Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 153/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 16 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Janusz Roszewski (spr.)

Sędziowie:

SSO Henryk Haak

SSO Barbara Mokras

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2014 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa B. (...) (...) z siedzibą w G.

przeciwko K. G.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim

z dnia 20 grudnia 2013r. sygn. akt I C 1539/13

1.  Zmienia zaskarżony wyrok i zasądza od pozwanego K. G.na rzecz B. (...) (...) w W.kwotę (...),23 (dwa tysiące sto dwadzieścia cztery 23/100) zł z tym, że od kwoty 591 (pięćset dziewięćdziesiąt jeden) zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 maja 2013r. do dnia zapłaty oraz oddala powództwo w pozostałej części;

2.  Oddala apelację w pozostałym zakresie;

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 977 zł tytułem kosztów procesu przed sądami obu instancji w tym kwotę 900 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

4.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego K. G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kaliszu kwotę 720,40 (siedemset dwadzieścia 40/100) zł tytułem zwrotu wydatków w postępowaniu apelacyjnym.

Sygnatura akt II Ca 153/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 maja 2013 powód B. (...) (...) w W.wniósł o zasądzenie od pozwanego K. G.kwoty 2124,23 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu od kwoty 1937,58 zł a ponadto o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu tytułem spłaty zadłużenia wynikającego z umowy kredytu ratalnego zawartej w dniu 12 grudnia 2007 r z (...) Bank S.A.sprzedanej na rzecz powoda na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej z (...) Bankiem S.A.w dniu 26.04.2011 r.

Pozwany w odpowiedzi na pozew z dnia 31.10.2013 r wniósł o oddalenie powództwa wskazując, że nie zawierał umowy z (...) Bank S.A. i według uzyskanych słownych informacji w filii Banku w O. W. nie posiada zadłużenia w (...) Bank oraz, że podpisy pod umową z 12.12.2007 r. nie są jego podpisami.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim oddalił powództwo z uzasadnieniem, z którego wynika, że pozwany nie zawierał żadnej umowy z (...) Bank S.A. Sąd ten zważył, że pozwany wskazał ,że nie zawierał żadnej umowy z (...) Bank S.A. a powód w wyznaczonym terminie nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych.

W związku z powyższym Sąd I instancji stwierdził ,że powód nie wykazał w niniejszej sprawie istnienie ważnego zobowiązania pozwanego. Wskazując na przepis art. 253 k.p.c. zważył, że nie ulega wątpliwości,że umowa kredytu z której powód wywodzi żądanie jest dokumentem prywatnym. Ponieważ to powód wywodzi dla siebie korzystne skutki prawne z treści umowy to na nim -zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu, wynikającą z art. 6 k.c. oraz art. 232 zdanie pierwsze k.p.c. - spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności zawarcia umowy. Zaprzeczenie okolicznościom dokonane przez stronę procesową (pozwanego) wywołuje ten tylko skutek, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy fakty stają się sporne i muszą być udowodnione.
W razie zaś ich nieudowodnienia sąd ocenia je na niekorzyść strony (powoda), na której spoczywał ciężar dowodu.Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Powód nie dostarczył dowodów, że pozwany był dłużnikiem cedenta. Dodatkowo należy wskazać, że w niniejszej sprawie powód nie wykazał również,że dokonał zawiadomienia pozwanego o przelewie.

Sąd Rejonowy stwierdził, że analiza przedstawionego materiału dowodowego nie pozwala na przyjęcie , aby pozwany był zobowiązany do zapłaty kwoty dochodzonej przez powoda i tym samym żądanie pozwu podlegało oddaleniu

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego Ostrowie Wielkopolskim z dnia 20.12.2013 r., wniósł powód zaskarżając go w całości.

Wyrokowi temu apelujący zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego - poprzez bezpodstawne przyjęcie przez Sąd I instancji, iż powód nie wykazał faktu zawarcia umowy kredytu na zakup towarów i/ lub usług, przyznania limitu kredytowego i wydania karty kredytowej zawarta przez pozwanego z (...) Bank S.A; naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez wyjście poza zasadę swobodnej oceny dowodów naruszenie art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. polegające na błędnym uznaniu przez Sąd, że strona powodowa nie przedłożyła dowodów na poparcie swoich twierdzeń oraz wniosków, z których wywodzi skutki prawne, naruszenie art. 6 k.c. poprzez błędne rozłożenie ciężaru dowodu w niniejszej sprawie; nierozpoznanie istoty sprawy.

W oparciu o powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych za I i II instancję; względnie uchylenie zaskarżone orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji i pozostawienie temu sądowi orzeczenia o kosztach postępowania za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację powoda pozwany wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja okazała się zasadna.

Zgodzić się należy z apelującym, że ustalenia Sądu pozostają w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem.

Sąd I instancji nie przeprowadził badań pisma pod dokumentem, którego prawdziwość została przez pozwanego zaprzeczona, a zatem z naruszeniem art. 232 i art. art. 233 k.p.c. dokonał ustaleń moim braków w postepowaniu dowodowym.

Powód w rozpoznawanej sprawie przedstawił umowę pożyczki podpisaną przez pozwanego. Złożony dokument jest dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. Artykuł 253 k.p.c. z kolei ustanawia zarówno domniemanie prawdziwości dokumentu prywatnego, jak i rozstrzyga o regule ciężaru dowodu w razie podważania prawdziwości tego dokumentu. Stanowi on, że jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, iż zawarte w nim oświadczenie osoby, która je podpisała od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić.

