Sygn. akt I Ca 319/14
Dnia 15 października 2014 r.
Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący SSO Antoni Smus
Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska-Statuch
SSO Iwona Podwójniak
Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak
po rozpoznaniu w dniu 15 października 2014 r. w Sieradzu
na rozprawie sprawy
z powództwa M. W.
przeciwko (...) SA we W.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli
z dnia 29 lipca 2014 r. sygn. akt I C 338/14
I. zmienia zaskarżony wyrok w całości i nadaje mu następujące brzmienie:
1. pozbawia wykonalności nakaz zapłaty z dnia 29 lipca 2004 roku
wydany przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieściem w sprawie
I Nc 404/04 zaopatrzony w klauzulę wykonalności z dnia 6 grudnia
2004 roku w zakresie odsetek ustawowych od kwoty 3 656,22 złotych
za okres od 26 września 2004 roku do 13 kwietnia 2011 roku:
a) w zakresie kwoty 2100 złotych - wobec spłacenia świadczenia z tego tytułu,
b) w pozostałej części – wobec przedawnienia roszczenia;
2. w pozostałym zakresie oddala powództwo;
3. znosi wzajemnie między stronami koszty procesu;
II. oddala apelację w pozostałym zakresie;
III. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt I Ca 319/14
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli pozbawił wykonalności nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 29 lipca 2004 roku w sprawie I Nc 404/04 zaopatrzony w klauzulę wykonalności:
- w zakresie odsetek od dnia 26 września 2003 roku do dnia 13 kwietnia 2011 roku wobec przedawnienia roszczenia,
- w zakresie odsetek za okres od 17 listopada 2003 roku do 25 września 2004 roku i od 14 kwietnia 2011 roku do 14 kwietnia 2014 roku wobec spełnienia roszczenia,
- w zakresie kosztów postępowania 73,20 zł wobec spełnienia świadczenia
oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda koszty procesu.
Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach.
Na podstawie tytułu wykonawczego w postaci opisanego powyżej nakazu zapłaty zaopatrzonego w klauzulę wykonalności zasądzającego kwotę 3 656,22 zł wierzyciel wszczął egzekucję. Z uwagi na jej bezskuteczność postępowanie w dniu 16 listopada 2005 roku zostało umorzone.
Powódka w dniach: 14 czerwca, 12 lipca, 14 sierpnia, 9 października 2013 roku oraz 10 kwietnia 2014 roku dokonała na rzecz pozwanego wpłat w łącznej kwocie 1 750 zł, wskazując jako tytuł umowę leasingu.
Do dnia wszczęcia egzekucji powódka wpłaciła sumę 2 100 zł.
W dniu 13 kwietnia 2014 roku została wszczęta ponownie egzekucja o całe roszczenie, tj. wynikającą z nakazu kwotę 3 656,22 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 listopada 2003 roku do dnia zapłaty i kosztami procesu w wysokości 73,20 zł.
Następnie wierzyciel ograniczył egzekucję o kwotę 2 100 zł.
Mając to na uwadze, sąd pierwszej instancji wskazał, ze powódka podniosła dwa zarzuty: częściowego przedawnienia i częściowego spełnienia.
Roszczenie w zakresie odsetek od daty uprawomocnienia się nakazu, tj. od dnia 26 września 2003 roku do dnia 13 kwietnia 2011 roku jest przedawnione i tytuł w tym zakresie należało pozbawić wykonalności. Te odsetki ulegają trzyletnieniu przedawnieniu (art. 125 kc). Są przedawnione odsetki należne od uprawomocnienia nakazu do trzech lat wstecz przed wszczęciem aktualnej egzekucji.
Co się tyczy zarzutu spełnienia świadczenia, to dłużniczka dokonując wpłat po 350 zł nie wskazywała na poczet czego chce zaliczyć wpłatę. Wierzyciel mógł zatem zastosować reguły wynikające z art. 451 kc. Wierzyciel kwotę 2 100 zł zarachował na poczet kosztów i odsetek. Wobec skutecznego zgłoszenia zarzutu przedawnienia odsetek za okres od 26 września 2003 roku do 13 kwietnia 2011 roku, wpłaty dokonywane przez powódkę podlegają zaliczeniu na poczet kosztów (73,20 zł), najstarszych odsetek od dnia 17 listopada 2003 roku do 25 września 2004 roku (439,00 zł) i odsetek nieprzedawnionych za okres od 14 kwietnia 2011 roku (1 388,19 zł ).
