sygn. akt IX Ka 131/14
Dnia 15 maja 2014 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział IX Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO Marzena Polak
Sędziowie : SO Lech Gutkowski
SO Mirosław Wiśniewski (spr.)
Protokolant : st. sekr. sąd. Magdalena Maćkiewicz
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Toruniu Barbary Dryzner
po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2014 r.
sprawy K. K. oskarżonego z art. 178 a § 1 kk;
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu
z 21 stycznia 2014 r. sygn. akt VIII K 1635/13
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że
a) w miejsce kary ograniczenia wolności orzeczonej wobec oskarżonego w punkcie pierwszym wymierza mu na podstawie art. 178 a § 1 kk w zw. z art.33 § 1 i § 3 kk karę grzywny w wysokości 120 (stu dwudziestu) stawek dziennych ustalając jedną stawkę dzienną na kwotę 30-, (trzydziestu) złotych;
b) uchyla punkt czwarty;
II. w pozostałym zakresie utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;
III. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Toruniu) kwotę 360-, (trzystu sześćdziesięciu) złotych tytułem opłaty za obie instancje i zwalnia go od wydatków poniesionych od chwili wszczęcia postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa.
Sygn. akt IX Ka 131/14
K. K. został oskarżony o to, że w dniu 4 listopada 2013 w T. przy ul. (...) kierował pojazdem marki A. (...) o nr rej. (...) po drodze publicznej będąc w stanie nietrzeźwości (I próba – 0,45 mg/l, II próba 0,52 mg/l, III próba – 0,52 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu)
- tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 kk
Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Toruniu, sygn. akt VIIIK 1635/13, uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. występku z art.178a § 1 kk i za to, w myśl art. 35 § 1 kk i na podstawie art. 178a § 1 kk ,wymierzył mu karę 12 miesięcy ograniczenia wolności, polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd, w wymiarze 25 godzin w stosunku miesięcznym.
Na podstawie art. 49 § 2 kk, orzekł środek karny w postaci obowiązku świadczenia pieniężnego poprzez zapłatę kwoty 600 złotych, na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w Warszawie.
Na podstawie art. 42 § 2 kk, orzekł środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 lat, z zaliczeniem, na podstawie art.63§ 2 kk, okresu zatrzymania prawa jazdy od 4 listopada 2013.
Zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 zł tytułem opłaty i obciążył poniesionymi wydatkami w kwocie 90 zł.
Wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze zaskarżył oskarżony, podnosząc zarzut rażącej niewspółmierności kary, polegającej na orzeczeniu za popełnienie przypisanego mu czynu kary ograniczenia wolności, podczas, gdy karą adekwatną do wagi popełnionego przez niego czynu, a zarazem jego sytuacji życiowej jest jego zdaniem kara grzywny.
W oparciu o postawiony zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec niego w miejsce kary ograniczenia wolności kary 120 stawek dziennych grzywny po 30 zł każda.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja oskarżonego zasługuje na uwzględnienie.
Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził przewód sądowy. W sposób wnikliwy i wszechstronny rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku postępowania, na ich podstawie poczynił zaś prawidłowe ustalenia faktyczne oraz należycie wykazał winę oskarżonego.
Nie kwestionując ustalonego stanu faktycznego, oskarżony zaskarżył wyrok sądu I instancji, domagając się zamiany orzeczonej wobec niego kary ograniczenia wolności na karę grzywny. Akcentując szczególne znaczenie względów wychowawczych dla wymiaru kary wobec osób młodocianych, w uzasadnieniu wskazał, że biorąc pod uwagę jego sytuację życiową (posiadanie dostarczającego stałych dochodów zatrudnienia, które wymaga wykonywania pracy przez 6 dni w tygodniu) kara ta, lepiej niż kara orzeczona przez sąd, zabezpieczy realizację celów postępowania wobec niego, bowiem zapobiegnie utracie przez niego zatrudnienia.
Z argumentacją tą należy się zgodzić.
