Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 260/14

1)W Y R O K

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. Wydział II Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Artur Żymełka

Protokolant: Agnieszka Jaskulska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2014r. w R.

sprawy z powództwa K. L.

przeciwko Agencji Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O.

o zwolnienie spod egzekucji

1) oddala powództwo;

2) zasądza od powódki K. L. na rzecz pozwanej Agencji Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. kwotę 3.600 zł ( trzy tysiące sześćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3) odstępuje od obciążania powódki kosztami sądowymi.

Sygn. akt II C 260/14

UZASADNIENIE

Powódka K. L. w pozwie wniesionym w dniu 8 stycznia 2014 r. przeciwko pozwanej Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziałowi Terenowemu w O. domagała się zwolnienia zajętych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R., w toku prowadzonego przez niego postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi pozwanej J. L. (1) o sygn. akt KM 1048/10, ruchomości w postaci: dmuchawy do zboża, wagi do zwierząt, kontenera, mieszalnika, śrutownika, brony wirowej, siewnika marki F., pługa 4 skibowego F., pługa 4 skibowego L., opryskiwacza P., G. F., ciągnika rolniczego URSUS (...), przyczepy 6 T (...) 48CW, przyczepy 8 T (...) 49CW, przyczepy 8 T (...), przyczepy 8 T (...), przyczepy marki SANOK niezarejestrowanej i kombajnu zbożowego (...) 527.

Ponadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że Komornik Sądowy A. R. prowadzący postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt Km 1048/10 przeciwko dłużnikowi J. L. (1) dokonał zajęcia w/w ruchomości, których dłużnik nie był właścicielem i w piśmie z dnia 15 listopada 2013 r. przesłał obwieszczenie o pierwszym terminie licytacji tych ruchomości. Powódka oświadczyła, że w/w ruchomości stanowią jej własność i są jej niezbędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego i jej działalność.

Powódka w pozwie zgłosiła również wniosek o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego.

Wniosek ten został oddalony postanowieniem z dnia 15 stycznia 2014 r. wydanym przez Sąd Rejonowy w Pszczynie, do którego powódka wniosła pozew.

Pozwana Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu pozwana zarzuciła, że powódka nie udowodniła, aby była właścicielką wymienionych w pozwie ruchomości bądź by przysługiwało jej do nich jakiekolwiek prawo. Ponadto z ostrożności procesowej pozwana podniosła, że część ruchomości wskazanych w pozwie nie była wymieniona w obwieszczeniu o pierwszej licytacji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O. działając jako wierzyciel wniosła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko jej dłużnikowi J. L. (1) na podstawie dołączonych tytułów wykonawczych.

Komornik Sądowy w toku wszczętej sprawy o sygn. akt KM 1048/11 na wniosek pozwanej skierował egzekucję również do ruchomości dłużnika.

W dniu 17 sierpnia 2012 r. Komornik dokonał zajęcia ruchomości w postaci: dmuchawy do zboża, przyczepy 8 T (...), przyczepy 8 T (...) 48CW, przyczepy 8 T z brakującym numerem, pługa 4 skibowego F., pługa 4 skibowego obrotowego L., pługa 5 skibowego zagonowego, opryskiwacza P., siewnika produkcji polskiej, brony wirnikowej, G. F., wagi do zwierząt, kontenera, mieszalnika, śrutownika, przyczepy marki SANOK niezarejestrowanej, kombajnu zbożowego (...), ciągnika URSUS (...), a nadto trzody chlewnej ( tuczników ) w ilości 100 sztuk.

Komornik dokonał zajęcia w obecności dłużnika J. L. (1) – ojca powódki - który nie zgłaszał, aby którakolwiek z zajętych ruchomości nie stanowiła jego własności, a w szczególności by powódce przysługiwało jakiekolwiek prawo do jakiejkolwiek z nich.

Z uwagi na to, że egzekucja z wniosku pozwanej w niniejszej sprawie Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziału Terenowego w O. skierowana została również do nieruchomości dłużnika, J. L. (2) w piśmie z dnia 7 grudnia 2012 r. kierowanym do Komornika powołując się na art.799§2 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli egzekucja z jednej części majątku dłużnika oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku, wniósł o zawieszenie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości podając, że zajęte maszyny rolnicze i produkcja tuczników wystarczą na spłatę zadłużenia.

Dłużnik J. L. (2) również w pismach z 7 listopada 2012 r., 29 stycznia 2013 r., 21 lutego 2013 r. nie podnosił i nie oświadczał, aby którakolwiek z zajętych ruchomości nie stanowiła jego własności lub by powódce przysługiwały do nich jakiekolwiek prawa.

( dowód: wniosek z dnia 20 czerwca 2012 r. o skierowane egzekucji do ruchomości w aktach sprawy egzekucyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. akt KM 1048/11, protokół zajęcia ruchomości z dnia 17 sierpnia 2012 r. w w/w aktach, pisma dłużnika J. L. (1) z w/w dat w w/w aktach )

W międzyczasie dłużnik J. L. (2) w dniu 5 października 2012 r. udzielił powódce K. L., jako córce, pisemnego pełnomocnictwa do przeglądania oraz załatwiania spraw w jego imieniu dotyczących wszystkich spraw egzekucji komorniczych, które zostało złożone do akt egzekucyjnych w dniu 9 października 2012 r.

( dowód: pełnomocnictwo z dnia 5 października 2012 r. udzielone powódce przez dłużnika pozwanej J. L. (1) w aktach sprawy egzekucyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. akt KM 1048/11 )

Na wniosek wierzyciela z dnia 19 czerwca 2013 r. Komornik Sądowy postanowieniem z dnia 26 czerwca 2013 r. zawiesił postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi J. L. (1).

Postępowanie to zostało podjęte na wniosek wierzyciela postanowieniem Komornika Sądowego z dnia 29 października 2013 r.

( dowód: postanowienia Komornika o zawieszeniu, a następnie podjęciu zawieszonego postępowania w aktach sprawy egzekucyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. akt KM 1048/11 )

W obwieszczeniu z dnia 15 listopada 2013 r. Komornik ogłosił o wyznaczeniu I terminu licytacji zajętych ruchomości na dzień 18 grudnia 2013 r.

Obwieszczenie to przesłane dłużnikowi zostało osobiście odebrane przez powódkę w dniu 21 listopada 2013 r.

( dowód: obwieszczenie z dnia 15 listopada 2013 r. oraz dowód doręczenia obwieszczenia dłużnikowi podpisany osobiście przez powódkę w aktach sprawy egzekucyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. akt KM 1048/11 )

Dłużnik w piśmie z dnia 16 grudnia 2013 r. wniósł o wstrzymanie wyznaczonej licytacji ponownie nie kwestionując w tym piśmie, aby zajęte ruchomości mające być przedmiotem licytacji nie stanowiły jego własności i by jakiejkolwiek prawa do nich przysługiwały powódce.

( dowód: pismo dłużnika z dnia 16 grudnia 2013 r. w aktach sprawy egzekucyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. akt KM 1048/11 )

W dniu 18 grudnia 2013 r. odbyła się wyznaczona licytacja, na której sprzedane zostały przyczepa 8 T (...), przyczepa 8 T z brakującym numerem, pług 4 skibowy obrotowy L., brona wirnikowa, G. F. i ciągnika URSUS (...).

( dowód: pismo Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. z dnia 8 stycznia 2014 r. do I. Komorniczej w K., w związku ze złożoną skargą, w aktach sprawy o sygn. KM 1048/11 )

W skardze na czynności komornika z dnia 18 grudnia 2013 r. powódka zarzucała komornikowi, że publicznie ją oczernił oraz, że doszło do licytacji sprzętu, który przekazał jej w darowiźnie dłużnik.

W piśmie z dnia 19 grudnia 2013 r. powódka złożyła skargę na czynności komornika podnosząc m.in., że zlicytowane ruchomości stanowiły jej własności a nie dłużnika.

