Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 listopada 2014r. w S.

odwołania T. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 30 grudnia 2013 r. Nr (...)

w sprawie T. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo T. Z. do emerytury od dnia 22 października 2014r.

Sygn. akt: IV U 136/14 UZASADNIENIE

Decyzją z (...). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił T. Z. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony staż pracy w szczególnych warunkach, o którym mowa w art.40 ustawy wynosi 8 lat i 10 miesięcy, a staż pracy w szczególnych warunkach, o którym mowa w art.32 ustawy wynosi 11 lat, 5 miesięcy i 1 dzień i obejmuje okres zatrudnienia w Zakładach (...) SA od 24 maja 1972r. do 25 października 1973r. i do 14 października 1975r. do 31 maja 1980r. oraz w (...) SA w K. od 1 marca 1993r. do 31 grudnia 1998r. Do okresu pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej od 26 października 1973r. do 13 października 1975r., gdyż do pracy w szczególnych warunkach doliczone mogą być jedynie okresy pracy na kolei, a nie okresy równorzędne z okresami zatrudnienia na kolei i okresy zaliczalne do okresów zatrudnienia na kolei. Ponadto organ rentowy wskazał, że ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Odwołanie od w/w decyzji złożył T. Z. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach należy doliczyć okres pracy w Fabryce (...) w S., gdzie był zatrudniony na stanowisku wytapiacza metali nieżelaznych oraz w (...) Zakład nr (...) w K., gdzie pracował w charakterze aparaturowego procesów chemicznych (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.13-14).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony T. Z. w dniu (...) ukończył (...)rok życia. W dniu 4 grudnia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 4 grudnia 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 26 lat, 5 miesięcy i 19 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 25 lat, 11 miesięcy i 27 dni, a okresy nieskładkowe 5 miesięcy i 22 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony osiągnął staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 8 lat i 10 dni (w charakterze, o którym mowa w art.40 ustawy) oraz 11 lat, 5 miesięcy i 1 dzień (w charakterze, o którym mowa w art.32 ustawy) z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) SA oraz w (...) SA w K. (świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach k.4-6 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych oraz z uwagi na członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym i brak wniosku o przekazanie zgromadzonych w nim środków na dochody budżetu państwa decyzją z 30 grudnia 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 30 grudnia 2013r. k.15 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w S. w okresie od 3 października 1980r. do 23 sierpnia 1982r., a zatem przez 1 rok, 10 miesięcy i 20 dni (z czego od 18 maja 1981r. do 22 maja 1981r., a zatem przez 5 dni, przebywał na urlopie bezpłatnym) w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 23 sierpnia 1982r. k.71 akt osobowych oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.10 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Przez cały okres zatrudnienia w powyższej fabryce ubezpieczony wykonywał pracę wytapiacza metali nieżelaznych (umowy o pracę – na okres próbny z 2 października 1980r. i na czas nieokreślony z 17 października 1980r. na stanowisku wytapiacza metali nieżelaznych oraz angaż z 25 stycznia 1982r. na tym samym stanowisku k.3, 10 i 12 akt osobowych). Praca ubezpieczonego polegała na obsłudze pieca odlewniczego, w którym wytapiane było aluminium, a następnie rozlewanie roztopionego aluminium, za pomocą specjalnego czerpaka, do form, z których wychodziły łyżki, widelce i itp. (zeznania świadków: S. Ś. k.26-26v – nagranie od minuty 17 do 21 i R. G. k.26v – nagranie od minuty 27 do 30 oraz zeznania ubezpieczonego k.33 – 2. minuta nagrania i k.25-25v – nagranie od minuty 1 do 8).

W Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) w S. Zakład nr (...) w K. ubezpieczony zatrudniony był od 1 września 1987r. do 31 października 1991r., a zatem przez 4 lata i 2 miesiące w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 31 października 1991r. k.14 akt o ustalenie kapitału początkowego). Od początku zatrudnienia ,tj. od 1 września 1987r. do 31 grudnia 1990r., a zatem przez 3 lata i 4 miesiące ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku aparaturowego procesów chemicznych, a od 1 stycznia 1991r. powierzono mu stanowisko stolarza (umowa o pracę z 1 września 1987r. na stanowisku aparaturowego procesów chemicznych i angaże na tym stanowisku k.7-22 akt osobowych, a także pisma pracodawcy z 27 listopada 1990r. i z 12 lutego 1991r. o oddelegowaniu od 1 stycznia 1991r. do pracy na stanowisku stolarza, a następnie o powierzeniu obowiązków stolarza k.23-24 akt osobowych). Przedsiębiorstwo zajmowało się między innymi produkcją zniczy nagrobkowych. W ramach pracy na stanowisku aparaturowego procesów chemicznych ubezpieczony zajmował się przygotowaniem masy płynnej, z której powstawały wkłady do zniczy i rozlewaniem tej masy do ceramicznych miseczek. Mieszanka przygotowywana była w specjalnych parnikach, w której rozpuszczane były składniki ropopochodne takie jak gacz, parafina, stearyna, wosk. Do obowiązków ubezpieczonego należało zasypanie tych składników do parnika i nadzorowanie rozpuszczania ich w parniku, a następnie – jak wskazano - rozlewanie płynnej masy do form. W toku rozpuszczania w/w składników wydzielały się opary, było duże zadymienie (zeznania świadków: S. Ś. k.26-26v – nagranie od minuty 17 do 21 i A. D. k.26v – nagranie od minuty 21 do 27 oraz zeznania ubezpieczonego k.33 – 2. minuta nagrania i k.25-25v – nagranie od minuty 1 do 8).

Ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.11 akt emerytalnych). W toku procesu – w dniu 21 października 2014r. ubezpieczony skierował do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. oświadczenie zawierające wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (kopia oświadczenia z 21 października 2014r. z prezentatą wpływu do organu rentowego w dniu 21 października 2014r. k.28-30).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie T. Z. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, gdyż oprócz niekwestionowanej przez organ rentowy pracy w takich warunkach w Zakładach (...) SA oraz w (...) SA w K., pracę w szczególnych warunkach wykonywał również na rzecz Fabryki (...) w S. oraz na rzecz Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowego (...) w S. Zakład nr (...) w K.. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że w okresie zatrudnienia w obu powyższych przedsiębiorstwach, z których pierwsze trwało (po wyłączeniu 5 dni urlopu bezpłatnego) 1 rok, 10 miesięcy i 15 dni, a drugie 3 lata i 4 miesiące (vide: ustalenia faktyczne), a zatem łącznie 5 lat, 2 miesiące i 15 dni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach. W przypadku zatrudnienia w Fabryce (...) w S. pracę ubezpieczonego na stanowisku wytapiacza metali nieżelaznych należy zakwalifikować do pracy, o której mowa w wykazie A dział III poz.43 ,tj. obsługa pieców odlewniczych - w tytule: Odlewanie metali nieżelaznych i ich stopów, załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Natomiast pracę ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) w S. Zakład nr (...) w K. na stanowisku aparaturowego procesów chemicznych – przy przetwórstwie produktów ropopochodnych należy zakwalifikować do pracy, o której stanowi wykaz A dział IV poz.19 (przetwórstwo produktów ropy naftowej) załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W ocenie Sądu przedstawione wyżej ustalenia co do rodzaju pracy wykonywanej przez ubezpieczonego podczas zatrudnienia w powyższych przedsiębiorstwach nie budzą wątpliwości. Czyniąc te ustalenia Sąd oparł się na zeznaniach wskazanych wyżej świadków, którzy pracowali razem z ubezpieczonym i widzieli jego pracę. Zeznania te są spójne, korespondują z zeznaniami ubezpieczonego, a ponadto znajdują potwierdzenie w obiektywnych dowodach z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych ubezpieczonego.

Reasumując uznać należało, że po doliczeniu powyższych okresów zatrudnienia ubezpieczonego do okresu niekwestionowanego przez organ rentowy, ubezpieczony spełnia przesłankę 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Należy w tym miejscu zauważyć, że składając wniosek o emeryturę ubezpieczony nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa. Uczynił to jednak w toku procesu – w dniu 21 października 2014r. Dlatego, mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że T. Z. przysługuje prawo do emerytury od 22 października 2014r. ,tj. od dnia następnego po złożeniu przez niego oświadczenia w przedmiocie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym.