Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 780/12

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 17 maja 2012 r. pełnomocnik powoda R. Z. wnosił o:

zasądzenie od pozwanego (...) Zakładu (...) na rzecz powoda kwoty 103.000/sto trzy tysiące/ złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 16 lutego 2012 r. do dnia zapłaty,

ustalenie odpowiedzialności na przyszłość strony pozwanej wobec powoda za skutki wypadku z dnia 24.01.2007 r.

zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 siedem tysięcy dwieście/złotych oraz opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 /siedemnaście/ złotych.

W dniu 21 sierpnia 2013 roku pełnomocnik powoda rozszerzył żądanie pozwu o kwotę 100.000 zł, do kwoty 203.000 złotych .Po rozszerzeniu pozwu żądania powoda przedstawiały się następująco:

zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 203.000 zł /dwieście trzy tysiące złotych/ tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 103.000 zł od dnia 16 lutego 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 100.000 zł od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty:

ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość wobec powoda za skutki wypadku z dnia 24 stycznia 2017 r.;

zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł /siedem tysięcy dwieście złotych/ oraz opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł /siedemnaście złotych/.

Pełnomocnik pozwanego (...) SA z siedzibą w W. wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesu. Podnosząc, iż po zgłoszeniu szkody w dniu 30 marca 2007 roku pozwany wypłacił na rzecz powoda zadośćuczynienie w łącznej kwocie 97.000 złotych i jest adekwatne do poniesionej przez powoda krzywdy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 stycznia 2007 r. w miejscowości K. P. C. kierujący samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, nie dostosował prędkości do panujących warunków drogowych i uderzył w tył stojącego samochodu marki V. (...), a następnie zderzył się z jadącym z przeciwnego kierunku autobusem marki A.. W wyniku przedmiotowego zdarzenia ciężkich obrażeń ciała doznał powód – pasażer samochodu F. (...)

/dowód wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 26.04.2007 r. sygn. akt II K 165/07 /.

Sprawca wypadku posiadał w chwili zdarzenia zawartą umowę ubezpieczenia OC w Zakładzie (...) pozwanego /okoliczność bezsporna/.

Bezpośrednio z miejsca zdarzenia powód został przetransportowany do Szpitala (...) w R.. Powód poddany został leczeniu na Oddziale (...) do dnia 15 lutego 2007 r. Podczas pobytu w szpitalu przeprowadzono u powoda szereg badań: ultrasonografię, rtg, tomografia komputerowa. Przeprowadzono konsultację chirurgiczną, neurochirurgiczną, laryngologiczną oraz okulistyczną. Powód przeszedł operacje w trybie pilnym, przebywał również na Oddziale Intensywnej (...) w celu ustabilizowania funkcji życiowych po operacjach. Powód został wypisany ze szpitala z zaleceniami m.in. chodzenia w kołnierzu ortopedycznym, dalszej kontroli w Poradni Chirurgicznej, Neurologicznej i okulistycznej, a także zażywania przepisanych leków

/dowód: historia choroby Poradni Onkologicznej, historia choroby Poradni Neurologicznej, historia choroby Poradni Chirurgicznej, historia choroby Poradni Ogólnej, historia choroby (...), wynik badania Echokardiograficznego z dnia 13.11.2007r., wynik badania TK głowy z dnia 09.08.2007r., zaświadczenie o stanie zdrowia x3, wynik badania elektroencefalograficznego x 2, zaświadczenie lekarskie z dnia 11.09.2007 r., 12.02.2012 r. i 16.01.2012 r., zaświadczenie z Gabinetu okulistycznego x 2, skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne x 2, skierowanie do pracowni diagnostycznej x 2 k. 16-63/.

W okresie od dnia 22 sierpnia 2008 r. do dnia 29 sierpnia 2008r. powód przebywał na Oddziale (...) Szpitala (...) w R.. Przedmiotowy wypadek wywarł bardzo niekorzystny wpływ nie tylko na zdrowiu fizycznym powoda ale i również na jego zdrowiu psychicznym. Z uwagi na ciężki uraz głowy, powód wymagał leczenia psychiatrycznego

/ dowód karta informacyjna leczenia szpitalnego z dn. 29.08.2008 r., historia choroby z (...) k. 64 – 77/.

Powołany w toku sprawy biegły lekarz chirurg S. N. stwierdził, iż łączny trwały uszczerbek na zdrowiu z punktu widzenia jego specjalizacji wynosi 65% z paragrafu 89 pkt A 15%, z paragrafu 61 pkt A – 10%, z paragrafu 71 pkt B – 30%, z paragrafu 73-10% według rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r. Dz. U. 2002.234.1974.

Leczenie schorzeń chirurgicznych u powoda zakończono w dniu 30.10.2008 r. W przypadku złamania kręgu szyjnego w przyszłości mogą pojawić się dolegliwości zwyrodnieniowe z objawami neurologicznymi, trudno przewidzieć w jakim stopniu. /dowód: opinia biegłego chirurga k. 159-160 akt, k. 326 opinia uzupełniająca/.

Biegła neurolog B. S. stwierdziła, że z punktu widzenia neurologicznego w wypadku z dnia 24.01.2007 r. powód doznał urazu głowy ze stłuczeniem mózgu , urazu kręgosłupa szyjnego ze złamaniem łuku C3 oraz urazu tułowia z krwiakiem opłucnej, urazu brzucha z uszkodzeniem śledziony i krwawieniem do jamy otrzewnowej, stłuczenia nerki lewej.

W następstwie urazu głowy i kręgosłupa szyjnego u powoda wystąpiły objawy częściowego uszkodzenia nerwu okoruchowego oraz niedowład prawej kończyny górnej. Objawy te wycofały się po leczeniu neurologicznym i rehabilitacji. Nadal utrzymują się bóle i zawroty głowy, szumy uszne, bóle kręgosłupa szyjnego okresowo nasilające się. Utrzymują się zaburzenia adaptacyjne. W badaniu przedmiotowym stwierdzono dyskretne objawy uszkodzenia nerwów czaszkowych /VII i III po stronie prawej/ oraz zaznaczoną dysmetrię kończyn górnych. Utrzymują się patologiczne zmiany w EEG.

W następstwie wypadku z dnia 24.01.2007 r. w zakresie neurologii powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości: - 30% z pkt 9c /Zaburzenia neurologiczne i psychiczne uwarunkowane organicznie – encefalopatię. c/ encefalopatię bez zmian charakterologicznych 30%/ - 5% z pkt 94a /Urazowe zespoły korzonkowe – bólowe, ruchowe, czuciowe lub mieszane – w zależności od stopnia, a/ szyjne 5-10%/. Razem uszczerbek na zdrowiu w zakresie neurologii 35% /trzydzieści pięć/ %.

Przebyty uraz odcinka szyjnego, może spowodować w przyszłości szybsze narastania zmian zwyrodnieniowych związanych z wiekiem

/dowód: opinia biegłej k. 169 -171/.

Zgodnie z opinią biegłej psycholog G. M. stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu ze względu na zmianę w funkcjonowaniu psychologicznym wynosi 20%, zaś proces leczenia nie zakończył się. Dynamizm zespołu stresu pourazowego, jego długie utrzymywanie się oraz zmiany osobowościowe zwiększają ryzyko, iż trwale będzie on rzutował na dalsze zdrowie i życie opiniowanego, nasilając dystres i doznania depresyjne. Może też powodować poszerzenie spektrum zaburzeń psychicznych. Oprócz leczenia medycznego wymaga terapii psychologicznej w celu łagodzenia zaburzeń lękowych

/dowód opinia biegłej G. M. k. 195 -198/.

Biegły B. J. z zakresu psychiatrii, uznał, iż trwały uszczerbek na zdrowiu z punktu jego specjalizacji – 30% wg punktu 9c /zaburzenia neurologiczne i psychiczne uwarunkowane organicznie – encefalopatie bez zmian charakterologicznych / - tabeli Oceny Procentowej Stałego Lub Długotrwałego Uszczerbku Na Zdrowiu Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 18 grudnia 2002 r. – co należy uznać za długotrwały uszczerbek. Ocena jest tożsama z dokonaną przez biegłą B. S. specjalistą neurologii i rehabilitacji medycznej. Określony przez biegłego stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu nie powinien w przyszłości ulec zwiększeniu

/opinia biegłego k – 204 – 207/.

Biegła nefrolog A. W. uznała, iż uszczerbek trwały na zdrowiu powoda z punktu widzenia jej specjalizacji wynosi 10% . Pokrywa się w tym zakresie z opinią biegłego chirurga

/k. 277-280 opinia główna i k. 333 opinia uzupełniająca/.

Biegły sądowy w zakresie otolaryngologii M. Z. stwierdził, iż w wyniku wypadku komunikacyjnego w dniu 24.01.2007 r. powód doznał pourazowego odbiorczego uszkodzenia słuchu. Powoduje to powstanie trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10% (tab.42). Stopień cierpień fizycznych związanych z urazem głowy do oceny biegłego neurologa, związany z uszkodzeniem słuchu nieistotny. Powstałe uszkodzenie słuchu może mieć istotny wpływ na aktywność życiową i zawodową badanego w związku z profilaktycznymi przeciwwskazaniami zawodowymi, oraz pogorszeniem komfortu życia. Wysokość powstałego uszczerbku na zdrowiu nie powinna się pogłębiać przy zastosowaniu zakazu pracy i przebywania w hałasie ponadnormatywnym

/opinia główna k. 176 i 176v, opinia uzupełniająca – k. 317/.

Biegła okulista D. P. stwierdziła, że powód doznał stłuczenia mózgu z krwotocznym stłuczeniem okolicy potylicznej prawej. Skutkami tego urazu są utrzymujące się do dziś porażenie n. okoruchowego i bloczkowego prawego oraz stłuczenia nerwu wzrokowego prawego. Na trwały uszczerbek, mający związek z urazem składają się: a/opadnięcie powieki górnej prawej – pkt 13a – 10% b/zez porażenny – pkt 13 b – 3% c/stłuczenie nerwu wzrokowego prawego – pkt 32 – 10% razem 23% wg Rozporządzenia Ministra Pracy z dn. 18.12.2002 r. ( Dz.U. 02.234.1974).

Zakres cierpień psychicznych i fizycznych powoda był związany z obecnością dwojenia, w początkowym okresie bardzo uciążliwym, występującym na wprost także faktem opadnięcia powieki prawej. Stwierdzone zaburzenia ruchomości i dwojenie wymagają dalszej diagnostyki okulistycznej, możliwej w ranach NFZ

/dowód k. 180 -181 opinii /.

Łączny uszczerbek na zdrowiu stwierdzony przez w/w biegłych wynosi 153%. Powiatowy Zespól do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w marcu 2007r. uznał znaczną niepełnosprawność powoda na czas 7 miesięcy, podkreślając niezdolność do pracy oraz konieczność stałej opieki drugiej osoby. Po ponownej analizie stanu zdrowia w październiku 2007 r. stwierdzono umiarkowany stopień niepełnosprawności, wskazując na możliwość szkolenia zawodowego przy stanowisku pracy oraz potrzebę częściowej opieki drugiej osoby. Z tytułu stwierdzonej niepełnosprawności powód pobiera rentę w kwocie około 600 złotych miesięcznie. Nadal leczy się u lekarzy psychiatry, neurologa i psychologa. Wizyty te odbywają się w ramach (...), nie korzysta z porad prywatnych Powód nie prowadzi samochodu, źle widzi, stał się nerwowy i drażliwy, nie chce wychodzić z domu, czuje się osobą niedołężną

/ k. 357v minuta nagrania 00:02 – 00:09/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dowodów, a w szczególności opinii wszystkich biegłych lekarzy, którzy zgodnie ze swoimi specjalizacjami ustalili procent trwałego uszczerbku na zdrowiu, zakres cierpień powoda , proces jego leczenia, jego koszt i przebieg oraz ewentualne konsekwencje na przyszłość wynikające z wypadku komunikacyjnego powoda. Wszystkie te opinie Sąd uznał za w pełni wiarygodne i w ich oparciu ustalił łączny uszczerbek na zdrowiu powoda na poziomie 153 %.

Opinie te w całości pokrywają się z zeznaniami powoda dotyczącymi jego aktualnego stanu zdrowia, doznanych cierpień psychicznych i fizycznych oraz kosztów leczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą odpowiedzialności pozwanego za poniesioną przez powoda szkodę w wyniku wypadku komunikacyjnego jest przepis art. 822 k.c. Zgodnie z tym przepisem ubezpieczyciel przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej reguluje natomiast ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ).

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W myśl art. 35 cytowanej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Bezsporne w sprawie jest, że pozwany (...) SA w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej – za sprawcę szkody odpowiadającego na podstawie art. 415 k.c. – winien zapłacić powodowi stosowne odszkodowanie i zadośćuczynienie.

Zasada odpowiedzialności nie była przez pozwanego kwestionowana.

Zgodnie z art. 445 §1 kc w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W praktyce najczęstszą podstawą zadośćuczynienia za krzywdę jest właśnie uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia. Chodzi tu krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości), cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, niemożności uprawienia działalności artystycznej, naukowej, wyłączenie z normalnego życia itp.).

Zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i winno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego, ponieważ mowa jest o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę ”, przyznawaną jednorazowo.

Przewidziana w art. 444§1 kc krzywda, za którą Sąd może- na podstawie art. 445 §1 kc- przyznać poszkodowanemu odpowiednią kwotę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i cierpienie moralne (tak SN w wyroku z dnia 4 lipca 1969r., (...) 178/69, OSNCP 1970, z. 4, poz.71).

Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, ponieważ wypracowała je judykatura, szczególnie Sądu Najwyższego . Kierując się tymi wskazaniami można ogólnie stwierdzić, że określając wysokość zadośćuczynienia, Sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczność mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych ( pobyt w szpitalu, bolesność zabiegów, dokonywane operacji, leczenie sanatoryjne itp.), trwałość skutków czynu niedozwolonego (kalectwo, oszpecenie, bezradność życiową, poczucie nieprzydatności), prognozy na przyszłość (polepszenie lub pogorszenie stanu zdrowia), wiek poszkodowanego (zwykle większą krzywdą jest kalectwo dla osoby młodszej), niemożność wykonywania ulubionego zawodu, uprawienia sportu, pracy twórczej, artystycznej, zawarcie związku małżeńskiego, posiadania dzieci, utratę kontaktów towarzyskiego, możliwości atrakcyjnych wyjazdów, wycieczek, chodzenia do teatru, kina, na plażę itp., a także ewentualne przyczynienie się poszkodowanego do powstania lub zwiększania szkody (art. 362 kc.).

Zadośćuczynienie z art. 445 kc ma, więc przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach (tak SN w wyroku z dnia 26 lutego 1962r., IV CR 902/61, OSNCP z 1963., poz. 105; w wyroku z dnia 24 czerwca 1965r., I CR 203/65, OSPiKA z 1966r., poz. 92; w wyroku z dnia 22 marca 1978r., IV CR 79/79, niepubl.).

W przedmiotowej sprawie powód w wyniku wypadku doznał szeregu obrażeń fizycznych, które spowodowały, że przebywał w szpitalu przez okres łącznie ponad 1 miesiąc, przechodząc w tym okresie zabiegi operacyjne połączone z dużą bolesnością obrażeń związanych nie tylko z uszkodzeniami ciała o charakterze chirurgicznym ( liczne urazy głowy, szyi , klatki piersiowej ), ale
i koniecznością operacji narządów wewnętrznych – związanych ze stłuczeniem jamy brzusznej i nerki oraz uszkodzeniem śledzionej .