Odnosząc się do skargi Komornik kwestionując wszystkie zarzuty powódki i podnosząc, że licytacja została przeprowadzona zgodnie z prawem m.in. oświadczył, że trudno przyjąć by powódka mogła nie wiedzieć o zajęciu ruchomości szczególnie, że mieszka pod tym samym adresem co dłużnik, reprezentuje dłużnika, przeglądała akta w jego imieniu na podstawie udzielonego jej przez dłużnika pełnomocnictwa, odbierała korespondencję za niego oraz żywo interesowała się sprawami ojca, a przed samą licytacją skontaktowała się telefonicznie z kancelarią (...) pytając czy licytacja dojdzie do skutku w sytuacji gdy jej ojciec przebywa w szpitalu.

Skarga powódki została oddalona postanowieniem Sądu Rejonowego w Pszczynie.

W piśmie z dnia 19 grudnia 2013 r. również dłużnik wniósł skargę na czynności komornika zarzucając m.in., że Komornik sprzedał sprzęt, który dłużnik wcześniej przekazał powódce oświadczając, że komornik o tym „wiedział ( ustnie i pisemnie )”.

W piśmie z dnia 21 grudnia 2013 r. kierowanym do Prezesa Sądu Rejonowego w Pszczynie powódka zarzucała popełnienie przestępstwa podczas licytacji.

( dowód: skarga powódki na czynności komornika z dnia 18 grudnia 2013 r. k.8, skarga powódki na czynności komornika z dnia 19 grudnia 2013 r. i postanowienie Sądu Rejonowego w Pszczynie oddalające tą skargę w sprawie o sygn. akt I Co 3078/13, odpowiedź Komornika na w/w skargę w w/w aktach sądowych oraz w aktach egzekucyjnych Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. KM 1048/10, skarga dłużnika z dnia 19 grudnia 2013 r. k.7, pismo powódki z 21 grudnia 2013 r. k.6 )

W obwieszczeniu z dnia 21 stycznia 2014 r. Komornik ogłosił o drugiej licytacji pozostałych zajętych ruchomości na dzień 25 lutego 2014 r.

( dowód: obwieszczenie z dnia 21 stycznia 2014 r. w aktach sprawy egzekucyjnej Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. o sygn. akt KM 1048/11 )

Z uwagi na to, że w międzyczasie doszło do całkowitej zapłaty pozostałej części zadłużenia J. L. (1) Komornik Sądowy postanowieniem z dnia 12 lutego 2014 r. umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt KM 1048/11.

( dowód: postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Pszczynie A. R. z dnia 12 lutego 2014 r. w aktach sprawy o sygn. akt KM 1048/11 )

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.841 k.p.c. osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa ( §1 ). Jeżeli dłużnik zaprzecza prawu powoda, należy oprócz wierzyciela pozwać również dłużnika ( §2 ).Powództwo można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych ( §3 ).

W pierwszej kolejności wskazać należy, że wniesione przez K. L. powództwo podlegało oddaleniu już tylko z tej przyczyn, że zostało wniesione po upływie wyżej wskazanego miesięcznego terminu, a żaden z przepisów nie przewidywał dla jej powództwa innego terminu. Do zajęcia ruchomości doszło w dniu 17 sierpnia 2012 r., a powódka wniosła powództwo o ich zwolnienie spod egzekucji dopiero 8 stycznia 2014 r., a więc po przeszło 16-stu miesiącach od daty zajęcia. O ile nie ma bezpośredniego dowodu na to, aby powódka już wówczas dowiedziała się o zajęciu, to z pewnością musiała się o tym dowiedzieć najpóźniej kiedy to na podstawie pisemnego pełnomocnictwa udzielonego jej przez dłużnika będącego jej ojcem ( w którym upoważnił ją do przeglądania akt i załatwiania w jego imieniu spraw dotyczących wszystkich spraw egzekucji komorniczych wszystkich ) złożyła pełnomocnictwo do akt sprawy egzekucyjnej 9 października 2012 r. i przeglądała te akta, jak wynika z oświadczeń Komornika zawartego w odpowiedzi na skargę powódki. Ponadto wskazać należy, że powódka w dniu 21 listopada 2013 r. osobiście odebrała obwieszczenie z dnia 15 listopada 2013 r. o wyznaczeniu terminu licytacji zajętych ruchomości, w którym były one szczegółowo wymienione. Zwrócić należy uwagę na fakt, że powódka osobiście powoływała się na to obwieszczenie w uzasadnieniu wniesionego w niniejszej sprawie pozwu. Skoro powódka odebrała to obwieszczenie w dniu 21 listopada 2013 r., to nawet gdyby przyjąć, że dopiero wówczas dowiedziała się o zajęciu mających rzekomo stanowić jej własność ruchomości, a pozew wniosła 8 stycznia 2014 r., to również nastąpiło to z przekroczeniem w/w miesięcznego terminu uzasadniającego oddalenie jej powództwa.

