Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2013r. w Katowicach

sprawy z odwołania B. S. (B. S. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonej B. S.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej

z dnia 17 kwietnia 2012r. sygn. akt VI U 325/12

oddala apelację.

/-/ SSA M. Małek - Bujak/-/ SSA K. Merker/-/ SSA M. Woźnowska - Gallos

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1241/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej oddalił odwołanie ubezpieczonej B. S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 20 stycznia 2012r. odmawiającej ubezpieczonej przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem kolejnych 10 najkorzystniejszych lat kalendarzowych i podwyższenia do kwoty najniższej emerytury.

Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie ustalił, że decyzją z dnia 2 grudnia 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w B. przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury od dnia 1 listopada 2011r.

Wysokość świadczenia ubezpieczonej wyliczonego na podstawie art. 26 i 53 ustawy z dnia
17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 ze zm.) wyniosła:

- 55% emerytury obliczonej na podstawie art.53 w/w ustawy,

- 45% emerytury obliczonej na podstawie art.26 w/w ustawy.

Wysokość świadczenia ubezpieczonej na dzień wydania decyzji wyniosła 622,65 zł brutto. Świadczenie ubezpieczonej nie zostało podwyższone do minimalnego świadczenia, ponieważ ubezpieczona udokumentowała 10 lat, 11 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz
2 miesiące, 9 dni okresów nieskładkowych, tym samym nie zostały spełnione przesłanki wymienione w art.87 ustawy emerytalnej, wymóg ukończenia 60 lat życia oraz udokumentowania 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych (vide: komentarz do art.87 ustawy emerytalnej Kamila Antonowa wyd. Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o. 2007r. str.319-321).

Z tych względów Sąd Okręgowy oddalił odwołanie ubezpieczonej od zaskarżonej decyzji odmawiającej podwyższenia emerytury do kwoty najniższej emerytury.

Od powyższego wyroku apelację wniosła ubezpieczona i zarzuciła rażące naruszenie prawa materialnego, poprzez:

- błędne uznanie, iż wypłacana przez ZUS emerytura pochodzi z dwóch różnych źródeł oszczędzania z I Filaru (ZUS) i z II Filaru (OFE),

- błędne uznanie, iż emerytura wypłacana z ZUS pomimo, iż nigdy nie była członkiem otwartych funduszy emerytalnych, jest emeryturą kapitałową, którą określają przepisy ustawy o emeryturach kapitałowych,

- błędne uznanie, iż art.87 ustawy emerytalnej dotyczy wypłacanego jej świadczenia emerytalnego i stanowi przeszkodę do podwyższenia jej emerytury do kwoty najniższego gwarantowanego świadczenia.

Mając powyższe na uwadze, z uwagi na fakt, iż emerytura hipotetyczna wypłacana przez ZUS jest emeryturą wyłącznie z I Filaru wnosiła o zmianę orzeczenia w całości i podwyższenia jej emerytury do kwoty najniższej gwarantowanej emerytury.

Ubezpieczona podniosła, że z treści art.87 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynika,
iż tylko i wyłącznie w przypadku emerytów otrzymujących świadczenia z dwóch źródeł łącznie, czyli z FUS łącznie z emeryturami kapitałowymi z OFE, przywilej podwyższenia emerytury do najniższej kwoty dotyczy grupy osób, które mają 20-letni okres ubezpieczenia w przypadku kobiet.

Z uwagi na fakt, iż powyższy artykuł odwołuje się w części do emerytur kapitałowych określonych w ustawie o emeryturach kapitałowych, dotyczących członków otwartych funduszy emerytalnych w ramach II Filaru, do którego nie miała obowiązku należeć, przepisu tego nie można wykorzystać do ograniczenia jej prawa do podwyższenia świadczenia emerytalnego do kwoty najniższej gwarantowanej emerytury.

Sąd Apelacyjny w Katowicach rozpoznając apelację zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonej jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie.

Wbrew zarzutom ubezpieczonej Sąd Okręgowy przy rozpoznaniu sprawy nie dopuścił się naruszenia przepisów prawa materialnego, to jest art. 87 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr.153, poz.1227).

Jest w sprawie bezsporne, że ubezpieczona, urodzona w dniu (...), uzyskała prawo do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 24 ustawy dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r.

Ubezpieczona wiek uprawniający do emerytury osiągnęła w roku kalendarzowym 2011 i jej emerytura została obliczana według reguł z art.183 ust. 3 ustawy. Emerytura ubezpieczonej składa się z części ustalanej na mocy art. 53 i art. 26 w następujących proporcjach 55% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz 45% emerytury obliczonej na podstawie
art. 26.

Emerytura ubezpieczonej obliczona zgodnie z art. 183 ustawy wyniosła kwotę 622,65 zł
a więc jest niższa niż emerytura najniższa przewidziana w art. 85 ustawy, która od 1 marca 2011r. wynosiła kwotę 728,18 zł a od 1 marca 2012r kwotę 799,18 zł.

Słusznie uznał Sąd Okręgowy, że ubezpieczona nie spełnia warunków do otrzymania najniższej emerytury, gdyż nie ma okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego
co najmniej 20 lat a jedynie 10 lat, 11 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz
2 miesiące i 9 dni okresów nieskładkowych.

Zgodnie bowiem z przepisem art.87 ust.1 cytowanej ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień przyznania ubezpieczonej prawa do emerytury w przypadku gdy emerytura przysługująca z Funduszu określona w art. 26, łącznie z okresową emeryturą kapitałową albo dożywotnią emeryturą kapitałową, jest niższa niż kwota, o której mowa w art. 85 ust. 2 i 3, emeryturę przysługującą z Funduszu, w tym emeryturę ustaloną ze zwiększeniem, o którym mowa w art. 26a, podwyższa się w taki sposób, aby suma tych świadczeń nie była niższa od tej kwoty, o ile kobieta - ukończyła 60 lat życia i ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat.

Ponadto z treści ustępu 8 artykułu 87 ustawy wynika, że przepisy ust. 1-7 stosuje się odpowiednio do osób, które nie przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego.

Artykuł 87 ustala zatem warunki otrzymania świadczenia najniższego dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., których wysokość emerytury (z FUS lub z FUS łącznie z okresową lub dożywotnią emeryturą kapitałową), obliczona zgodnie z art. 26 (tzn. świadczenie z art. 24, art. 183 lub art. 184), będzie niższa niż kwota emerytury minimalnej określona w art. 85 ust. 2-3 (por. Komentarz do art.87 ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych po redakcją Kamila Antonowa).

Dlatego wbrew zarzutom ubezpieczonej z treści omawianego przepisu art. 87 ustawy nie wynika, że przepis ten ma zastosowanie jedynie do emerytów otrzymujących świadczenia
z dwóch źródeł łącznie, czyli otrzymujących emeryturę z FUS łącznie z okresową lub dożywotnią emeryturą kapitałową a nie ma zastosowania do emerytów otrzymujących tylko emeryturę z FUS.

Ubezpieczona w apelacji nie zwróciła uwagi na treść zapisu w art. 87 ust. 8 ustawy.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego z właściwego odczytania przepisu art. 87 wynika,
że dotyczy on zarówno osób, które otrzymują tylko emeryturę z FUS tak jak ubezpieczona, która nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego jak również osób, które pobierają zarówno emeryturę z FUS łącznie z okresową lub dożywotnią emeryturą kapitałową.

Na marginesie należy zauważyć, że w przypadku osób urodzonych przed 1 stycznia 1949r., które przeszły na emeryturę z art.28 ustawy o emeryturach i rentach z FUS a więc w razie spełnienia warunku osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, ale przy obniżonym
o 5 lat stażu ubezpieczeniowym, jest brak możliwości podwyższenia tego świadczenia do kwoty emerytury minimalnej (art. 54), gdyby jej wysokość okazała się niższa niż stanowi
art. 85 ust.2.

Mając powyższe na uwadze ubezpieczona nie ma prawa do podwyższenia emerytury do kwoty emerytury minimalnej, gdyż nie legitymuje się 20-letnim okresem ubezpieczenia.

Z tych względów apelacja ubezpieczonej podlega oddaleniu na mocy art. 385 k.p.c.

/-/ SSA M. Małek - Bujak/-/ SSA K. Merker/-/ SSA M. Woźnowska - Gallos

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JM