Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Lucyna Guderska (spr.)

Sędziowie:SSA Janina Kacprzak

SSO del. Tomasz Szmydt

Protokolant: stażysta Przemysław Trębacz

po rozpoznaniu w dniu 18 września 2012 r. w Łodzi

sprawy Z. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.

o emeryturę,

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi

z dnia 9 listopada 2011 r., sygn. akt: VIII U 633/11;

zmienia zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że przyznaje Z. P. prawo do emerytury od 1 października 2011 roku.

Sygn. akt III AUa 93/12

UZASADNIENIE

Decyzją z 7 marca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. - na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - odmówił Z. P. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie udowodnił wymaganego na dzień l stycznia 1999 r. 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz nie rozwiązał stosunku pracy.

W odwołaniu od tej decyzji Z. P. wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury poprzez zaliczenie okresu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w okresach od 7 maja 1973 r. do 28 sierpnia 1988 r. i od 27 grudnia 1988 r. do 31 stycznia 1992 r. jako pracy w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Zaskarżonym wyrokiem z 9 listopada 2011r. Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi zmienił decyzję organu rentowego i przyznał Z. P. prawo do emerytury od 26 lutego 2011 r.

Sąd I instancji ustalił, że Z. P. urodzony (...) w dniu 25 lutego 2011 r. złożył wniosek o emeryturę.

Ubezpieczony udokumentował ponad 25 lat ogólnego stażu pracy.

Z. P. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w okresie od l września 1967 r. do 30 czerwca 1969 r. jako uczeń, a następnie od l lipca 1969 r. do 28 sierpnia 1988 r. oraz od 27 grudnia 1988 r. do 31 stycznia 1992 r. na stanowisku kierowcy. W okresach od 7 maja 1973 r. do 28 sierpnia 1988 r. i od 27 grudnia 1988 r. do 31 stycznia 1992 r. odwołujący pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze powyżej 3,5 tony. Z. P. tylko początkowo pracował jako kierowca samochodu marki N., później – mając już uprawnienia do kierowania pojazdami powyżej 3,5 tony (od 5 lipca 1969 r.) - prowadził samochody ciężarowe o ciężarze powyżej 3,5 tony. Praca polegała na rozwożeniu towaru ale i na braniu udziału w załadunku i rozładunku. Towar był rozwożony głównie na terenie Ł. – do hurtowni z artykułami spożywczymi, ale zdarzały się też dalsze trasy – do W., do S.. Odwołujący kierował głównie samochodami marki S. 20, 21, 25 o pojemności do 4 ton ładowności, a także S. o ładowności 21 ton.

W dniu 30 września 2011 r. Z. P. rozwiązał stosunek pracy.

W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego jest uzasadnione.

Przywołując treść art. 184 i art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz treść § 2 – 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze Sąd Okręgowy stwierdził, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w postaci dokumentów osobowych i akt organu rentowego a także zeznań świadków, pozwala na przyjęcie, że Z. P. w spornym okresie od 7 maja 1973 r. do 28 sierpnia 1988 r. i od 27 grudnia 1988 r. do 31 stycznia 1992 r., będąc zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł., wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Podkreślił, że Z. P. tylko początkowo pracował jako kierowca samochodu marki N., później, mając już uprawnienia do kierowania pojazdami powyżej 3,5 tony (od 5 lipca 1969 r.), prowadził samochody ciężarowe o ciężarze powyżej 3,5 tony. W tym okresie odwołujący pracował głównie na samochodach marki S. 20, 21, 25 o pojemności do 4 ton ładowności, a także na S. o ładowności 21 ton.

Sąd wskazał, że w wykazie A stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w dziale VIII (prace w transporcie i łączności) pod poz. 2 wymienione są prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów. Podobnie w zarządzeniu Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z 7 lipca 1987 r., w wykazie A w dziale VIII pkt 2 wymienione są, jako prace w warunkach szczególnych, prace: kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów.

Powyższe ustalenia pozwalają, w ocenie Sądu I instancji, przyjąć, iż odwołujący legitymuje się wymaganym 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, ponadto udokumentował ponad 25 – letni staż, ukończył wymagany wiek, rozwiązał stosunek pracy, co uprawnia go do wcześniejszej emerytury.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał Z. P. prawo do emerytury poczynając od dnia 26 lutego 2011 r. (daty osiągnięcia wymaganego wieku i złożenia wniosku).

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia, w części dotyczącej daty ustalenia prawa do emerytury, złożył organ rentowy zarzucając naruszenie prawa materialnego - art. 100 ust. 1 w związku z art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – poprzez ustalenie prawa do emerytury w obniżonym wieku dla Z. P. od 26 lutego 2011 r., podczas gdy prawo do uległo zawieszeniu aż do dnia rozwiązania stosunku pracy przez odwołującego z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał on pracę bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części przez ustalenie prawa do emerytury od 1 października 2011 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest uzasadniona, gdyż zaskarżony wyrok został wydany z naruszeniem art. 100 ust. 1 w związku z art. 184 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 100 ust. 1 powołanej wyżej ustawy prawo do świadczeń określonych w tej ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia. Stosownie zaś do treści art. 184 ust. 1 ustawy emerytalno – rentowej ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 41, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 tego artykułu emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Jak wynika wprost z powyższego przepisu, niezbędnym warunkiem nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest, w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem, rozwiązanie stosunku pracy. Warunek ten winien być spełniony na datę wydania decyzji, a przynajmniej do daty zamknięcia rozprawy przed Sądem I instancji.

Odnosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy należy wskazać, że Z. P. ostatni z wymaganych art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS warunków nabycia prawa do emerytury spełnił dopiero z dniem 30 września 2011 r., kiedy to rozwiązał stosunek pracy. Tym samym odwołujący nabył prawo do spornego świadczenia od 1 października 2011 r., a nie jak przyjął Sąd Okręgowy od 26 lutego 2011 r.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 396 § 1 k.p.c., zmienił wyrok w zaskarżonej części i orzekł jak w sentencji.

Przewodniczący: Sędziowie: