Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

zaoczny w odniesieniu do pozwanego P. B.

Dnia 13 listopada 2014 roku

Sąd Rejonowy w Przasnyszu, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Andrzejewska

Protokolant: Małgorzata Szczypińska

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2014 roku w Przasnyszu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko (...) S.A. we W., P. B.

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

I.  Zwalnia od egzekucji zajęty przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Przasnyszu P. W. w sprawach Km 987/12 z wniosku wierzyciela P. B. i Km 1551/10 z wniosku wierzyciela (...) S.A. we W. pojazd marki M. (...), numer rejestracyjny (...), numer nadwozia (...), rok produkcji (...) – w całości.

II.  Zasądza od pozwanych P. B., (...) S.A. we W. solidarnie na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 934,00 złotych (dziewięćset trzydzieści cztery złote 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

III.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku doręczyć pełnomocnikowi powoda z pouczeniem o apelacji oraz pozwanemu P. B. z pouczeniem, że w ciągu dwóch tygodni od doręczenia mu wyroku może złożyć sprzeciw oraz o treści art. 344 § 2 kpc zdanie drugie.

Sygn. akt I C 359/14

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w dniu 16 czerwca 2014 roku (data złożenia w placówce operatora pocztowego) wniósł pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą we W. i P. B. o zwolnienie od egzekucji zajętego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Przasnyszu P. W. pojazdu marki M. (...), numer rejestracyjny (...), numer nadwozia (...), rok produkcji (...) w sprawach Km 3078/12, Km 987/12, Km 1551/10 prowadzonych z wniosku pozwanych wierzycieli. Wniósł także o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że zawiadomienie Komornika z dnia 12 maja 2014 roku o zajęciu wymienionego wyżej pojazdu we wskazanych sprawach egzekucyjnych otrzymał w dniu 16 maja 2014 roku, po czym zwrócił się do wierzycieli z prośbą o zwolnienie zajętego pojazdu spod egzekucji komorniczej. Do dnia wytoczenia pozwu nie wpłynęły do Komornika wnioski pozwanych w tym przedmiocie. Wyjaśnił, że sporny pojazd stanowi zabezpieczenie umowy kredytu nr (...) zawartej pomiędzy powodem a J. B. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) na podstawie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie samochodu z dnia 29 kwietnia 2010 roku. Mocą tej umowy powstała współwłasność tego samochodu z udziałem powoda w wynoszącym 49% i udziałem J. B. w wynoszącym 51%. W związku z wypowiedzeniem wskazanej umowy kredytowej, upływem okresu wypowiedzenia oraz brakiem spłaty należności powoda, przedmiotowy pojazd przeszedł na własność powoda na podstawie § 3 umowy przewłaszczenia. Powód stał się jego całkowitym właścicielem.

Pismem z dnia 26 czerwca 2014 roku (data złożenia w placówce operatora pocztowego) powód cofnął pozew w całości w stosunku do pozwanego ad. 1 (...) S.A. w W.. Jednocześnie podtrzymał powództwo w całości co do pozostałych pozwanych. To samo stanowisko powód podtrzymał także w piśmie z dnia 2 lipca 2014 roku.

Postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Przasnyszu między innymi umorzył postępowanie w całości w stosunku do pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.. Postanowienie to stało się prawomocne od dnia 12 września 2014 roku (k. 54-54v).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. przed wyznaczonym terminem rozprawy oświadczył, że uznaje żądanie pozwu i przychyla się do wniosku zawartego w punkcie [pierwszym pozwu z dnia 16 czerwca 2014 roku uznając, że z treści pozwu i załączonych do pozwu dokumentów wynika, że roszczenie powoda pozostaje w zasadzie bezsporne. Wniósł jednocześnie o nieobciążanie go kosztami postępowania (k. 77, 84)

Pozwany P. B. nie zajął stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Na wstępie zauważyć należy, że w niniejszej sprawie zachodziły podstawy do wydania wyroku zaocznego wobec pozwanego P. B. , gdyż spełnione zostały przesłanki wskazane w art. 339 § 1 kpc (pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę) a równocześnie nie zaszła żadna z okoliczności wymienionych w art. 340 § 1 kpc (pozwany nie żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności, nie składał też w sprawie ustnych ani pisemnych wyjaśnień). W tych okolicznościach Sąd rozstrzygnął sprawę w stosunku do tego pozwanego wydając wyrok zaoczny. Uznał zatem za ustalone twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych, uzasadniających żądanie (domniemanie ich przyznania przez pozwanego i zgodności z prawdziwym stanem rzeczy).

Niezależnie jednak od ustalenia podstawy faktycznej sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w ugruntowanym stanowisku judykatury (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 roku w sprawie III CRN 30/72 – Lex nr 7094; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 1996 roku w sprawie I CRN 26/96 – OSNC 1996/7-8/108, Lex nr 24031; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2012 roku w sprawie V CSK 541/11 – Lex nr 1276235).

Zgodnie z art. 841 § 1 kpc osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa. W myśl art. 841 § 3 kpc powództwo można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych.

Z przedłożonej przez powoda umowy kredytu nr (...) z dnia 29.04.2010 roku zawartej między powodem (Bankiem), a dłużnikiem J. B. (kredytobiorcą) na sfinansowanie zakupu pojazdu stanowiącego przedmiot postępowania w niniejszej sprawie wynika, że strony umowy ustaliły prawne zabezpieczenie tego kredytu między innymi w formie przewłaszczenia tego pojazdu wraz z jednoczesną cesją praw z umowy ubezpieczenia AC odnawialną w całym okresie kredytowania (§ 3 ust. 1 umowy kredytu - k. 16-18). Jednocześnie w dniu 29.04.2010 roku powód (Bank) i dłużnik J. B. (przewłaszczający) zawarły umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie (k. 19-20). W § 3 ust. 1 tej umowy strony uzgodniły, że w celu zabezpieczenia wierzytelności Banku wobec Kredytobiorcy z tytułu opisanej wyżej umowy kredytu przewłaszczający przenosi na Bank udział w prawie własności opisanego wyżej pojazdu w części 49/100, w wyniku czego Bank staje się współwłaścicielem pojazdu w 49/100 części, a przewłaszczający staje się współwłaścicielem pojazdu w 51/100 części, z zastrzeżeniem ustępu 3 i 4 niniejszego paragrafu. Zgodnie z § 3 ust. 4 tej umowy w przypadku: a) wypowiedzenia przez Bank umowy kredytu nr (...), b) niedotrzymania przez przewłaszczającego warunków niniejszej umowy, c) stwierdzenia przez Bank niezgodności w dokumentach złożonych przez Kredytobiorcę, jak również gdy okaże się, że dokumenty są fałszywe lub zawierają stwierdzenia niezgodne z prawdą , na Bank przechodzi pozostała część udziału w prawie własności pojazdu wynosząca 51/100 przysługującego przewłaszczającemu , na co przewłaszczający wyraża bezwarunkową zgodę. W przypadku wypowiedzenia umowy kredytu własność pozostałego udziału przechodzi na Bank bez potrzeby składania odrębnego oświadczenia przez Bank (k. 19)

W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu powód pismem z dnia 22 września 2011 roku wypowiedział dłużnikowi J. B. umowę kredytu nr (...) z dnia 29 kwietnia 2010 roku z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia (k. 21). Co do tych okoliczności pozwani nie wypowiedzieli się, a zatem zgodnie z art. 230 kpc należało uznać je za przyznane. Wypowiedzenie doręczone zostało dłużnikowi w dniu 5 października 2011 roku (k. 22)

Nie budzi wątpliwości, że współwłaściciel rzeczy jest osobą trzecią w rozumieniu cytowanego wyżej art. 841 § 1 kpc, a nadto, że samochód opisany w pozwie znajdował się we władaniu dłużnika. Dłużnik nie zaprzeczał przy tym prawu powoda opisanemu w pozwie (w protokole zajęcia ruchomości celem zabezpieczenia należności pieniężnych z dnia 8 maja 2014 roku wskazano powoda jako współwłaściciela zajętego pojazdu – akta egzekucyjne Km 987/12). Wskazany wyżej § 3 umowy kredytu nr (...) z dnia 29 kwietnia 2010 roku (k. 16) w zw. z § 3 ust. 1 i 4 umowy przewłaszczenie na zabezpieczenie z dnia 29 kwietnia 2010 roku (k. 19) i oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu z dowodem doręczenia J. B. (k. 21-22) jednoznacznie potwierdzają, iż powodowi od 5 listopada 2011 roku przysługiwała własność całego zajętego przez komornika sądowego w dniu 8 maja 2012 roku pojazdu.

O zajęciu przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Przasnyszu P. W. w sprawie Km 987/12 pojazdu marki M. (...), numer rejestracyjny (...), numer nadwozia (...), rok produkcji (...) powód dowiedział się w dniu 19 maja 2014 roku (akta egzekucyjn Km 987/12), zaś powództwo ekscydencyjne stanowiące podstawę rozpoznania w niniejszej sprawie wniesione zostało w dniu 16 czerwca 2014 roku (data nadania w placówce operatora pocztowego – k. 33).