Niezależnie od tego stwierdzić należy, że powództwo K. L. nie mogło zostać uwzględnione nawet gdyby zostało wniesione w przewidzianym na to terminie. Powódka nie tylko nie przedstawiła bowiem żadnych dowodów, aby przysługiwało jej jakiekolwiek prawo do zajętych ruchomości, w tym w szczególności prawo własności, ale znajdujące się w aktach egzekucyjnych dokumenty przeczą takim twierdzeniom powódki. Zwrócić należy uwagę na fakt, że dłużnik w czasie zajęcia ruchomości nie wskazywał, aby ruchomości te stanowiły własność innych osób, w tym powódki lub by przysługiwało jej do tych ruchomości jakiekolwiek prawo. Co więcej, w kolejnych pismach dłużnik również nie złożył takiego oświadczenia, a w piśmie z dnia 7 grudnia 2012 r. kierowanym do Komornika powołując się na art.799§2 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli egzekucja z jednej części majątku dłużnika oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku, wniósł o zawieszenie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości wprost oświadczając, że zajęte maszyny rolnicze i produkcja tuczników wystarczą na spłatę zadłużenia, co nie może pozostawiać żadnych wątpliwości co do tego, że przyznawał, że zajęte ruchomości stanowiły jego własność. Powódka, która na podstawie wyżej powołanego pełnomocnictwa reprezentowała dłużnika i przeglądała akta sprawy egzekucyjnej nigdy nie zakwestionowała tych twierdzeń, jak również sama nie podnosiła, że przysługuje jej do zajętych ruchomości jakiekolwiek prawo. Zarówno dłużnik, jak i powódka zaczęli podnosić ten argument dopiero w dniu licytacji i po jej przeprowadzeniu, co w świetle zasad logiki nie może pozostawiać wątpliwości co do niewiarygodności ich twierdzeń. Zresztą również wówczas, podobnie jak w niniejszej sprawie nawet po oddaleniu wniosku o zabezpieczenie oraz po złożeniu przez pozwaną odpowiedzi na pozew, powódka nie przedstawiła żadnych dokumentów, które potwierdzałyby prawo powódki do licytowanych ruchomości. Zwrócić przy tym należy uwagę na fakt, że skoro wcześniej zarówno powódka jak i jej ojciec będący dłużnikiem pozwanej przez wiele miesięcy nie podnosili, aby powódce przysługiwało prawo do zajętych ruchomości ( nawet kiedy powódka osobiście odebrała obwieszczenie o licytacji wymieniające zajęte ruchomości mające być przedmiotem egzekucji ), to ich podarowanie – jeżeli w ogóle miało miejsce, bowiem nie zostało udowodnione – musiało nastąpić w związku ze zbliżającym się terminem licytacji. Tyle tylko, że stosownie do art.848 k.p.c. taka darowizna nie mogła mieć żadnego wpływu na toczące się postępowania egzekucyjnej, jak również nie mogła stworzyć po stronie powódki prawa domagania się zwolnienia zajętych ruchomości spod egzekucji, ponieważ zgodnie z wyżej powołanym przepisem zajęcie ruchomości ma ten skutek, że rozporządzenie ruchomością – którego jak wyżej wskazano powódka i jej ojciec nawet nie udowodnili - dokonane po zajęciu nie ma wpływu na dalszy bieg postępowania.