Apelację złożył pozwany. Zaskarżył wyrok w całości.
Zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, mianowicie naruszenie przepisu art. 321 § 1 kpc w zw. z art. 187 § 1 pkt 1 kpc poprzez wydanie wyroku co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem pozwu, tj. pozbawienie wykonalności w całości, podczas gdy powódka wnosiła o pozbawienie wykonalności w części, tj. w zakresie kwoty 5 081,02 zł oraz naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 123 § 1 pkt 1 kc w zw. z art.124 kc w zw. z art. 125 § 1 kc poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że z uwagi na upływ dziewięcioletniego terminu od dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego doszło do przedawnienia roszczenia głównego wraz z należnościami ubocznymi i art. 451 § 1 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, że uprawnienie wierzyciela do zaliczenia dokonanej wpłaty na poczet należności ubocznej jest wyłączone z uwagi na brak wskazania przez wierzyciela we wniosku o ograniczenie egzekucji o zaliczeniu spełnionego świadczenia na poczet odsetek.
W konsekwencji tych zarzutów skarżący wniósł o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie na koszt pozwanego.
Sąd Okręgowy zważył:
Apelacja uzasadniona jest w części.
Istotnie, jak wynika z uzasadnienia pozwu powódka domagała się pozbawienia wykonalności nakazu zapłaty nie w całości, a w części, tj. w zakresie kwoty 5 082,00 zł. Na kwotę tę składała się kwota 1 750 zł z tytułu należności głównej i kwota 3 331,02 zł z tytułu odsetek od kwoty 3 656,22 zł za okres od 17 listopada 2003 roku do 13 kwietnia 2011 roku.
Jednakże wbrew stanowisku skarżącego nie jest tak, że sąd pierwszej instancji pozbawił wykonalności nakaz zapłaty w całości.
Tym niemniej rozstrzygnięcie nie jest w całości trafne.
Podzielić należy całkowicie stanowisko Sądu Rejonowego, że przedawnieniu uległy odsetki wymagalne za okres od uprawomocnienia się nakazu zapłaty (od dnia 26 września 2004 roku – sąd omyłkowo wskazuje 26 września 2003 roku) do trzech lat wstecz przed złożeniem wniosku egzekucyjnego w dniu 14 kwietnia 2014 roku (do dnia 13 kwietnia 2011 roku) – z uwagi na trzyletni termin przedawnienia z art. 125 § 1 zd. 2 kc. Natomiast odsetki wymagalne do dnia uprawomocnienia się nakazu podlegają dziesięcioletniemu terminowi przedawnienia i te przedawnione nie są.
Niemniej jednak sąd pierwszej instancji bezzasadnie przyjął, że wierzyciel nie mógł zaliczyć dotychczasowych wpłat dłużniczki na poczet tych przedawnionych odsetek. Przecież zarzut przedawnienia został podniesiony dopiero w niniejszym postępowaniu, jako podstawa powództwa. W datach, w których dłużniczka dokonywała wpłat w kwotach po 350 zł (łącznie 6 wpłat) na sumę 2 100 zł, taki zarzut nie był jeszcze podniesiony. Zatem skoro w datach wpłat dłużniczka takiego zarzutu jeszcze nie zgłaszała, a zatem świadczenie mogło być dochodzone, to wierzyciel (wobec nie wskazania szczegółowego tytułu przez dłużniczkę) mógł skutecznie zarachować wpłaty na poczet odsetek objętych trzyletnim terminem przedawnienia. Powyższe oznacza, że aktualnie tytuł winien być pozbawiony wykonalności jedynie w zakresie odsetek za okres od 26 września 2004 roku do 13 kwietnia 2011 roku.
W takim stanie rzeczy na podstawie art. 386 § 1 kpc należało zmienić zaskarżony wyrok w ten sposób, że pozbawić wykonalności nakaz zapłaty w zakresie odsetek ustawowych od kwoty 3 656,22 zł za okres od 26 września 2004 roku do 13 kwietnia 2011 roku: w zakresie kwoty 2 1000 zł – wobec spełnienia świadczenia, a w pozostałej części – wobec przedawnienia roszczenia. Natomiast w pozostałej części powództwo nie ma podstaw, dlatego w oparciu o przepis art. 385 kpc apelacja podlega oddaleniu.
Wobec połowicznego rozstrzygnięcia koszty za pierwszą i drugą instancje podlegają zniesieniu między stronami (art. 100 kpc).