Mając na uwadze powyższe powództwo zasługiwało na uwzględnienie na mocy art. 841 § 1 kpc i w sprawie zasadne było wydanie wyroku zaocznego w stosunku do pozwanego P. B., jak również nadanie mu rygoru natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 kpc.

Natomiast pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. uznał powództwo w całości pismem z dnia 12 listopada 2014 roku. Wcześniej doręczone zostało temu pozwanemu postanowienie u udzieleniu zabezpieczenia wraz z odpisem pozwu i uzupełniania pozwu (k.54-55) odebrane w dniu 4 września 2014 roku (k. 60). Mimo to dopiero teraz pozwany uznał powództwo. Z treści pozwu i załączonych do niego dokumentów wynika także, że powód jeszcze przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie zwracał się do tego pozwanego z prośbą o wystąpienie do komornika o zwolnienie spod zajęcia przedmiotowego pojazdu w sprawie egzekucyjnej Km 1551/10 (k. 12-13), na co pozwany nie zareagował.

Zgodnie z art. 213 § 2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że jest ono sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego, albo zmierza do obejścia prawa. W ocenie sądu w sprawie nie zachodzą żadne z przywołanych okoliczności. Uznanie powództwa jest aktem dyspozycyjności pozwanego, który nie tylko uznaje samo żądanie pozwu, ale i to, że uzasadniają je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne i godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie.

Skutkiem uznania powództwa jest po pierwsze pominięcie postępowania dowodowego w zakresie okoliczności objętych uznaniem, po wtóre wydanie wyroku uwzględniającego powództwo w zakresie objętym uznaniem, po trzecie nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 333 § 1 pkt 2 kpc).

Czwartą konsekwencją uznania powództwa może być zgodnie z art. 101 kpc obciążenie powoda kosztami procesu poniesionymi przez stronę pozwaną. Przepis art. 101 kpc jest wyjątkiem od zasady obciążania kosztami stosownie do odpowiedzialności za wynik sprawy; premiuje lojalne zachowanie się pozwanego (dłużnika) i chroni go przed szykanami wierzyciela, wytaczającego zbędne procesy. W przepisie tym chodzi o ocenę zachowania się stron (w tym pozwanego) przede wszystkim przed wszczęciem sprawy. Obie przesłanki zastosowania art. 101 kpc muszą być spełnione kumulatywnie. Przesłanka uznania roszczenia ma charakter formalny (chodzi o złożenie oświadczenia o uznaniu dochodzonego roszczenia); nie musi zatem łączyć się z jego spełnieniem, a nawet zaofiarowaniem spełnienia. Dlatego podstawową kwestią jest prawidłowe ustalenie pierwszej przesłanki, czyli „niedania przez pozwanego powodu do wytoczenia sprawy", którą powinien wykazać pozwany. Pomocne dla dokonania tej oceny będzie stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 18 kwietnia 1961 roku w sprawie IV CZ 23/61 (OSNC 1962/3/100, Lex nr 106355), zgodnie z którym pozwany nie daje powodu do wytoczenia sprawy, jeżeli jego postępowanie i postawa wobec roszczenia strony powodowej oceniona zgodnie z doświadczeniem życiowym usprawiedliwiają wniosek, że strona powodowa uzyskałaby zaspokojenie roszczenia bez wytoczenia powództwa. Powód zwracał się do pozwanego przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie o zwolnienie przedmiotowego pojazdu od zajęcia, celowo – jak podał nie uiścił opłaty od pozwu, by przedłużyć pozwanemu czas na podjęcie stosownych kroków, jednakże ten nie zadośćuczynił jego wezwaniu. Poza tym pozwany nie wnosił o obciążanie powódki kosztami procesu w zakresie powództwa głównego. W związku z tym o kosztach postępowania w stosunku do tego pozwanego, jak i do pozwanego P. B. sąd orzekł w oparciu o dyspozycję art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na poniesione przez powoda koszty procesu złożyły się: opłata (900 złotych) i opłaty skarbowe od pełnomocnictwa (34 złote), które sąd zasądził od pozwanych solidarnie (zgodnie z żądaniem pozwu) na rzecz powoda.

W sprawie brak było podstaw do zastosowania dyspozycji art. 102 kpc. Przepis ten ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Jest rozwiązaniem szczególnym, niepodlegającym wykładni rozszerzającej, wykluczającym stosowanie wszelkich uogólnień, wymagającym do swego zastosowania wystąpienia wyjątkowych okoliczności. Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W. nie wykazał aby po jego stronie zachodziły jakiekolwiek szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie dyspozycji tego przepisu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.