Niezależnie od wyżej wskazanych przyczyn oddalenia powództwa K. L. wskazać należy, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie również z tej przyczyny, że strona nie może domagać się zwolnienia zajętych rzeczy spod egzekucji po zakończeniu postępowania egzekucyjnego. Podkreślić przy tym należy, że Sąd rozpoznając żądanie zwolnienia spod egzekucji bierze, stosownie do art.316§1 k.p.c. za podstawę orzekania stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Tymczasem na dzień zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie postępowanie egzekucyjnego było zakończone, ponieważ Komornik Sądowy postanowieniem z dnia 12 lutego 2014 r. umorzył postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt KM 1048/11.

Wobec wyżej wskazanych zachodzących przyczyn uzasadniających oddalenie w całości powództwa wniesionego w niniejszej sprawie przez K. L. jedynie na marginesie wskazać należy, że powódka nie mogła domagać się zwolnienia spod egzekucji rzeczy, które zostały w wyniku przeprowadzonej licytacji sprzedane. Nie mogła domagać się również zwolnienia spod egzekucji rzeczy, które nie zostały zajęte przez komornika.

Reasumując stwierdzić należy, że wobec nie wykazania przez powódkę przesłanek określonych w art.841 k.p.c. jej powództwo należało oddalić w całości.

Sąd pominął dowód z przesłuchania wnioskowanych przez powódkę świadków, ponieważ powódka nie wskazała na jakie okoliczności mają oni zostać przesłuchani, a nadto ich przesłuchiwanie powodowałoby jedynie zwłokę w postępowaniu w rozumieniu art.217§3 k.p.c. skoro z zawartych już w pozwie twierdzeń powódki wynikało, że powódka wniosła pozew po upływie przewidzianego na to miesięcznego terminu, co stanowiło samodzielną podstawę oddalenia jej powództwa.

Wobec oddalenia powództwa Sąd na podstawie art.98§1,3 i 4 k.p.c. w zw. z art.99 k.p.c. oraz w zw. z §6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz.U. Nr 163, poz.1349 z późn. zm. ) zasądził od powódki jako strony przegrywającej proces na rzecz pozwanej kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej będącego radcą prawnym. Podkreślić należy, że w sprawie nie zachodziły żadne okoliczności, które uzasadniałyby odstąpienie od obciążenia powódki tymi kosztami. Wyraźnie zaznaczyć należy, że sama zła sytuacja materialna nie uzasadnia odstąpienia od obciążenia strony przegrywającej proces kosztami poniesionymi przez przeciwnika procesowego, skoro w myśl art.108 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. Nr 167, poz.1398 z późn. zm. ) nawet zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. Powódka wnosząc pozew musiała liczyć się z obowiązkiem zwrotu kosztów przeciwnikowi, tym bardziej że sama domagała się zasądzenia takich kosztów od pozwanej, a okoliczności sprawy dały podstawy do przyjęcia, że powódka bezpodstawnie zarzucała, że doszło do naruszenia jej praw chcąc w istocie pozbawić pozwaną możliwości zaspokojenia przysługujących jej i egzekwowanych wierzytelności, co tym bardziej przemawiało za zasadnością obciążenia powódki kosztami procesu poniesionymi przez pozwaną skoro to wyłącznie zachowanie powódki doprowadziło do powstania tych kosztów.

Biorąc pod uwagę sytuację materialną i dochodową powódki Sąd odstąpił natomiast na podstawie art.102 k.p.c. od obciążenia jej kosztami sądowymi.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować;

2)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanej;

3)  akta przedłożyć z wpływem lub za 21 dni.

R., 16 października 2014 r.