Z uwagi na stan zdrowia powód nadal podlega leczeniu i korzysta z porad lekarzy – psychiatry , psychologa i neurologa . Musi stale przyjmować leki. Stwierdzone obrażenia mają charakter uszczerbków stałych.

Należy też podnieść, że powód w dacie wypadku był osobą młodą -35 lat, czynną zawodową – stolarzem , który utrzymywał 4 osobową rodzinę. Z uwagi na powyższe wypadek w sposób istotny wpłynął więc nie tylko na zwiększenie ograniczeń fizycznych - ruchowych powoda i możliwości jego samo- realizacji ale i spowodował nasilenie cierpień psychicznych – silny wstrząs pourazowy jak zdiagnozował biegły psycholog i psychiatra podnosząc kwestie dużego rozmiaru szkody .

Przytoczone powyżej okoliczności świadczą o tym, iż istnieją podstawy do przyznania powodowi odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia, przy czym ogólny uszczerbek na zdrowiu powoda jest stały i wynosi 153 procent:

- 35 % uszczerbku na zdrowiu stwierdzonego przez biegłego neurologa,

- 65 % uszczerbku łącznie stwierdzonego przez biegłego chirurga

-- 23 % uszczerbku stwierdzonego przez biegłego okulistę

--10 % uszczerbku stwierdzonego przez biegłego otolaryngologa

- 20 % uszczerbku stwierdzonego przez biegłego psychologa

Biegli psychiatra stwierdził 30 % uszczerbek na zdrowiu a nefrolog 10 %, przy czym powyższe uszczerbki były ujęte w opiniach innych biegłych .

Mając na uwadze przytoczone powyżej okoliczności, przede wszystkim charakter schorzeń, na które cierpi powód związany z tym zakres cierpień fizycznych, dotychczasowy tryb życia, sytuację rodzinną ( konieczność stałej i wzmożonej opieki) Sąd ustalił, iż zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, kształtuje się na poziomie 300 000 zł .

Mając na uwadze, iż pozwany wypłacił dotychczas powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę łącznie 97000 złotych Sąd na podstawie art. 445 § 1 kc zasądził na rzecz powoda kwotę 203 000 złotych tytułem zadośćuczynienia, zgodnie z żądaniem pozwu. Sąd uznał, że zasądzona kwota zadośćuczynienia adekwatna jest do dotychczasowych cierpień powoda, w głównej mierze będących cierpieniami fizycznymi.

Pozwany uznał swą odpowiedzialność co do zasady i wpłacił na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia w dniu 15.02.2012 roku 97.000 zł.. Powód w postępowaniu likwidacyjnym żądał kwoty 200.000 zł. tytułem zadośćuczynienia zgłaszając szkodę w dniu roku.

O odsetkach od zasądzonej kwoty Sąd orzekł zgodnie z żądaniem powoda na podstawie art. 481 k.c. i stwierdzając wymagalność roszczenia z dniem 16 .02 2012 roku po wydaniu w dniu 15 .02 2012 roku decyzji ustalającej wysokość zadośćuczynienia - co do kwoty 103 000 zł objętej pierwotnym żądaniem pozwu i od dnia doręczenia rozszerzonego pozwu pozwanemu -22 08 2013 roku w zakresie kwoty 100 000 zł . Z uwagi na fakt , że z opinii biegłych wynika, iż w przyszłości może nastąpić pogorszenie stanu zdrowia powoda w skutek uszkodzeń ciała jakich doznał w wyniku wypadku z dnia 24.01.2007 roku Sąd ustalił odpowiedzialność pozwanego na przyszłość za skutki tego zdarzenia.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wynikającą z art. 98 § 1 kpc. i obciążył nimi w całości pozwanego jako stronę, która przegrała proces w stu procentach.

Należy jednak podnieś że ustalając wysokość kosztów należnych stronie powodowej w pkt 4 w zakresie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego Sąd błędnie ustalił wysokość kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7 217 złotych zamiast 3 617 złotych zgodnie z § 6 pkt 6 i § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r.w sprawie ponoszenia opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu - tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. poz.461.

Z tych względów Sąd orzekł jak w sentencji.