Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powódka (...) Sp. z o.o. w T. domagała się zasądzenia w postępowaniu nakazowym od pozwanej D. J. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo - Usługowa (...) z siedzibą w Ś. , kwoty 84.185,29 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 sierpnia 2013 do dnia zapłaty oraz zwrotem kosztów procesu, w tym kosztów z tytułu zastępstwa procesowego według norm przepisanych , zaś w razie wniesienia przez pozwaną w terminie zarzutów, wnosiła o wydanie wyroku utrzymującego nakaz zapłaty w całości w mocy.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała , iż umową o roboty budowlane z dnia 11 czerwca 2013 r. powódka zobowiązała się do wykonania i montażu na zamówienie pozwanej konstrukcji hali stalowej. Z tytułu wykonania i montażu konstrukcji powódka wystawiła na rzecz pozwanej fakturę VAT na kwotę 138.996,67 zł. Pozwana , pismami z dnia 24 września 2013 oraz 1 października 2013 r. , uznała dochodzone roszczenie do wysokości 84.185,29 zł. Powódka wskazała, iż dochodzi tylko części bezspornej z tytułu owej umowy oraz zastrzega, iż pozostałej kwoty dochodzić będzie w odrębnym procesie.

Nakazem zapłaty z dnia 22 stycznia 2014 r. Sąd uwzględnił powództwo w całości. Pozwana złożyła zarzuty od powyższego nakazu. Wniosła o uchylenie nakazu zapłaty całości, oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych. Pozwana nie kwestionowała , iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarła z powodem umowę o wykonanie robót budowlanych polegających na wzniesieniu i montażu konstrukcji hali stalowej. Wskazała jednak , że umową z dnia 3 lutego 2014 r. dokonała na rzecz powódki przelewu wierzytelności w kwocie 16.799,22 zł przysługującej jej wobec (...) sp. z o. o. z siedzibą w O.. (...) sp. z o. o. zapłaciła na rzecz (...) sp. z o. o. wyżej wskazaną kwotę. Ponadto podniosła , iż faktura VAT nr (...) na którą powołuje się powód została jej doręczona 19 sierpnia 2013 r. Stosownie do § 10 pkt 3 zawartej przez strony umowy owa faktura była płatna w terminie 21 dni od jej dostarczenia tj. do dnia 9 września 2013 r. Tym samym żądanie strony powodowej zasądzenia na odsetek ustawowych liczonych od 20.08.13 r. jest oczywiście bezzasadne.

Powódka w piśmie z dnia 2 czerwca 2014 r. wskazała , iż podtrzymuje powództwo w całości a kwotę otrzymaną od spółki (...) zarachowała na poczet należności nie dochodzonych w niniejszym postępowaniu.

Sąd ustalił co następuje :

Umową z dnia 11 czerwca 2013 r. powódka zobowiązała się do wykonania i montażu konstrukcji hali stalowej na zamówienie pozwanej. Zobowiązanie powyższe zostało przez powódkę wykonane w terminie. W myśl § 10 ust. 3 umowy wynagrodzenie miało być płatne w terminie 21 dni od daty dostarczenia faktury pozwanej. Z tytułu wykonania umowy powódka wystawiła na rzecz pozwanej fakturę VAT nr (...) z dnia 30 lipca 2013 r. na kwotę 118.996,68 zł. Faktura powyższa została doręczona pozwanej dnia 19 sierpnia 2013 r. Owa faktura została pomniejszona o kwotę wpłaconej przez pozwaną zaliczki w wysokości 20.000 zł zgodnie z f-rą VAT nr (...) z dnia 10 lipca 2013 r. Ponadto pozwana w dniu 31 lipca 2013 r. uiściła powódce kolejną zaliczkę w wysokości 16.000 zł. Pozostało więc do zapłaty pozwanej z tytułu owej faktury kwota 102.096,68 zł. Pozwana uprawniona była zatrzymania kaucji gwarancyjnej w wysokości 10 % , na kwotę 11.300 zł , obciążyła ona także powódkę notami obciążeniowymi z tytułu nieprzestrzegania przepisów BHP na łączną kwotę 6.610,84 zł. Powódka nie uznała owych not obciążeniowych oraz połowy zatrzymanej kaucji gwarancyjnej , zwróciła pozwanej noty obciążeniowe bez księgowania. P ismami z dnia 24 września 2013 oraz 1 października 2013 r. pozwana uznała dochodzone roszczenie do wysokości 84.185,29 zł , podtrzymując swoje stanowisko co do zatrzymanej kaucji oraz not obciążeniowych.

dowód:

faktura VAT nr (...) : k-20

faktura VAT nr (...) : k-21

umowa z dnia 11 czerwca 2013 r. : k-14 do k-19

pisma z 24 września 2013 r. oraz z 1 października 2013 r. : k,24,25

zeznania pozwanej : k-94v, 95

Umową z dnia 3 lutego 2014 r. pozwana dokonała na rzecz (...) sp. z o. o. przelewu wierzytelności w kwocie 16.799,22 zł przysługującej jej wobec generalnego wykonawcy (...) sp. z o. o. z siedzibą w O.. Powódka otrzymała od (...) sp. z o.o. wyżej wskazaną kwotę i zarachowała ją na poczet należności wobec powódki nie dochodzonych niniejszym pozwem.

Dowód:

Umowa cesji wierzytelności z dnia 3 lutego 2014 r.: k-48,49

Potwierdzenie przelewu z 18.02.14 r.: k-47

Zeznania pozwanej : k-94v,95

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o niekwestionowane dokumenty i uzupełniające je zeznania pozwanej. Stan ten w istocie nie był między stronami sporny. Dlatego też sąd – w oparciu o art. 217 § 2 kpc – pominął zawarte w zarzutach wnioski dowodowe pozwanej o przesłuchanie świadków, gdyż mieli oni zeznawać na okoliczność dokonanej cesji wierzytelności. Fakt tej cesji był zaś okolicznością niesporną.

Sąd zważył co następuje :

Biorąc pod uwagę treść art. 321 § 1 kpc , zgodnie z którym Sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie , Sąd rozpoznawał sprawę tylko w zakresie dochodzonego przez stronę powodową żądania zapłaty kwoty 84.185,29 zł z tytułu realizacji umowy z dnia 11 czerwca 2013 r. Pozwana co do zasady nie kwestionowała owego żądania , natomiast podniosła kwestię nieprawidłowego naliczania odsetek przez powódkę , jak również zarachowania kwoty objętej cesją z lutego 2014 r. na poczet należności nie objętych pozwem. Należy wskazać , iż pisma pozwanej z dnia 24 września 2013 r. oraz z dnia 1 października 2013 r. zawierają niewątpliwie oświadczenie o uznaniu powództwa w zakresie należności głównej , którymi sąd co do zasady jest związany – w myśl art. 213 § 2 kpc. Pozwana zresztą w toku procesu nie kwestionowała istnienia tej należności , podnosząc tylko wskazane wyżej zarzuty.

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego naliczania odsetek należy stwierdzić , iż niewątpliwie okazał się on zasadny. W sytuacji , gdy na podstawie § 10 ust. 3 umowy łączącej strony wynagrodzenie miało być płatne w terminie 21 dni od daty dostarczenia faktury pozwanej , termin płatności odsetek niewątpliwe mógł rozpocząć swój bieg dopiero od tej daty. Faktura została doręczona pozwanej dnia 19 sierpnia 2013 r. , czego powódka nie kwestionowała , tak więc odsetki mogły być naliczone dopiero od dnia 10 września 2013 r.

Przechodząc zaś do kwestii zarachowania środków otrzymanych przez powódkę z tytułu umowy cesji , należy odnieść się do art. 451 § 1 kc , zgodnie z którym dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne. Jak słusznie zauważa się w doktrynie ( por. A. Gawlik , Komentarz do art. 451 KC , LEX 2010 ) rozwiązania w zakresie stopnia zarachowania wpłaty na długi znajdą zastosowania w braku rozstrzygnięcia wspomnianych kwestii w umowie zawartej pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem. Możność osiągnięcia porozumienia między nimi w dziedzinie zarachowania długu należy uznać za dopuszczalną tak długo, jak długo dłużnik nie rozpocznie spełniania swojego świadczenia. O sposobie zarachowania wpłaty na poczet długu decyduje wola dłużnika, wyrażona przy zapłacie w sytuacji, gdy ma kilka długów wobec tego samego wierzyciela. Może on w takiej sytuacji, spełniając świadczenie, wskazać, który z długów przez swoje świadczenia zamierza zaspokoić. W niniejszej sprawie mamy zaś do czynienia z jednym długiem. W takim przypadku wierzyciel nie jest związany wyborem sposobu zaliczenia zapłaty dokonanym przez dłużnika. Nawet wtedy, gdy dłużnik, spełniając świadczenie, wyraźnie stwierdzi, że spłaca należność główną, wierzyciel nie jest wyborem związany i może zaliczyć wpłatę na należności uboczne ( por. wyrok SN z 7 kwietnia 2004 r., IV CK 211/03, LEX nr 182076). Tak więc nie ulega wątpliwości , iż decydująca jest w takiej sytuacji wola wierzyciela.

Z umowy cesji z dnia 3 lutego 2014 r. w żaden sposób nie wynika aby świadczenie otrzymane przez powódkę z tego tytułu miałoby zostać zaliczone na poczet akurat należności dochodzonych niniejszym pozwem. Umowa owa nie zawiera żadnych postanowień w tej kwestii. Tak więc powódka niewątpliwie miała prawo zarachować wpłatę otrzymaną w wyniku cesji na należność nie objętą przedmiotowym powództwem. Łączna suma kwot dochodzonych pozwem i otrzymanych z tytułu cesji nie przekracza zaś wskazywanych przez powódkę zobowiązań pozwanej. Sąd zaś , biorąc pod uwagę treść art. 321 § 1 kpc o którym mowa była wcześniej , nie rozstrzygał o zasadności roszczenia powódki w części nie objętej żądaniem pozwu.

W takiej sytuacji powództwo należało co do zasady uwzględnić , oddalając je tylko w części dotyczącej odsetek , za okres od dnia 20 sierpnia 2013 r. do dnia 9 września 2013 r. Biorąc pod uwagę treść art. 496 kpc , należało zatem uchylić nakaz zapłaty i orzec na nowo o żądaniu pozwu w sposób wskazany wyżej.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 100 zd. 2 kpc obciążając nimi pozwaną , gdyż powód uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Na koszty te składają się : opłata od pozwu w wysokości 1.053 zł oraz koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika powódki w wysokości 3.617 zł.

Na podstawie art. 113 a contrario ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Skarb Państwa obciążono nieuiszczonymi kosztami sądowymi , od których zwolniona była pozwana w postaci opłaty od zarzutów.