Na tle okoliczności sprawy nie zachodziła potrzeba wymierzenia oskarżonemu kary najsurowszego rodzaju, jaką jest kara pozbawienia wolności. Z uzasadnienia wyroku wynika, że wątpliwości co do tego, że mimo, iż oskarżony jest osobą karaną orzeczenie surowej kary nie jest konieczne do wdrożenia go do przestrzegania prawa, nie miał sąd I instancji.
Nie kwestionując walorów wychowawczych kary ograniczenia wolności, które przede wszystkim miał na względzie sąd meriti decydując się na orzeczenie wobec oskarżonego kary tego właśnie rodzaju, zmianę rozstrzygnięcia, sprowadzającą się do wymierzenia mu - zgodnie z jego wnioskiem – kary grzywny, uznać należy, zdaniem sądu odwoławczego, za celową.
Jak wynika z oświadczeń oskarżonego, wspartych okazanymi przez niego na rozprawie dokumentami (czasowe umowy zawierane z tym samym pracodawcą na kolejne okresy - k. 56-70) – osiąga on regularne dochody z wykonywania pracy zarobkowej, co pozwala zasadnie przyjąć, że będzie miał możliwość uiszczenia grzywny.
Kara ta – która dotykając sfery materialnej, pozwoli realnie uświadomić mu naganność popełnionego występku - również zapewni osiągnięcie celów wychowawczych oraz zabezpieczy realizację pozostałych funkcji postępowania. Nie będzie natomiast prowadziła do niekorzystnych z wychowawczego punktu widzenia zmian w sytuacji życiowej młodocianego oskarżonego. Fakt stałego wykonywania pracy zarobkowej przez oskarżonego, który jest osobą młodą, wkraczającą dopiero na drogę samodzielności zawodowej i życiowej i niedawno podjął pierwszą pracę, stanowi - bez wątpienia - okoliczność pozytywną w jego życiu. Konieczność wywiązania się z obowiązków wynikających z istoty kary ograniczenia wolności faktycznie może natomiast co najmniej poważnie utrudnić mu dalsze zarobkowanie na swoje utrzymanie. Sytuacja tego rodzaju – tj. gdy uciążliwości i możliwe negatywne konsekwencje, jak choćby trudności z usamodzielnieniem się oskarżonego, związane z wykonaniem kary nie równoważą korzyści płynących z jej wykonania - z pewnością nie wpływa zaś wychowawczo na sprawcę.
Mając na uwadze powyższe, sąd odwoławczy w miejsce dotychczasowej kary wymierzył oskarżonemu za popełnienie przestępstwa z art. 178a § 1 kk – na podstawie art. 178a § 1 kk i art. 33 § 1 i 3 kk - karę grzywny w wysokości 120 stawek dziennych po 30 zł każda.
W ocenie Sądu Okręgowego kara ta jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego K. K., jego zawinienia, a także wystarczająca do spełnienia celów i funkcji wychowawczych oraz zapobiegawczych w zakresie zarówno prewencji indywidualnej, jak i ogólnej. Uwzględnia ona zarazem w należytym stopniu prawidłowo ustalone przez sąd orzekający okoliczności łagodzące oraz obciążające. Oceniając możliwości płatnicze oskarżonego stosownie do art. 33 § 3 kk, sąd odwoławczy uznał za zasadne określenie wysokości jednej stawki w kwocie 30 zł zaproponowanej przez samego oskarżonego.
Sąd odwoławczy nie dopatrzył się natomiast w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie należało utrzymać w mocy.
Po uchyleniu orzeczenia o dotychczasowej opłacie w związku ze zmianą kary, na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk oraz art. 10 i art. 3 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983, nr 49, poz. 223 ze zm.), sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 360 zł tytułem opłaty sądowej za obie instancje oraz na podstawie art. 624 kpk, mając na uwadze sytuację materialną oskarżonego ocenianą przy uwzględnieniu całokształtu obciążeń finansowych wynikających z zaskarżonego wyroku, zwolnił go od uiszczenia wydatków poniesionych w sprawie od chwili wszczęcia postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa.