tego, by ewentualne odszkodowanie powoda pomniejszyć o kwotę 4.566,38 zł, która była przedmiotem rozpoznania
w sprawie zakończonej się prawomocnie przed Sądem Rejonowym
Rzeszowie o sygn. akt V GNc 2007/12, albowiem w sprawie tej Sąd oceniał roszczenie powoda, z jakim ten wystąpił z tytułu należności czynszowych za miesiąc styczeń 2012 r., podczas gdy niniejsza sprawa dotyczyła roszczenia odszkodowawczego.

Reasumując, apelację pozwanego jako bezzasadną oddalono na podstawie
art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 98 §1 i 3 kpc, oraz art. 108 § 1 kpc.