Z art. 253 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. jednoznacznie wynika, że obok domniemania prawdziwości wymienione przepisy statuują domniemanie, iż zawarte w dokumencie prywatnym oświadczenie złożyła osoba, która ten dokument podpisała. W sytuacji, gdy podpis na omówionym dokumencie pochodzi od pozwanego, a zaprzeczał on prawdziwości złożonego na tym dokumencie oświadczenia, ciężar dowodu nieprawdziwości we wskazanym zakresie dokumentu obciążał - stosownie do art. 253 k.p.c. - jego. ( por. SA w P. w wyrok 2005-10-18, I ACa 323/05). Na stronie, która dokument prywatny podpisała, spoczywa - stosownie do art. 253 k.p.c. - obowiązek obalenia domniemania, że zawarte w tym dokumencie oświadczenie od niej pochodzi. ( tak SN w wyroku z 2000-01-13II CKN 668/98 LEX nr 51054).

Temu obowiązkowi pozwany w żaden sposób nie sprostał. Nie ma, więc żadnych podstaw do przyjmowania, że kwestionowane umowy nie były zawarte.O tym czy pozwany sprostał ciężarowi zaprzeczenia prawdziwości podpisu jego nazwiskiem, nie można rozstrzygnąć bez przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego – art. 254 k.c. Ten dowód – wobec twierdzeń pozwanego - Sąd powinien dopuścić z urzędu.

W sytuacji wyjątkowej, jeżeli bez przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego niemożliwe jest prawidłowe rozstrzygnięcie sprawy, sąd może dopuścić taki dowód z urzędu (art. 232 zdanie drugie) również wtedy, gdy obie strony reprezentują profesjonalni pełnomocnicy (wyrok SA w Gdańsku z dnia 22 listopada 2000 r., I ACa 763/00, OSA 2002, z. 7, poz. 45).Wprawdzie przepis art. 254 k.p.c. przewiduje możliwość sprawdzenia prawdziwości pisma bez udziału biegłego, jednakże praktycznie odstąpienie od powołania przez sąd biegłego w sytuacji, gdy prawdziwość pisma została zakwestionowana może mieć miejsce w wypadkach jedynie wyjątkowych, gdy fałsz podpisu jest tak oczywisty, że na tle konkretnych okoliczności jego stwierdzenie nie nasuwa wątpliwości i nie wymaga specjalnych wiadomości ani przeprowadzenia badań. (por. wyrok SN 1972-01-15 III CRN 341/72 LEX nr 7051).

Z przeprowadzonego w tym zakresie postepowania dowodowego, uzupełnionego w postepowaniu apelacyjnym przez dowód z opinii biegłego grafologa, wynika, że podpis pod umową kredytowa z dnia 12 grudnia 2007r. należy do pozwanego. Zatem nieprawdziwe sątwierdzenia pozwanego, że nie zawierał z cedentem umowy, z której niespełnione świadczenie stanowi przedmiot dochodzonych roszczeń.

Skoro pozwany będąc dłużnikiem wobec cedenta nie wykazał również, że doszło do wykonania zobowiązania przez zapłatę kwoty dłużnej wobec cedenta, jak i wobec cesjonariusza przez zaspokojenie nabytej wierzytelności, kwota ta podlega zaspokojeniu wraz z należnymi odsetkami.

Powodowi zgodnie z umową przelewu nabył od (...) Banku przysługujące mu wierzytelności z tytułu świadczenia głównego oraz odsetek ustawowych, umownych i karnych oraz kosztów egzekucji w łącznej kwocie 1813,07 zł.

Odnosząc się do roszczenia powoda o zapłatę odsetek od zaległych odsetek skapitalizowanych, to zadanie to jest częściowo nieuzasadnione. Zgodnie z wyjątkiem wskazanym w art. 482 § 1 k.c. odsetki od zaległych odsetek można pobierać od chwili wytoczenia o nie powództwa, co nie dotyczy należnych odsetek kapitałowych, które nie są odsetkami zaległymi odnoszącymi się do umownego oprocentowanie potyczki czy odsetek naliczanych za nienależyte wykonanie umowy tz. odsetki karne. Te skoro zostały doliczone wraz z kosztami egzekucji do sumy kapitałowej i jako wierzytelność zbyte powodowi, tracą sowi odrębny charakter. I nie stanowią zaległych odsetek. Powód ponadto nie będąc bankiem nie wstąpił w umowne uprawnienia cedenta, a zatem jedynie świadczenie o odsetki ustawowe należne cedentowi oraz własne powstałe po nabyciu wierzytelności, podlegają dyspozycji art. 482 § k.c., co odpowiednio stanowi sumę 279, 84 zł oraz 311,16 zł, zaś łącznie kwotę 591 zł. Tylko w tym zakresie jest uzasadnione żądanie zasadzenia od sumy tych odsetek dalszych odsetek od chwili wytoczenia o nie powództwa tj od dnia 7.05.2013r.. Dalej idące żądanie w tym zakresie jako nieuzasadnione i podlega oddaleniu i w tym samym zakresie apelacja jako nieuzasadniona podlega oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c.

Uznając apelacje za uzasadnioną w znacznej części, należało z mocy art. 386 §1 k.p.c. zmienić zaskarżony wyrok i zasądzić od pozwanego K. G.na rzecz B. (...) (...) w W.kwotę (...),23 (sł) zł z tym, ze od kwoty 591 (sł) zł z ustawowymiodsetkami od dnia 7 maja 2013r. do dnia zapłaty oraz oddala powództwo w pozostałej części a o odsetkach orzec w części uwzględniającej powództwo, co skutkuje oddaleniem apelacji w pozostałym zakresie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 i art. 108 §1 k.p.c. uwzględniając odpowiedzialność stron za ostateczny wynik procesu a o kosztach sądowych obejmujących wydatki na opinie biegłego orzeczono na podstawie art. 83 i art. 113 ustawy o kosztach sądowych mając na względzie, że wydatki te spowodowała strona przegrywająca.